19 Şubat 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

19 Şubat 1941 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

19 Şubat 1941 CUMHURİYET 1 SON cCUıasitcMıaL Fransız domanması ve üsleri Günde 3 saat fazla iş Bir kısım devlet müesseselerînde, ücreti ödenmek suretile fazla mesaıye ızın verildi Dil ve edebiyat davası ^A* 9 r*ı /se/er/?râs/nd< antoron bana anlatıyon Muhterem Halid Ziya üşaklıgil seri t de sanki uzvıyetimizden kopuyorlar gib: Bir iki millet tanmm. Sen Yazan: ma^aielerinin birinde bu milletin bir I f ayırıyorlar. Gidenler mahzun, gelenler de tanırsın. Birisi çalışkan, denbire yapüan harf inkılâbı karşısmda ~ şaşkın: Bizden değil diye giden bizi gö muti, mütefennindir. Fende, ilimde, asransu ricalinin yeniden Pakatlandığı fedakârlığın büyüklüğünü türüyor, bizden diye gelen bize gelemi kerlikte harikalar yaratır. Öteki arüst» rise gidip gelmelerinden de Ustadane kalem darbelerile canlandırayor. Birkaç misal: Okay aferin, esen tir; hassastır. Tabiat güzellikierine âşıkanlaşüıyor ki Almanya FranAnkara 18 (Telefonla) Muhtelif kararlarla verilen müsaadelere Istinaden rak anlatmıştı: Hakikaten bütün bir milseiâra. arda aid, akı âlicenab, karal tır. Şairdir, musikişinastır. Güzel san» hiz üslerini kuilanınak ve Fransız doletin okur yazarlan, erkeğile kadınile, en kökienmiş ve türkçe karşılığı olmıavam, bediz bedia, çaşıt casus, öke atlar tarihinin en göz kamaştıncı esernarmasından Lstifade etmek yolundaki Devlet Demiryollan ve Limanlan idaresi, İnhisarlar idaresi, Darbhane ve Damga gencile ihtiyarile, kendilerini bütun yan en esaslı lugatlere bile çeşid çeşid dâhi, dendes küfür, ertik meslek lerini yapnuştır. Bu iki milletin nıedeteşebbüslerine devam etmek ve bu te matbaasi, her nevi iplik ve dokuma fabrika ve imalâthanelerile Sümer Banka ömürlerince kazandıkları yazı aydınhkarşılıklar diziyordu: kapaç . seccade şebbüsleri bir neticey bağlamak niyetin bağlı bilumum fabrikalar, Maarif matbaası ve Devlet Denizyollan ve Limanlan ğından bir anda ve topyekun alaca bir niyet âleminde yasama haklan olduğuisletmeleri idaresinin iş yerlerinde yapılmakta olan günde üç saate kadar fazla «Kalem» yerine: Çizgiç, kavrı, sızgıc, dedir. Vişi hükumetinin reis muavini ve karanhğa atsm: Mal canın yongasıdır, yazgâc... «Kaaeh» yerine: Ayağ, bert, Üçüncfl merhale realist Atatürkün nu kim inkâr eder? Lâkin bunların Lkimesaiye ait munzam ücretler iş kanunnnun 37 nci maddesi hükümlerine tevfiBahriye Nezartti de dahil olmak iizere kan ödenecektir. Diğer taraftan İstanbul Sular idaresile Elektrik, Tramvay ve derler, bu mal değil, servet değii; bu, bostağan, çamrak, dolu, güldür, idiş, ok müdahalesi: «Güneş Dil» yalnız bir na sinde garib bir psikolocya züğnrdbirçok nezaretlerin başında bulunan Tünel isletmeleri idaresi iş yerlerinde dahi günde 3 saatten fazla mesai yapıl candan sonra en verilemiyecek şeydi. ra, sağır, sağrağ, senek... «Kabir» ve .zariye değil, en çetin yabancı lugatleri lüğiı herkesin göriine çarpmakta ve halAmiral Darlan'ın tekrar Parise gitmiş Ebedi Şefin bir işaretile bu millet en ve «mezar» yerine: Basağa, gömgen, kom bile üç çentikte yabancılıktan çıkaran leri insanın sinirine dokıınmaktadır. Bu masına hükumetçe müsaade verildi. obnasınm manası budur. Halbuki Amirilemiyeceği verdi. Bütün okur yazar va, kurgan, sin, tüke, tünerik, kom, sü tılsımh bir anahtardı. Hepimizin yüzü derece yükselmiş milletlerin ruhunda bu ral Darlan'ın daha önce yaptığı Paris titrediklerimi kadar iptidailik müşahedesine insan inalann yeni baştan okur yazar olması. ki... «Beden» yerine: Çön, etöz, eyin, ire güldü: «Gidiyor!» diye seferi e^nasında Fransanın donanmasım Fedakâıhk o kadar büyük ki on iki yıl ce, kuydung, kötük, oyru, oyrum, öz değil, cgitse de beis yok!» dediklerimi: namaz. sonuna kadar muhafaza edeceğine ve dır hâlâ bitmiş değil: Çocuklar babala