2 Ocak 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

2 tkinclkânun 1941 CUMHURtYET Şundan Bundan Madam Roosevelt ve mini mini mutbağıKraliçe Elizabet gıbta ediyor Tabiatin garabetleri Fransızların bir nüktesi Üçüncü defa olarak Amerika Birleşik Cumhuriyetleri riyasetine intihab edilen Roosevelt, Amerika ile dünyanın muhtelif kıt'alarmdan günde 6500 mektub almakta, bu mektublardan imzalı ve mürsilin adresi bulunanların cevabsız bırakılmaması için kat'î emirler vermektedır, Bu mektub bolluğu, geçen günkü intihabatı müteakıb reisin radyoda söylediği bir nutkun arifesinde bütün rekorları kırmış, <Beyaz Ev» in kitabet dairesine tam 70,000 mektub gelmiştir!.. Fransız gazetelerinin «Amerikanm en güzel tebessümü» diye tavsif ettikleri Roosevelt. ayni zamanda memleketinin en sevimli ve en demokrat bir şahsiyeti de bulunduğundan, kendisini vatandaşlarına çok sevdirmiştir. Gerek kendisi, gerek onun kadar demokrat olan zevcesi, «Beyaz E\v> in protokoluna sair devlet reislerinin ikametgâhlarmda cari olan protokola nispetle dun bir mertebede bulunmasına rağmen henüz tamamile alışamamışlardır... Fabrikaları, sınaî müesseseleri ziyareti esnasında amelelere karışarak ellerini sıkar, onlarla samimî hasbıhallerde bulunur. zamanın tahribatma uğramadan o vakitki şeklini muhafaza etmektedir. Cisimler, kimyevî bir hassaya malik olan bu suyun tesiri altında tamamile beyaz ve sert bir kabuk bağlamakta ve koayca kınlmamaktadır. Şekilleri, alçıdan mamul heykelleri andırır ve mermerden hiç farkları yoktur. Bu itibarla iyi bir heykeltıraşın atölyesinden çıkmış biblolar kadar zarif, orijinal şey:erdir. «Köpek mağarası» na gelince, o da ;ene kimyevî gazların tesirile bir garabet arzetmektedir: Bu mağara tahaccür çeşmesinin hemen yanındadır. On beş basamak merdivenle inilir, 4 0 5 0 metre murabbaında, basık tavanlı, karanhk ve rütubetli bir yerdir. Etrafında, zeminden ir buçuk iki metre kadar yüksek bir galerisi vardır. Ziyaretçiler bu galeriyi dolaşarak mağarayı ziyaret ederler. Fakat zemin katında dolaşan köpek, kedi ve tavuk gibi hayvanlar, sahaya geldikten birkaç saniye sonra, intişar eden gazlardan zehirlenerek ölmek tehlike;ine maruz kalırlar. Buranın garabeti, azların zeminden elli santimetreden 'azla yükselememesi ve galeride buluan ziyaretçileri kat'iyyen rahatsız etmemesidir. Daha garibi var: Mağaradaki gazlar muhtelif cinsten olup bazıları işial etmekte bazıları da ateş ile hiç alâka gösteımemektedirler. Bu itibarla, mağaranın bazı yerlerinde seyyahlara ibrit yakmamaları hatırlatılmaktadır. *** Memleketimizde de birkaç gün tatbik edildikten sonra, devamına lüzum görülmiyen ışık söndürme veya maskeleme işi. ilk defa olarak Fransada tatbik edilmiş ve harbin devam ettiği müddetle de «ışıklar çehri> ve civarı karanhklar içinde kalmıştır. Rooseveltin mektupları Harb vaziyeti (Baştarafı 1 inci sahifede) vabdır. Deniz hâkimiyeti, denize hâkim olan tarafın denizden istifade etmesi ve hasmına ba imkânı vermemesi demektir. Bunnnla beraber, denize hâkim olmıyan tarafın harb gemileri de, ticaret gemileri de, arada kaçamak olarak bir limandan diğerine gidebilir ler. Gerek böjle kaçak ve gayri muntazam nakliyata, gerekse harb gemileriniıı akınlanna büsbütün mâni olmağa imkân yoktur. Batmayı göze alan denize açılır; talihi varsa hede fine varır. Adriyatik gibi binnispe dar bir denizde, hele kışın, Brindizi ve Otranto gibi limanlardan kalkıp Arnavudluğa geçmek güç bir iş değildir. Çünkü aradaki mesafe, bir kaç saatliktir. Buna rağmen, İngiliz harb gemileri İtalyan nakliyelerini yakalayıp batınnış lardır. Avlonya, Yunanlılar tarafından işgal edildikten sonra, bu gibi batır malar daha çoğalacaktır. Şimdilik İngili» tayyareleri, İngiliz ve Yunan harb gemileri, Arnavudluktaki İtalyan ordusunun takviye, ikmal ve iase işlerini pek ffüçleştirmektedirler ki, bn, pek mühimdir İngiliz donanması Berlin Matbuatı Adriyatik'fe [Baştaran 1 inci sahifede] ğır toplar vekamyonlar nakletmekte olduğu söylenmektedir. İngiliz gemılerinin hücumu Arnavudluk ve Yugoslav hu dudu hizasında vukubulmuştur. Batan vapurların murettebatı saUmen karaya çıkmışlardır. İtalyanlar yeni bir müdafaa hattı yapıyorlar Atina 1 (a.a.) iyi malumat alan mahfillerden öğrenildiğine' göre, italyanlar bir kısmı merkezî Arnavudluktan geçen yeni bir müstahkem mudafaa hatu yapmakla meşgul bulunuyoriar. İtalyanın bu yeni müdafaa hatları Avlon yanın