24 Ocak 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Taze YAPINCAK üıümünden FRANSIZ MAYASI ile yapılraış nefıs Türk şarabıdır. Gaiata Necati B. Cad. 218 Bağcı Şarabı Telefon: 41267 jfll S3]fl um 5281 Traş Bıçağında POKER M faı " W ak s S3II 2 4 İkİnCİkSlilin 1 9 3 9 Idare ve matbaa fcısmı 24299 • 24290 P LA Y Telgrai ve mektub adresl: Cumnurly«t tstanbu] Posta fcutusu: İstanbul No 246 Fevkalâdelik Alâmetidir. Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrlt neyetl. 24298 r Meclis bugünlerde yeni intihabata karar verecek Azadan sülüsan ekseriyetin imzaladığı bir takrir bugün Parti Meclis Grupunda müzakereye vazolunuvor Ankara 23 (Telefonla) Bugün kuvvetle şaVekiller Heyetinin dün akşamki yi olan bir haber Büyük Millet Meclisinin yeni intoplantısı tihabata karar vereceği merkezindedir. DördünAnkara 23 (Telefonla) Vekiller Heyeti bu cü içtima yılının 25 inci içtimaım bugünkü toplanakşam Basvekâlette toplandı. Geç vakte kadar tısile yapmış olan 5 inci Büyük Millet Meclisinin müzakerelerde buhundu. Vekiller heyeti toplanbu kararı üzerinde yarın Partide müzakereler yatısına Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakpılacağı anlaşdıyor. Bu gebeble yartnki Parti Grumak da iştirak etti. pu içtimama bu bakımdan hususî bir ehemmiyet Millî müdafaa ihtiyaclarına aid atfedilmektedir. Meclisin yenilenmesini teklif etaahhüd lâyihası den ve azanın sülüsan ekseriyetinin imzası bulunan takririn çarşamba veya cama günü, herhalde Ankara 23 (Telefonla) Milli müdafaa ihbayram tatilinden önce, reye konması muhtemel tiyaclart için 125 buçuk milyon liraya kadar tadir. öğrendiğime göre yeni intihabata dair hazır ahhüde girisilmesi hakktndaki kanuna ek bir lâlıklar subat ortasına kadar ikmal edilecek ve mart yiha hazırlanarak Meclise verilmiştir. Lâyiha Bütbastndc yeni Meclis toplanmış bulunacakttr. çe encümeninde konuşuldu. Ingiliz ve Amerikan tebaaları Jekaiid maaşları meselesi Barselon'u terkediyolar Maliye Vekili, dün Mecliste Halil İspanya Harbinin Manası afızamuı şoyle bir yoklıyalım: îkı buçuk sene evvel îspanyada demokratık bir rejım hukum sviruyordu. Parlamento, yırmincı asnn bütün sıyasî cereyanlannı temsıl eden fırkalardan murekkebdı. Fakat bırçok memleketlerde olduğu gıbı orada da sağ ve sol aşın cereyanlar bırbınle şıddetlı mücadele halınde bulunuyordu. Bunlar, demokrat rejımlerın hurmet ethği intıhabat, matbuat ve her türlu propaganda vasıtalarından istıfade edıyorlar ve meşru yollardan kabıl olduğu kadar aynlmamak suretıle gayelerıne ulaşmaya çalışıyorlardı. Derken bir gün bir facia oldu: Aşın sol parülere mensub bir takun adamlar, İspanya mıllıyetperverlerinın şefi Kalvo Sotello'yu oldurduler. Hükumet, sol parhlere dayanan bir Frente Popular tefekkülü olduğu ıçın cinayetın faillenne karşı musamahakâr bir vazıyet takındı ve onJarı takıb etmedı. Halbuki öldürülen adam mılliyetperverler için büyük bır kıymettı. Bunlar, cinayet karşısmda hareketsiz kaldıklan takdirde mahvolacaklarını anladılar. Ve Franko'nun idaresi altında sılâha sanldılar. • * * Iki buçuk «ene evvel bu şekılde başlıyan kanlı boğuşma, çok kısa bir zaman