dek, sencer, tulga... İşte böyle çeşid çeşid, bile kurtuhnuşlardı. Bir adam âlim ohnakla, kavi olmakjabancı bir ele geçmesine kat'iyyen mürından, talebeler hocalarından daha ça beğen beğendiğini al. Görülüyor ki dil işi Atatürkümüzün la, artist ohnakla başkalannı küçük görsaade ermiyeceşine dair söylediği sözbuk ckuyor. Demek babalar yetiştirdikHatta «destek» gibi tasrifimize de gir elinde bile merhaleden merhaleye geçen meğe hak kazanır mı? lerle General VVeygand'ın Fransız üsleleri çocuklarından, hocalar öğrettikleri diği için destekli, desteklemek, destekHakiki büyüklük, bir Türk şairinin: ri hakkuda ayni mahiyeti haiz sözleritalebe'erinden geri ve yetişmekte oian lenmiş gibi tabirlerle büsbütün türkçe bir tekevvün mahiyetini almıştı. Olüm «Kalbi muri tahtgâh eyle Süleymanlıfc nin bu meseleleri artık kapadığı zauyeııi kardeş yetişmiş olan eski ağabey leşmiş kelimeler bile yabancı sayılarak olmasaydı o tekevvün nereye gidecekti? budur.n nediliyordu. Meğer iş aksine imiş. Esa den ileri! öz türkçe karşılıklar konuyor: Bagam, Mademki mesele realist Atatürkün eline Dediği gibi, başkalanna kurum satEen biz de o zaman Amiral Darlan'ın be Evet yaptığımız şeyin bütün yeryü bagana, direngeç, tahan, tayak, üçek, geçmişö. gidecoği yer dilin en tabü, en makta değil, büyüklüğünü küçüklere janatını tahlil ederken sözlerinin zünde eşi yoktur. Vakıâ eskiden de, şim yamaç... Hatta «derviş» gibi lugat olmak faydalı en makul şekilde nereye gitme bissettirmemektedir. Lâkin görunüşe göhükumeti namına bir azim ifadesi oldu di de harflerini değiştiren milletler ol tan çıkarak muayyen bir hüviyet gös si lâzımsa orasıdır: Dildeki iki büyük bu hakikati onlara bu sıralarda anğunu tasdik etmekle beraber Fransız do du. Meselâ onuncu asırda müslümanhğı teren kelimelere bile karşılıklar bulu unsurun, ırkî unsurla medenl unsurun latmanın da yolu yoktur. Ve bu nakiso nanmaii ve Fransız üsleri meselelerinin kabul eden Uygur Türkleri yeni dinin yoruz: Arzı, ayrıksı, kuduş, smık... öjle kolay kolay kapanmı j acağuıı an hakkını verip; iki büyük hakikatin, As onlarda şimdi bir milli şiar haline girArab alfabesini almakla Bükreş 18 (aa.) Stefani ajanBudapeşte 18 (a.a.) Tunanın tesirile latmıştık. Belki bu meseleler, harbin so İkinci merhale: «Kılavuz devri», bu yadan gelen Tiirkle bin yıldır başkalaşıp miştir. smdan: sol sahilindeki sedier son 48 saat beraber Uygur alfabesini de bıraknuna kadar açık kalacak ve yalnız Al Her biri kendini, sade küçük dağlan devrin mahsulü 1935 te «Ceb Küavuzu» kaynaşan garb Türkündeki iki büyük Resmi bir tebliğde 16 şubat tari zarfında beş yerden yıkılmış ve su madıklan için asırlarca iki alfabe yan dur. Oh çok şükür pek lâzım olan yüzmanlar değil, İngilizler de bu kuvvetleri değil, Karakurumdan Monblan'a kadar hakikatin icablarıru görerek, o iki unkendi lehlerine çekmek için uğraşacak hlne kadar yapılan tevkifat mikta lar 300 kilometre murabbabk bix yana yaşadı. Şimdi de Almanlar çapra krle ve yüzlerle lugat dilde kalıyor: küçük büyük bütün dağlan ve ovalan şık gotik harflerinden lâtin harflerine surla bu iki itabı birleştire birlestire rının 3822 kişiye baliğ olduğu, as sahayı kaplamıştır. lardır. Ahlâk, akü, asker, bahar, beden, buhran, yaratmış zanneden bu milletler, hatta kerî mahkemenin bunlardan 1133 12 köy tehliye edilmiştir. Bir çok geçmck için işe yetmiş seksen yıl evvel can, cevab, cümle, devam, defter, din, yapılacak bir tekevvün. bir şey rica etmek, bir mesele gbrüş başladiklan halde belki de hâlâ tamam• kisiyl serbest bıraktığı bildirilmek köyler de tecrid edilmiş blr vazi edeb, emir, endam, fen, ferd, fikir, hak, Ne Jemek istediğimiz bu bir ild cüm mek, bir rey ahnak için bile, daha a» Almanya Fransanın miihim bir kısmı tedir. Ayni tarihe kadar eyaletîer yettedir. BLr çok ev yıkılmıştır. 