25 Ocak 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Onbeşinci yıl sayı 5282 um u r i yet İdare ve matbaa fctsnn 24299 24290 arçpız ifder ito. 248 Çarşamba 25 ikincikânun 1939 Hariciye Vekili, dün Meclis Parti Grupunda izahat verdi Şükrü Saracoğlu diyor ki: «Bize göre, Hilâfet müessesesi, modası geçmiş ihtiyar ve herhalde zararı kârından çok fazla bir korkuluktur ki islâm devletleri arasında nifak tohumları saçar)) Hilâfet meselesi Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahriı neyetl: 24298 bir iş sebekesi Başvekil dün Parti Grupunda bulunarak ((Impeks)) isimli bir şebekenin gizli faaliyeti etrafında izahat verdi Ankara 24 (a.a.) C. H. P. Bü «Impeks » etrafında bazı malumat Başvekılr Celâl Bayarın beyanatında ismi geçen şirketin merkezi İstanbulda olduğunu gösterdıği için dün geç vakit bu meselenin Istanbulu alâkadar eden tarafıle bir hayli meşgul olduk. Impex (împeks) ismini taşıyan bu şirket bundan kısa bir müddet evvel İstanbultla tesis edilmiş bir limited şirkeiidir. Bu isim, tmport Export, yani ingilizce ithalât ve ihracat kelimelerinin kısaltılmış şeklidir. Bu isme nazaran bu nevi ticaretle iştigal eden bir müessese olmak lâzım geliyorsa da şehrimizin ticarî mehafili bu şirke[Arfcast Sa. 9 sütun 1 del Kııtaseyecilikle Mücadele ahıliye Yekâleti, valilıklere göndercLğı bır taırumle ıdarî makamlara yapılacak müracaatlere derhal cevab verilmesıni ve kırtasiyeciliğe mâni olunarak vatandaşların lüzumsuz y»re zarara sokulmamalarını bildırdi. Tamım aynı zamanda umumî işlenn aksamamasını da gözönünde tutmaktadır. Biz kırtasiyecılıği eski devirlerden kalma bir tortu olarak bıliyoruz. Cumhuriyetten evvel, devletin milletten ayrı bir Varlık halınde yaşadığı sıralarda bu kötü an'ane bır zarurettı; çünkü içtimaî bünyemizin mekanizmasını ifade ediyordu. De\letle halk başka başka şeylerdi. Bunların menfaatleri ekseriya birbirine zıd düşüyordu. Devletin adamı olan memur halkla temaslarında, daima ona karşı cep. he almak mevkünde idi. Işi uzatmak, ^deviet kapısında hak\ını anyan vatandaşı günler, haftalar, aylar ve hatta senelerce süründürmek memurun başlıca vazifelerinden sayılıyordu. Kırtasiyeciliğin menşei budur. Meşrutiyette bir değişıklık oldu. Hürriyet, müsavat, adalet kelimelerile alışkanlık peyda eden idarc adamlannın kafasında hayal meyal de olsa bir umumî hizmet mefhumu belirdi. Kırtasiyecilik zıhnıyetıle bu yeni mefhumun beraber yürüyemiyeceği anlaşıldı. yük Millet Meclisi Grupu umumî heyeti bugün (24/1/1939) saat 15 te Reis vekili Trabzon meb'usu Hasan Sakanın riyasetinde toplandı. İlk defa söz alan Muhterem Başvekil Celâl Bayar, kürsüye geldi ve hulâsa olarak aşağıdaki beyanatta bulundu: « Arkadaşlar, size hiç hoşımuza gitmiyecek ve belki de sizi üzecek bir haber vermek vazifesile mükellefim. Gayet kuvvetli brr membadan istmbar ettik ki «Impeks» admda bir şirket İngilterede bazı müesseselere müracaat ermiş ve kendisine yüzde 4 veya 6 kornisyon verildiği takdiıde Türkiye ile yapılacak işlerin o müesseselere verHmesini temin edeceklerini sövlemiştir. Bu haber tabiî nazarı dikkatimizi celbetti. Derhal hükumetin ve malî müesseselerimizin İrt^ilterede açılmış olan kre[Arkası Sa. 9 sütun 2 de] Başvekil Celâl Bayar Barselon ateş altına alındı Londradan gelen haberler İngiliz mahfilleri, bir camide yapılan alkısların intihab demek olmadığını beyan ediyorlar Ankara 24 (Telefonld) Meclis %u izahatı vermiştir: Parti Grupunun bugünkü (dünkü) top« Son gelen haberler gösteriyor lci, lantısında Başvekil Celâl Bayardan son tam manasile bir hilâfet ilân edilmiş dera Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu söz ğildir. Mesele Kral Farulcun bizzat Ialarak, on, on beş günlük haricî ve siyasî mamlığvnı yaptığı bir namazdan sonra ahval hakkında beyanatta bulunmuş, bu caınide bulunanlar tarafmdan bir İslâm arada hilâfet meselesi üzerinde durarak lArkası Sa. 9 sütun 1 de] Mısır