17 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURtYET 17 Nisan 1939 Büyük Tiirk pehlivanı Kurdderelinin seref dolu spor hayatı Dün Taksim stadında Mehmed pehlivanın hatırası taziz edildi Ankaragücü Beşiktaşı J 0, Vefa da Doğansporu 62 mağlub ettıler îzmirin Doğanspor takımı dün ikinci maçını Şeref stadında Vefa ile yaptı. Havanın bir yaz günü kadar güzel olması ve maçin ehemmiyetı, sahaya, kalabahk bir seyirci kütlesi toplamıştı. Takımlar sâhaya şu kadrolarla çıktılar: Doğanspor: Omer Abdullah, Halid İrfan, Macid, Said Abbas, Mehmed, Fuad, Yusuf, Emın. Vefa: Azad Vahid, Süleyman Sefer, Lutfi, Sükrü Necib, Muhleşem, Sulhi, Gazi, Mehmed. Oyun, Feridun Kılıcm hakemliğinde, Vefanm bir hücumıle başladı. Izmir müdafaasında kesilen bu hücumdan sonra oyun mütevazin bir şekle girdi. Yalnız bu müddet zarfında Muhteşem ve Gazinin birer hücumunu, Izmır müdafaası güçlükle kurtardı. 20 nci dakıkadan itibaren Vefa, mahsüs bir sekılde hâkım oynamağa başladı. 26 ncı dakikada Muhteşemin sıkı bir şütüne İzmirli kaleciden daha evvel yetişen Sulhi ilk golü yaptı. Oyun tedricî bir surette Vefanın hakimiyeti altına girmişti. 32 nci dakikada Sulhinin yakın mesafeden çektiği şüt Vefaya ikinci golü kazandırdı ve devre bu şekilde 2 0 bitti. İkinci devre îzmirin bir hücumile başladı *ve dördüncü dakikada Vefalı müdafiin topu elile çelmesi İzmire bir penaltı kazandırdı. İzmirliler Fuadın sıkı bir şütile ilk gollerini çıkardılar. Bu gol İzmirlileri biraz açtı. Fakat oyun umumiyet itibarile sönük ve cansız devam ediyordu. 1 1 inci dakikada Izmir.li Fuad güzel bir şütle takımının beraberlik sayısım da temin etti. Bu beraberlik, Vefaya hız vermisti. îzmir kalesi önünde devamh bir tazyik göze çarpıyordu. Vefalılar bu sıkıştırma neticesi 35 inci dakikada Gazinin yerden bir şütile üçüncü gollerini çıkardılar. Bu golü 3 dakika sonra Necibin dördüncü golü takib etti. 3 dakika içinde iki gol yiyen lzmirliler gevşemişlerdi. Bundan istifade eden Vefalılar, 42 nci dakikada Sulhi beşinci, bir dakika sonra da Necib altıncı golü çıkardılar. Bu suretle Vefa sahadan 6 2 galib çıktı. îeşmiş bulunuyorlardı. Beşiktaş müdafileri bu hücumlardan kurtulmak için canla başla açlışıyorlar ve bugün şaheser bir oyun çıkaran Hüsnü bu akınları bazan taç, bazan da kornerle kurtarabiliyordu. Ankaragücü bu tazyik neticesinde 29 uncu dakikada bir penaltı fırsatı kazandı ise de bu fırsat Vehabın kaleyi bulmıyaa bir şütü ile neticesiz kaldı. Oyun son dakikaya kadar bu şekilde devam etti ve Ankaragücü 1 0 sahadan galib çıktı. Dün yapılan mijlî küme maçları Edirne Kîrkpînar güreşleri Meşhur Kırkpınaı güreş müsabakaları mayısm 5, 6 ve 7 nci günleri Edirnede Sarayiçinde yapılacaktır. Çocuk Esirgeme Kurumunun menfaatine yapılacak olan güreşlere bütün meşhur alaturkacı pehlivanlarımız iştirak edeceklerdir. Bu maksadla 115 mayıs arasmdaki günlerde Türkiyenin hiçbir tarafında başka güreş müsabakasi yapılmıyacaktır. Vefa Doğanspor maçmdan bir enstantane Merhum Kurdderelinin bir hakemlik esnasında alınmış resmi Kurddereli Mehmde pehlivanın evvelki giin Balıkesırde vefat ettiğini dün yazmıştık. Bu Türk pehlivanı, Türk gücünü bütün dünyaya tanıtan ve şöhreti Avrupa ve Amerikaya yayılan pehlivanlarımızın en büyüklerinden biridir. Dün Taksim stadında alaturka güreşçiler arasmda müsabakalar yapılıyordu. 