15 hyamadılar. Mazinin herşeyini yıkan hakikat, halk, harf, hayal... Saymağa lü!eye sığmadı ise gelecek yazıda anlaşı nüfuslu ve daha az topraklı milletleRus inkılâbı maziden gelen harflere donı işgal etmiş olduğu ve elinde iki mü zum yok, o zaman bunların bir cetvelini rız. de 4509 kisl tevkif edUmişti. Askerî askerî tayyare Tuna nehrlni Budarin mümessillerini ayaklanna çağırmakunamıyor. Yaptığımız içi bir anda yapyon kadar Fransız esiri bulundurduğu bile yp.pmısım. Kabataslak yekununu mahkeme, 15 kişiyi altısar sene kü peştenin şimalinde tıkamış olan 16 mamızın eşsizliği bundadır. n tabiî buUnakta ve bu nsulü füturlsmafl HABİB için Fransayı en geniş manasile tazyik kilometrelik muazzam bir buz kütsöylüyorum; kurtulan keümeler dört reğe mahkum etmiştir. ,uz tatbik etmektedirler. Tashih: imkânını haizdir, hatta ikide birde söylesini bombalarla parçalamıştır. Bizde de lâtin harflerini kabul zaru yüzü nşıyor. Bu kelimeleri bir bozgunBunlardan biri bir hafta evvel pek İsmail Habibin dil ve inkılâb serllendiği gibi işgal edilmiyen Fransayı da Eski Berlin elçisî de tevkif edildi Su, Macar ovasında bir çok hasar reti başgösterince, en cezrî düşünen ka dan kurtulmuş vatandaşlar gibi sevincle sinden ilk yazısınm başlangıcında parisan vaziyette bozguna uğramış, orhg edebilecek vaziyettedir. Fakat b bu Bükreş 18 (a.a.) D.N.B. Res lernler bile, bunun ilk mektebden üniikinci fıkranın 7 nci satırında «ede dusunun döküntülerini kurtarmak üzeişgalin doğuracağı bir takun mahzurlan men bildirildiğine göre, Bükreşte yaparak yükselmektedir. Tisza şehri versite sonuna kadar, on be? senede ya karşıhyorduk. Fakat gene, bizden diye geldikleri biyatı surlardan çıkardık» cümle e Fransanın müsaadesini alsın diye bir de hasara uğramıştır. nazan «Mkkate alarak tazyikım adun apılmaanı teklif ediyorda Fakat Ata son defa tevkif edilen şahsiyetler adım il»»ri götürmekte ve Fransadan isteYugoslavyada da tuğyan basladı türk, o büyük realist görüşile, inkılâbj halde, demir leblebi gibi duran sürü sindeki sur, söz olmuştur. Düzel devlet reisini çağırdı. Ne olursa olsun, rasında Rumanyanm Berlindeki essürü kelknele:. Onların yerine gidenler tirizderece minnettar bulunursa bulundiklerinin kabulü mukabilinde Fransa Belgrad 18 (a.a.) D.N.B. Yu senelere taksim etmenin tehlikesini sezsun, bir devlet reisi böyle bir daveÜ hiikumetine gerek işgal altmdald mınta ki elçisi Grecianu da bulunmakta goslavyanın muhtelif kısımlarında di. Dava çürüyebilirdi. Hem azar azar, mümkun olduğu kadar az memnunika'arda bir takun imtiyazlar temin et drr. Bükreş askeri mahkemesi kâ nehirler kann erimesi üzerine tek fakat uzunuzadıya sıkmtı çekmektenae Hava Kurumuna yardım numısani hâdiselerlne iştirak eden etle karşılar. Bir diğer davet de Yumek. gerek elindeki harb esirlerini tahsıkmtıyı topyekun çekip yeni harfe canrar taşmıştır. Tuğyan Manastırda nan ordulan önünde perişan olan müs« liye etmek vadisinde bir taknn cazib va 10 kişiyi daha mahkum etmiştir. ve eski Sırbistanda büyük Morava hevlile sanlarak sıkıntıdan bir an evvel edenler tevli bir şöhreti kurtarmak ve î'unan* idlerde bulunmak imkânını haiz bulun Bunlardan biri 6 sene küreğe, di nm Bassık bölgesinde bilhassa e kurtulmak: Hadisat gösterdi ki Ebedl Ankara 18 (a.a.) Türk Hava lılan sulha lcbar etmek için Yugoslavyamaktadır. Alman taleblerine aid mtiza ğerleri İse muhtelif hapLs cezalanna hammiyetlidir. Şef haklıymıç. Kurumuna yapılan yardımlar hakI I kerelerin arasıra kapanmış gibi görün mahkum edilmişlerdir. • İzmir (Hususî) Vilâyet dahi nın yardımını rica etmek üzere vaki olDiğer taraftan havaların ısmması Dil inkılâbına gelince. Atatürk, öm kında bugün bize verilen malumata mesine rağmen müzakerelerin tekrar yegöre, İstanbulda Ali İhsan Necib linde koyunlardaki çiçek hastalık du. Başvekil ve Haririye Nazın bu ricayı Bir Rumen müşaviri daha sebebilc Tuna nehri ve ayakların rü vefa etmemfekle beraber, altı