cenubuna bir yerden başlamakta, merkezde Beratın şarkında Tomor dağlanna dayanmakta ve oradan Elbesjnın şarkına uzandıktan sonra şimale, Yu goslavya hududuna kadar gitmektedir. Bu müdafaa hattına İtalyan takviye kıtaatı ve harb malzemesi sevkolunmaktadır. Maamafih İtalyanların daha şimalde mukavemete hazırlandıkları habori şimdiki İtalyan mevzilerinin yıkılmak üzere olduğunu ifade etmez. Yunanlılar, mütemadi olarak İtalyanlara karşı tabiye muvaffakiyetleri kazanmakta ve çimdiki hat boyunca İtalyan mevzilerine hâkim olmakta bulunuyorlar. İtalyanlar pazartesi günü Himarnnın şimalinden ve şarkından mukabil taarruzda bulunmuşlardır. İtalyan mukabil taarruzu kırılmış ve sahil mıntakasmda ağır zayiata uğratılmıştır. Mıntakanın garb müntehasında yani 'epedelenin şimalinde Yunanıılar yeni bir hamle yapmışlar ve İtalyanları mevzilerinden atmışlardır. Bu suretle Yu nanhlar Tepedelen Berat yoluna yakaşmışlardu*. Merkez mmtakasının bir noktasmda 'unanlılar bir baskm hareketıle muhim ır dağı ele geçirmişlerdir. Pogradeç mıntakasmda da Yunanlılar keza mevzilerini iyileştirmişler ve pa zartesi tebliğinde zikredilen 1000 esırin bir kaç yüzünü burada yakalanuşlardır. Bu son günlerde çok şiddetli muhareleler olmuştur. Bu muharebeler Ohri ;öKüıe hâkim bulunan tepeler boyunca "ogvadeç Elbesan yolunun Skambi vaiisine tekrar girmek üzere şin.alı garliye doğru büküldüğü noktada cereyan ylemiştir. Arnavudluk cephesinde Bu cephede, Yunan tazyiki, buyuk ve şiddetli olmakla beraber devamlıdır. Yunanlılar, geçen hafta Ohri golu garbınde Lin kasabasını zaptetmişlerdi. Buradan Elbasana doğru bir yol gider. Bu yol Liberaş'tan geçer. Burası mühim bir üç yol ağzıdır. Buradaki Yunan ileri hareketini durdurmak için yapılan İtalyan mukabil taarruzları zayiatla tardedilmiştir. Şimdi Yunanlılar Liberaş'a 15 kilometre mesafeye kadar sokulmuşlardır. Son Yunan tebliğinde zırhlı vasıtalarla yapıldığı ve püskürtüldüğü bildlrilen taarruzun nerede olduğu söylenmedigi gibi alman 8 topun, esirlerin ve ülliyetli harb malzemesinin nerede a[ındığı da bildirilmemektedir. Resmî ebligin bu ketumiyeti karşısında, harekâtın inikşaf tarzı hakkında mütalealar serdine, tabiî imkân yoktur. Yalnız Yunan ordusunun mutadı veçhile agır, fakat enıin bir surette ilerilemekte devam ettiğini kaydetmekle iktifa edeceğiz. Şimdiye kadar İtalyanlardan alınan esirlerin sayısı 11,000 kişiyi geçmiştir. Silâh ve malzeme ise pek boldur. Madam Roosevelt ise, fahrî reisi Kılunduğu hayır cemiyetlerini gezer, bu cemiyetlerin azası bulunan madamlarla oturur, dikiş dıker... Fakat Madamın en çok sevdiği ve himaye ettiği yer «yoksul çocuklar» ın bulunduğu müessesedir. Haftada muntazaman iki uç defa oraya gider, çocuklarla buluşur. onlarla meşgul olur. Küçükler ona < anne» diye hitab ederler. Mükemmel Bu itibarla, ilk günler, tıpkı bizde olbir ev kadını, müşfik bir valide olan duğu gibi, binlerce elektrik ceb fenerMadam Roosevelt, bu kimsesizlerin de leri sstılmıj, iyi köttt, bunları herkes manevî validesi, sıbyan hamisidir. kapışmıştır... İşin asıl garibi, satılan bu Madam Roose"' ""' *« '1 ilk fenerlerle bilâhara piyasaya çıkarıveît'in <Beyaz Ev» lan stokJann yüzde doksanı, harbden mukaddem Fransaya ithal edilen Aldeki dairesinde, en man malı olmasıdır... Fransızlar her ufak teferrüatına şeye rağmen bu metalan memnuniyetle varıncaya kadar esatm almışlar, ve kendilerine has bir 'ektrikle mücehhez, nükte ile: hususî küçük bir mutfağı vardır. O Hiç olmazsa, demişler, bir defacık ada zevcinin veya a düşmandan bir havır görelim!.. 'tendisinin sevdiği Hikmet NİSAN "emekleri bizzat 'hzar eder, reçeller, ' şurublar kaynatır, pastalar yâparr Bu suretle vıllânın günlük yemek listesine ara sıra bir hususiyet, bir «aile listesl» şeklini verir. Libya cephesinde Variyette bir değişikik yoktur. İngiliz topçusu, Bardiayı dövmekte devam ediyor. İngiliz gazetelcri, buradaha 20 bin kişilik İtalyan ordusunun bu şiddetli afcır topçu ateşi altında ezildiğini ve yakında teslim olacağını yazıyorlar. İngiliz ileri müfrezeleri, tâ Tobruk civanna kadar giderek keşifler yapmışlar ve Tobruk cenubundaki bir tayyare meydanının bombo; olduğunu görMokra dağlarında muharebeler devam nıüşlerdir. Bunlar zırhlı otomobil bir ıdiycr. likleri olsalar gerektir. İngiliz zırhlı Bu muharebeler hem Tepedelen. hem otnmobillerini gören İtalyan müfrezeleri, esir ve imha edllmek korkusile he de vadilerde