36 çift güreşçinin ıştirak ettiği bu müsabakaların baspehlivan güreşleri baslarken, pehlivanlar sahada toplandılar ve hepsımn hocası olan merhum Kurdderelinm hatırasına hürmeten bir dakika sükut ettıler. Bu hürmet rasimesine, stadda bulunan halk da istirak etti. Bu suretle büyük pehlivanın hatırası, bu büyük güreş meydanında ve tam yerinde bir de£a anıl*** 1884 senesinde Geliboluda büyük güreş müsabakaları yapılıyordu. Bu güreşlere meşhur Koca Yusuf da iştirak ettiğinden, müsabakalara büyük bir rağbet gösterılmıstı. Küçük pehlivanlar güreşlerini bitirdıkten sonra sıra başpehlivanlara gelmışti. Koca Yusuf ortaya çıkıp da kendısıne rakıb olacak pehlivanı ararken, henüz yirmi yaşında olan bir delıkanh ortaya atıldı ve başa güreşmek istediğini söyledi. Bu, Kurddereli Mehmed pehlivandı. Herkes, bu delikanlının, Koca Yusufun karşısında bir iki dakikada yeni'eceğıni zannetmişti. Fakat dakikalar ileriledikçe, Koca Yusufun, çetin bir rakible güreştiği anlaşılıyordu. Hatta bir aralık, Koca Yusuf büyük bir tehlike bile geçlrmişti. Bir müddet daha geçtikten sonra, Koca Yusuf, genc pehlivanın sırtını okşayarak, halka hitaben: Bu delikanlıyı bana ezdirmeyin, bu çocuk iyi bir pehlivan oîacaktır. dedi. Hakikaten de öyle oldu. Koca Yusuf, Kurdderelideki cevheri iyi sezmişti ve Mehmed pehlivan, önüne geleni yeniyordu. Kurdderelinin güreş hayati şerefli galibiyetlerle doludur. 1900 senesinde Pariste yapılan müsabakalarda Hindli Gulam Rüstem ile yaptığı maç, bütün dünyayı hayrette bırakmıştı. Ondan sonra muhtelif memleketlerde ve bilhassa meşhur Tak5İm sirkinde yaptığı müsabakalar, spor tarihimıze şerefli sahifeler ilâve edecek kadar mühimdir. Kurddereli, Avrupanm, Amerikanın, Asyanın her tarafından gelmis ve İstanbulda toplanmış olan namdar pehlivanların birer birer sırtını yere getirmiş, Türkün kuvvetini herkese tanıtmıştı. * * * Parîs 16 (a.a.) Dahiliye NezareDün bisiklet yarışlanna devam edil tî, bir takım hâdiseler çıkmasma mâni miştir. 150 kilometre mesafe ve Topka olmak için Fransa takımile Alman takıpı Silivri arasında yapılan mukavemet mı arasında icra edilmesi mukarrer olan futbol maçmm yapılmamasına karar veryarışında şu netice ahnmıştır: miştir. 1. Süleymaniyeden Haralambo, 4 saat 44 dakikada, 2. Feneryılmazdan Torkum, 3. Süleymaniyeden Yani. Dünkü bisiklet müsabakasi Almanya Fransa milli maçî yapılamıyor .. Dün yapılan alaturka güreşler Dün Taksim stadında yağlı güreş müsabakaları yapılmıştır. Küçük ortada Geredeli Mustafa Adapazarlı Celâle altı dakikada, Küçük Hüseyin Adalı Mehmede yedi dakikada galib gelmiş, Adapazarlı Rıza Malkaralı Osmanı, Geredeli Mustafa Silivrili Küçük Hüseyni, Eyüblü Receb Çatalcah Recebi mağlub etmiştir. Beşiktaşh küçük Yusuf da Zekeriyaköylü Nazife pes ettirmiştir. Subaşı köylü Osman Eyüblü Mehmedi, Küçükpazarh Hurşid Malkaralı Mustafayı, Subaşı köylü Osman Çankırılı Muharremi yenmeğe muvaffak olmuştur. Küçük ortalardan sonra büyük orta güreşçileri birbirlerile karşılaşmağa başlamışlardır. Koca Ahmed Üsküblü Idrisi, Bandırmah Şükrü Romanyah Ahmedi yenmiş, Adapazarlı Hüseyin Karamürselli Hilmiye pes ettirmiştir. Hayrabolulu Süleyman Adapazarlı Servete galib gelmiş, Kocapınarlı küçük İbrahimle Adapazarlı Yıldınm Bekir berabere ilân edilmiştir. Pomak Süleyman Karamürselli Hilmiyi yenmiş, Hayrabolulu Pomak Süleyman Koç Ahmedle berabere kalmıştır. Bundan sonra baş pehlivanlar arasmdaki müsabakalara