yedi seniWnjesinin sebebi budur. yapanm ayağuıa gittiler. utifa etti daki buzlar erimiş ve Navistad'dan ne ugrasbğı halde dil içlerini neye biti oğlu, Nahmiyas Pessa 1250 ser, Ah larile esaslı bir mücadele açılması Olur mu böyle şey canım! Birindea Bu defa Amiral Darlan'm tekrar PaKaradenize kadar dündenberi ye remedi? Çünkü dil bir inkılâb işi değil med Tatari, Kiryako Pamukoğlu, İs için beş senelik, muhtelif mınta Londra 18 (aa.) Verilen matepan Gümüşyan biner lira, Jak O kalarda ayrı ayn faaliyet esasma bir şey rica eden, ona karsı nazik, mülrise gittiği sırada Alman deniz kuvvet lumata göre, Rumanya ile diploma nîden vapur seferkri baslamıştır. bir tekevvün işidir. Harf itiyaddı. Çok leri başkumandanı Amiral Raeder'in büyük fedakârhk ohnakla beraber vadya ve D. N. Kohen 750 şer, Tas istüıad eden büyük bir program ha tefit ve mütevan ohnak gerek değil tlk münasebetlerin inkitaı üzerine Ispanyada bir nahiye ortadan İlalyan Bahriye Nezareti müsteşan ve Ebedi Şefin bir işaretüe o itiyadı atı Acemyan 550, Arşavir Anadis bira Erlanmış ve tasdik için Ticaret Ve midir? Baslan ve şefleri bu şekilde Londradaki Rumen sefaretinin ti•celb» edilen milletler bundan ruhan kayboldu Amiral Ricardi ile gorüşmesine ve müşverdik. Halbuki dil itiyad değil uzviye derler, Menelavs ve Yani Bambo, kâletine gönderUmiştlr. caret ve maliye müşaviri Abiano terek barbi idare hususunda mutabık Madrid 18 (aa.) Stefani: Mü tin kendi. Uzviyetlerin geüşmesi inkı Karabet Balyan, Dokumacılık ve şeir İzmir (Hususî) Tirenin Çi müteezzi, hatta izzeti nefis bakımmdan da istlfasını vermlîtlr. kaldıklarını bildinnelerine tesadüf edinakalâtın tekrar başlaması üzerine lâbla olmuyor. Tekevvün ki kendi ken nd şirketi beşer yüz, Lâkalakçı oğlu niyeri köyün den 25 yaşında Meh mecruh obnazlar mı? Buna mnkabil diğer bir manzara dayor. kasırganın mühim hasarat husuie dine oluştur, di! de her uzviyet gibi ken Yani Te Niko 400, Yorgo Apatoğlu med Çiftçi nammda bir çoban, kagetirdiği öğrenilmiştir. Amiral Darian'ın Paris sefirile bu mfizaen tabancasını ateş aldırmış, fcur ha: dini kendi tekevvün ettirirken kana ka da 300 lira vermiçlerdir. Dörtyol kazasına bağlı köyler hal şun kalbine isabet ederek zavallıyı lâkat arasmda bir münasebet bulunduğu Henüz yaktn blr tehlikeye maruz olLegrono eyaleti dahillnde Trevi nsanları hazmeder, hazmedilmiyenleri atar. Bedende ölen hücreler yerine ye kı da Kuruma 2100 lira Ue 26 dö öldürmüştür. far/ciilebilir. mıyan Yenidünyanm yüz elll milyonlıık Jano nahlyesi tamamile ortadan Çünkii Fransız donanması, Fransız kaybolmuştur. Her tarafta bir çok nilerinin gelişi gibi dil de kelimeler öl nüm tarîa, 5 dönüm bahçe yerl ve ir Vichy 18 (a.a.) Fransanın bir milleti, şimall Amerika Cumhuriyeti, dürür ve kelimeler doğurur, bazı kelime iki dükkân arsası teberru eylemiş Arjantin büyük elçiliğine tayin edi Ingiltereye bu harbde nasıl yardım edeevler yıkılmıştır. hükumelini hoşnud edecek bir takım lerdir. len sabık Dahiliye Nazın Pevrou bileceğini anlamak için: teklif!er mukabilinde Almanlann eline Santander'de çıkan yangın sön lerin de yansını ölü, ysrısını diri bırakır. Dil yalnız kelimeleri değil, tabirleri, ıston, bir iki güne kadar Buenos Söyleyin bakalırn! Ne Isteyorsunu? peçer ve Almanlar Fransız donanmasııu dürülmüştür. tılahları; mecazları, imajlan; argolan, Airese hareket edecektir. bizden? diye amirane, kabaca bir tavır İtalyan donanmasına katmağa muvaffak Ispanyol şehirlertnde hasarat alayları; ciddiyetleri, bülheveslıkleri; ohırlarsa miilıim bir yeni kuvvetten isti* Buenos Aires 18 (a.a.) Ste abıuyor. Ondan bir murahhas da davet Saint Sebastien 18 (a.a.) Ste darbuneselleri, tekerlemeleri; hatta fade imkânını temin etmiş olurlar. Bn fani: Asker'. depolar, bir yangın etmiyor. Bilâkis kendisi Ingiltereye muLondra 18 (e.a.) Bahriye NezareTokio 18 (a.a.) DJJB. bUdirimanhklan