yapılmaktadır. En ziyade men kaçmışlardır. Bu da, İtalyanların tullanılan silâhlar dağ toplarile mitralmaneviyatı ne kadar bozuk olduğunu yozlerdır. gösterir. Salı gecesi bütün şimal cephesinde Bir iki gün evvelki bir İtalyan rcs iddetli bir topçu düellosu ve Skumbi mi tebliği, İtalyan torpil tayyareleri nehri etrafında bilhassa çok şiddetli munin bir monitöre hücum ettiklerini bildirmek suretile bir İngiliz monitörü harebeler olmuştur. Kalın bir sis her nün Libya sahillerinde bnlunduğunu ki tarafın yapmakta olduğu hava hühaber vermiştir. Monitörler, m kesim umlarıru durdurmuştur. leri az, çok agır toplar taşıyan binnispe Yunan ve İngiliz tayyareleri büyük küçük zırhlılardır. Bunlar denizaltı gemılerinin torpillerine pek az hedef ar bir faaliyet gdstererek İtalyanları Lin zettikleri halde, agır toplan ve hatta Elbesan yolu üzerinde ve civar mevobüs toplarile sahlldeki tahkimatı mü zilerde ağır zayiata uğratmışlaıdır. essir surette ateş altına ahrlar. Bunlar, Cephenin merkez mıntakasmda, MosBüyük Harbde, Alman denizaltıları Ça kopolis'in şimali garbisinde aun İtlyanAltıncı Jorj ile Kraliçe Elizabet, A(Baş tarah 1 Ind saMfede) nakkale sularına geldikleri zaman, o ar bir kuvvetli mukabil taarruzda bumerikaya vaki olan seyahatlerinde, reradan çekilmek mecburiyetinde kalan biraz daha artıyor ve Birleşik A zırhlıların yerine kaim olmuşlar ve unmuşlardır. Yunanlılar bunu beHeisin villâsını ziyaret ederlerken, Madam ?ordu ve düşman ağır zayıat verdirıleRoosevelt Kraliçeye bu mınik mutfağı merikanın muazzam istihsalâtı bize ınüttefik ordulara çok yardım etmişİtalyan tayyareciliği temizleniyorl yardım ediyor. Akdenizde îcn za lerdi. O harbde, İngilizlerin bir hayli ek püskürtülmüştür. da gösterir. Kraliçe içini çekerek: Kahire 1 (a.a.) Ortaşarktaki ingiliz manlarda kazanılan zaferler önii monitörü vardı: fakat şimdi bu tipterı Harbin en kanh çarpışmalarır.d&n biri Ah benim de böyle küçücük bir (Baştarafı 1 inci sahifede) pilotları, Graziani'nin tayyarecüerini şiyalnız üç gemileri kalmıştır. Bunlar yerim olsa... Fakat o bizim sarayın pro müzdeki yılın bize neler gösterece dan ikisi 7200 tonluk, 12 mil siır'atindc, dün gece Klissura mıntakasmda olmuş kararlaştırdım. Bu karar, durmadan ve malî Afrikada sür'atie mağlub etmekteğine bir alâmet sayılabüir. bir tanesi de 6400 tonluk ve 6 buçuk tur. Gündüzün Yunan başkumandanlı tam surette yerine getirilmiş olacaktır. dirler. Noel münasebetüe 24 saat süren tokolu... nıil sür'atindedir. Üç gemide ikişer ta ğının verdiği vazifeleri yapan Yunan Felâketli zamanlarda iyi dostlaDer ve hemen ilâve eder: ne 381 İlk. 8 tane 102 lik topla müte kıt'aları geceleyin bir süngü hucumunda 1941 senesi, Alman ordusunu, bahriye bir tevakkuftan sonra İngiliz hava kuvhissedilir vetleri, garb çölündeki taarruzlarına ye Hususî bir mutfağım yok diye, a ra malik olmak bir nimettir. Ge addid hava defi topu ve makinelitüfeği bulunmuşlardır. Bütün gece muharebe sini ve hava kuvvetlerini, ilenin yemeklerile meşgul olmadığıma çen miişkül aylar zarfında Türk hü tasıriar. 3 mctreden biraz fazla su ce devam etmiştir. Havanın açık ve par derecede takviye edilmiş ve daha iyi niden ve daha büyük bir azimle başlahukmetmeyiniz... Kral her şeyi yemez, kumetinin ve Türk milletinin de ken bn gemiler, bu sayede hem sıç su lak oluşu Yunanlılara yardım etmiş ve teçhiz olunmuş bir halde görecektir. mış bulunuyorlar. Bu hücumlar neücemuşkülpesenddır. Sevdiği yemekler ğişmez dostluğuna mazlıar olmak laıda dolaşabilirler, hem de torpiller İtalyan mevzileri zaptolunmuştur. Gün Alman ordularının darbeleri altında, sinde hava meydanlarına büyük hasarlar mahduddur. Çocukların ise mugaddî taadetine nail olduk. Bu dostluk dcn daha iyi korunabilirler. Ayrıca tek ağardığı zaman çok kıymetli mevziler harbcilerin son cümleleri de ortadan yapılmış ve sema, düşman tayyarele neleri su kesimlerinin altmdia bulge ve sade yemeklere ihtiyacları vardır. bütün bağların en kuvvetlüini, ya denilen tahta kasalar ve zırhlı sandık Yunanlıların eline geçmiş bulunayordu. kalkacak ve bu suretle milletler arasm rinden temizlenmiştir. da hakikî bir anlaşma için lüzumlu Kahire 1 (a.a.) İngiliz hava kuvBu itibarla günlük yemeklerimizin lis ni mütekabil anlasma ve saygıya, larla muhafaza altına alınmıştır. Ru Sahil ve merkez mmtakalarında bu şartlar vücud bulacaktır. Bizim bundan tesini ben tanzim ederim. Her sabah