19 Şubat 1941 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba 19 $UBAT L 5 liîıîuş Çankırı Caddesi Telgrat : ULUS Başmuharrirtik Yam İşleri İdare Yam İşleri Müdürü Müessese Müdürü ULUS Basımevi Ankara Ankara TELEFON yarı 1081 v 1082 1064 DIMIZ _' Bugün 2 inci sayfada Siyasef ve farih Yazan : Hüseyin SAMİ Ticaret Veköle_t-in_â bağlı lase teskilatı, ficaret ofisi ve bir petrol ofisi kuruluyor İaşe teşkilâtı ve yeni ofisler kurulması kararları y # Ticeret Vekilimiz B. Mümtaz Ökmen 8'llgar - Türk d"ctluğımun Yeni bir vesikası Falih Rıfka ATAY 'füu,_ Hariciye Vekili ile Bul- Ankara elçisi tarafından # yç Hyedinci günü Ankara'da im- dün gazetelerde neşrolunan iki komşu devlet ara- 'Iî:lııdııben' devam eden Tış ve itimat siyaselinin OKS Yetika, ne eski ahidleri ı.:â Yeni cihan harbınım, Balkan içinde, etrafında ve | ” tehlikesini hissettiregelen rağmen, sulhu koru - ** tecavüzde hiçbir menfaat Prensiplerine sadık kal- W.l:yiı etmeyi faydalı telâk- 'dir. 17 şubat beyanna - tarihçesi vardır : Ma - ilkteşrin tarihlerinde harp ıııııiyıı:ı sahasma Tiı:t zaman, İstanbul ve Tr: takım müstesna ihtiyat ve ürleri almı li & ki 'an kötüye tefsir ederel n'da huzursuzluk uyan - tur. Halbuki harbın yaklaşmakta olduğunu tan gelmek ve milli em- lerini ihmâl etmek mümkün değildi. —Bül Milletlerinin hayati menfa- lara bir büyük devletin esinde olduğu hakkmda- Ve kanaatimizi muhafaza ü devletir. coğra- '#tlerinden doğan siyasi ş PDaşka başka istikamette fları cebretmiş olsa dahi, odlıl—ıııılı lâzım ge- a olmalı idi ki, Bul- ge Türkler sulh arzusunda K iTler; ili millet de harbdışı deniöindedirler; bu memle - ve " birine bulaşan harbın teh- rlarından, diğerinin ma- P*ağına kani değildirler. O Zörüşümüzü dost devlet ir defa daha izah et- Ye'nin müdafaa hazırlığı hiçbirinde, Bulgaris 'ir niyet ve kast kötü- bUlUT etmekte zerre kadar Bulunmadığını anlattık ve bi polllamızda ı.ıı...ıiıı ve litika tayin etmek im- Tduğunü da ilâve ettik. İşte Yanname, bu esaslar bir anlaşma havası içinde (Sonu 4. üncü sayfada) ARAALRİ T AŞ Tfi HL Te İaşe Umum üksek tasdika iktıran etti müdürlüğü ifhalâf, ihracal sfok ve fevzi işleriyle istihlâki fanzim vazifesiyle mükelleflir ter Vekilleri Heyoti memleketin laşe işlerinin tanztm, idare va mürakabasiyle mükellef olmak üzere Ticart Vekâletine bağlı bir taşe teşkilâtı, blr petrol ve bir de Üceret öfizi kurulmam hakkındaki koordinsayon heyeti kararlarını tasvip et- miş ve bu karurlar yüksek taadike iktiran eylemiştir. laşe teşkilâtı Taşa teşkilitı Ticaret Vekilinin emri vininden ve iaşe yetlor toşkilâtından mürekkep ol D Ritında bir milsteyarla bir müsteşar mua- irliği beyeti, faşe umum müdürlüğü, fiyat murakabe müdürlüğü, matbaat, muhasebe, zat işleri, levazım, evrak ve dot iktır. ( HUNN $. inci sayfada) TİCARET OFİSİ Halk ve milli müdafaa ihtiyaçları için lüzumlu olan iaşe malzemesinin alım satım işlerini tedvir edecek Diğer bir karar ile balk ve mülit müdafaa Ahtiyaçları için lüzümlü laşe — malremesinin alım ve satım İşlerini tedvir ve idharını te « min etmek için bir ticaret ofisi kurulmaktar dir, Ofls, hükmi şahsiyeti halz olmak, hurasl hukük hükümlerine tevfikan Idare edilmek, aşağıda yazılı vazifeleri görmek ve meseli - yeti sermayesiyle mahdut bulsamak — üzere mali ve idari muhtariyeti halz olacaktır. Bu Ofis Ticaret Vekâletine bağlı ve Ti - caret Vekületinin mürakabesine tâbi olup merkeri İstanbul'da bulunacaktır. Ofisin yapacağı işler Ofis halk ve milli müdafaa Ihtiyaçları için 'Ticaret Vekkletince tayin edilecek; bar tür - madde ve malzemesini salın almak, k, bu huşesta Teabeden İthalât ve İhra- inek sö mmühekelin mekkali? seükül- toklar vücude getirmek veya bu İş- leri mevcut ve yahut kuracağı teşekküller vesıtasiyle gördürmek; İştiğal meveuucu gi- ren