ve mantıksızlıklarile daiml da muvazeneyi İngiltere aleyhinde bo tinin ticaret vapuru zayiab hakkındaki fani ajansından: netlcesinde harab olmuştur. Ha rahhaslar gönderiyor. Hem, ne murahyor: İspanyanm bir kaç eyaletinde hü bir tekevvün âlemidir. zar. sarat miktan tespit edilmemişse de baslar! Kimi sabık sefir, kimi müstaklaftelık raporunda 9 şubat şafak vakti küm sürmekte olan fırtına, BilbaoHarbiye Nazırı General Tojo meb pek mühim olduğu tahmin edil bel Cumhur reisi. Dil yalnız kelime ve cürole olmadığı Fakat Amiral Darlan Fransu donan)iten hafta zarfındaki zayiata dair şu da takriben 50 evin yıkılmasına se gibi sadece konusus ve yazış da değil. usan meclLsinde beyanatta buluna mektedlr. Bunu gören bütün aklı başmda milletmasını Almanyaya devretmek lehinde bebiyet vermiştir. Bir çok fabrikalar Dil kafalarda ışıklan, yüreklerde akide rak. Mançuko'da 1931 senesüıde şarakamlar venlmektedir: olmadığı gibi Ingiltereye de devretmek ir Moskova 18 (a.a.) Tass: Sov ler imıeniyorlar. Sempaü hissediyorlar. İngiliz vapuru: Ceman 19.304 tonluk vahim hasarata uğramıştır Bir çok leri, şuurda nıirasları ve tahteşşuurda kavete karşı açılmış olan mücade yetler Birliği komünist lehinde değildir. Bilâkis onun hedefi, partisinln lakdirden kendilerini alamıyorlar. yaralı vardır. depolarile mazinin karanhklarından a lenin muvaffakiyetle neticelendigi 18 Inci kongresinin açılması münaVallahi aziziml Milletler her zaman, Frans?7 donanmasının Fransa elinde vapur. kıp gelmiş heybetli bir emek, sayısız ne ni söylemiş ve o zaman 500,000 ka sebetile Moskova İle Sahalin arasın ber an kendi düdüklerini öttürmek için kalma.<ı ve Fransa için kullanılmasıdır. Müttefik vapurlar: Ceman 10.442 ton Ispanyada 30 bin kişi açıkta kaldı dar tahmin edilen eşkiya adedinin mily onlarca ordu besleyip şunu bunu Madrid 18 (a.a.) İki günden sillerin birbirine devrettiği kopmaz bir bugün 3000 e indiğini ilâve etmiştir. da telefon muhaveresi tesLs uk 4 vapur. yaşayış; zaman içinde tarihin, mekân tehdid edemezler. Gün geUr; normal miştir. beri Santander limanında hüküm Acaba bu defa Pariste yapılacak bir Bitaraf vapur: Batan yoktur. içinde coğrafyanın, iman içinde dinin hayat avdet eder ve küçük büyük milIzmir Kızılay kongresi takım cazib teklifler, Amiral Darlan'ı bu bastırılmıştırYekun: Ceman 29506 tonluk 13 va süren yangın halen müdabalelerile çalkanıp mayalafan, milletler cihan vicdanı önünde, dünya çerazminden çevirir ve onun donanmayı pur. Vukua gelen hasarm kıymeti. 4 milİzmir (Hususî) Kızılay kon letlere verip milletlerden alarak, yerüstü çevesi içinde tekrar birbirile sulh içindevir ve Almanlann Fransız üsleri nden yon pezetas tahmin edilmektedlr. Londra 18 (a.a.) Londra gazeteleri, ve yeraltı sulan gibi görünür ve görün gresi, Vali, bazı meb'uslar ve Belede jaşamaya başlarlar. Hele ferdle ferd istifadesini terain etmek yolunda kolayEvsiz kalmış olan 30 bin kişi mu mez kanallarla diller arasmda alışveriş dlye reisile bir çok münevver hazır birbirile temasa feçtiği zaman bu sembklur göstermesine müncer olur mu? iüşman ticareı gemileri kaybı hakkın vakkaten mekteblerde, kazinolarda laki resmî rakamlan neşrederken, bu ve buna müşabih binalarda iskân yapan, başhbaşına, kendine mahsus ka bulunduğu halde toplandı. Ankara 18 (Telefonla) YoL pati ve antipati o kadar kuv\etli suretGiinün meselesi budur. nunlarile apayrı bir âlem halinde dipDoktor Kâmranın riyaset ettlği rakamlann 7 kânunusani tarihli son is edilmektedirköpru, meydan ve iskele inşaat ij te kendini gösterir ki; orduların tazyıAlmanlann Ingiltereye kafî bir darbe diri bir varhkür İzmir merkez heyetinin bir yıllık atistiktenberi geçen bir aydan biraz leri için tesis edilen ücretli iş mü kile nehirler dolusu kan pahasına kaindirmek için talihlerini denemeğe kaLâzım gelen bütün tedbirleri alAtatürkün en kabank iki büyük me mesal ve