9 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Lord Halifax dün Sovyetlerin Londra sefiri ile görüştü İm AKŞA M İngilterenin Ankara büyük elçisi Sofyadaki mülâkat- larının çok faydalı olduğunu söylüyor Bene 22 —- No. 7740 — Fiati her yerde 5 kuruş PERŞEMBE 9 Mayıs 1940 ar a — — Bahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam matbaası Ingiliz Mec © itimad beyan etti Dünkü içtimada da şiddetli tenkidlerde bulunuldu. Başvekil cevap verdi Uoyd George “Bu harpte, Chamberlainin mevküini terk etmesi kadar hiç birşey zaferi temin edemez,, dedi. Norveç harbi hakkında hususi bir tahkikat komitesi teşkil edilmesi istendi Londra 8 — Avam kamarasında bu Bünkü içtimamda ilk söz alan Londra Ri meclisi reisi ve işçi partisi azam a ert Morrison hükümeti tenkit eden anatı sirasında demiştir ki: aşi dükümetin, Norveç doklarını, liman- peni, fiyorlarını ve tayyare karargâhlar MN önceden tarassut etmiş olduğunu a önediyorum. Yalnız Norveçte değil, azisi üzerinde düşmanla çarpışacağı- »t memlekette böyle hareket et- Mekliğimiz zaruridir. k, Balkanlardaki vaziyet ve hali hazırda- ye, irumun Cebelüttarıkta ve İtalyada kei şekiller alması ihtimali dolayısile W tarassudun itmam edilmesi Jâzımdır. i Trondhjeme karşı yapılan deniz & Uzuna gelince, bahriyelilerimizin. taar- NİZ etmek arzusu besleyip beslemedikle- ği ve bu arzularına hükümetçe mi ma- slunduğunu öğrenebilir miyiz?» Âlman ordusunun Hollan- daya girdiği doğru değil Hollanda çok ciddi tedbirler aldı ve taarruza karşı mukavemete hazırlandı Amerika Hariciye Nazırı, Hollandanın karadan isti- - lâsının çok hâd bir devrede bulunduğuna dair malümat geldiğini söylüyor & 8 (M.A.) — Renter ajans k bildiriyor: Hollanda askeri makama- ber türlü ihtimale karşı gitgide daha eğömir bir şekilde hazırlıklarına devam “yorlar, Bu hazırlıklar içinde hiçbir te- gr öat ihmal edilmemektedir. Bugün as- yali Zabıta memurları bütün ehemmi di birimler önünde nöbet bekleinişler- «Bu binalar meyanında matbuat de- Bazi VE istihbarat ajansları dü dahildir. Mia çevilerde mitralyözler hazir bir » e bulundurulmakta idi, Sahiller de- MİL urette tarassut altındadır. yi, Ollandanın yegâne müdafaa sistemi bütün mekanizması ilk işaretle hare- Kör #eçmek üzere hazır bulunuyor. brülerde ve kanallarda nöbetçiler Teni şimendifer hatlar azıg - Palu hattınin derhal asaya çıkarılması kararlaştırıldı taykzn 8 (Telefonla) — Yeni yap- baktı Elazıg - Palu « Muş - Tatvan Ye Elâzıg - Palu kısmının etüd tang Uasyonları bitmiştir. Öğrendi. tn, anil hükümet bu kısmın inşaâ- raaşıa, münakasaya çıkarmağı kırmıştır. Münakasa şartları ik ilân olunacaktır, hayir taraftan Bolu - İsmetpaşa başı, m imtidadı olan Irmak - Filyos n er bağlanması ka- Ar, Yeni hattın etüd ve ında eksiitm ya aplik&syon- Maliye Veki Aka, şehrimizde şehrimize gelmiştir. konulacaktır, Üç mesul şahis Morrison, sözüne devamla demiştir ki? «Yaşlı veya yorgun bir nazır istemiye- tek tehlikeli olabilir. Bu bir vakıadır. Harpten evvel ve harptenberi, hata işli yen ve kabiliyetsizlik gösteren birkaç na“ zir görüldü. Bilhassa Başvekil, Maliye Na: zır Sir John Simonu ve Hava Nazırı Sir Samuel Hoare'u zikretmekliğim lâ- zamdır. Bu nazırların 931 « 939 dev sinde, Büyük Britanyanın harici siyaseti bakımından ısrarla hata işlemekten geri durmadıklarını