1 Mayıs 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r Peyami Safamn eserleri: \ FATİH HARBİYE Büyük Millî Roman: 100 kuruş. Bir Tereddüdün Romanı Büyük Millî Roman: 100 kuruş. Mod 18 inci yılsayf: 6359 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa lngmi 24299 24290 Semih Lutfi Kitabevi Cuma I Mayıs 1942 Biricik MODA MEC M O D E L 'in mayıs yaz modellerile doln olarak mahdud olduğu için tükenm Bütün bayilerde 25 kuruş Bomba muhakemesi Dün yapılan iki celsede Halkın bankalara mevduatı Suçlu Abdürrahman, suçlu PavloHa Kornilofuıt 364 milyoii lirayı buldu sordukları suallere cevablar verdi Merkez Bankası umumî hey'eti toplandı Müessesenin, yurdda genişliyen iş hacmini karşılamak üzere çıkardığı banknotlar 512 milyona yükselmiştir Ankara 30 (Telefonla) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Hissedarlar umumî heyeti bugün yıllık toplantısını yapmıştır. Evvelâ, bankanm onuncu hesab yllına aid idare meclisi raporu okunmuş ve tasvib edilmişür. Bu raporda yurdumuzda İstihsal sanayii,, iktısadî ve ticarî sahalardaki faaliyetler belirtildikten sonra malî vaziSoldan sağa: Ankara Ağırcezasmda evvelki gün ifadeleri alınan şahidlerden Fethi Kuruçay, Mehmed Kökmen, Muiz, Ahmed Kayalar, Enver Baydar ve Yusuf Atalay yet üzerinde durulmaktadır. Rapora göre memleketimizde muhtelif bankalara vatandaşlarm mevduatı 1941 yıh başında 274 milyon lira iken sene sonunda bu rakam 364,800,000 lıraya yükselmiştir. Bankanm sene başında tedavüle çıkardığı kâğıd para miktarl 403 milyon lira İken sene sonunda 512 milyon lıraya yükselmiştir. Bunun sebebi iş hacaponlar Uzakdoğu cenubunminin artması, fiatların yükselmesi ve daki Birmanyada yapmakta bu sebeble yeni tedavül vasıtalaruıa İholduklan askeri hareketleri tiyaç hissedilmesidır. muvaffakıyetle bitinnek üzere bulunu1940 senesinde doviz durumunda göyorlar. Laşyo şehri simdi işgal edilmiş orülen salâh 1941 senesinde devam etmiş lacak, bu şehri Mandalay'a bağlıyan deHitlerle Mussolininin, mülâkatlanndan birinde, otomobilde alınmış resimlerinden ve serbest doviz mevcudlarımızda: miryolunun kesilmiş olması bile başlıba17,500,000 iira gibi mühim bir arbş (îna büyük bir eheramiyetli hâdise iken olmuştur. binnefis Mandalay şehrinfaı artık geciknri yecek olduğu anlaşılan işgaU Birmanja Buna muvazi olarak hariçtekl altınAnkara 30 (Telefonla) Suikasd damuharebelerini esas jtibarile brtirmiş bularlmız da yeni yaptığımız 1845 kiloluk vasının muhakemesine bu sabah Anlunacaktır. Japon ordularını Hindistan mubayaat neticesinde 2,595,000 lira artkara Ağırceza mahkemesinde devam ekapüanna getiren bu askeri hareketlerin mıştır. dildi. Maznunlardan Abdürrahman SayJaponlarca hususî ve dünya harbinin (Arkası sahife 3 sütun 6 da) man, Yorgi Pavlof, Leonid Kornilof ve çamil vaziyeti itibarile umumî olan straberber Suleyman sırasile salona a lıntejik ehenuniyeti, Demokrasi tarahnın dılar. Dinleyici yerieri geçen celselere çok ehemmiyet verdiği iki büyük kara nazaran tanhacaydı. Meraklıların dun kuvvetinden Çin ile Anglo Saksonların gece verilen bugüne talik kararından muvasalasını kafiyetle kesmesindedir. sonra tnüddeiumumilikten kart almağa Bu itibarla Birmanyadaki vaziyet ehemvakit bulamadıklarl anlaşılıyordu. miyet itibarile Uzakdoğuda şimdiye kaSabri Yoldaşın reisliğinde aza Reşad dar cereyan etmiş olaylann hiç birinden Bayramoğlu ve Emin Bükeden mütegeri kalmaz. Boylelikle Uzakdoğuda Jaşekkil ağırceza heyeti ve Ankara Cumponya kendisine çizmiş olduğu programın huriyet müddeiumumisi Cemil Altay anahatlannı ikmal etmiş bulunuyor. Neİle baş muavin Kemal Bora saat 9,45 te ticeleri bu suretle tecelli etmiş olan bu yerlerini aldılar. Tercüman Vehab Tebson askeri hareketlerden sonra dünya rizl ve Eşref Demircan, müdafi