faaliyeti, takdirle karsı kellefiyeti müddeti Koordinasyon zaeıhnış galebelerin verdiği üstünlukler rar verdikleri anlaşıldığına göre Amiral azla bir muddet zarfında 255 bin toni mak üzere Endüstri ve Ticaret Naziyeti ki hem en idealist, hem en realist landı. Ancak, Kızılaya azamî alâka kararile değiştirUdi. Yeni karara ve semereler bu görünmez, silâhsız, faDarlan'm bu defa Pariste son derece lâto fazlalaşmış olduğunu tebarüz ettir zırı, General Franconun hususî mügösteren İzmirlilerin kongre işlerimiihim bir vaziyetle karşılaşarağı tah mektedir. Bu fazla miktann 177 bin messili sıfatile bugün Santandere oluşudur, dil işine önce idealistliğile atıl ne daha fazla bir yakmlık gös göre, mükellefiyet bir takvim sene kat müthiş ruhî kuvvet önünde altüst dı: Tasavvur ediniz, yalnu yabancı Kaa zarfmda 2 aydan ibaret olup, mü olur. Devlctin kazandığnu ferd elinde min olunuyor. Ve bu yüzden bu seyahat onilâtosunu İtalyan, 73 binini Alman varmıştır. ideleri değil, bütün yabancı kelimeleri termesi temenni edüdi. kellef isterse daha fazla da çalışa tutamaz. Nobran, »ert, dürüşt ve her13 bini düşman kontrolu altmdaki derin bir alâka ile takib ediliyor. Yıllık mesai raporundan anîıyo büir. de içinden fırlatmış; boş kalan yerleri kesi hakir görenler hayatta nıutlaka bitaraf gemiler teşkil eylemektedir. Bununla beraber Amiral Darlan'm ya mazinin kitablarında, ya halkın şifahi ruz ki, Kızılayın, Dikili zelze mağlub olmaya mahkumdurlar. Samsun 18 (a.a.) Bafrada tü kamusunda bulunan kelimelerle doldur le mıııtakasında yeni kurmakta olkararuıdan döneceğini ifade eden bir Fransada 240 bin bina Bulgar . Macar kültür tün piyasası açılmış, Türk Tütün muş, medeniyetin yeni mefhumlannı da duğu iki köyün inşaatma hız verilemare görülmemektedir. Onun muka hasara uğramış Sen de bilirsin ama, Nasreddin Hoanlaşması Limited şirketi ilk olarak 130 ku türkçenin bünyesinde mevcud olması lâ mlştir. Oldukça mühim teberrular veıncti ise garb! Abdenizde miihim bir hâdise vuku bulmamasma sebeb olur. Paris 18 (a.a.) Münakalât Na canın bir fılrra«arıı anlatayım: Sofya 18 (aa.) Bulgar Başve ruştan mübayaata baslamıştır. kaydedilmis. genis mikyasta yar zım gelen üretme kabiliyetine yeni imBir gün Hoca, evinin damım aktanzırı Bertholt dün radyo ile neşre Kelki bu mııkavemet, Almanlann A kill ve Maarif Nazırı Filof'la Macar Yeni İtalyan müsteşarları kânlar vererek temin etmiş, sırf kendi dımlar yapılmıştır. yormuş. Kapı çalmmış. Hoca damdan dilen bir nutuk söylemiştlr. miral Darlan'ı düşürerek gene Lavali Maarif Nazın Honan bugün Sofbaşma, sırf kendi çehresile, akpak, Azadan bazısı, Kızılay şefkat pulRoma 18 (aa.) Stefani a]an terlemiz, katıksız, hiç bir yabancıya ileri süımelerini intac eder. Fakat o za yada bir Bulgar Macar Nazır, bu nutkunda şöyle demi§ bağumış: kültür larının merkezden değil, şubelerden smdan: Kim o? man da Fransız hükumetinin, donanma anlaşması lzmalamışlardır. minneti olmıyan bir dil: Öyle bir idea tevzii lüzumunu ileri sürmüştür. Bu tir: Harbin devamı müddetince vazife list böyle bir ideale nasıl vurulmasuı. suretle şubeler varidatı Hoca Efendi! Azıcık aşağı gelscne! sını ve imparatorluğunu korumak için artacak, « Harb harekâtı esnasında 60 ngilterenin Peşte sefiri Bel görmek üzere cephede bulunan na İşim var kuzum! Ne isteyorsan söyAfrikaya çekilmesi beklenir. İlk merhale: «Tarama devri» hanl ha daha fazla iş yapmak imkânı hasıl bin bina harab olmuş, 180 bin bina zırların yerine dört yeni müsteşar k! Rulâsa Fratısada bir türlü sonu gelolacaktır Keza, müsamere adedleri da hasara uğramıştır. grada gidip geldi tayin edilmiştir. Yeni müsteşarlar nl, bütün beldelerden, vatanın her ye nin de artırüması lüzumu temenni Gel hele aşafıya da söyleyeyhn! miyen huhran bir kere daha hızlanmak rinden, diğer lehçelerden türkçe kelimeMağlub olmuş ve fakirleşmlş olan Londra 18 (a.a.) Salâhiyettar