birçok müşterek gaye ve menfaat gemilerden biri, üç torpil yarası aldığı vetlerinin tebliği: son dört, beş gün içinde yapılan müş evvelki mücadelemizin tarihini biliyorhn'de batmamıştır. kuşluk taamından sonra, bizim hususî 29/30 ilkkânun gecesi İngiliz hava terek hareketler İtalyanların Tepedeien lere istinad etmektedir. İki milleuz. Memleketimizde insanlarm iş kuvvetlerine mensub ağır bombardımutfağm şefi yanıma gelir. Onunla birİngilizlerin, monitörleri Libya kıvı • ve Klissura'daki mevzilerini çok fena tin dostluğu felâketli zamanlann likte ailenin yiyeceklerini kararlaştırılanna göndennelerinden İtalyan ordu bir vaziyete düşürmuştür. Klissura birliğinin vücude getirilmesinden evvel, man tayyareleri Gazal ve Tobrukta tayrız. Bu suretle herkes sevdiğini yer ve imtihanından muvaffakiyetle çık Eunun denize dayanan sol cenahını, Avlonya yolunun bir kısmı Yunan top burada da bazı hiziblerin ortadan kal yare meydanlanna hücumlar yapmışmıştır, ve ben eminim ki gelmekte dnnanmanın kıvmetli zırhlılannı teh dırıbnası icab etmişti. Maalesef, haric lardır. Gazalda müteaddid yangınlar sofradan memnun olarak kalkar... olan iyi günlerde bu dostluk dün likeye düsürmeden dövmek istedikleri çusunun ateşi altına ginniştir. Şimdi için de ayni şey vakidir. Dünyayı u çıkarılmış ve infilâklar müşahede edil• ** şimal mıntakasmda yeni dağların zaptı, zun senelerdenberi nihayeti gebniyen yanın istikbali ve bütün hür rnillet anlasılıyor. 1912 de ilk defa cepheden gelen raporlarda buyük bır buhranlara ve kargaşalıklara atan de miştir. Bütün bombalar hedef mmtakalerin emniyeti, saadet ve refahı için Garb darülharekâtında olarak Fransada bumenkıbe olarak tavsif edilmektedir. Pi mokrat harbcilerin imha edilmesi lâ suıa düşmüştür. Tobrukta şiddetli bir pek büyük bir ehemmiyeti haiz olalunduğum zamanlar, Burada, moydan, hava kuvvetleri yade ekseriya bir metreden fazla ka zımdır. Avrupa sulhünün yeniden tesis baraj ateşine rağmen. hücum sonuna kadar devam etmiştir. otomobil ile cenub caktır.» nindir. Almanlar, Londravı yakmağa lınlıkta karla örtülü arazide ilerlemişİtalyan tebliği azmetmiş göriinüyorlar. Sayısız yangın tir. Topları, erişilmez zanedilen tepele olunması için bu işkenceyi icraya kat'î ve cenubu garbî bombalarile Siti'de, yani yalnız İngil re bir kere daha askerler sırtlarmda çı surette azmetmiş bulunmaktayız. Bu İtalyada bir mahal 1 (a.a.) İtal eyaletlerini dolaşhedefe varmak için Almanya, her hal yan ordulan umumî karargâhuıın 20Î terenin değil. dünyanın ticaret, malîve mış, bir ay kadar ve iktısad merkezinde bir çok tarihî karmıslardır. Bu tepelerden topçu ate de, bütün tedbirleri alacaktır. Bu de numaralı tebliği: süren bu seyahatim binalarda yangınlar çıkarmıslardır şine uğrayan İtalyanlar şaşkmhğa uğ mokrasilerden dogan her kuvvet bu Bingazi hududu mıntakasmda faali esnasında, güzel Maksadlan, Londrayı tahrib ederek İn ramışlardır. tedbirlerle ölecektir.» yette bulunan topçularımız düşmanın Fransanm görülgilizlerin maneviyatını kırmak ve kimCepheden gelen raporlar şimal mın[Baş tarafa 1 inci sahifede] Hitler, bundan sonra İtalyadan bah otomobil kollannı müessir surette ateş meğe şayan birçok bilir. belki bundan sonra. bir ihrac ha takasmda Klhassa menzil toşkilâtını saya muhim miktarda pik demir, saç reketine teşebbüs etmektir; fakat böysederek demistir ki: altına almışlardır. Bardia cephesindı yerlerini görmüşmethü sena etmektedir. En sarp yerler< 3940 senesinin haziran bidayetin düşmanın ileri karakollarımızdan bırin tüm. Bir gün Auvergne'den Laval'in boru, inşaat demiri, çelik vermektedır le blr teşebbüs. İnçilizler tarafından den yiyecek ve mühimmat gönderilmişdenberi. faşist İtalya. yanımızda yer yaptığı bir hücum, tardedilmiştir. Gia vatanı geçtiğim sırada Clermond Son zamanlarda hayvan nalı, araba te mütemadiyen önlenmektedir. Nitekim kerleklerine mahsus demir ve tâli ola fena hava şartlan yüzünden mahdud tir. Halbuki zaptedılen bazı koi'lerde a'.mış bulunuyor. İtalyad^a mahdud dü rabub mmtakasında cereyan eden di ^errand'ı da ziyaret ettim. Bu şehir bir sekilde yamlmıs olmasma rağmen görülmüştür ki, İtalyanlar kendiierini sünceii zimamdar bir demokrat sını ;er bir muharebe neticesinde kıt'alari' Fransanm ikinci derecede gelen şehir rak da kokkömürü, katran, zift, benzo İngiliz hava hücumlan, istilâ Iimanlabeslemek için kedi ve köpekleri öldürlin imal etmektedir. fının İtalyan