avukat harbinin umumî vaziyetini bir daha gözŞakir Karaçay yerlerini işgal ettiler. den geçirmek faydasız değildir. Dün akşamki celsede verilen karar Japonya ile Anglo Saksonlar arasınmucibince Pavlofun Abdürrahmanla daki ihtilâf, prensip olarak esasen bir Süleymandan sorduracaklannı söylemedeniz harbile halledilmek lâzun gelen si bildirildi bir mesele idi. Japonyanın ilk günlerde Mahkemeye artık bastonsuz gelmekte Havai adalanndaki baskınla Amerikan Şahid kapıcı Kirkor Şahid Bayan Mefharet Kurnner (Arkası sahife 2 sütun 1 de) donanmasını felce uğratması ve Malezya Trento 30 (a.a.) Radio Ourbe: şarkında da iki Ingiliz dritnotunu berMussolini ve Hitler, ismi tasrih ediltaraf eylemesi kendisine bütün o geniş miyen bir mevkide buluşmuşlardır. Hahavalide hareket serbestliği kazandırdıkriciye Nazırı Kont Ciano, görüşmede hatan sonra Japonya lehine ve Demokrasi zır bulunmuştur. Ankara 30 (Radyo Gazetesi) Avaleyhine olarak mühim askeri hareketleBerlin 30 (a.a.) Alman şehirlerinin Italya, münferid sulh içm gayretler rupada ıkinci bir cephe açılmasından rin çorab soküğu sür'atile devam ve tesarfetmiyormuş halkla meskün mahallelerine karşı yasık sık bahssdilen bugünlerde muttefıkvali ettiği malumdur: HongKong, MaRoma 30 (a.a.) İngıliz Amerikan lerin İngilterenin en eski müttefıkı olan pılan hava hücumlarına mlsilleme ol lezya, Singapur, Filipinler, Holanda Hinmak üzere, buyük Alman hava teşküleri, haber ajanslan münferid bir sulh İçin Portekiz kıyılanna bır ihrac harekeü distanı admı taşıyan koca âlem ve nihadün gece İngılterede Norvıch şehrine hü(Arkası sahife 3 sütnn 4 te) yapmalan ihtimali ilen surülmekte ve yet işte Birmanya kıt'ası. Japonlar şimdi cum etmişlerdir. bir taraftan Hindistan kapılarında, diğer Amerikan kıt'alarının şimali İrlandada Askeri kaynaklardan öğrenlldiğine götaraftan Avustralya kıt'asının başucunda (Arkası sahife 3 sütun 4 te) bulunuyorlar. Harbin umumî heyeti baAnkara 30 (a.a) Kızılay umumî he re, Norvich'e atılan bir çok yangın ve infılâk bombası, buyuk hasar yapmıştır. kımından derece derece ehemmiyetli yeti bugün yıllık toplantısını yapmıştır. olan bu hareketlerin en önemlisi şimdi Kongre reisliğine Seyhan meb'usu Hilmi Bu hücuma iştırak eden uçakların hepsi Birmanyada husule gelen neticedir deniUran, seçildikten sonra okunan umumî üslerine dönmuştür. lebilir. Çünkü Japonya böyleükle DeDiri diri gömülen insanlar merkez raporu hakkında Bursa meb'usu mokrasilerce o kadar fazla kıymet veriLondra 30 (a a.) Çarşamba ve perOsman Şevki Uludağ son yılın faaliyetlen iki büyük kara kuvvetinden biri olan leri üzerinde tenkide değer hiçbir nokta şembe gecesi, İngiltere doğusunda bir Çinin dış âlemle alâkasuıı kesiyor. Bübulamadığuıı ve Kızalayın daima temiz şehre, Alman bomba tayyareleri taarruz tün dünya askeri mütehassıslan şu iki bombası, ellerde bulunduğunu görmekle iftihar etmişlerdir. Tonlarla tahrib no''.tada müttefiktirler: duyduğunu söylemiş, Türk Kızılayının binlerle yangın bombası atılmıştır. Ka1: Milliyetçi Çin, Japonyaya karsı beş dünya ölçüsündeki hizmetlerini şükranla yıb ve hasarlan şimdiden tahmlne imanmış ve yeni idare heyetine muvaffaki kân yoksa da. taarruz şiddetli olmuştur YUNUS NADl yetler dilemiştir. Azadan Afyon meb'usu Ayni bölgede diğer bir şehre, asağıdan (Arkası sahife 3 sütun 4 te) Berç Türkerin izahatını müteakıb Cemi •uçan tayyareler tarafından taaruz edılyet reisi ve İstanbul meb'usu Ali Ranâ miştir. Baza kimselerin yıkılan evlerin Servel arîp Sonra Hararetli münahaşalar * Şahid Kirkorun deli olmadığı anlaşıldı J Abdürrahmanın avukatı da Pavlofa bir çok sualler tevcih etti Muhakeme haftaya çarşamba giinüne bırakıldı Bombalanan şehirler Hitler ve Musolini buluştular Ikinci cephe Alman