9 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Holanda bütün hazırhğını yaptı, silâh başında bekliyor Muhaliflerin çok şiddetli hücumlarına Amerika, tebaasını Felemengi terke davet etti rağmen Çemberlayn itimad kazandı Britanyada da hava ve deniz hücumlarına karşı tedbirler artırıldı, Belçika vaziyeti büyük bir endişe ile takib ediyor Vaşington 8 (a.a.) Hariciye ve Harbiye Nezaretleri Alman kıt'alarınm Holandayı işgal ettiklerıne daır gece Nevyorkta neşredilen haber hakkında malumatları olmadığını beyan etmektedirler. Bu haberde bilhassa şöyle denilmekte idi: «Brcmen ve Dusseldorfdan hareket eden iki Alman yurüyüş kolu Leewarden ve Amhem istikametinde Holandaya doğru ilerlemektedir. Holandarun geniş mikyasta askerî hazırlıklarile münakalâtm inkıtaa uğraması Alman kıt'alarının harekete geçmelerine sebeb olmuştur. Holandanın Vaşington sefiri Dr. Loudon, Havas Ajansına bu hususta demiştir ki: « Associated Press tarafından bana telefonla verilen bu haber hakkında hiç malumaüm yoktur » Muhtemel tecavüz sahaları Avam kamarasındaki fırtma zafefle bitti Morrison ve Lloid Georges'un Başvekile ağır ithamları Londra, 8 (Hususî) Harbin sevk ve idtıresi hakkında iki gündenberi Avam kamarasında cereyan eden müzakereler, kabinenin zaferile neticelenmiştir. Işçi partisile Liberal fırkasına mensub meb'usların şiddetli tenkidlerine rağmen Avam kamarası 200 reye karşı 281 reyle Çemberlayn kabinesine itimad beyan etmiştir. Bu netice, demokrasinin Ingilteredeki kuvvetini ve İngiliz milletinin harbe bütün şiddetile devama azmettiğini bir defa daha bariz bir şekilde ispat etmiştir. Müessesemiz tarafından çıkanlan en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadın Avcısı 100 > Cem Sultan 75 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için söylenen büyük sözler 25 > Cumhuriyet Matbaası M. Turhan Tan'ın Onyedinci yıl sayı: 5744 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 nya Tarihi inniw'den tercüme eden Ml B A L D A Ş er iki cildin f iatı 250, lisi 300 kuruştur. eşrine devam edilen tarih se22 nci sayısını teşkil eden bu lerden bugüne kadar Almanyanm mufassal tarihidir. i AT KITABEVÎ Perşembe 9 Mayıs 1940 Telefon muhabereleri kesildi Dünkü münakasalar Muhaliflerin başlarından Hore Belicha ve Lloid Georges elele, dün cevab verenlerden Hava Nazın Sir Samoel Hoare Dün Avam kamarasından maada, Lordlar Amsterdam 8 (a.a.) Dun akşam saat 22 den itibaren Holanda ile vabancı memleketler ara kamarasında da müzakereler cereyan etmiştir. (Arkati Sa. 5, tütun 5 U) (Arkast Sa. 5 sütun 1 de) Bükreşten yükselen metin ses! "Balkan milletleri ancak Jfyrveç meselesi Yugoslav erkânı Ava« Kaaaratında harbiye reisi Moskendileri isterlerse kovaya gidiyor öyle harbe girerler i Holandada kanalları açarak memleketi suya boğmak suretile yapılacak müdafaa sisteminin bir denemesinde... Talebesi masum yavrulara tecavüz eden deni muallim Izmit mahkemesinde 9 sene, 5 ay hapse mahkum edildi Mahkemenin bu kararî muhitinde büyük memnuniyet uyandırdı İzmit 9 (Telefonla) Bundan bir sene evvel Izmitte Ulugazi ilk mektebi muallimlerinden Habib Kocabalkan isminde, 46 yaşmda, evli, çocuk sahibi ve hatta torun sahibi Isir adam kendi talebelerinden 78 yaşlannda 12 kadar kız çocuğuna tecavüz ettiğinden suçlu olarak tevkif edilmişti. O zaman halk, bu vak'aya çok asabileşerek adamı linç etmek istemişti. Içtimaî facianın muhakemesi tzmit Ağırcezasmda gizli olarak görülüyordu. Karar bu gün