unutamam. Eğer sulh âkilâne ve elbirliği ile tan- zim edilmiş olsaydı, harp bertaraf edil- miş bulunurdu. Kanaatimce, bu harbe girmemizde herkesten fazla mesul bu üç kişidir, * Bu harbin neticesi, bizim için çok faz- Ta ehömmiyetlidir. O sebeple, çoktanberi iktidar mevkiinde bulunan endilerins | beklemekte ve devriyeler dolaşmaktadır. Sivil halka şehrin tahliy: emir ve" rilmesi ihtimali mevzuubahistir, Amsterdam 8 — İzinliler bugün vazi- feleri başına dönmüşlerdir. Bütün sokak» larda ordunun nakliye otomobilleri gidip gelmektedir. Bu sabah çıkan bazı gazeteler, abons- lerine, askeri nakliyat sebebile tevziatta e teebhürler olabileceğimi bildirmiş- erdir. y li hislerini gösteren te Vaşington 8 — Hariciye Nazın B. Hull bugün matbuat mümesillerine be- yanatla bulunarak, Hollandanın karadan (Devamı 5 nci sahifede) Dikkatle r: Zam im “ Ağla gözüm ağla!...,, Finler memleketlerini kahramanca korudular, istiklâllerini ve şereflerini muhafaza ediyorlar, Dünyanm haki- ki mukadderatını tayin edecek olan müstakbel büyük sulh masası başına efendi gibi oturmalan çok muhtemel. Norveçliler, canla başla göğüşüyor ve daha da döğüşecekleri krallarının son beyanalından anlaşılmakta... Danimarkalılara gelince... Resimler intişar etmektedir: Da- nimarka zabit ve askerleri, Alman nöbetçilerinin önünden geçerken, madun gibi selâm resmi ifa ediyor- ! lar, — Bu kabil tahkirler ve tezyif- ler karşısında Kopenhag halkının yü- reği kan ağlıyormuş. Bir Türk şairinin şu beyti akla ge- | diyor: Vekili B. Fuad Ağralı bugün | «Ağla gözüm ağla, hicran yaraşır, Erkeksiz yalana düşman yaraşır!e di e meydu vazifede ehliyet gösteremiyen kimseleri o mevkide muhafaza ederek, bu harbi kaybetmek tehlikesine düşeme- yiz.» Morrison, muhalefet partisinin, celse sonunda itimad reyini müzakereye koya” cağını söylemiş ve demiştir ki: «letiyorum ki, Avam kamarası âzası- Pan vereceği karar memleket efkârı umu» miyesini temsil etsin ve İngiliz milletinin bütün kuvvetleri ve Başvekilden bekle nen bütün kabiliyeti seferber ederek za- fere kadar mücadeleye devamda astar etliğini isbat etsin.» B. Chamberlain'in cevabi Chamberlain, * bu esnada müdahale ederek şu sözleri söylemiştir: «Morrisonun söylediği sözler beni mü- 'dahale mecburiyetinde bıraktı. B. Morris sön, beyanatına, vaziyetin “vahametini (Devamı 5 nci sahifede) Sovyet li komiseri değişti Kiev askeri mıntakasi ku- mandanı mareşal Timoçenko müdafaa komiseri oldu irler pek çoktur.| Ş Mareşal 'Timoçenko Moskova 8 (A.A.) — Tass ajansı bildiriyor: Sovyetler Birliği yüksek Sovyet meclisi riyaset divanı, müda- faa halk komiseri mareşal Voroşilof"u bu vazifesinden affederek Sovyetler Birliği halk komiserleri meclisi ikinci relsliğine ve halk komiserleri meclisi- nin müdafaa komitesi reisliğine ge- tirmiştir. Kiev hususi askeri mmtâkası ku- mandanı mareşal Semlon Timoçen- ko da Sovyetler Birliği müdafaa halk komiserliğine tayin olunmuştur, Mareşal ünvanı verilenler Moskova 8 (A.A) 'Tass: Sovyet ler Birliği yüksek Sovyet meclisi riya- set divanı, birinci sınıf ordu kuman- danlarından Semlon Timoçenko'ya, Grigori Kulik'e ve Boris Şapognikov'a Sovyetler Birliği mareşal ünvanını iel hükümete Macaristandaki Amerika tebaasına Amerikaya dönmeleri tavsiye edildi Italyan Propaganda Nazırı Berline gitti - Alman ve