21 Şubat 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

21 Şubat 1940 CUMHURİYCT Finler vaziyete hâkim (Bat toro/ı 1 inci sahifede) sinde kazanılan zafer, bu mıntakadaki muharebelerin sona erdiğine bir delil addedilemez. Heniiz bu havalide bulunan fırkalanndan birçoğu müşkül bir vaziyet içinde bulunmakta ve ağır zayiata duçar olmaktadır. Bu fırkalardan birinin zayiatı şimdi tamamile imha edilmiş, olan 1 8 inci fırkanm vaziyetini hatulatmaktadır. Uslerle muvasala kesilmiş olduğundan kıt'aların iaşesi hava yolile temin edil mektedir. Sovyet yüksek kumanda heyeti Summa mıntakasında yapılan taarruzun Ladoga cephesindeki Fin tazyıkını azaltacağım ümid etmişti. Fakat bu ümid, boşa çıktı. 18 inci Sovyet fırkasının imhası pek dikkate şayan bir hâdisedir. Çünkü Fin kıt'aları adedce pek zayıftı, her Finlandahnın karşısında en aşağı 70 Rus bulunduğu mubalağaya kapılmadan söylenilebilir. Sovyet kıt'aları her halde Ladoga cephesini hafifletmek maksadile Taipale mmtakasında yeniden şiddetle taarruza geçmişler ise de bu taarruz şimdiye kadar Kareli cephesinde yapılan harekât kadar şiddetli olmamıştır. Taipale mmtakasında Sovyet tankları yalnız başlanna harekete geçmişlerdir. Piyade kıt'aları bu tankları takib etmemişlerdir. Hava akınlarına gelince, yapılan tahminlere göre Finlândiya iizerinden 600 Sovyet tayyaresi uçmuş ve bunlardan 20 si düşürülmüstür. kuvvetleri bugün Helsinki üzerinde müteaddid uçuşlar yapmışlardır. Bazı tayyarelerden atlıyan paraşütçüler Helsinkinin on kilometre şimalinde yere inmişler, fakat Fin kıtaatı tarafından derhal imha edilmişlerdir. Üç Sovyet paraşütçüsü de esir edilmiştir. Iktısadi Harekeiler Yeni anlaşmaların tesirleri «Afrodit» meselesi Müddeiumumilik aleyhimize üç dava açtı Devlet kontrolü başladı (Baş tamf\ birinci sahijede) runma kanunile kendisine tevdi edilen vazife ve salâhiyetleri dünkü toplantı smda tatbika karar vermiş olan Vekiller Heyeti keyfiyeti ilân etmiş ve bir tez kere ile de Büyük Millet Meclisine bilve sahiblerine tazminat verilecektir. Bu kanunun tatbikına' devam müddetince icab eden yerlerde ve ahvalde günlük iş saati üç saat kadar artmlacaktır. lşçinin haftada bir gün tatili kabul edilmekle beraber toplu hafta tatili kanunu bu kanunun istihdaf ettiği hususlarda tatbik olunmıyacaktır. Sovyet tebliği Moskova 20 (a.a.) Leningrad askerî mıntakası erkâmharbiyesinin tebliği: 19 şubatta, Kareli berzahında Sovyet taarruzu muvaffakiyetle inkişafa devam eylemiştir. Sovyet kıtaatı Bjorkee müstahkem mıntakasını düşmandan temizlemeğe devam etmiş ve Juhames'in üç kilometre garbında Riensaari adasını Lahteenmaki istasyonunu ve adasını ve keza Bumaljoki deniz istasyonunu işgal etmiştir. Cephenin diğer mıntakalarında mühim hiç bir değişiklik olmamıştır. Sovyet hava kuvvetleri düşman kıtaatını ve askerî hedefleri faaliyetle bombardıman eylemiştir. Hava muharebelerinde 14 düsman tayyaresi düsürülmüştÜT. Helsinkide alârm işareti Helsinki 20 (a.a.) Hükumet merkezinde bugün üç kere tehlike işareti verilmiştir. Hiç bir hâdise kaydedilme miştir. Dün Kareli cephesinde Sovyet kıt'aları yeni mevzilerinde bulunan Finlerle temasa geçerek Kemere istasyonuna taarruz etmişlerdir. Vusksi ile Finlândiya körfezi arasında Fin tebliği Sovyet tazyikı hafiflemiştir. Sovyetler, Helsinki 20 (a.a.) Finlândiya teb şimdi bütün kuvvetlerile Taipale mıntakasına yüklenmektedirler. liği: 150 bin çocuk seferber edildi Taipale üzerinde biri çok büyük kuvvetlerle