milletine başka bir tarzda mız, zırhlı otomobillerle takviye edilmiı lerindendir. Hususiyetlerinden biri, turma ve L«?al altındaki tavyare meydan müşlerdir. anlattığı bu harbe devama bizim ka bir düşman müfrezesini firara icbar Fabrikanın yakında bazı noksanlar ik lanna tevcih edilmektedir. Almanlar, rist şehri olması, diğeri de leziz yeİtalyan tebliği dar azmetmiş bulunmaktadır. İtalyan nrişlerdir. meklerin ve nefis şar?blarm vatanı bu mal olunarak istihsalât şimdikinin üç Londrada ve diğer şehlrlprd» bina yıkıp Hücum ve avcı tayyare teşekkülleri İtalyada bir mahal 1 (a.a.) Resmî milletinin mücadelesi de bizim mücalunmasıdır. Bu itibarla güzel mevsim mis'ine, günde beş yüz tona iblâğ edile yakıyorlar; bıına makabil, İngilizler ise en mühim askerî hedefleri bombahyor tebliğ: delemizdir, ümidleri bizim ümidleri miz, düşmanın makineli vesaitinin re. otelleri, lokantaları hmcahınc do cektir. lar ludur. Dar sokakları seyyah otomoYunan cephesinde keşif kcllan faali mizdir. Harb müsebbibleri, ayn hare lunduğu mahallere karşı birkaç ken Fabrikanın inşasile birlikte KarabükBu darbelerle İngiliz milletinin ma yeti olmuş ve bazı mıntakaîarda ileri ketler vasıtasile bu mücadelenin neti harekete geçerek mahsus zayiat ver Hllerinden geçilmez. Ağustos ayında te güzel bir şehir meydana çıkmıştır. Anglo Saksonlarla, Amerikalıların hü Yakında burada üç yüz ev daha inşa neviyatı kırılmadığına, bilâkis daha bü unsurlar arasmda çarpışmalar vukua ' cesini değiştirebileceklerini sanıyorlar dirmişlerdir. rumuna uğrar ve anî bir surette fiat edilecektir. Memleketimizin imar saha yük blr kinle düşmanı yenmek azmi gelmiştir. sa, bu çocukça bir ümiddir.» nin bütün yürekleri kapladığına bakı:ar artar... Gerek şehirde, gerekse pek sındaki geniç ihtiyacını nazan dikkate Hitler, bundan sonra hava harbinden bomba ile cevab vereceğimizi temin Avcı ve «Picchiatelli »teşekküllerimiz lırsa, Almanlar, hedef seçmekte hata • akın mmtakalarda Fransanm en meşb?hsederek sözlerine şöyle devam et ederken söylediğiniz söz gibi boş bir alan hükumet, Sakarya sahillerindı eıliyorlar. İngilizlerin ise, askeri hedef kara kuvvetlerile işbirliği yaparak duşcümle değildir, bu en enerjik azıniaıi' ur çakı, makas ve ustura tezgâhlan leri dövmekle çok isabet ettiklerine man kıt'alarının toplu bir halde bulun miştir: ikinc; bir çelik fabrikası inşası için tet ta bulunmaktadır... Şehirin ve civanşüphe yoktur. « Bu adamlar, içi açan çok güzel ve zin ifadesidir.» duğu mahalleri ve iaşe otomobil kollakikat icra ettirmektedir. Sakarya k.yı • Alman devlet reisi, beyannamesini şu nın güzelliğinden bahsetmiyeceğim rını mitralyöz ateşi altına almışlar ve eğlenceli bir harbden bahsediyorlar ve sözlerle bitirmiştir: Okyanuslarda larında tesadüf edilen demir madenle r.ansada hiçbir köşe yoktur ki gözleri Lundan dolayı herkesin tebrike şayan Alman korsan gemileri çoğalıvor bombardıman etmişlerdir. Birçok ma« Bugüne kadar Allah mücadelet=ltif etmesin, ruhu okşamasın... Arzet rinin yapılan tahlillerde Divrik demir bunlprdan biri bu defa büyük bir harb olduğunu söylüyorlardı. Bu adamlar, kineli vesait yakılmıştır. cevherinden daha kuvvetli olduğu anlanek istediğim şey, tabiatin iki «curiobonıbalarının Alman halkı ve Alman mizi tasvib etti, vazifemizi sadakat ve gt>misi şimalî Atlantikte bir kafileyı Dün öğleden sonra düşmanm bir hava şümıştır. Bu itibarla yeni fabrika Sa site» sidir. hücum etmiş ve bu kafilevi himaye e teşekkulü Avlonya'ya taarruz etmişse ekonomisi üzerine yaptığı tesirler hak cesaretle yaptığımız takdirde istikbalkarya kıyılarında kurulacaktır. den İngiliz harb gemilerlle muharebe kında mufassal malumat neşrediyorlar de de bizden ayrılmıyacaktır.» de derhal müdahale eden bahriyenin haBunlardan biri «La fontaine petrifi Ankara Radyo Gazetesinin dı. Fakat bu hücumlarm yegâne netiZonguldak Karabüke ikinci bir tren ettikten sonra kacmıştır. Simalin yan ante» tahaccür çeşmesi, diğeri «La hatbnm inşası da takarrür etmiştir. Bu knranlık ve ekseriya puslu havaları va müdafaa bataryaları ve avcılarımız, cesini, Alman milletinin gittikçe artan nejriyatı üç «Bleinheim» tayyaresıni düşürmüş hiddet ve infilani ve bir gün bu tek tagrotte du chien» köpek mağarasıdır: hatlardan biri yalmz Karabük fabrikası korsan eemilerinin harekâtına müsa Ankara radyo gazetesi yılbaşı münalddlr. Çünkü rüyet şartlan çok fena lerdir. raflı harbe bir nihayet