2 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Amerikan ve Ingiliz mecmualannda tenkid ve takdir edilmiş Hilmi Malik Evrenol'un İNKILABCI TURKiYE yi okuyunuz ve seyyahlara tavsiye ediniz. HAŞET KiTABEVI Revolutionary Turkey Jnbeşinci yı! sayı: 5139 u m h ur iyet tSTANBUL C A G A L O G L U Telgraf re mektub adresl: Cumhnrlyet, Istanbul Posta kntnsu: tstanbül. No. 246 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrtr heyetl: 24298. Idare ve matbaa tasmı 24299 » 24290 Cuma 2 Eylul 1938 nkılâbcı Esas Dr. Yavuz efekkirin «NiTeşkilât», Efganlı bir uz|», Gencliğin çın şüphe edıyors eni gencleri millî ahlâk terbiyesi, ukyfc talebeleri bizi sevmiyor mu?, î nankörler ginin şikâyetleri, içimi: at yazılar ve bi kıymetli ve şayani ,ısı çıkmıştır. siyasî görüşlerle, 8 im GENC1İK J i Müstakil Halay bugün tarih sahnesine çıkıyor Millet Meclisi toplanarak Devlet Reisini seçecek ve derhal millî hükumet tesekkül edecek Hitler'le Henlein arasında mühim bir mülâkat vuku buldu İtalyadan bir kısım Yahudüer çıkıyor Behtesgadende beklenmiyen bir içtima Prag'da üç taraflı temaslara fasılasız devam edilmektedir Yabancılarla 919 dan Bir Paris gazetesi Hitler'in: Çekoslovakya. sonra gelenler hudud istediklerini yapmazsa, 6 haftadır hazırladıği harb cihazını harekete geçireceğini yazıyor harici edilecekler Roma 1 (a.a.) Stefanî ajansı bildiriyor: Bu sabah M. Mussolini'nin riyasetinde toplanan Nazırlar meclisi, ezcümle §u karurlan almıştır: 1 kânunusani 1919 tarihinden sonra îtalyada, Libyada ve Oge müstemlekelerir.de ikamete başhyan yahudi ırkına mensub yabancıların vaziyetleri aşağıdaki tarzds. tesbit olunmuşlur: Bu kararnamenin neşri tarihinden itibaren yabancı yahudilerin îtalyada, Libyada ve Oge müstemlekelerinde ikamet etmek üzere yerleşmeleri memnudur. Bu kararnamye görc, başka bir dine salik da[Arkası Sa. 5 sütun 1 de] Hatay Meclisindeki Türk meb'uslan Antakyada Halk Partisi merkezinden çıkarlarken Hitler'in, mülâkata sahne olan Behtesgaden'deki meşhur köşkü u seyahati bu yaz Kültür Ba Londra 1 (Hususî) Südet Alman latle derhal Hıtler tarafından kabul edilkanımız Saffet Arıkan yapt ları lideri Henlein Hitler'le görüşmek ü naiştir. Bur akşam Hitler'in riyasetinde geldi, ve bilhassa doğu vilâyet Sevgili Hatay, bugün en büyük bay na girmiş bulunmaktadır. zere bu sabah Pragda Behtesgaden'e ha Behtesgaden'de mühim bir toplantı ya • lerimizde. Omuzlarında ağır vazife yükü ram gününü yaşıyor: Bu dava öyle şamil bir hak ve hürriyet reket etmiş, akşam üzeri oraya muvasa [Arkası Sa. 8 sütun 1 del bulunan bir devlet adamının alıcı gözl Hatayın istiklâli bilfiil ilân edilecek mücadelesi oldu ki onda vazife alan ve yaptığı böyle bir seyahatin ibret alınacak ve Millet Meclisi toplanarak yeni devleti almıyan her vatandaş, hemen hergün, birçok hakikatler toplıyarak geçmiş ola kuracaktır. dinmiyen bir heyecan ve iman enerjisi cağını kolaylıkla takdir edebiliriz. Doğu içinde. hep bugün için çalıştı, hep bugünü Bu tarihî hâdise üzerinde Türk efkâ Vapur, Imralı açıklarında vılâyetlerimiz imparatorluk devrinde za ri umumiyesini hatıralarını yeniden yok bekledi. ten gözden irak, medenî vasıtalarca yok lamağa davet etmeğe hacet yoktur. Ulu karaya oturdu, kendini Bu neticeyi muhakkak saymıştık. 