zarfmda mahıyetini kaybederek beynelmılel sıyaset cereyanlarına tâbi bir oyuncak oldu. Franko'nun kazanması, Almanya i\e îtalyanın menfaatlerine uygun gelıyordu. Ikı faşıst devlet Salamanka hukumetıne yardıma başladılar; erzak, muhımmat hatta gonüllu gonderiyorlardı. Hukumetçılenn muvaffakıyeti de Sovyet Rusya ve Fransız sosyahstleri hesabına kârlı bir iştı. Onlar da ellerınden gelen yardımı Madrıde esırgemedıler. Fakat bu işin çıkar tarafı olmadığı çabuk goruldıi. Her ikı tarafa yollanan barut fıçılarınm önüne geçilmedığı takdırde, İspanya yanmadasmın bütün dünyayı berhavaya kâfı bır yanardağı haline geleceğınden korkuluyordu. Faciaya mâni olmak maksadıle Londrada bır ademi müdahale komitesi kuruldu. Komıte iyı mı çalıştı, fena mı? Bugünkü vazıyete bakarak bir hüküm vermek yanlış olur. Komite, masa başmda oturan bir takım adamlar demektir. Halbuki hayat, masa başmda oturan ve acı tatlı konuşan adamlan dinlemez. Hayat, bunlann dışmda ve bunlardan iistün olarak »eyrini takıb eder. Londra komitesi olsa da olmasa da, iyi veya fena da çalışsa hâdıseler başka türlıi cereyan ebniyeceklerdv i Katalonya'da örfi idare Franko kuvvetleri tarafından zaptolunan Lerida'da bir caddenin harab hali Menteşin sual takririne cevab verdi Sinema ve tiyatrolar Fuad Ağralı diyor k i : nonunun tamamen tatil edildi doğduğu ev «Bugün maaş alan 68,694 mülkî ve askerî müte Sivil halkın tahliyesi için bır komisyon kuruldu, esirler ve casuslar şehirden çıkarıldılar îzmir 23 (Hususî) Belediye, Rcisicumhur îsmet Inonünim doğduğu evi istimlâk ederek etrafı parklı bir muze haline getırecektir. Bunun içm salâhiyettar mimar ve mühendıslere bir proje ihzar ettirilecektir. kaide yeni kanuna göre aybk verilmek ica etse, bütçeye 12,999,180 lira ilâvesi lâzımdır» ZiraatVekilinin beyanatı Zeytinlerin ıslahına aid lâyiha müzakere ediliyor Ankara 23 (a.a.) Buyuk Millet Meclısı bugün Refet Canıtezm başkanlığmda toplanmış ve celsenin açılmasını muteakıb Maliye Vekili Fuad AgTalı kursüye gelerek, eski mutekaidlerle yeni kanun mucıbince maaş alan vatandaşlar arasındakı müsavatsızlık hakkında hukumetm ne düşunmekte olduğuna dair Halıl Menteşenın sualine cevab vermiştir. Kolonel Kole Fransanın Hatay delegesi Ankaraya geldi Maliye Vekilinin beyanatı Fuad Ağralı, eski mutekaidlerle yeni kanun mucıbince maaş alan vatandaşlar arasrndaki müsavatsızlık etrafında su be[Arkast Sa 9 sütun 1 de] Dun Mecliste izahat veren Maliye Vekili Fuad Ağralı General Franko, Katalonya cephesindeki harekâtı takib ediyor Londra 23 (Hususî) Frankist kuvvetleri bu sabah Barselon'un 20 25 kılometre uzağında bulunan Sitges şehrini zaptetmişlerdır. Franko orduları bilhassa merkez cephesinde şıddetli tazyiklerde bulunmaktadır. Bu cephede İgualada'yı işgal eden Frankist'ler, Manresa'ya doğru ilerle mektedırler. Frankist tayyareleri gece gündüz Barselon'u bombardıman etmektedirler. Bugünkü bombardımanlar neticesinde limanda bulunan be? İngiliz gemisine merŞundı, önümüzdeki manzaraya nazaran Franko'nun galıb gelmek üzere bulunduğunu gorüyoruz. Fakat bu galüyette ispanya hesabına herhangi bır ideolojınin zaferını