verecek mu sebetile neşredilen mesajlardan bahseMermerden yapılmış büyük bir yala ihtiyacı ve istihsalâtına tahsis edilecek dır. Gemileri görmek güçtür, kaçarlarsa Bir İtalyan fırkasının tayyare defi ba kabelebilmislin vukua geleoeği ümidini derek şunlan bildirmiştir: ğın içine, duvardaki oluktan mütema tir. taybetmek kolaydır. Onun icin, bu gediyen bir su akmakta. bu suya maru Hitler, biri askerlerine, diğeri parti milerin muvaffakiyetli seferler yanm'j tarj'ası da diğer bir Bleinheim'ı düşür artırmak teşkıl etmiştir. İngiltere, mayısta Fıiburg'a müteveccih hücum'a bu arkadaşlarına hitaben iki mesaj neşretkalan her hangi bir cisim, kırk sekiz lan mümkündür; fakat kaçamavıp ya muştür. tngilterenin aldığı posta saat zarfında tahaccur etmektedir. Bütün tayyarelerimiz, üslerine dön işe başlamıştı. Ve İngilterede, Alman ti. Alman devlet reisi geçen senenin kalandıklan takdirde imha edilecek yarın buna müşabih bir şey yapmak hâdiselermi hulâsa ettikten sonra, en leri muhakkaktır. müşlerdir. tayyareleri Burasını mühim bir meblâğ mukatan âciz olduğu istihfafla ve aylarca mühim vazifenin 1941 yılına intikal etbilinde belediyeden kiralayan müstecir, Vaşington 1 (a.a.) İngiliz tayyare müddet iddia edildi. Halbuki, Churchill tişini söylemiştir. içinde meyvasile beraber küçük sepet imaiât nezaretinin mümcssiH Morris DIŞ HEKlMt in caniyane hareketlerine insaniyet hisDr. Operatör Londra radyosuna göre, mesajın en leri, çiçekleri, hatır ve hayale gelen ve \Vilson, Atlantic Clipper tipinde üç büîile mukabele etmediğimizi e>lulden mühim noktaları şunlardır: gelmiyen her türlü cisimleri tahaccür yük deniz tayyaresinin Amerikadan muberi anlamış bulunuyorlar. Arlık, bu 1 Mesaj, garb cephesinde bir taetrni? bir çekilde turistlere satmakta bayaa edilmiş olduğunu haber vermiştir. harbe, son neticelerine kadar, yani mesSirkeci Viyana oteli sırasında arruza geçmek maksadını ifade ediyor, ve bir haylı para kazanmaktadır. Ben Birkaç hafta sonra teslim edilecsk o'an ul harbcuların ortadan kalJırılmasına Hastalarım 14 19 arası CağalI 26 No. da ikinci kat. 2 Hitler bundan evvelki iddialaraı kendi 1 sabıma. elma, armud ve por tayyareler, İngiliz İmparatorluğunun oğlunda Sağlık Yurdunda kabul kadar devam olunacaktır. Atılan her |Öğleden sonra saat 14 ten 20 ye kad hilâfına, düşman olarak yalnız Ingiltetr'tal gibi yemişlerden mürekkeb kü münakalâtuu temi n etmek üzere satın eder. Tel 20107 hombava on veyahud lüzumunda yüz reyi değil, bütün dünyayı görüyor. cük bir sepet almıştım ki, bugün el'an, alınmıstır. Türk dostluğuna itimad! (Baş tarafı 1 inci sahifede) karşı kinle ve delice hakaretlerle dolu bir hitabeden başka hiç bir •jeye esasen intizar edilemiyeceğini de tebarüz ettirmektedir ler. Umumiyetle söylendiğine göre, bu konuşmadaki asıl yenilik, Ruzveıt'in kendi kendini de geride bırakarak bu kadar muazzam yalanları bir arada toplamasında ve objektif tarzdaki muhakeme lere bu kadar kat'î surette dimağını kapamasındadır. . Bu münasebetle Deutsche Allgemeine Zeitung zazetesi şu mütaleatı yürütmektedir: «Bu kadar mühim bir milleün reisini bu kadar rabıttan ve sebükten ari tarzda mihver devletlerine karşı yahudi matbuatı tarafından icad edumiş olan adi tekerlemeleri bir araya toplamağa ve mihver devletlorinin hiçbir hareketile teeyyüd etmemiş olan muhayyel tehlikelere, Birleşik Amerika devletlerı ahaüsini inandırmağa nasıl bir haleti ruhiyenın saik olduğu sorulacak olursa buna cevab olarak, Ruzvelt'in bugün iamamile ünüdsiz bir vaziyette bulunduğunu bizt itiraf ettiği İngiltereye karşı, kendi siyasetinin ve kendi edebiyatının da müttehem vaziyetüıde bulunduğunu hissetmekte olduğundan başka hiçbir şey soyıenemez. Kuzvelt bu derece kindar tarzda hareket etmek ve Amerika milletini bu Euretle harbe sürüklemek için muhakkak çok asabî bir vaziyettedir.» Boersen Zeitung gazetesi de Ruzvelt Hitabesinin demokrat yahudi membalarından ilham alan adi bir İngiliz veya Amerikan gazete makalesi seviyesinde bulunduğunu söyledikten sonra şunları ilâve etmektedir: • Kendi reisinin sırf kine müstenid bir siyasetin dolambac yolları içinde kiybolduğunu Amerikan milletinden saklamak şüphesiz kabil olmıyacaktır. Bu sebeble Amerika vatandaşlarının, reisieri tarafından tasvir olunan hakikatle, kendi kani olmadığı halde sırf müflis bir bangerin uğradığı sar'a nöbetleri esnisında nıiliete yaptırmak istediği tecrübenin tehhkeleri arasındaki farka ne suretle mutavaat edeceklerini merakla bekliyo ruz.» Nschtausgabe gazetesi, Reisicumhur Ruzvelt'in Amerika Birleşik devletlerini son derece tehlikeli bir siyasî vaziyete dü'îürmek için en nezaketsiz bir tar/da hakikati tahriften çekinmediğini kay dettikten sonra şu suali sormaktadır: «Acaba Nevyorkun ve VaşinE;tonun veyahud zümresine mensub Amerikan milletinin arzusuna rağmen Birleşik Amerika hükumetlerini emsali görülmemiş bir harbe teşvik mücadeiesinin kurbanı haline koymak nasib olacak mı?