verilmiştir. Muhakeme, Habib Kocabalkanm cür münü sabit görmüş, beş kız çocuğuna şehevî ve şeni fiile tecavüze tasaddi etmesinden dolayı 9 sene 5 ay hapsine karar vermiştir. Karar, mahkeme salonunu dolduran yüzlerce halk tarafından alkışlanmıştır. Bu vesile ile, büyük dikkatlerle sevk ve idare olunması zaruri olan yeni harbin bundan sonra daha büyük gayret ve himmetlerle yürütüleceği neticesi kendiliğinden ortaya çıkmakta olduğuna şahid oluyoruz. Iktısadî müzakereler anlaşma ile bitti orveç meselesi iki gündür Avam Kamarasını işgal ediyor. Demokrasinin bütün kuvvetile yaşadığı Ingilterede muhalefetin her vaziyetle tenkid edecek bir değil, bir çok noktalar bulması ve itiraz hakkını bütün genişliğinde kullanması gayet tabiî bir iştir. Zaten demokrasinin kuvveti de işte buradadır. Fakat dıkkate lâyıktır ki Avam Kamarası muhaliflerinden hiç biri hükumete: Niçin Norveçe gittiniz? Diye itiraz etmiyor. Bilâkis hükumet neden çabuk davranarak daha evvel ve daha kuvvetli gitmediğinden dolayı şiddetle tenkid olunuyor. Orada muhalefet harbin daha büyük bir faaliyetle sevk ve idare olunması ve herhalde zafer neticesinin temin olunması gayesinde hükumetten bile şiddetli görünen bir azim sahibi ve binaenaleyh meselâ Norveç vaziyeti gibi hâdiselerde hükumete nispetle daha çok, adeta kabına sığmıyacak kadar fazla sabırsızdır. Hükumet ise her zaman mucib sebeblerine aid tafsilâtı bütün an'anesile veremediği tedbirlerile aynı hedefe varmak azmindedir. Demek ki cümlenin maksudu birdir, yalnız rivayet muhteliftir. Başvekil Çemberlayn 70 i geçen yaşına rağmen memleketinin büyük işlerini bir çok genclere gıpta olacak kudret ve faaliyetle yürütmekte olduğu gibi Avam Kamarasının karşısma da yerinden kımıldatılması muhal bir kaya salâbetile dikilerek vaziyeti soğukkanlılığın şaheseri sayılacak vakarlı bir sükunla izah etmiştir. Bu izahı dinledikten sonra İngiliz Başvekiline hak vermemek kabil değildir. Fakat o izahı dinledikten sonra yalnız Başvekile hak vermekle kalmıyorsunuz. Onun Avam Kamarasına sükun ve sabır tavsiye ederek anlattığı hakikatlerde bir dfkika bile kendisini bırakmıyan itidal ve mekânete şaşıyorsunuz, ve onun sözlerinde yarına aid olarak tecelli eden zafer imanına ihtiyarsız siz de iştirak ediyorsunuz. Londra, 8 (Hususî) Yugoslavya ile Sovyetler arasında Moskovada cereyan eden ticaret müzakereleri bir anlaşma ile neticelenmiştir. Yugoslav erkânıharbiye reisinin riyaseti altında bulunan askeri bir heyet Moskovaya hareket etmek üzeredir. M. Gafenko'nun gazetesi Timpul'un bir makalesi devletlerin böyle bir karara muvafakatleBiikref, 9 Ingiltere Basvekili ÇemIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIItlllllllllllllllllllllllll lllllllllllllllll: rile harbe girebilirler. Ve bütün Balkan berlayn'Ie Fransız Basvekili Reyno aradevletleri sulhu mümkün olan kuvvetle »ında yapılmif olduğu D. N. B. Alman muhafaza edeceklerini ve harbin Avrupaajansı tarafından rivayet olunan telefon nın cenub şarkına sirayetine mâni olacakmuhaberesi bütün Balkanlarda olduğu gilannı her zaman teyid etmişlerdir. Sulhu bi Bükreste de derin akisler uyandırdı. her zamankinden daha fazla muhafaza etD. N. B. nin vermiş olduğu ve dünkü meğe karar vermjç bulunan Rumanya, «Cumhuriyet» in birinci sahifesinde neşkat'î bir bitarafhk siyaseti tutmu$ buluredilen bu haber münasebetile bu gün i.,IIIIIIMIIIIIIIIIIMItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll! nuyor. Timpul gazetesi dikkate sayan