6 Ağustos 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 6 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus - Ankara AĞUSTOS TELEFON Mü Müdürü 1144 1 ,9 39 B:;nsıı;z"rrirlîk 1371 ;azx şolerî Müdürü ;gg; Yot K ar AT Taelmlin ADIMIZ ANDIMIZDIR Yedek subaylar Muhtelif mekteplerden mezun olanlar askerliklerini nasıl yapa- caklar? Bu husustaki tafsilâtı 6 ıncı sayfamızda bulacaksınız. eĞ Milli Şef'imiz Bolu'ya şeef verdilr Cümhurreisimiz bir yurt seyahatine çıktılar İnönü her yerde coşkun sevgi tazim tezahürlerile karşılandı Milli Şef'imiz giderken geçtikleri yerlerde halkın ihtiyaçlariyle alakadar oldular İklim ve bina F.R. ATAY Ankara'da büyük devlet bina- larından birinin projeleri hazır- lanmakta idi. Mimarın, ön cep- heyi boydanboya koridora has- rettiğini ve çalışma bürolarını av- lu üstüne aldığını gören mesul makam, bu tertibi kabulde tered- düt,etti. Mimara: “— Herkesin tenkidine uğrıyacaksınız!,, dedi. Mimar cevap verdi: “— Fakat bu cephe yazın mütemadiyen gü- neş görür. Kışın ise mütemadi- myen rüzgâr altındadır. Binayı nızı rahat çalıştırmak değil mi- dir?,, Bir diğer büyük yapımızdaki bürolar, şimdi, sabahtan akşama kadar güneş altında yanan bir cephe üstüne konmuştur. Sakat ve yanlış bir fikre daha işaret e- delim: tip - bina! Maaşlı bir mi- mara, farzedelim, bir mektep, bir kaza, yahut vilâyet hükümet konağı projesini yaptıracaksı- nız. Ve çiçek saksısını şuraya bu- raya koyar gibi, bu tip - binayı memleketin neresinde mektep, yahut hükümet konağına ihtiyaç varsa, götürüp konduracaksınız. İstanbul'da böyle bir tip - mek- tep binası, yokuşa, inişe, düze uydurulmuş ve nihayet Küçüksu kasrının tâ karşısına, yanlaması- na Boğaziçi kenarma oturtul- muştur. En basit, iptidat denecek ka- dar basit iki fikirden nasıl gaflet edilmekte olduğuna akıl erdire- miyoruz. Biri, iklimle ve cihetler- le bina arasındaki sıkı münase- bettir. Memleketimiz müteaddit iklim tesirleri arzeder. Şarki Trakya ile Kafkas ve Mezopo- tamya hudutları, şimal cenup ve garp sahilleri arasında çok ya- ğgışlı Avrupa iklimi, yazın kurak kışın yağışlı, yahut yazın son de- rece sıcak, kışın pek soğuk Ege ve step iklimleri, kışın soğuğu vasati — 9 yaylalarla yaz sıcağı vasati 4- 33 ovalar, hemen ne is- terseniz bulursunuz. Bu iklimle- re göre türk binasının bütün mal. zemesinde ve tertiplerinde husu- si intibak şartları lâzımdır. Aynı pencereyi Erzurum'da, Diyarba- kır'da, Mersin ve Edirne'de nasıl kullanabiliriz? Bir gün kıymetli Avrupa şehircilerinden biri ker- piç Sincan köyü evlerine baka- rak: “— İşte modern evler!,, de- mişti. Eğleniyor zannettim. İzah etti: “— Bakınız, hiç tenasüp gö- rüyor musunuz? Cephenin biri tamamen kapalıdır. Birinde yal- nız ufak tek bir pencere var. Di- ğer iki cephe ise pencerelerle do- nanmıştır. Bu tertip bu iklimde binlerce senelik bir tecrübenin eseridir. Yazın sıcağa karşı ken- dini korur; kışın ucuz surette ısı- (Sonu 3 üncü sayfada) Bolu, 5 (Hususi surette gönderdiğimiz muharririmizden telefon- la) — Cümhurreisimiz İsmet İnönü şu' saatte Bolu'da bulunuyorlar. Milli Şef'in bu âni ziyareti, bütün bu havaliyi hudutsuz bir sürur- ve şevk ve heyecan içinde bırakmıştır. Bolu, emsalsiz bir sevinç içinde bayram yapıyor. İnönü'nün bu sabah başlıyan yurd seyahatinin An- kara'dan itibaren bütün tafsilâtmı bildiriyorum: Cümhurreisimiz bu sabah saat tam altıda refakatlerinde Bayan İnönü olduğu halde Çankaya'dan hareket ettiler. Cümhurreisliği Umumi kâtibi Kemal Gedeleç, başyaverleri Celâl, yaverleri Şükrü, Cevdet ve Cahit An- kara Vali vekili Dilâver, emniyet müdürü Şinasi Tugay, jandarma ku- mandanı Fettah, nafia müdürü Aziz, (Sonu 7 inci sayfada) Milli Şefimiz geçen seneki yurd seyahatleri esnasında halkın dileklerini dinliyorlar Macar - Slovak hududu Budapeşte, 5 a.a. — Resmen bildi - rildiğine göre, 4 nisan macar - slovak anlaşması neticesi olarak iki memle - ket arasındaki hududun tahdidi işi- ne başlanmıştır. Tahdit işi, mahallin- de, muhtelit bir macar - slovak ko - misyonu tarafından yapılacaktır. İSTANBUL'DA VE İZMİR'DE Helk İngilim harp gemilerini ziyaret etti İngiliz gemilerinin gelmesi