> Francfort gazetesi, Roosevelt'in nutkunu ehemmiyetsiz bir konuşmndan ibaret addetmek doğru olmadığını, bunu bilâkis siyasetin mes'ul bir tezahürü telâkki etmek lâzım geleceğini söyledikten sonra şunları ilâve eylemektedir: •Hâdiseler Roosevelt'in aleyhinde oldueu için kendi politikasını Amerikan milletine kabul ettirebilmek üzere bunları tahrif etmektedir. Bu Dolitikı arlık bundan sonra harbi istevenkrin bu kadar hiffetle yaptıkları teşvikatm netayicinden kurtaramıyacaktır.> İngiliz kolları Tobruk'a kadar sokuldular (Baş taraö 1 inci sahifede) toplardan çıkarak gökyüzünü ayduılatan şimşekler, devriye kolları arasındaki şiddetli çarpışmalar, hep bunlar Bardia muharebesinin günlük resmî tebliğlerdeki kısa cümleler okunurken zannedildiğinden çok daha hararetli bır muharebe olduğunu gösterir. Bardiada bulunan 20.000 italyan taH1 amile muhasara edilmiş bir haldedır. Çünkü ileri kollarımız sahil mmtakatamamile ele geçirmiş bulunuyorsını Bu mıntaka Bardianın otuz küoax ar. metre kadar şimali garbisinde Mersaluka civannda Tobruk istikametınde ugitmektedir. Ingüiz devriye kolzayıp „. Tobrukun cenub mmtakasında ları muntazam harekât yapmaktadır Bu yer Trablus topraklarında 120 kilometre kadar içerlerdedir. Bardia şidedtle bombardıman edılmiştir. Ayrıca tayyarelerimiz ve harb gemilerimiz tarafından da bombalanan Bardia şehrine bugün toplarımız tamamile hâkim bulunmaktadır. Italyanar bizim ateşimize mukabele için cenub müdafaa mıntakasına 28 lik bır top yerleştirmişlerdir. Askerlerimiz kendi ralarmda bu topa «Bardianın gulu» adını vermişlerdir. İleri İngiliz postalarının gördügü ışler hayret vericidir. Zırhlı bir devriye kolumuz Noel gününü Tobrukun cenubunda, bir İtalyan tayyare meydanında geçirmiştir. Bu meydan evvelce Ita yanların Mısırı bombardıman içın kullandıkları başlıca tayyare meydanı idı. İtalyanlar burada muntazaman 50 bombardıman tayyaresi bulunduruyorlardı. En ileri hatlarda bulunan kıtalann iaşesini temin eden müfrezelerin faahyeti de her türlü takdirin üstündedır. Yollarda uzun kamyon kafilelerini geçİtalyanların kamyon ve top gibi terettikleri harb malzemesinin toplannası hâlâ devam ediyor. Öyle anlaşdıyor ki Trablusun ileride müdafaası ıçin o kadar lüzumlu olan bu yığınla malzeme esrarh bir tarzda Graziani'nin elinden çıkmıştır. Ganimetlerin ancak küçük bir kısmının listesini tetkik edebildim. Bu listede 1000 kamyon, 120 top, 70 tank, 600 mitralyöz vardır. Graziani'nin Bardiaya her hangi bır yardım teşebbüsünde bulunmasına mâni olmak için icab eden bütün hazırlıklar yapılmıştır. Mütemadiyen gelen takviye kuvvetri ileri müfrezelerimizi teşvik etmiş.„. Muvasala hatian uzadıkça Trablustaki ileri harekerlerimizin devam etmekle beraber ağırlaşması beklenebılir. Baıdia muhasarası bir yıldırım muhasarası değildir. Hava sahasında, italyanların başlıca ava faaliyetlerinin hedefi olan Solluson bombardımanı büyük füolar 1Un tarafından yapılmıştır. italyan tayyareleri İngiliz gemilerinin buraya erzak çıkarmalarına mâni olmaya çalışmışlardır. İtalyan tayyare filolarının bu kadar kalabalık oluşu, İngiliz tayyarelerinden ve tayyarecüerinden ne kadar korktuklarına bir delilidir. Filhakika Sollum üzerine gelen İtalyan hava filosu altı bomba ve 14 te av tayyaresinden mürekkebdir. Futbol ajanlığı İstanbul mıntakasınca futbol ajan • lığına namzed gösterien Nuri Bosut hakkındaki evrak tasdik edilmefe üzere umumî müdürlüğe gönderilmişti. Beden Terbiyesi umumî müdürü Cemil Taner, Nuri Bosutun futbol ajanlığına seçUmesini tasvib etmiştir. İstanbul futbol ajanlığı için geçen hafta cereyan eden dedikodulu hâdise de bu suretle ortadan kalkmıştır. Güreş kulübünün kongresi İstanbul güreş kulübünün seneliîr kongresi 5'1'941 pazar günü sabah £3at onda Kumkapı Cumhuriyet Haliî Patftisi binasındaki kulüb merkezinde akdedileceğinden bütün azalann gelmeleri rica oiunur. Galatasaray kulübü idare heyeti istifa ettî Galat^saray kulübü umumî kâtibll « ginden: Kulüb idare heyeti istifa etmiştir. Yeni idare heyetinin intihabı ve ruz namedeki maddelerin müzakere ve kabulü için umumi heyet fevkalâde olarak 7/1 '941 salı günü saat 18 de Beycğlundaki kulüb merkezinde toplana caktır. O gün ekseriyet olmadığı takdirde ikinci içtima 18/1/941 cumartesi grünü ekseriyete bakılmaksızın intihab apılacaktır. ' Rnzname ' 1 Yeni idare heyetinin İntihabı. 