maddelerin fiyatlarını tesbiti ve bu mağ- delerin tevzi işlerinin tanzimi hususunda T- caret Vekületine tekli? yapmak ve gerek bu (Sonu 8. inci sayfada) Bir mağazada gıda maddeleri PETROL OFİSİ Petrol muştaklarının satın alınması satılması, ithali, stok yapılması fiyat ve tevzii işleriyle meşgül olacak Yeni kabul olunan bir kararla Ticaret Vekâletine bağlı hükmi gahsiyeti halz olmak, busust hukuk hükümlerine tevfi - kan idare edilmek, üzer bir. Petrol Oflal kurulmaktadır. Petrol Oflsinin merkezi İstanbul'da bulunacak, malt ve idari müh- tariyeti halz olacaktır. Ofisin iştigal mevzuu Ofis aşağıdaki şekilde potrol işleriyle İştiğni edacektir: Halk ve milli mÜdafas Ihtiyaçları için lâzam olan her türlü petrol ve müştakler rimi satın almak ve satımak, memleket hâ> ricinden satın aldığı petrol ve müştakla. TiBt ithal etmek, memleketin muhtelif mahtilerinde petrol ve müştakları stokla. T vücuda getirmek; memleket dahilinde Dütün petrol ve müştaklarının Fiyatları » Bin tesbiti, bütün petrol ve müştaldarı- nın tevzimtinib tahzimi, memlekt dahtlin: de vücüda getirilccek bilamum petrol vi müştakları atoklarının ctaa, miktar ve mahallinin tayini hususunda Ticarot Ve- kületine teklif yapmak ve lizumunda petrol ve müştaklarının — sevkiyatı işle (Sonu $. inci sayfada) 'e gifre servisleri ve vilâ- Sabık Amerika Cümhurreisi Hoover İşgal altındaki yerlere yiyecek ! Hoover projesi Türk - Bulgar müşterek beyannamesinin doğurduğu akisler Dünya beyannameyi nasıl karmladı? Londra; 18. aa. — (Royter) ajansının diplomatik muharriri yazıyor : “ Türk ve Bulgar bükümetleri tarafın. dan meşrolunan mühim beyanname bUlEN bir ademitecavüz paktıdır. Ancak, bazı duldarı teahbütleri t mektedir. Türkiye için bunun mi dur : İngiltere İle olan anlaşma: karşısında ingilizlerin fikri Londra; 18 aa. — (Royter) : Mesgul Avrupa — memleketlerine — gıda maddeleri gönderilmesi hakkında Amerika Birleşik Devletleri sabık reisi B. Hoover gahsl sürette ileri sürdüğü proje hakkında | Londra'da çu cihet tasrih edilmektedi: İngiltere'nin Vaşington büyük el, Halifax, birkaç gün evel B. Hoover'i ka. | bul etmiy ve B. Hoover, büyük elçiye pro- | Jenin ana hatlarımı bildirmiştir. Lord Ha- lifax, derhal B.oover'i projenin bugünkü gekline karşı İngiltere'nin İeri sürdüğü bazı ciddi itirazlardan haberdar etmişti Bu itirazlı en, meseleyi derin suret- te tetkik etmiş olan birçok Amerikalı'nın da itirazlarını teşkil eylemektedir. Selâhiyettar Londra mahfillerinde, neş. (Sonu 4, üncü sayfada) Başvekilimiz (. H. P. Genel Sekreterliğinde Sayın Başvekilimiz Dr. Refik Say- dam, dün öğleden sonra C. H. P. Ge- nel Merkezine — gelerek Parti Genel Sekreteri Dr. Fikri Tuzer tarafından karşılanmış ve bir müddet Parti işle- Tiyle meşgul olmuşlardır. Macaristan'da Tuna taştı 300 kilometre karelik bir sahayı sular bastı Budapeşte; 18. aa — Tüna'nın gol sa- hilindeki setler son 48 saat zarfında beş yerden yıkılmış ve sular 300 kilometre murabbalık bir sahayı kaplamıştır. Bu gece vaziyet bilhassa Epostaş ile ci- varında çok ciddi telâkki edilmekte idi. Harölye nazırı dün sabah ba kasabaya git. miştir, 19 köy tahliye edilmiştir. Birçok köyler de tecrit edilmiş bir variyettedir. ÇOk ev yıkılmıştır. 