samimi dostluk tezahürlerine vesile oldu İzmir, 5 a.a. — Malaya süvarisi Albay Tower bu akşam 20.30 da zırhlıda bir ziyafet vermiştir. Ziyafette vali, müstahkem mev- ki komutanı, belediye reisi, vilâyet idare heyeti âzası, ingiliz ge- neral konsolosu refikalariyle birlikte hazır bulunmuşlardır. (Sonu 7 inci sayfada) İngiliz gemisi süvarisi Atatürk'ün heykeli önünde Takas işlerinin ahenkle işlemesi için Milli bankalarımız tarafından 500.000 lira sermayeli Takas limtet şirketi kuruldu Şirket dünden itibaren İstanbul Ziraat Bankasındaki dairede faaliyete başladı Memleketimizin gerek ticaret anlaşmalariyle bağlı bulunduğu memleketler ve gerek anlaşmalar ile bağlı olmadığı memleketler- le ticari mübadelelerinde mühim bir mevki tutan takas muame- lelerinin ahenkli bir tarzda cereyanını temin maksadına matuf Londra'ya dönecek olan ingiliz mu- rahhası ve ingiliz hariciyesi orta Av- rupa dairesi şefi Strang Moskova'da Müzakere çok ilerledi Askeri heyetler dün hareket ettiler Strang'ta geri dönüyor Londra, 5 a.a. — İngiliz - Fransız - Sovyet görüşmelerini idare etmek ü- zere Moskovaya gitmiş olan hariciye (Sonu 3 üncü sayfada) Dahiliye Vekilimizin İstanbul'da tetkikleri İstanbul, 5 (Telefonla) — Dahili - ye vekilimiz B. Faik Öztrak bugün Vali Dr. Lütfi Kırdarla birlikte elek- trik idaresine gitti, orada kendisine ayrılan hususi dairesinde meşgul ol - du. B. Faik Öztrak, bu arada tramvay elektrik ve tünel idarelerinin vaziyet- leri hakkında izahat aldı, Pat Mümtaz Faik Fenik 4 ! Bugün 6. cı sayfamızda bir kararname dün resmi gazetede intişar etmiştir. (Sonu 7 inci sayfada) |ni büyük muvaffakiyetle Maarif meselelerimizde Emelimiz daha iyisini daha çoğunu yapmaktır Maarif Vekilimiz Hasan - Âli Yücel'in Maarif işlerimize dair beyanatı İstanbul, 5 (Telefonla) — Maarif Vekili Hasan - Ali Yücel dün gazetecilere aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: “Maarif Şürası “irfan hay hizmet etmek mesuliyetini üzerine almış bir insan için istişare vazifesi - yapmıştır. Üniversitelerimizin yüksek ilim şah- siyetleri ile ilk öğretimin mütevazı Örgeneral Asım Gündüz İstanbul'da mümessilleri aynı alâka ile maarif meselelerine zihin vermiş ve konuş- muşlardır. Maarif Şürası bu bakımdan müşte- rek mesleki vicdanın en güzel bir te- zahür neticesi oldu. Öyle zannediyo- rum ki memleketimizin sınırlarından gelmiş olanlarla merkezlerde vazifesi bulunanlar hiç bir ilmi rütbe farkı gözetmeksizin biribirleriyle bağdaş- İstanbul, 5 (Telefonla) — Genel- kurmay ikinci reisi Orgeneral Asım Gündüz Ankara'dan şehrimize gel - miştir. General Asım Gündüzü İstan- bul komutanı korgeneral Halis Bı - yıktay karşılamıştır. General Asım Gündüz bir kaç güne kadar Trakya - ya giderek yakında başlıyacak olan büyük manevraların tanzimi işile meş gul olacaktır. mışlardır. Şüranın tam hüriyet havası bu de- mokratik manzaranın gıdası oldu. Şü- ranın verimli olmasında en büyük â- mil, nazari mantıkla değil iş yapma mantıkı ile hareket etmesidir. Köy okullarının beş sınıfa çıkarılması Alınan neticelerden birincisi üç sı- (Sonu 7. inci sayfada) Başvekâlet Müsteşarı Avrupa'ya gidiyor İstanbul, 5 (Telefonla) — Başvekâ- let müsteşarı Vehbi Demirel şehrimi- ze gelmiş, vali tarafından karşılan - mıştır. B. Vehbi Demirel tedavi için Avrupaya hareket etmiştir. Sefirlerimiz arasında yapılan yeni tâyinler Brüksel elçiliğine Peşte elçiliğine — Tokyo büyük elçili « tayin edilen tayin edilen B. ğine tayin edilen B. Nebil Batu Ruşen Eşref Ünaydın B. Ferit Tek Varşova büyük elçimiz BB. Ferit Tek Tokyo büyük elçiliğine, Ti- ran elçisi Hulüsi Fuat Tugay Madrit orta elçiliğine, Hariciye Vekâle- ti umumi kâtiplik birinci muavini Nebil Batu Brüksel orta elçiliğine, Tokyo büyük elçimiz Husrev Gerede Berlin büyük elçiliğine, Atina orta elçimiz Ruşen Eşref Ünaydın Peşte orta elçiliğine, Hariciye Ve- kâleti protokol dairesi reisi Şevket Fuat Keçeci Norveç hükümeti nez- dinde hükümetimizi temsil etmek üzere Kopenhag orta elçiliğine ta- yin edilmişler ve Stokholm orta elçiliğine tayin olunan Agâh Aksel'in hükümetimizi Finlandiya hükümeti nezdinde de temsil eylemesi ka- rarlaşmıştır.