2 Yeni tanzim edilen nizamnamenln tasdiki. Bursaya gösterilen rağbetin sebebleri Bursa (Hususi) Bu sene banyo mevsinri Bursa için bir rökor teşkil edecek kadar müsaid geçmiştı. O halde ki, 70 60 yaşında bulunan ihtiarlar bile Bursanın bu kadar kalabalık olduğunu ve bu derece rağbet gördüğünü, neş'eli bir banyo mevsimi ;eçirdiklerini hatırlamamaktadırlar. Bu tehacümün, şüphesiz iki sebebi vardı: Biri, Mudanya yolunun asfaltlanmış ılması ve İstanbul yolcularının hususî 3ir yatı andıran mükemmel vapurlar çinde seyahat etmeleridir. İkincisi ve en mühimmi de; Bursaya «mbaşka bir kıymet veren Çelikpalas gibi güzel bir otelin mevcudiyeti ol muştur. Çelikpalas, yaz devresinde olduğu gibi el'an umumî bir rağbet ve alâka ile karşılanan müessesemizdir. Maliye Vekâletinin, Evkaf umum müdürlüğünün, Ziraat ve İş Bankalarile, Vilâyet Hususî Muhasebesinin ve Belediyerün muştereken kurduklan bu şirketin oteli, Bursa için hakikaten yüz ağartan modern bir kaplıca otelidir. Her ziyaretçinin ve her misafirin takirini kazanan Çelikpalas, denebilir ki. Türkiyede otelcilik bakımından birinci sınıf ve birinci plânda bulunmaktadır. Şifalı sıcak sulannın yatak odalanna ıttişik hususî bir itina ile yapılmış lanyolann da bulunması ve bilhassa emeklerinin nefaseti Çelikpalasın misafirlerini yalnız memnun değU, hatta hayran bırakmaktadır. Bir çok yabanc» misafirler, bu oteli, hatta Avrupanın bir çok lüks otellerinden daha Ustün bulduklannı ittıfakla söylemektedirler. Garibi şu ki, kış olmasına rağmen Çelikpalasın müşterüeri adeta sıra beklemektedirler. Dünyanın keşmekeşi içinde dinlenmek ihtiyacında bulunanlar sıra bekleme derecesini bulan bu rağbetlerinde haklıdırlar. En güzel bir tedavi müessesesi halini alan banyo ve elektrik tesisatına kadar tam ve noksansız bir otel oluşu bu rağbete h a i kazandıran âmillerdir. Son zamanlarda bilhassa dikkat na« zanmızı çeken bir nokta daha var: Yeni evlenen çiftler ekseriya bu otelde bal aylannı geçiriyorlar. Bu arada İngilizler, Amerikaülar ve bir çok ya « bancı misafirleri de sık sık görmek « teylz. Çelikpalas. işte böylece, yalnız Bursa için değil. bütün Türkiye için dahl başlıbosma bir kıymet olmuştur. Artılc Uludağın tepeleri de karla örtülmüs bulunduğuna göre, şimdi de akın akın sporculann Çelikpalasa geldikleri görülmektedir. Hitler'e göre ASKERLİKi İŞLERİT İhtiyat eratın mutad senelik ve 337 doğumluların da ilk yoklamaları Yabancı Kadıköy Askerlik şubesinden: 1 Kadıköy, Üsküdar ve Beykoz kazalan mmtakasında ikamet eden yabancı 337 dofumlu mükelleflerin ük yoklamalarile beraber 312 ilâ 335 do " ğumlu ruhsatlı ve ihtiyat eratında her sene olduğu gibi senelik. yoklamaları yapılacaktır. 2 337 doğumlıüann İlk yoklamalari 7/1/941 gününden itibaren baftanın salı, perşembe ve cumartesi günleri, ihSiyat eratın da aşağıda yazılı günlerde öğleden evvel yapılacaktır. 3 Yoklamaya gelecekler beraberlerinde nüfus cüzdanı. iki aded vesika fotoğrafı, ikamet vesikası vc askeri vesikalarile beraber doğumlanna tah sis edileu günlerde şubemize muracaat etmeleri. 4 Yoklamaya zamanmda gelmî yenler ve bunları göndermiyereV: istihdam edenler hakkında askerlik kanununun 18 ve 94 üncü maddeleri tatbık edıleceği ilân olunur. Yoklama • Yoklama yapılacaS tarihi Günü doğumlar 312 6 1, 941 Pazartesi 313 8/1 ı Çarşamba 314 13/1 > Pazartesi 315 1E/1 > Çarşamba 316 17/1 a Cuma 317 20/1 • Pazartesi 23 1 j Çarşamba 318 24'1 3 Cumn 319 320 27'1 3 Pazsrtesi 320 29/1 , Çarşamba 321 31/1 = Cuma 321 3/2 ı Pazartesi 322 5'2 Çarşamba 322 7'2 ı Cuma 323 10'2 ı Pazartesi 323 12/2 ı Çarşamba 324 14/2 . Cuma 324 17/2 . Pazartesi 325 19/2 Çarşamba 325 21/2 , Cuma 326 24/2 a Pazartesi 326 26/2 ı Çarşamba 327 28/2 Cuma 327 3/3 Pazartesi 328 5/3 Çarşamba 328 7/3 Cuma 329 Pazartesi 10/3 329 1P/3 3 Çarşamba 330 15/3 Cuma 330 17/3 Pazartesi 331 19/3 Çarşamba 332 21/3 Cuma 333 24/3 Pazartesi 334 26/3 Çarşamba Karabük fabrikası istihsalâtı artıyor IRahime Batu Ratib Türkoğlu