1ş askerl tayyare a nehrini Bodapeşte'nin gimalinde tı. kameş olan 16 kilamtrelik muazzam bir buz kütlesini bombalarla parçılamıştır. Su Macar ovasında birçak hasar yapa - rak yükselmektedir. Tisza şehri de hasara uğramıştır. Asker. ler ve siril halk suları dürdurmak için bummalı bir faaliyetle çalışmı Suların Budapeşte ile Belgrad arasında. ki münakalâtı sekteye uğratnıyacağı ümit edilmektedir. Macar naibi Horthy, dün tayyare ile sular altında kalan arazi üzerinde dolaştı Budapeşte; 18. aa. — Tuna'nın taşması Betlcesinde Macaristan'da 300 kilometre Murabbalık bir sahasın sular altında kal. dığını Macar radyosu bildirmişti lar altında kalan tır. Yugoslavya'da Belğrad, 18 aa. — DND Yuzoslayya « sın Mühtelif kısımlarında nehirler karın eri mesl üzerine tekrar taşmıştır. Tuğyan M Babtır'da ve cskl Sırbislar'da büyük M ya'nın Bassık bölgesinde bühsma ehemiyetli dir. Diğer taraftan haraların isinması sebe- biyle Tuna ehri ve ayaklarındaki buzlar eri- *miç ve Novistad'dan Karadenis'e kadar dün- 'Gen beri yeniden vapur seferleri başlamıştır. Lorâ | b vecibeleriyle mert kalmaktadır. Bulgaris- tan'ın, bu hükme tâbi olacak ahdi vecibe- leri matazamının bilinen bir katşılıklı yare dım paktı yoktur. Türk - Bulgar anlaşması, Türkiye'nin kendi bayati meninatlerine tevcili olunacak bir taarraza karar koymak hususundaki azim ve kararını ne değiştirir. de zayifletir ve binaenâleyh, vaziyeti hissedilir derecede değiştirmez. * Almanlar herhalde bu anlaşmayı mih. ver için bir muvaffakiyet gibi göztermeğe çalışacaklardır. Çünkü B tan'dan Al- man kıtaları ilerliyecek olursa, Türkiye'nin de melhüz bir hareketini bertaraf eder gi- Fakat Türkiye asla böyle eçmek hususunda tezhhüde irişmiş değildir. Ancak, bazı gezeteler böyle bir ihtimalden teemmülsüzce bah - zetmişlerdi * Şurasını kabul etmek lâzımdır ki, san zamanlarda Türkiye'den avdet eden ve ge- 'den mürekkep ceri beyeti, Türk - Bul. gar müzakerelerinin ilerleyişinden tama - miyle haberdar edilmiştir. Hiç güphe yok ki Almanlar, mezkür anlaşmayı kendi ba. kımlarından tefsir ederek Yunanistan'a kar 5t yaptıkları sinir harbında bir propasanda âleti olarak kullanacaklardır. Almanların istemedikleri muhakkak olan birşey varsa © da bilkassa kavgalı bulunmadıkları Yu « nanistan'a kargı bir heyeti seferiye gön. Bulgar hariciye nazırı Popol Türk - Bulgar müşlerek beyannamesinin imzası münasebeliyle Bulgar hariciye nazırı Popof'un beyanatı Solya; 18. aa. — Bulgar ajansı bildirle yor 1 Bulgar ve Türk hükümetleri taralından müşterek beyannamenin imzası münasebe- tiyle, hariciye nazırı B. Popof, matbuata yu beyanatta bulunmuştur : “Türkiye Cümhuriyeti Hükümeti ile Buls kar Hükümetinin dostane ve sammiml bir nöktainazar teatisinden sonra, malüm olan beyannameyi buzün neşretmek hususunda mutabık kalmış olmalarından dolayı kea- dimi bilhassa bahtıyar addediyorum. ., * Muhtevası itibariyle ne kadar müte « vari olursa olsun, bu beyanname, birçok beynelmilel muahedelerin imtihana tâbi (Sonu 3.ünoü sayfada) (Sonu 5. inci sayfada) Anıt - kabir için serbest bir müsabaka açılmasına karar verildi Ankara, 18 aa. — Başvekâletten teb. liğ olunmuştur: 1 — Ebedi Şef Atatürk için yapıl- ması mukazrer Anıt-Kabir projesinin müsabakası hakkında bugüne — kadar yapılmış olan tetkikat ve teşebbüsat neticesinde vaziyeti hazıra dolayısiy- | le usulü dairesinde — beynelmilel bir müsabakanın yapılması imkân dahi- linde görülemediğinden yerli ve ec- nebi mühendis, mimar ve helkeltraş- lar arasında serbest bir müsabaka ya- pılmasına karar vetilmiştir. 2 — Yapılacak âbide ve müştemi tının inşaat programı, müsabaka tali matnamesi ve İnşaat yı sondaj plünları ve saire evrakı fenni- yesi ihzar edilmiş olup böyle mühim inşaat vücuda getirmiş olduklarını ve- saikle isbat edenlere mezkür cvrak meccanen verilir, 3 — Alâkadarların vesikalarını bir arzuhalla birlikte: (Başvekâlette mü- teşekkil Anıt-Kabir komisyonu - rels- liğine) göndermeleri icabeder. Ko- misyon ehliyetini kâfi gördüğü kim- selere en kısa bir zaman zarfında mü- sabaka evrakını teşkil eden dosyanın bir nüshasını gönderecektir. Ehliyeti kâfi görülmiyenlerin vesaiki iade o lunur, 4 — Müsabaka 1. 11. 1941 tarihinde hitam bulacağından müsabıkların tek- Nf projelerini o tarihe kadar komls- yona göndermiş olmaları meşruttur. Budapeşte'den güzel bir manzara ve Tuna nehri