İtalyan gazeteleri bu iki hükümetin Balkanlarda harekette bulun. mağa hiç bir niyetleri olmadığını yazıyorlar. ! Giornale d'ltalia, Ingiltere ve Fransa aleyhinde yeni bir makale neşretti Nevyork 8 — Amerikanın Budapeşte sefareti, Macaristanda bulunan Amerika tebnasına Amerikaya Oavdet etmelerini tavsiye etmiştir. Londra 8 (A.A.) — Almanyanın Ma- caristandan asker geçirmek hakkını iste- diği haberi Londranın diplomasi mahafi- linde teyid edilmemekte, bu mahafil, bu şayiaları Almanyanın hakiki maksat- larını gizlemeğe matuf yeni bir © «Sinir barbi» teşebbüsü addetmektedir. Nevyork 8 — Londradan buraya ge- len haberlere göre, İngilterenin Peşte sefiri bugün Macar Hariciye Nazırına müracaat etmiş ve Alman ordusu Macar topraklarından geçmek isterse hüküme- tin buna karşı alacağı vaziyeti tasrih et- mesini istemiştir. Hariciye Nazırı B. Csaky: — Hükümet, vaziyetini hâdisat ile ta- yin edecektir, Demekle iktifa etmiş ve başka bir şey aöylememiştir. İtalyan Propaganda Nazırı Berline gitti Roma 8 (A.A.) — Halk kültürü na- zın Alexandre Pavolini, İtalya impara- sini söylemişlerdir. | torluğunun kuruluşunun yıldönümü mü- naâsebetile 9 mayısta Alman propaganda nazırı Göbbele ile buluşmak üzere Ber- line hareket etmiştir. Diğer cihetten Al- man münakalât nazırı Dr. Julius Dorf- müllerin Romaya geldiği haber veril mektedir. Almanya ve İtalyanın Balkan- larda harekette bnlunmağa niyetleri yokmuş B — Alman ve İtalyan gaze teleri bu iki hükümetin Balkanlarda bir harekette bulunmağa hiçbir niyetleri ol- madığını yazıyorlar. Bu neşriyat Yugos- lavyada endişeleri bir parça azaltmıştır. İtalyanın bir harekete önayak olmuyaca- İh ve harp harici siyasetini değiştirmiye- ceği kanaati artmaktadır. Roma 8 — Birkaç haftalık tatilden sonra Londradan Romaya gelen İngilir sefiri Sir Percy Lorraine'in B. Mussolini ve Kont Cinno ile görüştüğü şayi olmuş- tur. Hatta İngiliz sefirinin B. Mussolini- ye İngilterenin mühim bir notasını, hatta İngiliz Başvekilinin bir mesajını verdiği (Devamı 5 nci sahitede) Yunanistana teminat İtalya ve İngiltere Yunanistanın bitaraflığını ihlâl niyetinde bulunmadıklarını bildirdiler Newyork 3 — Atinadan buraya gelen en son haberlere nazaran İngiliz ve İtalyan sefirleri bugün ayrı ayrı Yunan Hariciye Nâzmnı ziyaret etmişler ve İngiltere ile İtalyanın Yunanistanın bitaraflığını ihlâl etmek niyetinde olma» dıklarını bildirerek Yunanistanın emniyetinden dolayı endişeye düşülmeme- Sulh sözleri Amerika, Papalık ile birlikte bu hususta bir teşebbüste bulunacakmış Vaşington 8 (A.A.) — Reuter: Ret | sicümhur B. Roosevelt'in Avrupa anlaş” mazlığı ile alâkadar bir teşebbüs hazır- | lamakta olduğu kanaati, oVaşington'da | gittikçe fazlalaşmaktadır. Hattâ bazı mü- şahitler, Beyaz sarayda sulh lehinde bir hareket hazırlanmaktâ olduğu ve bu ba- rekete Papalığın sulh lehinde yapacağı bir daveti ile birlikte başlanacağı fikrin- dedirler. m B. Roosevelt yarın bir nutuk söyliyecek ; Vaşington 8 (A.A) — Amerika Bir- leşik devletleri reisi B. Roosevelt, önü- müzdeki cuma günü, Vaşingtonda Ame- rikan ilim kongresinin açılışı münasebe- tile, bir nutuk söyliyecek ve bu nutuk, Amerikada olduğu gibi Avrupada da radyolar ile neşredilecektir. — Avrupa otellerinde bizden kims3 yokmuş!.. — Evet, oralarda bizim işimizi otelciler yaparmış!..