şunlardır: • üzeredh. Fakat bu defa işin kat'i bir Hoca îşini bırakıp aşağı innuş. edilmiştir. Umumî kongreye mu Fransa, harbden tevellüd eden büler taranıyor. Bu devir ilk mahsulünü safhaya girmesi beklenir. Çünkü bahar kaynaktan öğrenildiğine göre, MaNafıa müsteşan âyandan Pio Co 1934 te «Tararoa Dergisi» ile verdi. Çift rahhas olarak İzmir meb'uslan Kâ tun hasarlan tamir edemiyecektir. Ne var? yaklaşıyor ve bu baharda beşeri.ieün aristandaki İngiliz sefiri Malley, letti, Maliye müsteşan Pietro Lissia, sütunlu ve 843 sahifelik bu koca kitab mil Dursun, Sadeddin Allah nzası için bana bir sadaka! Epikman. Bununla beraber devlet bu binalaçok bâyük bir tarihî hâdiseye şahid o ı'ugoslavyadaki İngiliz sefiri ile gö Millî Terbiye müsteşan Emilio BoMehmed Aldemirle Kızılayın birin rın tekrar Inşasına yardım içm muh Gel içeri hemşeri! lacağı tahakknk ediyor. üşmek için Belgrad yaptığı ziya dero, Mübadele ve döviz müsteşarı * ] İlk yazı 15 şubat tarihli nüshamız ci ve ikinci relsleri Dr. Kâmran Örs telif kanunlar neşretmiî bulunmakHerifı dama çıkarmış ve onda: 1 Salvator Gatti. dadır. ' ve Baha Yörük seçilmislerdir. ömer R.ra DOĞRUL Allah versin kuzum! deyince berild etten dönmüştür. tadır. sorrnuş: Konuşmaya baçladığı zaman 'sokul mış, onu acılaştırmak, o eski kalbimizi Gözleri memnun parlıyor ve günlerden Yahu, mademki venniyecektin, ne muş, beni kollarının arasına almak ister güneş gibi dolduran arzu, iyilik, şefkat beri ilk defa kaygusuz, hatta neşeli gö diye beni dama kadar çıkardın? gibi ateşle, arzu ile yaklaşmıştı. Vücu dolu sevginin saflığını suya atılan bir rünüyordu. Biz içeride Rıza ile konuş Ya sen, ne diye beni damdan aşağı dünün titrediğini, gözlerinin iki ateş avuc çamur gibi bulandırmış, bozmuştuğumuz esnada Hüseynin ona herşeyi indirdin! Olduğum yerde iken istediğiparçası gibi büyüdüğünü, koyulaştığını tu. Birdenbire içim merhametle doldu. anlattığını, Rızanın geldiğini, barıştığı ni diyeydin ya! görmüştüm. Fakat sonra birdenbire geri Sevdiğim adam, taziz ettiğim msan bümızı, haber verdiğini derhal anladım, Ve Nasreddin Hoca fıkralan her dile terçekilmişti. Bana dokumamak ve uzak yük ıstırablar içinde yuvarlamyordu. Okendi kendime acı acı güldüm. Onlar cüme edilse, belki istifade edenler olurmüthiş bir sırrı vardı. laşmak için gösterdiği büyük gayreti nun bir kederi, bütün meselenin hallolduğunu zannedi du. farkettim. Kollan, vücudünün her tarafı Bunu iik defa kuvvetle anhyordum. yorlar. Belki bu banşmanın malum neB. FELEK adeta bir kıvranan isyan içinde idi. Ba Gölgeler do!muş o geniş alna, ıstırabla ticesini, izdivacı bile düşünüyorlardı. na uzanmak istjyen elleri iğrümiş, o takallüs etmiş o zavalh yüze, kederle Ninem aile şerefimizin kurtulduğunu, muzları sarsılmış, dizleri titriyerek ge bulanmış sevgili gözlere acıyarak bakbenim sevdiğim adama kavuştuğumu riye doğru atılmıştı. Ve sonra gene taş tım. Fakat ne vardı, ne olmuştu. Neydi za ortaya doğnı yürüdü. Kaşlan çatıl Bu vazoya babanın kıymet vermesi düşünerek ferahlamış olacakü. Hüseyin bu sır!. gibi hareketsiz kalmıştı. Gene o gözler mıştı. Sıkıntılı bir nefes aldığmı duy ise sevdiği kadının saadetine fedakârane için mühim bir sebeb olması gerek. donı.klaşmış ve kekeliyerek sıkmb, aArtık onun söylediği sölzeri duymu dum. Sonra birşey söylemek ister gibi Hüseyin ve ben hayretle ona bakıyor yardım ettiği için müsterih, ayni zamanzab içinde konuşmasuıa devam etmiş yonluın. Zaten kederlenerek söylenen, bana doğru döndü, fakat gözleri karşıduk. Elini uzattı. Okşar gibi vazonun da beni kaybetmek üzere olduğunu düti kopmuş bir iplikten dökülen boncuklar da, duvarda babamın resmine takıldı, myormuş. Öyle değil mi Azize? üzerinde dolaştırdı. Hüseyin yaklaşmıştı. şünerek kimbilır nekadar mustarıbdi. Koyun eüne 80 kuruş nark kondu. Hüseynin bu konuşmayı aramızdaki O zaman bir an herşeyi