yapılan müteaddid Sovyet taarHelsinki 20 (a.a.) 19 şubatta Abonızları ağır zayiatla tardedilmiştir. da sekiz kere tehlike işareti verilmiştir. Ladoganın şimali şarkisinde Finlandi Hasarat ehemmiyetsizdir. Olen ve yarayalılar yeniden düşmanın birçok mevzi lanan yoktur. ini ele geçirmişler ve mukabil taarruzları Diğer cihetten Mareşal Mannerheimin püskiirtmüşlerdir. teşebbüsü üzerine Fin çocukları ve gencFinlandiyalılar Kuhmo'da yeni bir teleri ziraatle meşgul olacaklardır. Kız ve rakki kaydeylemişlerdir. erkek olmak üzere yaşları 9 ile 17 arasmSahil bataryalanmız buz üzerinde Ruslarm bir taarruzunu tardetmiş ve mühim da olan takriben 150,000 Fin çocuğu için bir nevi seferberlik ilân edilmiştir. mat depolarını patlatmıştır. Yaşları 12 ile 17 arasında olan kız ve Finlândiya hava kuvvetleri diişman kollan ve tecemmulanna karşı onlarca erkek çocuklarına 100 metre murabbaı rnuvaffakiyetli bombardıman uçuşları genişliğinde bir arazi parçası tevdi edileyapmışlardır. Altı diişman tayyaresi dü cek ve çocuklar da bu araziyi işletecekşürülmüstür. Diğer altı tayyarenin de dü lerdir. 12 yaşından aşağı olan çoruklara 50 metre murabbaı genişliğinde bir araşürülmüş olması muhtemeldir. 54 üncik Rus fırkası da inhizama zi verilecektir. uğradı Londra 20 (a.a.) Helsinkiden gelen haberlere göre Finlandiyalılar Kuhmo'da 54 üncü Sovyet fırkasım inhizama uğratmıştır. Bu muvaffakiyetten sonra Finlandiyalılar Mannerheim hattma takviye kuvvetleri göndermişlerdir. Kareli berzahmda Finlandiyalılar yeni mevzilere çekilmişlerdir. Bu gün mevzuu bahsoian şey Mannerheim hattının göstereceği mukavemettir. Çünkü bu hattı müdafaa eden Frniandiya kuvvetlerinin Rus fırkalan tarafından arkadan çevirebilmesi tehlikesi ortadan kalkmıştır. Çiftlik ve ziraat işlerine gönderilen çocuklar Helsinki 20 (a.a.) Finlândiya radyosunun bildirdiğine göre, 9 yaşından 18 yaşına kadar bütün gencler çiftlik ve ziraat işlerinde çalışmağa davet edilmiştir. lsviçrenin sempatisi Bern 20 (a.a.) Federal konsey reisi, parlâmento azasının muhtelif suallerine verdiği cevapta, Isviçre halkının Finlândiyaya karşı beslediği »empatiyi tasvib ve buna iştirak eylediğini ve halen yapılmakta olan nakdî yardımdan dolayı sevinc duyduğunu kaydetmiştir. lsviçredeki Fin istikrazlanna gelince, federal makamlar bu hususta yardım teşekkülleri tarafından yapılan bütün tek lifleri tetkike amâde bulunm^ktadırlar. 18 inci Rus fırkasının elim vaziyeti Helsinki 20 (a.a.) Finlândiya baş kumandanlığı tarafından bildirildiğine göre, 18 inci Rus fırkası birkaç gündenberi iaşe üslerinden tecrid edilmiş bulunuyordu. Karların içine gömülmüş olan Ruslar, atlarının son kırıntılannı yiyorlardı. Finlândiya kayakçıları mütemadiyen bunlara hücum ediyor ve telefat verdiriyordu. Finlândiya kayakçılanndan tek bir müfreze on kişi kaybetmeye mukabil 300 Rusu öldürmüş ve 1 60 esir almıştır. Esirler arasında yüksek rütbeli bir de subav vaTdır. îsveçliler endişede Stokholm 20 (a.a.) Finlândiyaya gidecek Isveç gönüllüleri teşkilâtı reisi ile lsveçin müdahalesi taraftan birçok kimseler lsveç gencliğine hitaben bir beyanname neşrederek mağlubiyeti lsveç için büyük bir tehlike teşkil edecek olan Fin ordusu zayiatının tamamlanmasını isteHelsinki yakımna inen paraşîkt mişlerdir. Beyannamede hükumet, yaptığı yardıçüler imha edildi mı artırmağa davet edilmektedir. Londra 20 (Hususî) Sovyet hava Majinoya giden matbuat heyeti dün geldi Fransa hükumeti tarafından vaki olan davet