bir başmaBalkan paktı milletleri haricinde Bulgaristan dahi Hükukale neşretmiştir. «Balkanlarda sulh» baslığı aktnda çıkan bu met Reisi ve Hariciye Nazmmn salâhiyetli seslerile bitaraflımekalenin bir hulâsasıra Türk karilerine bildirmeği faydah ğını beyan etmijtir. Ve bu da bütün Balkan devletlerinin buluyorum. müsterek menfaatlerine uygun olan hattı hareketlerinde de«Balkanlarda bazı taarruz hareketleri yapılacağına daır (Arkast Sa, 3 sütun 3 te) olan haberler tamamen asılsızdır. Balkanlar ancak Balkanlı Arkadaşımız IngiltereSovyetler Londra 8 (Hususî) Hariciye Nazın Lord Halifaks bu gün Sovyet büyük elçisi Maiski ile uzun bir mülâkatta bulunmuştur. Sslâhiyettar mehafılde temin edildiğine göre, Lord Halifaks, iki memleket arasında bir ticaret muahedesi akdi hakkında Sovyetler tarafından tevdi edılen notaya İngilterenin cevabını bildirmiştir. Lord Halifaks, Sovyet notasının bazı noktası hak kında Sovyet elçisinden izahat istemiştir. Doğan Nadi j Telefonla bildiriyor j Devlet teşkilâtımızda ıslahat hazırlığı Basvekili» Mecliste dün verdiği izahat Bundan sonra adedden ziyade keyfiyete ehemmiyet veren bir usul tutulacak Sovyet Rusyanın eski ve yeni müdafaa Komiseri Mareşal Voroşilof ve Mareşal Timoçenko Polonya dağ kıt'aları Narvik'e ihraç olundu Norveç Kraîtmn millete beyannamesl «Almanlar Norveçte harb değil, kital yapmışlardır. Fakat vaziyetimiz kuvvetleniyor, memleketi yeniden fethedeceğiz.» Ankara 8 (a.a.) Büyük Millet Meclisi bu gün Refet Camtezin başkanlığında toplanarak haziran ağustos 1939 aylaBaşvekilimiz Dr. Refik Saydam rına aid Divanı Muhasebat raporunun Mecliste söz söylerken 10 uncu fıkrası hakkındaki Divanı Muhasebat encümeni mazbatasile Inhisarlar barem kanununun ahkâmına tevfikan heyeti ceumum müdürlüğünün 1936 yılına aid bi lilenize takdim edilmesi lâzım gelen devlet teşlânço ve mutabakat beyannamelerini tas kilâtma aid maaşlı ve iicretli kadrolardır. Bendeniz meseleyi, evvelce cereyan eden zabıtları dik eylemiştir. da okuyarak, tetkik ettim Musaade ederseniz Meclis bundan sonra Orman umum noktai nazanmı arzedeyim. Esasen, devletin daimüdürlüğile Posta, Telgraf ce Telefon ve mi kadrosuna dahil memuriyetlerin maaş t l Vakıflar, Devlet Havayolları umum mü ması cihetini tercih ederim. Devlet kadrosu içedürlükleri teşkilât kadrolarına aid kanun risinde, ücretli memuriyetler de bulunacaktır. lâyihalarının müzakeresine geçmiş ve bu Bu tabüdir. Barem kanunu da buna esasen yer vermiştir. Fakat, devletin muhtelif dairelerinin Evet, müttefiklerimizce daha çabuk münasebetle söz alarak kürsüye gelen kadrolarmda .daimî olarak bulunacak memuriBaşvekil Dr. Refik Saydam şu izahatı davranılarak ve hiç olmazsa daha sür'atle yetlerin, maaşlı olması cihetini bendeniz de tervermiştir: cıh ederim, Esasen barem kanununu çıkarmakYUNUS NAD1 < Malumu âliniz, bu gönderilmiş olan kad(Arkast Sa. S. tütun i t») {Arkast Sa, 3 sütun 3 te) rolar, geçen sene kabul buyurmu} olduğunuz Mareşal Voroşilof kumanda başmdan uzaklastırıldı Başvekil muavini olan Mareşalin yerine Timoçenko jaretirildi Moskova 8 (aj.) «Tass» Sovyetler Birliği yüksek Sovyet meclisi riyaset divanı, Müdafaa Halk Komiseri Mareşal Voroşilof u bu vazifesinden affederek Sovyetler Birliği Halk komiserleri meclisi ikinci reisliğine ve Halk komiserleri meclisınin müdafaa komitesi reisliğine getirmiştir. İArkatt Sa. 5 sütun 3 U) Alman istilâsı üzerine kaçmağa çalışan Norveç muhacir kafileleri fYazın 5 inct sahifede}