Kralı Faruk nazırlarile beraber iftar sofrasında Şehrin tehlikeye düşmesi Pariste büyük bir endişe uyandırdı, Fransa bilmisle hazırlamyor Milliyetperverlerin Barselon'a 1,5 kilometre yaklaştkları haber veriliyor nakletmek üzere Barselon limanına mı vasalat etmiştir. Ne yapsak da §u kötü âdeti kaldırsak! Diye düşündüler. Çok iyi ediyorlardı. Kırtasiyeciliğin kalkması için şüphesiz düşünmek lâzımdı. Fakat bu kâfı değıldi. Derde bir derman bulmak da icab ediyordu. îşte, meşrutiyet adamlarınm beceremedıkleri şey de bu oldu. Onlar düşüne dursun, kırtasiyecilik kendıne yeni bir kalıp bulmuş, onun içinde eski saltanatını sürüp gidiyordu. Bu yeni kahba «mes'uliyet korkusu» dıyorlardı. Tramvay kumpanyası memurin ve Memlekette hürriyet, müsavat ve müstahdeminme aid ihtıyat ve muaveadalet esaslan hüküm sürüyor; kabul. net sandığmın 750 bm lirası hakkında Memurun vazifelerinden biri de halka yeni tahkikat yaptık. Öğrendiğımize göNADIR NADÎ re, bu sandığın sermayesi. memurin ve [Arkası Sa. 9 sütun 4 te] müstahdeminm maaşlarından kesilen yüzde beşlerle kumpanyanm bu yüzde beşler nisbetinde koyduğu paralardan 300 bin liralık altın ne oldu? Parişte endişeler Londra 24 (Hususî) Paristen b: dirildığme göre, Frankist'lenn zafe Fransız mehafıhnde cıddî endişeler te lid etmiştir. Le Temps gazetesı bu endişeden. bah» sederek, Barselon'un sukutundan sonra, General Franko ordusundaki İtalyanlann memleketlerine dönmediği takdirde, Fransanın da mukabele bilmısüe müra • caatle bazı İspanyol topraklarını zapte! mek mecburiyetınde kalacağını yazmai tadır. Fransız Hariciye Nezaretinin organi olan Le Temps'ın bu neşriyatına büyük bir ehemmryet atfedilmektedir. lArkası Sa. 9 sütun 5 te Tramvay şirketile amele arasındaki son ihtilâf Nafıa Vekâletinin tayin ettiği hakem, Yardım Sandığmın tevzii lâzım gelen sermayesine aid pürüzü tetkik edecek Bombardımanlardan sonra Barselon'da bir sokak le ilk defa olarak Barselon'a top mermileri düşmüştür. Barselon'daki ingiliz tebaası iki harb gemisile Crfbelüttarıka nakledılmiştir. Bir Fransız tnuhribi de Fransız tebaalarını Londra 24 (Hususî) Saragosa dan bildarildığine göre, Frankist topçusu teraküm etmiştır Şirketin nizamname bugün Barselon'un 11 kilometre garbınsı mucıbmce, bu paranın imtıyaz mu dakı bir kasabayı ışgal ederek, Barselo'u kavelesinin hitamı veya feshi halınde, karadan top ateşine tutmuştur. Bu surethak sahıblerine yani memurlarla müstahdemlere iştirakleri nisbetinde tev zıi lâzım gelmektedir. Fakat, şirket bugünkü satış vaziyetini nizamnamenin {Arkası Sa. 9 sütun 4 te] İ Rüstü Aras Atatürke aid Kont Ciano Berlin e gidecek Italya, ihtiyat efradı seferber mi ediyor? Aîman ordusunun da büyük manevra yapacağı söyleniyor, Berlinde mühim müzakereler cerevan edecek IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIiniillllilllllillllillllllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllillllllllllllllillllllllllilllllllilllllllllllllllllllillll HATIRALAR Eski Satie şirketi dürüst hareket etmemiş! Vergi mükellefiyetini de tamamen ifa etmediği anlaşılan müessese hakkında takibat başladı, bina meselesi mahkemeye intikal etmek üzeredir Yeni Londra elçimiz dün İngiltereye hareket etti Anlatan: bedî Şefimiz Atatürkün çocukluğundanberi yanmda bulunıan <îeğerli meb'us Salih Bozok, Biiyük Atamn hususî hayatına aid hiçbir yerde neşredilmemiş olan hatıralarıru okuyucularına anlatmaktadır Tarihe mal edilecek olan bu çok ktynmetli notları, heyecanla okuyacak&ını z. Cumhuriyet •= Pek yakında = Satie girketinin Fındıklıdaki sergi binası Rüştü Aras. dün akşam hareketinden az evvel İngiliz elçisile görüşüyor Londra büyük elçılığimize tayın edilen eski Hariciye Vekılimiz Dr. Tevfik Rüştü Aras, yeni vazıfesine başlamak üzere dün akşamki ekspresle Londraya. ^ lArkası Sa, 9 sütun 3 0e\ , beferber edildiği haber verilen Italyan askerlerinden "bir müfreze (Yazısı 9 uncu sahifede) J