üzerine Majino hattını ziyarete giden değerli kumandanlanmızdan emekli Orgeneral lzzeddin Çalışlarla matbuat heyetinden Necmeddin Sadak, Falih Rıfkı, Hüseyin Cahid ve M. Zekeriyya dünkü ekspresle Paristen şehrimize gelmiş lerdir. îzzeddin Çalışlar, dün bir arkadaşımıza seyahat intibalarını şu suretle anlatmıştırt « Müttefik ve dost Fransa hükumetinin merkezinde en geniş tahminlerin hududunu aşan bir hüsnü kabul gördüğümüzü her şeyden evvel söylemeliyim. Gerek resmî ve gerek gayriresmî Paris muhitlerinde samimî dostlar sıfatile kaTşılandık. Şerefimize muhtelif kabul resiînleri tertib edildiği gibi, Hariciye Vekâleti namma Tesmî mahiyette bir de ziyafet verildi. Âyan ve Meb'usan reislerile Paris Belediyesi tarafından kabul edildik. Fransızlann Türk dostluğuna verdikL i kıymet, ölçülemiyecek derecededir. Paristcki temaslarımızı bitirdikten sonra, Majinoya hareket ettik. Fransızlar, dünyanın en kuvvetli tahkimat cephesini teşkil eden bu hattın bütün köşe bucağını bize gösterdiler. Kumanda mevkilerini, bataryalannı, silâh ve tahkimat mahallerini ayrı ayrı dolaştık, Milyonlarca vatan çocuğundan mürekkeb olan Fransız ordusu, elinde silâhile, bu hattın bekçiliğini yapmaktadır. Fransız neferlerin!, gayet neş'eli ve zinde buldum. Bilhassa subayların yüksek askcrî kabl.iyeti her türlü takdirin fevkin dedir. Fransız dostlarımız, bize «Brest» teki üssü bahriyi de ziyaret ettirdiler. Atlantik donanmasmm bütün cüzü tamlannı gördük. Brest'teki yeni deniz harb mektebi, en modern deniz mekteblerine örneklik edecek kudreti haiz ve en modern vesaitle mücehhezdir. Bundan başka, Paris etrafında kurulmuş silâh fabrikalarında bize en yeni harb vasıtalarını gösterdiler. Hasılı, Fransada kaldığımız zamanları, hiç boş geçirmedik. Kabil olduğu kadar faydalı şeyler gördük ve istifadeler temin ettik. > Kat'î harbin nerelerde cereyan etmek ihtm.ali olduğuna dair arkadaşımızın sorduğu suale, lzzeddin Çalışlar, şu cevabı vermiştir: « Herhalde, bu atıl vaziyet devam edemez. Garb cephesinde iki taraf da, kuvvetli istihkâm silsilelerile muhat birer cepheye istinad eden mevzilerinde yer leşmişlerdir. Kat'î neticeyi istihsal edecek olan muharebelerin mutlaka bu hat üzerinde cereyan edeceği kat'î surette iddia edile mez. Jhtimal ki, harbin sahası ve istikametleri değişecektir. Yahud da, bu ihtimallerin hiç birisi tahakkuk etmiyerek taraflar, abluka sistemi ve yıprandırma harblerile biribirlerini ezmeğe çahşacak lardır. Harbin nekadar devam edeceği bahsine gelince bunu şimdiden kimse kestiremez. Harb, belki üç, belki beş sene sü rer. Yıpratma sisteminin tatbikı halinde ise, bu müddeti gayrimuayyen bir zaman için uzatmak icab edecektir.» Nikel madenlerini işletmiyorlarmış Moskova 20 (a.a.) Tass ajansı bildiriyor: Libre Belgique ismindeki Belçika ga zetesi tarafından neşredilen Ünited Press muhabirinin bir haberinde Rusların Fin İ£ndiyada Lolojki mıntakasındaki nikel madenlerini faal bir surette işletmeğe başladıkları ve bir çok amelenin maden inşaatile meşgul olduğu bildirilmektedir. Tass ajansı bu haberin hakikate asla uygun olmadığını bildirmeğe mezundur. Mahud «Afrodit» isimli kitabdan çı kan dava, gazetemiz aleyhine de Müd Ingiltere ve Fransa ile akdolunan yeni deiumumilik tarafından ayrı ayrı üç dava dirmiştir. kredi anlaşmalarının tatbikatına yen! gi açılmasını mucib olmuştur. MüddeiumuDiğer taraftan bu kanun hükümler rişildi. Geçen yıl teşrinievvelinin i 9 unda milik makamı, üçüncü ve son