aramak sevdasından vazgeçmek daha doğru olmaz mı? îki buçuk senedenberi surup giden tspanya harbıne dışarıdan o kadar çok karışıldı ki, buna yerh bir mücadele demek artık imkânsızdır. Fıkır ve kanaat sahasını a§an bir takım büyük menfaatler, ayni çapta dığer bir takun menfaatlerle çarpışmak mecbunyetınde idiler; îspanyada müsaid bir saha bularak orada boy ölçüştüler. Acaba hırslarını alabıldıler mi? Şüphesiz ki hay», Bjnocileria ilerlemesi xe idocimiler isabet etmiş ve African Mariner adındaki gemı batmıştır. Italyan Hariciye Nazırı dün Belgrad'dan ayrıldı Kolonel Kole Ankara 28 (Telefonla) Bır hafta evItalyan gazeteleri bir vel Fransanın yeni Surıye âli komıserini uy&ret etmek uzere Beyruta gıtmış opaktının imzalandığını lan Hataydakı Fransız fevkalâde deleBelgrad 23 (a gesi Kumandan Albay Kole bırkaç gun evvel Hataya dönmuş Hatay Devlet Re a ) Kont Cıano ısi Tayfur Sokmenı zıyaret etmıştır Ku Naıb Prens Pol tamandan Kole bu ziyareti muteakıb An rafından verılen akkaraya hareket etmiş ve şehrimıze gel şam ziyafetinden miş bulunuyor. Yakında Fransanın Su sonra hususî trenle riye âlı komıserı M Puaux'un da Anka Rornaya hareket etraya geleceği haber almmaktadır mistir. örfî idare ilân edildi Bütün Katalonya'da örfî idare ilân edıldiğinden, Barselon'daki sinemalar ve tiyatrolar kapanmış ve hernevi toplantılar yasak edilmiştir. Amerikan hükumeti, Katalonya'daki Amerikan tebaasmı Ispanyayı terke davet etmiş ve bu maksadla Barselon'a bir harb gemisi göndermiştir. lArkast Sa 9 sütun 5 tel lerin gerilemesi, günden güne bozulmakta olan dünya muvazenesınm ancak aleyhıne bır netıce hazırlıyabılır. Çunkü gerılemenm de nihayet bir hududu vardır. Yumruğumuzun önünde kuvvetine güvenemiyerek, mütereddıd adımlarla gerilıyen bir adam olsa olsa bır duvar dıbıne kadar çekılebılır. Eğer istediğımızi yerine getirmek istemiyorsa, orada canmı dişine takıp kavgayı kabul etmesi lâzımdır. îşte İspanya harbinin sona yaklaştığı §u günlerde dünyada gorülen siyasî manzara! Birinciler nereye kadar kovalıyacaklar, ıkınciler hangi köşeye kadar gerıleyecekler, bunu kestırmek bırkaç ay Yugoslav Macar haber veriyorlar ıııııııııııııııitıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııtıııııııııııııııııııııııııııııınııı Atatürke aid hatıralar ANLATAN: Salİh BOZOİC Değerli meb'usumuz Salih Bozokun şimdiye kadar hicbir gazeteye vermediği bu tarihî hatıralan heyecanla okuyacaksınız. PEK YAKINDA NADt Cumhurîyet'te zakerelerınden bahsederek söyle yazmaktadır: «Kont Cıano'nun elde ettıgi en mühım muvaffakıyeti, Yugoslavya ıle MaYugoslav Macar anlasması caristan arasmda imzalanan dostluik miRoma 23 (Hususî) Kont Ciano sakı teşkıl etmektedhr. Bu misak, Berya refakat eden Giornale d'Italia baş lin Roma mıhverine istinad etmektemuhaTrıri Virginıo jGayda Belgrad mü dir>» Samimî bir akşam yemeğinden sonra Kont Cıano, Belgraddan saat 12, 10 da ayrılmıştır. Mumaileyh, birçok zevat tarafından halkın alkışlan araKont Ciano smda uğurlanmıştır. Akşam yemeğinden sonra Kont Cianoya, Beyazkartal nışamnın büyük kordonu verilmişrtir. son seyahati sırasında Yugoslav köylüleri arasmda I