başlanmıştır. Müsabakadan evvel Kurdderelinin vefatı hasebile bir dakika ayakta sükut edilmiş, müteakıben başa güreşeceklerin çarpışmaları başlamıştır. Babaeskili îbrahim sıkı bîr mücadeleden sonra kuvvetli rakibi Yanmdünya Süleymanı yenmeğe muvaffak olmuş, alkışlanmıştır. Lüleburgazlı Ali Ahmed vücudünün ufaklığma sığmıyacak muvaffakiyetli bir güreşten sonra Molla Mehmedi yenmeğe muvaffak olmuştur. Tekirdağlı rahatsızlığını ileri sürerek bu güreşlere girmemişti. En son olarak Babaeskili İbrahimle Pehlivanköylü Mustafa tutuşmuştur. Uzun bir mücadeleden sonra her iki güreşçi berabere ilân edilmiştir. Donmuş krediler K dolandırıcılığı! Amsterdam mahkemesine milyonlarla oynayan bir serseri tevdi edildi Amsterdam adliyesi, çok şayanı dik kat bir davanın rüyetine başlamıştır. Davada, maznun sandalyesini işgal eden şahıs, Almanyadaki donmuş kre dılerin milyonlarile oynamış Sieg fried Wreszynski dir. Eva Bush Bu adam, hayata \*' bir hiç olarak atılmış, senelerce mOİI det yajı aç bir halde şehırden şehre dolaşarak talıhini denemiş, nihayet, bir gün Berlinde bir çay salonunun sahi besi olan Madarn Norris'le tanışması sayesinde, birdenbire servete kavuşmuştu. Madam Norris, Almanyadaki beynelmütelifin askerî kontrol komisyonun da İngilterenin sabık mümessili olarak bulunan kaymakam Norris'in zevce siydi. Wreszynski, Madam Norris'le aşlkane münasebet peyda etmek suretile kocasını tanımış, onun Alman mehafi linde kazanmış olduğu teveccühten ve şöhretten istifade ederek muazzam bir dolandıncılık işi kurmuştur. Bu gözü pek dolandırıcının tasarladığı iş, Almanyada donmuş kredisi olanlara müracaat ederek bu kredileri peşinen tediyesi meşrut "c 20 komisyon mukabilinde kurtarmaktı. Bu işi yapanlarm aldıklan komisyon 35 olduğu halde, Wreszinski'nin yüzde yirmi ile iktifa etmesi şüpheyi celbet mişse de, kurnaz adam, kaymakam Norris'in, Almanyaya yaptığı hizmetlerden dolayı çok kolaylık gördüğünü, bu sayede işleri ucuza yaptırdığını söyliye rek iş sahiblerini ikna etmiştir. Wres zynski, yalnız eşhas.a değil, devletlere de müracaat etmiş ve bu meyanda, meselâ Papalığm parasile Londranın, Londranın parasile Nevyorkun, Nevyorkun parasile diğer bir hükumetin işini görerek dolandıncılığım devam ettirmiştir. Hatta, bir aralık kaymakam Nccris'in karısını boşattırıp kadınla kendisi evlendiği halde ortağile aralarında dargmlık çı • kartmıyacak kadar kurnaz davranma « nın yolunu bulmuştur. Fakat, tam işlerin en padak gittiği bir sırada dolandırıcının, Eva Busch ismindeki muganniye ile tanışması, mahvını ntac etmiştir. Wreszynski, görür gör • mez delice bir aşkla sevdiği muganniyeyi beraberine alarak Amerika seyahatine çıkmış, hesabsız para sarf etmeğe, büyük bir sefahet içinde yaşamağa baş lamıştır. Lâkin, esasen hiç üzerine istinad ettirdiği donmuş krediler işi de ilânihaye devam edemiyeceğinden, gü nün birinde, en son işin parasmı ödemek mecburiyeti karşısında kalan Wres zynski, kaçak olarak Avrupaya avdet etmiş, nihayet yakayı ele vermiştir. Avucunda milyonları çevirdikten sonra gene eski haiine avdet eden bu beynelmilel serseri, yaşıyabilmek için bulduğu yeni dolandıncılık sistemlerile iki kadmı daha dolandırdığı için mahkeme huzuruna çıkanlmştr. Birinden, Amerikaya vize alacağı vadile 1000 florin, ötekinden işi etmek bahanesile 6000 florin alan bu sabık milyoner, lâhik bayağı dolandırıcı, şimdi Amsterdam