davayı, dairesinde İcra Vekilleri Heyeti tara Ticari sahada akdolunan Ankara itilâfı esaslarına göre dünkü nüshamızda çıkan başmakaleden fından ittihaz olunacak kararları hazırHükumet memleketin ihtiyacı olan ve tanzim edilen üç taraflı anlaşmaların tat dolayı ikame etmiştir. Bu davalara yakın lamak ve alâkalı Vekâletler arasında iş haricden ithali zarurî olan maddelerin da bakılacaktır. bikatta bu kadar gecikmiş olmasım tabiî birliği temin etmek üzere koordinasyon miktar ve cinslerini lüzumu halinde tayin görmek lâzımdır. Çünkü, bu anlaşmalar heyeti teşkil olunmuştur. ve tespit, zarurî olmıyan maddelerin itbilhassa malî bakımdan üzerinde ehemHeyet, Başvekilin riyasetinde Maliye halini tahdid veya menedebilecektir. miyetle durulması iktiza eden bir çok giMillî Müdafaa, Ticaret, İktısad, Müna • Halk ve millî müdafaanın ihtiyacı olan rift noktaları ihtiva etmektedir. Bundan kalât ve Ziraat Vekillerinden mürek • maddelerin istihlâk miktannı icabında hüdolayıdır ki, Pariste karşılıkh anlaşmalar kebdir. kumet tayin ve tahdid edecektir. imzalandıktan sonra Bürhan Sanus ve Halkın ve millî müdafaanın ihtiyacı oCabir Selekten mürekkeb teknik heyetilan maddelerin ithali için hükumet tensip (Baş tarafı 1 tnci aahifede) miz haftalarca teferrüat üzerinde meşgul ettiği ticaret müesseselerini veya birlik • oldu. Heyetimiz bu işi bitirerek döndü Kohtun hattı hareketi bitaraf karasularınm Vekiller Heyetinin millî korunma ka lerini kredi ve dövizle teçhiz, bu işe meğünden tatbikat safhasına girilebilmiştir. Alman filosu tarafından suiistimal etme nununun 19 şubat 1939 tarihinden itiba mur, stok yapmağa mecbur kılacaktır. Bu Yeni anlaşmaların siklet meTkezini, da sini meşru kılarken bu, İngiltere hükumeı tatbik mevkiine konulmasma karar müesseseler hükumetin murakabesine tâha ziyade Ingiltere ile memleketimiz ara tinin kat'i>yen kabul edemiyeceği bir va vermesi şehrimiz iktısadî mehafilinde ve bi olacaktır. Stoklarda fiat sukutundan smdaki kısım teşkil etmektedir. Sugünkü ziyet ihdas eder. tahsisan halk arasında büyük bir alâka doğacak zararlar devletçe tazmin olunavaziyeti izah için İngiltere ile aramızda İngiliz harb gemileri Norveç makama ve dikkatle karşılanmıştır. Esasen, bu ka caktır. son yıllardaki ticarî münasebat ve yapı tınm üç red cevabından sonradır ki hare nunun tatbikatına hazırhk olmak üzere Hükumet dahilde imal olunan maddeprojeleri lan anlaşmaları gözden geçirmek lâzım kete geçmişlerdir. Eğer böyle hareket et bazı talimatname nizamname lerin memleket ihtiyacından fazla olan dır. memiş olsalardı Altmark gemisinin Al hazırlanmış ve hazırlanmakta bulunuyor miktarını harice çıkartmak maksadile yaİngiltere ile aramızda dünya buhranın manyaya doğru hiç müşkülât görmeksi du. pılacak satışlarm da şekil ve şartlannı tes3780 sayılı millî korunma kanununda, dan sonra geçen bir tevakkuf devresini zin yoluna devam etmesine Norveç tarapit edecektir. Bu meyanda tacir olmıyanbu hükümlerin vaz'ında amil olan se müteakib ilk klering anlasması 1935 yı fından müsaade edilecekti. larla başka maddeler ticaretile meşgul obebler şöyle gösterilmektedir: lmda yapılmıştı. O zamanki seraite göre, İngiliz donanması harekete geçmeden lanların ihtiyaclan fevkinde stok yapma«Madde 1 Fevkalâde hallerde devbu anlaşmadan bir çok şeyler bekleniyor önce, Alman gemisinde ingiliz ve Norveç ları menolunabilecektir. du. Fakat umulan netice hasıl olmadı. bahriyelileri tarafından müştereken araş etin bünyesini ve millî müdafaa bakı Hükumet halk ve millî müdafaa ihtiIngilterenin ihracat eşyasına piyasamız tırma yapılması için Altmark'ın tekrar mmdan takviye maksadile Icra Vekilleri Heyetine, bu kanunda gösterilen şekil ve yaclarını karşılamak üzere dahil ve haricda gösterilen alâkaya mukabil İneiliz pa Bergen limanına götürülmesini Norveç den mübayaat yapabilecektir. Ithal veya zarlarında Türk mâllanna bir türlü alâka makamatına teklif etmiş, fakat bu makul şartlar dairesinde vazife ve salâhiyetler "hrac maddeleri için hükumetçe bir fiat verilmiştir. gösterilmediğinden aldığımız mala karsı teklif Norveç tarafından reddedilmistir. tayin olunabilecek, bu fiatlardan yukan Fevkalâde haller şunlardır: mal satamadık. Bunun neticesi olarak Bütün bunlardan anlaşıldığına göre, mübayaat ve «atıs m^npdilebilecektir. A Umumî veya kısmî seferberlik, klering işliyemedi ve İngiliz tacirleri Tür Norveç Alman tazyikı neticesinde de B Devletin bir harbe girmesi ihtiKira bedelleri kiveye sattıkları eşyanın bedelini alama olsa Norveçin bitaraflığmı ihlâl etmiş, dılar. 1935 anlaşmasmdan sonra TüTki ve 300 İngiliz esirini, serbestçe Almanya mali, Bu kanun tatbik mevkiinde bulunduğu C Türkiye Cumhuriyetini de alâkaye İngiltere arasında 1936 da yeni bir ya götürmek istiyen Altmark gemisine müddet zarfmda şehir, kasaba, iskele ve andıran yabancı devletler arasındaki anlaşma yapıldı. Bu anlaşmanın hususi karşı tamamen lâkayd kalmıştır. stasyonlardaki gayrimenkullerin kira beharb hali.» yetlerinden biri de bir kredi anlasması Norveçin bu hattı hareketi beynelmi İkinci madde mucibince İcra Vekilleri delleri kanunun tatbikatından evvelki zamahiyetinde oluşu idi. Karabük demir ve lel kanunlarla kabili telif değildir.» Heyeti, bu kanunda yazılı hükümlerin mana nazaran yükseltilemiyecektir. çelik fabrikalarının inşaatına da yeni anDahilde lüzum görülen maddelerin fiatbikına lüzum hasıl olacak fevkalâde Muhaliflerin müzahereti laşmanın tatbikatında da bir çok pürüzahvalin zuhuruna kani olunca derhal ka atları da icabında tayin ve tespit olunabiler başgöstermekten hâli kalmadı. KaraBaşvekilin müteaddid defalar alkışlar nunun tatbikatına başlayarak bunu ilân ecektir. bük fabrikalarına veTİlecek malzeme hu la kesilen bu nutkundan sonra söz alan ve Büyük Millet Meclisine arzedecektir. Ihtikârla mücadele husunda da bazı tereddüdler hasıl oldu. muhalefet liderleri İngiliz donanmasının *** Nihayet 1938 senesi 27 mayısında yeni hattı hareketile Başvekilin beyanatını müBu kanunla mahiyeti ihtikâr olan her Millî korunma kanununun hükümlerine türlü fiil memnudur. Müstahsilden mal bir anlaşma daha yapıldı. Bu anlaşma ile nakasasız tasvib ettiklerini bildirmişler evfikan İcra Vekilleri Heyetince ittihaz alanlann veya müstehlike mal satanların Ingiltere, Türkiyeye ilk defa ikrazatı ka dir. olunacak kararları hazırlamak ve bu işle bul ediyordu. İkrazetın miktarı 6 milyon aralannda anlaşarak veya fiat birliği yaLordlar Kamarasında alâkalı Vekâletler arasında işbirliği yapsterlin olarak kabul olunmuştu. Aym zaprak halkı istismar etmeleri de yasaktır. Hariciye Nazırı Lord Halifaks da Lord nnak üzere bir koordinatyon heyeti teşmanda Karabük fabrikası kredisi ve sair Hükumet her türlü hususî nakil vasıtamasraflara karşılık olarak da Türkiyeye lar kamarasında ayni mealde bir nutuk til olunacaktır. Alâkalı Vekillerden mü arının seyrüseferini tanzim ve tahdid eekkeb olan bu heyete Başvekil riyaset 10 milyon sterlinlik yeni