tayyareleri Norvich'e yeniden hücum ettiler yerı gizli tutuluyor Portekiz veya İspanyada açılacakmış Kiztlaym faatiyeti İngilizler de Paris bölgesini bombaladılar. Almanyada Roslok şehri famamen yakılmış Stefani ajansı, Italyada münferid sulh arzusu başladığını şiddetle tekzib ediyor I Ruzvelt. cephenin 943 te kurulacağını söylemiş Naltanın müdafaasına Amerikan gemileri ve pilotları da iştirak ediyorlar Dün yapılan yıllık toplantıda bu şefkat ocağınm çalışmaları takdir ve iftiharla tasvib olundu Gerl. Giraud muamması Almanyada n kaçan esir kumandan Mareşal (Arkası sahife 3 sütnn 3 te) (Arkası sahife 3 sütun 7 de) Pefenle göriiştiikfen sonra İsviçreye dönmüş, Dögolciilere iltihak edivermiş? Von der Goltz Birmanyadaki harekâtta Japonlarm hedef .tnttuğu meşhur Birmanya Çin yolu, sarp dağlan dolaşarak uzayıp gidiyor Fen Fakültesi için Yanan binanm sigorta ücreti olan 315440 lira kumpanyadan tamamen alındı Japonlar Laşio şehrine girdiler Müteveffanın Osmanlı üniformasüe alınmıs bir resmi Mm. Çan Kay Şek cepheye gitti Japon kuvvetleri şimale doğru sür'atle ilerlemektedirler Yazan: Emekli General H. Emir Erkilet Bu gün 2nci sahifemizde Çungking 30 (a.a.) Lashio'nun Japonlar tarafından zaptını kaydeden tebliğde her iki tarafın da ağır kayıblara Yanan Zeyneb Hanım konağınm yeuğradığı tasrih edilmektedir. Lashio dolaylarmda muharebeler de rine yapllacak Fen ve Edebiyat Fakültelerinin avan projelerinin hazırlanvam etmektedir. masına Yüksek Mühendis Mektebİ proMadam ÇanKayŞek, askerlere fesorlerinden Emin Onat ile Güzel Sanatlar Akademisi profesörlerinden Semetanet vermek için dad Hakkı Eldem memur edilmdştir. cepheye gitti İnşaata derhal başlanabilmesi için, Çungking 30 (a.a.) Dün akşamki Çin projeler sür'atle ikmal edilecektir. iki harb teblıği. Birmanyadaki durumun va fakulte binası İçin iki buçuk milyon hımliğıni göstermektedir. lira kadar masraf gideceği tahmin edilçin doğu cenahınm yanmdan dola mektedir. şıp şimale doğru süratle ilerlıyen ve Fakülte bina ve eşyalarının Anadolu Lashio ile Mandalay arasındaki demir Sigorta şirketinde sigortab bulunduyolunu kesmek içm Hrıpaw'ı zaptetme ğunu yazmıştık. Sigorta şirketi müdüğe savaşan Japon kuvvetleri, salı sabahı rü Mir'at Yenel ile eksper Raif Uğurlu Yeni Lashio'ya ve Hsipaw'ın doğu ce dün Üniversite rektörü Cemil Bilseli nubundaki Manmano şehrine varmışlar ziyaret ederek bina ve eşyalann sigorta dır. bedellerinin karşıllğı olan 315,440 liraTafsllât yoksa da, Hsipaw'ın Japonlar lık iki çeki tevdi etmişlerdir. Şirket, tarafından işgali ciddî neticeler doğura Üniversiteye karşı azamî dürüstülük caktır. ve yardım fiki'ile hareket etmiştir. Bu Dığer taraftan Birmanyadaki duru hareketten dolayı rektör Cemil Bilsel mun vahimliği, Çinlilerin Birmanyada bu millî müesseseye yüksek ilimevi namına teşekkurlerini bildirmiştir. (Arkası sahife 3, sütun 3 tej. Ankara 30 (Radyo gazetesi) Fransanm eski 9 uncu ordu komutanı General Giraud'nun Almanyada esir bulunduğu Konigstein kalesinden kaçarak İsviçre yolile İngiltereye doğru yola çıkması manah görünmektedir. Geçen Büyük Harbde de esir olarak Almanyada bulunan ve oradan ingiltereye kaçarak Almanya hakkında İngilizlere çok faydalı malumat getiren General Giraud önce Muhtemel bir AngloSakson taarruzuna (Arkası sahife 3, sütun 3 te) karşı müşterek müdafaa işlerini göruşecekleri söylenen Portekiz Başvekili Salazar Te İspanya diktatörii General Franko LAVAL Kaıtaatini açığa vurdu Alman zaferine inandığını ve Fransanın Alman düşmanlarının zaferine müsaade etmiyeceğini, Amerikan elçisine bildirdi (TelgTaflar 3 iincü sahifede) 1940 Fransa harbinde, 9 uncu ordu kumandanı tayin edilmesile esir olması bir olan sreneralin tayyare ile Alman karargâhına nakünde alınmış fotograh