mahkemesinde, eski büyük işlerin hesabını da verecektir. Şeref stadında dün yapılan müsabakalardan bir enstantane Dünkü yağh güreşlerden bir enstantane Şeref stadındaki diğer maçlar Şeref stadında dün ilk maçı Anadoluhisarı Bozkurt takımları yaptılar. Anadoluhisarı üstün bir oyunla Bozkurtu 30 yenmeğe muvaffak oldu. Kurtuluş, Beykoz Eseyan, Hilâl muhtelitleri arasmdaki maç Hilâl, Eseyan muhtelitinin nizamî olan 9 kişile sahaya çıkamamalanndan dolayı yapılamadı. Kurtuluş, Beykoz hükmen galib geldi. Aralarında antrenman yaparlarken müessif bir kaza oldu. Hilâlden Mesaümin kolu kınldı. Uaturkacı pehlivanlar güreşiyorlar rinci devrede daha hâkim oynadı ve Diranm sıkı bir kafa vuruşile attığı golle devreyi 1 0 galib bitirdi. ikinci devrede sıkı akınlarla oynıyan her iki takımdan Süleymaniye, Şişli Danişin ayağile ikinci golünü kazandı. Peralılar buna devre sonunda sağ içlerinin ayağile mukabele ettiler. Maç bu netice ile yani 2 1 Süleymaniye, Şişlinin galibiyetile neticelendi. mekte idi. Beşiktaş hatlarında görülen âhenk, An. karagücünün bundan geri kalmıyan muntazam ve sistemli oyunu seyircilere çok heyecanh dakikalar yasattı. İlk devreye gerek Beşiktaşlılar ve gerekse Ankaragüçlüler, muhakkak bir neticeye vasıl olabilmek için büyük bir sür'at le başladılar. Oyun bir müddet Beşiktaşın tehlikeli akınlarile devam etti. 15 inci dakikada Beşiktaş kalesi önünde ortadan bir pas alan Vehab, İbrahimin bir ıskasından ıstifade ederek yerde sıkı bir şutle takımını galib vaziyete koydu. Bu golden sonra açılan Ankaralılar, sayı adedini arttırabilmek için canla başla calışarak Beşiktaşın yarı sahasma yer\ Bundan on sene kadar evvel Ankarada yapılan Türkiye baspehlivanlığı müsabakalannda Kurddereli Mehmed pehlivan hakem olarak duruyordu. Müsabakaîar esnasında, yanında bulunanlara: Ben güreşirken, bütün memleketi arkamdâ görürdüm, demişti. Bu sözile, bilhassa yabancı memîeketlerde kazanılacak spor zaferlerinın onu kazanandan ziyade rr.emleketine raci olduğunu anlatmış, amatörlüğün tam bir örneğini vermisti. Kurdderelinin bu sözleri, o zaman EBeşiktaşın Ankarada yaptığı ilk bedî Şefin takdirine mazhar olmus ve Bümaçtan bir intıba yük Atamız, Mehmed pehlivana 1000 liSüleymaniye, Şişli î. Spor, ra hediye etmislerdi. Pera muhtelitleri Kurdderelinin ölümile Türk sporcuîan sade büyük bir pehlivan kaybetmekle kalBölgenin tertib ettiği muhtelit müsamamış, asil bir vatandası da ebediyete bakalarından biri olan bu karşılaşma çok göndermiştir. Kendisine Tanrıdan tekrar zevkli oldu. iki taraf da seri ve güzel bir rahmet dileriz. futbol oynadılar. Süleymaniye, Şişli bi Beşiktaş dün de 1 0 yenildi Ankara, 15 (Telefonla) Millî küme maçlanna bugün de devam edildi. 25,000 i mütecaviz bir seyirci kalabalığı önünde Ankaragücü Beşiktaş ekipleri güzel ve çok heyecanh bir oyun çıkardılar. Bugünkü karşılaşma, dünkü oyuna nazaran daha yüksek bir tekniğe istinad et Millî kümede puvan vaziyeti Maç Ankaragücü Fenerbahçe Beşiktaş Demirspor Vefa Ateşspor Doğanspor Galatasaray 7 5 6 3 4 5 5 3 Attığı 18 12 13 6 10 5 6 Yediği 10 Galib 5 4 3 2 5 6 2 7 10 22 9 1 2 1 0 0 Berabere Mağlub 1 1 0 1 0 3 1 0 0 2 1 3 1 4 0 3 Puvan 18 13 12 b 8 8 6 3 Ankarada mektebliler arasında yapılan müsabakalar esnasında Beden Terbiyesi voleybol takımı, Tarih Fakültesi voleybol takımına galib gelmiştir. Yukarıki resim, bu müsabakadan bir enjstantanedir.