5ul yerler olarak adeta pek iptidaî vazi Şefin Başbuğluğu ile Türk miüetinin ve Çünkü Atatürkün «yapılacak» dediği çabuk kurtardı yette kaimiş ohaaldnna ilâveten liıftumî hukujnetinin senelefdenberi rakrb "ettiğf herşey ımıtlaka tahakkuk elmj§» Türk Harbin müteaddid dalgalarına sahne d( bu millî dava nihayet bugün gayesine u milleti benimsiyerek tuttuğu her davayı Adliye Vekilimiz Saracoğlu, refa Dİmuş olmak dolayısile ihyacı ve inşac laşmış ve filen tahakkuk ve tatbik sahasılArkast Sa. 1 sütun 3 *e] katinde adliye arkânı ve gazetecilerden Cumhuriyetten çok himmet istiyen memmürekkeb bir hcyet olduğu halde. dün saeket parçalarımızdır. Düşünün ki Umubah kalamış vapurile Imralı adasındaki TIÎ Harbde oralara en acele yolculukla asrî hapisaneyi tetkik etmek üzere limanııncak kırk günde giden yüz binlerce kimızdan hareket etmiştir. ıilik ordularımız, kendilerinden daha Gece geç vakit alman malumata göre, cuvvetli düşman ordularile çarpıştılar. Kalamış, Imra'ı açıklarında karaya otur'eri gititler, geri geldıler. Şark vilâyetlemuş, bir müdet kendisini kurtaramamıştır. imiz üstelik yakıcı ve yıkıcı istılâlar görHeyetin tahlisi için Mudanyada bulunan riş oldu. Milyonlarla nüfus yerlerinden Trak vapuruna emır verilmiş, Trak, hadi>ynadı ve taş üstünde taş kalmıyan harase mahalline gidincıye kadar Kalamış ta 3eler sıralandı. Umumî Harbin şarkî kurtulmuştur. \nadolu sahaları kutlu kitablarda tasvir Saat 1 den sonra ne Kalamıştan, ne de ılunan kıyametin en şiddetli şekillerine Traktan hiç bir haber alınamamış olmasına ahne oldu. Düşününüz ki zaten pek maŞehrimizde bulunan Başvekil Celâl danı General Osman Tufan, Merkez ku rağmen, Denizyolları liman ve gemi kuraur olmıyan o yerler bu büyük fırtınalartarma idareleri mümessil ve mes'ul nö a ne hale geldi. Yanılmıyacağınızdan Bayarla Hariciye Vekili Tevfik Rüştü mandanı General Ihsan, EJnniyet müdü betçi memurları, derhal harekete geçmi}min olarak şunu biliniz ki oralarda yer Aras ve Maliye Vekili Fuad Ağralı, dün rü Salih Kılıc, Mnammer Eriş, Yusuf lerdir. akşamki ekspresle Ankaraya hareket et Ziya Öniş, Hariciye umumî kâtibi Nuerir.den oynıyan nüfusun yarısı eski mişlerdir. Başvekil ve vekiller, saat 19 da man Menemencioğlu, Tahran BüyükelKalamış vapuru, gece saat 2 de Büyükurdlarına dönebilmiş değıllerdir. ÖldüAcar motörile Dolmabahçeden Haydar çimiz Enis, Bükreş Elçimiz Suphi Tanrı adaya gelmiş ve saat 3 te de limanımıza tr ve şurada burada avare ve perişan sü" paşaya geçmişlerdır. Uğurlamada Riya över, Brüksel Elçimiz Cemal Hüsnü, Ü avdet etmiştir. Vapurda kayde değer bir üklenip kaldılar. seticumhur umumî kâtibi Hasan Rıza niversite Rektörü Cemil, Defterdar Kâ hasar olmadığı, kazanın çok hafif atla İşte