unutarak gibi boşluğa serpilen manasız, zavalh, dikkatle baktı. ZavaJı ninem! Zavalh Hüseyin! Bana Beğendiniz mi? dedi Ertesi gün Mezbahada koyun kehavanm ağırlığını kaldırmak için açtıdehşet içinde «onda bir şey var! diye, yalan sözlerin ne ehenuniyeü vardı. MüHüseyin: İrkilerek doğruldu ve elini ateşe do gelince; Rızayı kaybetmiş olduğuma, silmedi. hirc olan onun gözlerinin taşıdığı sır, o düşündüm. Evet, bütün bu anlattıkları Azizenin babası dedi. Bu salonda ğını biliyor, fakat manasız ve yersiz bu kundurmuş gibi çekti. Döndü, yüzü sap müthiş bir sırnn aşkunızı gölgelediğine Kasabda et bulunmadıktan sonra çocukça şeyler. Evinde birşey, müthiş bir büyük kederdi. Benim dinlemek istedi iki kıymetli şey vardır. Bu resim ve bu luyordum. Kuru bir sesle: ve onu benim elimden aldığına artık nark konmuş veya konmamış ne kıysan idi. ğim beceriksizce uydurulmuş bu zavalh şsy geçmiş... Ve bir anda sırnnı bilme Evet, dedim, kasasından çıkardık. kınl vazo. Şimdi yemeğe gidebiliriz, diye, fısıl kanaat getinniştim. İşte bunun içindir ki meti ohrr? diğim o şeyin, geçirmiş olduğu müthiş sözler değildi. Evet, onları duymuyorRıza başını önüne iğdi. Yüzü büsbü Ninemin dediğine bakıkrsa bu vazo ba dadı. ağlamıyor, çırpmmıyor, hiç bir şey yapKojun etine nark koyarken elbetdum bile. Ona sormak, anlamak istedihalin aşkımızı çürümüş bir meyva gibi tün karanhk bir mana almıştı. Sonra bam için manevî büyük bir ehemmiyet mıyor, fakat yüzüme taktığım sükunet te bir tetkik yapılmıştır. Bu tetkike ğim başka şeyler vardı. Fakat cesaret *** taşıyormuş. zehirlp.miş, mahvetmiş olduğunu hissetbirdenbire döndü ve tazıl vazoya kıss ifade eden maskeye rağmen kederle ol göre toptancıların hayvan kestirmeYemek odasına girdiğimiz zaman nitim. Hatta onun ruhunun hastalandığını, edemiyordum. Sonra ilâve ettim: bir bakıs firlattı. Hüseyin: duğum yerde uyuştuğumu, derinden de meleri haklı mı, değil mi, elbette alâmanevî bir kötülük içinde en korkunc nem orada bizl bekliyordu. Sofra, hususî Birdenbire gene arkamızda Hüseynin Yemeğe gidebiliriz değil mi? Bazan değersiz şeylerin de manevl rine beynimin sızladığını, kalbimin o kadarlar bilirler. cehennem azablarile kıvranmakta oldu sesini duydum. Bızaya bitab etmiştim. Fakat o benim bir ziyafet verildiği zamanlarda, mes'ud bir kıymetleri oluyor, dedi. Bu kızıl vaEt zarurî hacetlerden ise bunu tazğunu ve bütün bunlara rağmen hâlâ be Rahatsız etmiyorum ya diyordu. zo zannediyorum ki Azizeye babasından bu sualimi duyn.amıs gibiydi. Ağır ağır günlerde olduğu gibi itinah şekilde ha zavalh burkuîuş ve kederli çarpıntılannı yika kimsenin cesareü olmamak geni sevdiğini anladım. Konuştunuz bitti mi? Yemek vakti geldi. yadigâr kalmıştı. Kemal Beyin kasasm masays doğru yürüdü ve kızıl vazonun zırlanmış, kristaller beyaz çiçeklerle duyuyordum. rektir. Allahım ne azabh dakikalardı!. Yalmz bu aşka keder, ısürab, daha ma Büyük hanımefendi sofrada bekliyorlar. dan çıkarmışlar. Düşünün nekadar e karşısında hareketsiz kaldı. Şöyle mınl süslenmişti. Ete nark koymaktan maksad kona veremediğim korkunc şeyler karışO zaman ikimiz de ayağa kalktık. Rı1 hemmiyet veriyor, nasıl gözünden kıska dandığını duydums ^ Niaem gayet sakin Rızava elini uzattı. )"unlaıın hayatlacını koıumak nuydı?. (&rkaa vat> inkılâb ve tekevvün İsmail Habib Damda verilen cevab! Rumanyada temizlik devam ediyor Macar ovaları sular altında Bir taraftan tevkifler, İspanyadaki müthiş bir taraftan askerî fırtına da bir çok mahkemenin mah mıntakalarda büyük kumiyet kararları tahribat yaph Kısa Haberler Vapur zayiatı Müttefiklerinki asgarî hadde inerken Mihverin kayıbı bir ayda 256 bin ton fazlalaştı Mançukoda 497 bin şaki temizlenmiş Nafıa inşaatında ücretli iş miikellefiyeti Bafrada tütün satışları « CUMHURİYET » ÎN EDEBl ROMANI :61 Yazan: Peride Celâl Velhasıl Maksad bu mu idi?

Bu sayıdan diğer sayfalar: