6 Ağustos 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bu aslana dokunmayın Yazan: M. Faruk GUrtunca Resimleti çizen: Münif Fehlm Kara gömleklf şairlere cevab Ateşten mısralar, alevden çizgiler Bütün Türk halkını keyecandan heyecana götürecek olan bu eser YAKINDA Îstanbul Ülkü Kitab yurdu Ankara caddesi Numara 96 ÇIKIYOR JfllI umhuriyet yi! 04/ L Telgraf ve mektub adresl: Cnmöurly«t, îstanbul Posta tutvsu: tstanbnl No. 246 râZar 0 AgUSÎOS 1 3 0 3 Telefon: Ba$muharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. Idare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Kemal Atatürk Ruzvelt ^ Mussröni Birleşik Amerika hükumetiri!&^«skî Ankara sefiri 1 ırkçeye çeviren: Cemal B ü k e r m a n ÜÇ ADAM Yazan: General SHERRKL E/170 İSTANBUL CAĞALOÖLU Q R «« . ıngn Her Fiatı 100 kuruştur. kltabcıda bulunur. Cumhur Reisimiz dün Sanayi, maden işletmelerine memleket seyahatine çıktı yeni bir şekil verilecek Millî Şef sabah Ankaradan hareket ederek Beypazarı ve Mudurnuda tetkikler yapdıktan sonra Boluya vâsıl oldu Sümer Bankla Eti Bank lağvediliyor Idareleri sanayi ve maadin işletme umum müdürlüğüne bağlıyan mühim bir proje hazırlanmaktadır Öğrendiğimize göre, İktısad Vekâleti. sanayı ve maadin işlerimizin finansman ve işletme bakımmdan yeniden tensikmı istıhdaf eden büyük bir proıenın son kısımları üzerinde meşgul bulnuvor. Bu mühim proje ile bugün sanavi işlerimizin hem finansman ve hem de igletilmesini deruhte eden 3umer Bank ile maadin işlerimizin gene avnı veçheîer. den idaresini elinde tutan Etibankın lağvı muk^rrerdır. Bu iki banka yerine sanayi ve maadin ıslerımizın yalnız finansman kısmını deruhde edecek ol« bir sanayi ve maadin kredi müessesesi kurulması m asib görülmektedir. Bu suretle devlet, esasen mahıyet itibarile bir çerçeve dahilinde toplanması mümhun görülen sanavi ve maadin işletmelerınin fmansman işlerini tek elde toplamış olacaktır. Bu işlerin büsbutün ayrı bir kısmını teşkil eden işletme tamaınen ayrılacaktır. İşletmeler için İktısad Vekâletine merbut bulunmak üzere bir sanavi ve maadm işletme umum /nüdürlüğü kurulacaktır. Bugün Sümer Banka bağlı hükmî şahsiveti haiz müesseseler halinde olan pamukia ve vünlü fabrikaları müşterek idarelerile deri ve dyakkabı, demir ve çelik ve sellüloz sanayii idareleri bu yeni umum müdürlüğe raptedilecektir. Maadin işletmeleri de yeni sekle göre tanzim ve tensik olunacak ve idaresi yeni umum müdürlüğün vazifeleri arasma alınacaktır. Proie üzerindeki tetkikler son safhava gelmistir. Strang Moskovadan avdet ediyor Millî Şefin bundan evvelki Kastamoni seyahatlerindei alınmış bir resimleri Bolu 5 (Cumhur Reisimizin re suz bir şevk ve heyecan içinde bıLondra, 5 (Hususî) îngiliz fevkafakatinde bulunan arkadaşımız rakmıştır. Bolu, emsalsiz bir sevinc bay lâde murahhası olarak Moskovaya e;iden dan) Cumhur Reisimiz İsmet Inönü ramı yapıyor. İnönünün bu sabah başlıyan M. Strang Londraya donecektir. SıyaBu mevzu, Balkan devletlerinden şu saatte Boluda bulunuyorlar. Millî Şe yurd seyahatinin Ankaradan itibaren bü sî mehafilde M. Strang'm Hariciye neza[Arkası Sa. 3 sütun 6 da] retindeki vazifesi dolayısıle uzun müddet bazılarımn üzerinde ne kadar kafa fin bu anî ziyareti bütün bu havaliyi sonyorsalar aslâ çok görmemek lâzım haricde kalamıyacağı ve icabında tekrar Moskovaya gideceği ileri sürülmektedL gelen çetin bir mevzudur. Hakiki M. Strang'ın gaybubetinde Moskovadaki bitaraflık icabında milli kuvvetlertngiiiz re Fransız elçileri Sovyet Başvele müdafaa olunan bitarttHıktır, kili Molotofla siyasî müzakerelere devam •Ankara 4 (Telefonla) edeceklerdir. ovyetler Rusyası, küçük Bâltık Askerî heyetler hareket devletlerinden Finlandiya, Esfonya ve Letonyanın da garanti Londra, 5 (Hususî) Ingiliz ve Fran edilmelerini İngiltere ve Fransaya teklif sız askerî heyetleri bugün Sovyet büyükelçisi Maiski ile grüştükten sonra deederken bu küçük devletler bitaraflıklanniz yolile Rusyaya hareket etmişlerdır. nı ileri sürerek garanti istemediklerini söyAskerî heyetleri hamil bulunan vapur, Jüyorlar, her üçü de ayrı ayrı, nereden geKiel kanalından geçemiyerek, Danimarlirse gelsin bitaraflıklarmı bozacak ve iska yolile Rusyaya gidecektir. tiklâllerine dokunacak herhangi bir müdahale veya taarruza karşı ellerinde Tokyo'da İngilizler aleyhindeki nümayişleri polis dağıtmaya çahşıyor olabüecek kuvvetlerin kâffesile muKanada askerî heyeti Tientsin 4 (a.a.) Ingiliz aleyh makinesi gibi eşyayı nehre atmışlardır. ^ kabele ve müdafaa edeceklerini açık, Londrada tan unsurların tahriki üzerine, Ingiliz Nümayişçiler müteakiben bir Ingiliz vakat'î ve musır ıfade eyleyip duruyorlar. Londra, 5 (a.a.) Kanadalı sana «International Exports» kumpanyasınm pur kumpanyasınm bürolannı da tahrib Burada Baltık devletlerinin \aziyetleyicilerden mürekkeb bir grup, harb le Çinli amelesi grev ilân ederek kumpan eylemişlerdir. rini, bunlar üzerinden Rusyaya doğru yavazımı imali hakkında Ingiliz hükumeti ya binalanna hücum etmişlerdir. Ingiliz Bu iki kumpanya şîmdi Çin idaresi pılabilecek taarruzların bilâvasıta ve memurları bir Amerıkan kumpanyası bi altında bulunan eski Belçıka imtiyazlı le grüşmek üzere Londraya gelmistir. Ilk bilvasıta şekillerini münakaşa etmek mülâkat dün Kanada komiserliğinde ka nasına sığınmışlardır. mıntakasmdadır. istemiyoruz. Biz sadece bitaraflığın bu 200 kadar nümayişçi büroları tahrib ra, deniz ve hava mümessillerile yapılmışîngiliz konsoloshanesi keyfiyetten Jadevletlerce tarif olunan şeklini tebarüz etmişler ve kıramadıkları yazı ve hesab tır. [Arkası Sa. 3 sütun 1 dej ettirmek istiyoruz, ki bu icabında millî kuvvetlerle müdafaa olunan bir bitaraflık m şeklidir, ve bitaraflığın muhtelif şekillerinAtatürkün, İkinci Türk Tarih kongresi ve sergisi hakkında takdim olunan den kelime ile kasdolunan manaya en muprojeyi tasvib ettiiğni gösteren tarihî vesika tabık olanıdır. Hakikî bitaraflık icabında Türk Tarıh Kurumu Belleteninin o cısı aziz Atatürkün hatırasma ithaf edilkuvvetle müdafaa olunmalıdır. Umumî nuncu nüshasmı neşretmiştir. Bu fevka miş ve fevkalâde bir tarzda kıymetli yaHarb iptidasında Türkiye bitaraflığım [Arkasi Sa. 9 sütun 1 de^ ilân ile işe başlamış ve bu bitaraflığı mü lâde nüsha Türk tarihinin büyük yapıIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII dafaa etmek için ayni zamanda oldukça geniş mikyasta seferberliğe de geçmişti. Oyle bir badirede Türkiye gibi coğrafî mevkii ehemmiyetli olduğu kadar nazik bir memleket ancak böyle hareket edebilirdi. O zaman biraz gevşek hareket olunsa memleket iki tarafm da nerede ise fıile geçecek şiddetli taleblerile karşılaşabilirdi. Bilhassa başta Çarlık Rusyası olarak İtilâf devletlerinin taleblerile, hatta filî hareketlerile. Nitekim bilâhare İtilâf devletleri neden daha ilk günlerde Türkiyeyi ellerimiz altına almadık diye hayıflanıp durmuşlardır. Şurası muhakkaktır ki onların o zaman b'yle bir teşebbüsleri dahi tarafımızdan müdafaa ile mukabele göriirdü. Gene Umumî Harbde bitaraflığı milletlerarası muahedelerile müeyyed Belçikanın Alman taarruz ve istılâsına uğramış olduğunu hatırlarız. Bununla alelâde bitarafl'ğın değil, milletler arasında musaddak bitaraflıkların dahi sırasmda pekâlâ çiğnenip geçilebileceğini anlanz. O zaman Belçika kendisini müdafaa etti. Ve îngilterenin Umumî Harbe gınşi Belçıka bitaraflığının ihlâli sebebıle tahakkuk etmiş oldu. Halk misafir Ingiliz zırhlısım ziyaret ediyor Amiral Cunnighaın Patrikhaneden çıkarken Bugün Belçıka kendiliğinden bitaraftır. Dost ve müttefik Ingilterenin Akdeniz sonra, îngiliz büyük elçisi Sir Knatchbull rü Okan, gece saat 20,30 da TarabyadaFakat her ihtimale karşı kendi hudud ve donanması kumandanı Amiral Sir Cun Hugessen İngiliz bahriyelilerini kabul et ki Sümerpalasta misafir Amiral şerefine miktarile mütenasib olarak lâakal Fransa Pahîîiye ve Maarif yekilleri yclrli mallar sergisinde nıngham, dün saat 13 te Warspite zırhlı miştir. bir veda ziyafeti vermiştir. Yemekten sont YUNUS NADİ (Yazısı 8 inci sahifemizde} İArkası Sa. 5 sutun 3 U\ şmda bjr öğlç yemeği yermijtir. ^emektenl. Donanma Kumandanımız Amiral İArkası Sa. 9 sütun 5 te] Ingiliz Fransız askerî heyetleri de Rusyaya Çinli amele bir Ingiliz fabrikasını yağma etti, hareket etti Japon tayyareleri konsoloshaneye bomba attıiar Uzakşarkta ingiltere aleyhine tahrikât Bitaraflık şekilleri Cumhur Reisimiz, Belletenin onuncu sayısmda yazdığı çok beliğ bir yazı ile Ebedî Şefin hatırasını taziz etti ismet inönünün bir makalesi i F. Öztrak, Darülâceze ve Amiral Şiikrü Okan, dün gece tramvay idarelerini gezdi Tarabyada bir veda ziyafeti verdi Hasan Ali Yücel, muhtelif maarif meselelerile Şura kararlarının neticeleri üzerinde izahat veriyor Dahiliye ve Maarif Vekillerinin tetkikleri Misafir Ingiliz Amirali bu sabah şehrimizden ayrılıyor