bir kredi açıl irad etmiş ve şiddetle alkışlanmıştır. ıdecektir. Ayni zamanda Başvekâlete debileceği gibi azamî nakil ücretlerini de ması esasında mutabakat hasıl oluyor ve Norveç Hariciye Naztrının nutku >ağlı olarak bir de büro tesis olunacak tayin edecek ve bunlann lüzum görülen 936 klering anlaşmasında da bazı müsaid Oslo 20 (a.a.) Storting meclisinde ır. Kanun tatbikatı devletin mevcud yerlerde çalıştırılması veya satın alınması değişiklikler yapılıyordu. Altmark» meselesi hakkında beyanatta tadrosile yapılacak, icabında muvakkat da hükumete aid olacaktır. Bu meyanda Bu anlaşmalardan sonra da Türk, In bulunan Başvekil Koht ezcümle demiştir memurlar da istihdam o'unabilecektir. ziraatte çalışan her ferdden ve ziraat vasıtalarından kendi işi yüzüstü kalmagiliz ve Fransız ticarî münasebatının dü ki: Sanayide mak şartile 15 kilometrelik bir mesafe zenli bir şekilde inkişaf ettiği iddia edi « 1 4 şubatta bir Norveç torpitosu Hükumet, halk ve millî müdafaa ihti dahilinde lüzum eörülen yerde münasib lemez. Nitekim Türk İngiliz klering he nun zabiti «Altmark» a çıkmak istemiş sabatında 10 ve Türk . Fransız klering ve vapurun kaptanı bu talebi kabul et aclarını karşılayabilecek şekilde istihsa 'ir =t1e istifade edilecektir. âtta bulunmalarını temin için bu kanun hesabatında da 34 milyon lira borclu bu miştir. Harb gemileri teftişten geçmek 'ükümlerine göra tanayi ve maadin mü* L,üzum görülen yerlerde zer'iyatın nevi lunuşumuz buna bir delildfr. Aynî hava mecburiyetine tâbi olmadıklan için Norve çeşidleri hükumetçe tayin ve tahdid ve ayni zihniyet devam edip gidiyordu. veç donanmasının mümessili vapurun ev* sseselerini kontrola tâbi tutabilecektir. olunacaktır. Ziraate elverisli sekiz hek Bu defaki yeni anlaşmaların şimdiye rakını tetkik etmekten başka bir şey ya Bu müesseselerden istihsal programları is tar arazisi olan her şahsı hükumet bu E» f kadar yapılanların temin edemediklenni pamazdı. 15 şubatta Bergen'in takriben tenebilecek veya bu şekilde program ve ra^inin yarısı kadar hububat ekmeğe veya başarmağa müsaid bir çok hususiyetleri yüz mil şimalinde başka bir Norveç harb rilebilecektir. Bu müesseselere lâzım olan ektirmeğe n~V edebi1»cektir. 1lr vardır ki, bu bakımdan üç memleket ti gemisi de Altmark'ı ziyaret etmek iste eleman ve mütehassıslar hükumetçe temin Mali hükümler olunacaktır. Bu maksadla vatandaşlaTa caretinde geniş bir inkisaf beklememizi mişse de vapurun kaptanı, evvelce de bilBu kanunun icab ettirdiği tediyelerin mümkün kılmaktadır. Bilhassa hali hazır dirildiği veçhile, hakkına istinad ederek ücretli mecburî iş mükellefiyeti tahmil oşerait de bu imkânların lehinde bulun bu teklifi reddetmiştir. Bunun üzerine bu lunabilecektir. Bunlara, emsaline göre üc yapılması için hükumet emrine hazinece ret verilecektir. 25 milyon liraya kadar sermaye temin omaktadır. Yeni anlaşmaların bu hususi taleb geri alınmıştır. ;1 İş yerlerinde çalışanlar, ve her sınıf lunacaktır. yetlerini ayrıca bir yazımızda t?^' »deriz. Altmark'ın telsizini kullandığı haber a teknisyenler çalıştıkları işi kabule şayan F. G. Ceza hükümleri lındığı zaman kendisine bunu yapmağa bir mazeret olmaksızın terkedemiyecek Haşiye: Hendek Tütün Ekiciler Birliğine: hakkı olmadığı ihtar edilmiş ve kaptan ö lerdir. Bu kanunun hükümlerine riayet etmi(İktısadi Hareketler) sütumı ve şahsım zür dilemiştir. Hükumet, sanayi müesseseleri mamulâ yen sanayi ve ticaret müesseseleri için bir hakkmdaki iyl duyguların:za tesekkürler «Altmark», Jeren açığında bulundu tını maliyetine normal bir kâr ilâvesile çok ahvalde 25 Hradan 250 liraya, teederim. Dünya tütünlennın en nefisi olan ğu esnada İngiliz tayyarelerinin o civar satın alacaktır. Bu mamulâtın devlete ve kerrürü halinde yüz liradan beş yüz liraTürk tütününe mevcudiyetile kıymet veren ya kadar ağır para cezasile birlikte 7 günHendek tütüncülüğünün kalkınması en ha da dolaştığı öğrenilmiştir. tngilizlerin Alt rilmesi mecburidir. Hükumet bu arada iş sahiblerine lü den bir aya kadar hapis cezası ve bazı ahlisane temennimdir. İlk fusatta ayni mev mark hakkında esaslı malumat elde ettikvalde de 50 liradan 500 liraya kadar, lerine şüphe yoktur. Halbuki Norveç ma zumu olan krediyi temin edecektir. zua gelmeğe çalışacağım. kamları vapurda İngiliz esirleri bulunduHükumet halk ve millî müdafaa ihti tekerrürü halinde 100 liradan 1000 liraF. G. ğundan haberdar değildiler.» yacı için stoklar vücude getirebilecektir. ya kadar asır para cezasile 1 5 günden iki Adanada giizel bir hastane Koht, bundan sonra Joessing Fjordün Maddelerin ve yardımcı maddelerin stok aya kadar hapis cezası, daha mühim ahda cereyan eden muharebeyi anlatmış ve yapılarak halk ve millî müdafaa ihtiyac valde 250 liradan 2000 liraya ve tekeryapıldı evvelâ ingiliz harb gemilerinin Norveç larının tazyik edilmemesi için hükumet rürü halinde 1000 liradan aşağı olmamak Adana (Hususi) Bir kaç aya kadar, makamlarının protestosu üzerine geri çe değer fiatile bunlara el koyabilecektir. üzere para cezası ve iki seneden beş se» şehrimiz, büyük ve modern bir sıhhat kildiklerini tasrih etmiştir. Fakat gemiler Herhangi bir sebeble yarım kalmış sa neve kadar sürgün cezası alınacaktır. müessesesine daha kavuşmuş olacaktır. İngiltere hükumetinden aldıkları talimat nayi ve maadin müesseseleri devletçe işBu kanuna göre verilen cezalar tecil oBu faydalı müessese, şehrimizin şimalin üzerine gene gelmişlerdir. İngiliz bahriye ler bir hale getirilebilecektir. Hükmî ve lunmıyacaktır. Bu kanunla kendilerine de, Seyhanın soluna rashyan çok hava lilerinin «Altmark» a çıkmaları üzerine hakikî şahıslar halinde bulunan madenler vazife verilenler vazifelerini suiistimal edar ve ferah verici bir yerde; Dilberler bir muharebe başlamıştır. icabında birleştirilerek işletilebilecek ve cezalan iki misli olacaktır. Sekisi mevkiinde bulunmaktadır. 230 sahiblerinin zararı ödenecektir. Bu me Norveç küçük bir memlekettir. 1leri bin liraya mal olacak bu askerî hastane yanda sahiblerine lüzumu olmıyan makiBir Alman casusu idama üç kat üzerine kurulmakta ve 200 ya sürdüğü bir talebi askerî kuvvete istinad ne ve sair tesisat başka yerlerde istimal ettiremez. Fakat haksız yere kuvvete mütaklı, TÖntgen daireli, eczaneli ve diğer edilmek üzere hükumetçe satın alınacakmahkum oldu bir çok lüzumlu tesisatı muhtevi olacaktır. racaat edilmesini protesto edebilir ki bu tır. Paris 20 (a.a.) Lille askerî maK Asansör, soğuk ve sıcak su tesisatlı olan nu da yapmıştır. Norveç cereyan eden hâHükumetin tebliğ ettiği tedbirleri tat kemesi Alman tebaasından Charles Szebu modern sıhhat müessesesinden şehre dise hakkında hakikati bütün dünyaya bik etmeyen veya etmekte teallül göste benervi'yi casusluk cürmünden dolayı kadar, iki tarafı ağaclarla bezenmiş te bildirmek için Milletler Cemiyetine de ren müesseselere hükumetçe el konulacak mahkum etmîştir. miz bir yol da uzanacaktır. Hastanenin müracaat edebilir, dünya efkârıumumiyeetrafında geniş bir park ve çiçek bahçesi sinin de reyini alır.» de bulunacaktır. İngiltere Hariciye Nazırı Norveçin, Birinci katı tamamlanan, ikinci katına Altmark'ı esaslı bir tetkikten geçirmedibaşlanan bu binanın üçüncü katile diğer ğini ve bitaraflık vazifesini ifa etmediğini müştemilâtının inşaatı önümüzdeki ağus söylemiştir. tosta tamamlanacak ve eylulün ilk haf Koht bu hususta hukuku düvel kaidetasında da hizmete açılacaktır. sinin neden ibaret olduğunu evvelce de hatırlatmış ve Ingilterenin bu Kızı 7,5 liraya satm almış! bildirdiğini muhik olmadığının herkesçe şikâyetinin Bursa (Hususî) Ağırceza mahke anlaşılacağını beyan etmiştir. mesinde garib bir kız kaçırma muhakemeKoht, şu sözleri ilâve etmiştir: sine başlanmıştır. M. Kemalpaşanın De« Almanlar üç dört yüz esire kö vecikonağı köyünden 16 yaşında Hati peklerden daha fena bir şekilde muamele ceyi zurla kaçırmaktan suçlu olarak mahkemeye sevkedilen 28 yaşlarında İsmail, ettikleri için Ingiltere hükumetinin ken dini hukuku düvel kaidelerine riayet et mahkemede: mekten müstağni addettiği anlaşılmakta Bu kızı ben babasından 7,5 liraya satın aldım, demektedir. Mahkemede dır.» Koht, netice olarak Norveç hükumetidinlenen kızın babası Şükrü ise, filhakika İsmailin kendisine para göndermiş oldu nin daima bitaraflık mecburiyetlerine riğunu, fakat bunu ne için gönderdiğini ayet etmeğe gayret ettiğini ve şimdiki bitaraflığı hâdisesi hakkında bütün memlebilmediğini söylemektedir. ketlerin efkârıumumiyesi hükmünü vereReis Osman Sabri Göksu, Ismaile: ceğini beyan etmiştir. Hayvan mı satın alıyorsun? InsaAdliye Vefciîimijrin Sökede istikbalinden bir inübo Koht'un beyanatından sonra muhafaza na bu zamanda 7,5 liraya bir hayvan bile kârlar partisinin şefi Hambro, Norveç vermezler. Anlat bakalım, nasıl kaçırdın? Manisa 20 (a.a.) Adliye Vekili kil istasyondan doğruca Parti binasma milletinin hükumetin tarzı hareketini pro Fethi Okyar bu gün saat 12 de Izmir demiştir. gitmişler ve burada Parti ve Halkevi idaBunun üzerine ismail, kızın babasma testosunu müttefikan tasvib ettiğini söy den Manisaya gelmiş ve vilâyet hudu re heyeti azalannı kabul buyurmuşlardır. Hasanla nasıl haber gönderdiğini ve ba lemiş ve Koht tarafından sükunetle ve bi dunda Vali Faik Turel, General Tevfik Izmirden itibaren Adliye Vekili ile gelen basının da kızı Haticeyi odun kesmeye tarafane bir şekilde yapılan beyanatın ln Öğe, Parti reisi Kenan Çapan, Cumhu Parti müfettişi Galib Bahtiyar Göker Pargöndermiş olduğunu, oradan gidip alma gilterede ve İngiliz milletince takdir edi riyet Müddeiumumisi ve Emniyet müdüti ve Halkevi azalannı Fethi Okyara takleceği ve ingiliz makamlarının Norveçin rü tarafından karşılanmışlardır. Vilâyet sını bildirdiğini söylemiştir. tarihî vaziyetine karşı daha anlayışlı dav hududundan itibaren güzergâhtaki istas dim etmiştir. Müteakıben Vekil Halkeviİsmail. odunda bulunan kızı dağdan yonlarda olduğu gibi Manisa istasyonun ni ziyaret etmiş ve Vali konağında vali kaçırmıştır. Bir saat sonra karakola gö ranacakları ümidini izhar eylemiştir. Storting meclisi, bu beyanatı müttefi da da mülkî ve askerî erkânla kalabahk tarafından verilen öğle yemeğinde bu « türüldüğünü anlatmıstır. Sahidlerin ça bir halk kütlesi tarafından karşılanan Ve lunmuşlardır. ğırılması için muhakeme talik olunmuştur. kan tasvib ettikten sonra dağılmıştır. Altmark hâdisesi alevlendi Kanunun ana hatları 1 ( Adliyc Vekilimizin tetkik seyahati )