evvelce bir kere Başbakan İsmet Başyaver Celâl, Kalemi mahsus müdüıu zım ve vekâletler erkânile direktörler bu tıldığı anlaşılmıştır. nöniinün ince eleyerek sık dokumak Süreyya, saylav Salih Bozok ile Vali lunmuşlardır. jretile gezdıği bu yerlerde son defa Muhiddin Üstündağ, İstanbul kumanda^ıı Başvekille vekiller, teşyie gelcnlerin affet Arıkan da alıcı gözle yapıldığını General Halis Bıyıktay, Tümen kumanHükumete muhalif cephe alan Fransız Sosyalist ve Komünist partilerinin İArkası Sa. 5 sütun 8 da] jyledığimiz tetkik seyahatini yaptı gelileri gelenleri: soldan sağa; Venson Oryol, Jorj Mone, Leon Blum, Y e Vaygari IIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIHIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIItllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIirilllllMlllirillllllllllllllllllllllllMllınılMIIIIIIIIIIIIMIHIIIIIItlllllll i. Bu tetkikin hedefleri arasında Büyük Kuturiye (Sosyalist) sağda aşağıda Torez ve Jak Düklo (Konüinist ) ^tatürkün geçen Meclis başlangıcı nutParis 1 (a.a.) AJınan malumata sımda Başvekil beynelmilel vaziyetteö unda şarkta yapılmasına işaret buyur göre Başvekil Daladye, ordu encümenin bahsederek efkârı umumiyeyi telâşa v e r ukları üniversitenin nerede kurulması deki izahatını üç kısma ayırmıştır. llk kı! „ , * « . Sa. o^ o x ueJ [Arkast 3 ssütun utliJl 1 IIIIIIMIIIMIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIiniMIMIIIIIIIIIIIinitllinillMIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllllllllllMIIIIIIIUIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIII aha münasib olacağının tayini işi de ırdı. Saffet Ankanın seyahati pek fayalı olmuştur. Onun gözü ile görülmüş ıkikatlere dayanarak şark ülkemizin ieta yeni baştan yapılacağını bir daha îrenmiş bulunuyoruz. Bu yeni yapılış ıten büyük ölçüde başlamıştır bile. Çok :ğil, Umumî Harbde Şarkışla üzerin• n kırk günde gidebildiğimiz şark vilâ•tlerimize şimdi müteaddid istikametler • n iki üç günde gidebiliyoruz. Oralarda rçok vilâyetlerimiz demirli demirsiz ıllarla örülmüştür, diğer tarafların örısü de var gayretimizle mütemadiyen ri götürülüyor. ünadoluda alıcı gözle Hatayda büyük sevinc bir tetkik seyahati Bütün şehir ve kasabalar donandı, binlerce kişi merasim için hükumet merkezine akın ediyor Kalamış vapuru bir kaza atlattı Daladyeye göre Fransanm, Almanya, İtalya ve Macaristana karşı sür atîg siiâhfarrıması Iâzım Komünistlerle İş Konfederasyonu, hükumeti şiddetle protesto ediyorlar, bugün 14 bin amele ğrev yapîyor Başvekille Hariciye ve Maliye Vekilleri gittiler Celâl Bayar, Vekiller Heyetinin yapacağı toplantıda bulunacak ve bir hafta sonra tekrar şehrimize dönecek Filistindeki harb ateşi hududlardan taşıyor Bebek Dolmabahçe Taksim caddesi Nafıa Vekâleti bu yolun ıslahı için Belediyeye yardım edecek Çetecilerin tahrik ve faaliyetlerini genişletmeleri üzerine Mısır hükumeti hududa asker göndermeğe karar verdi Pendik hayvan sergisi Vilâyette küşadı mukarrer sergilerin ikincisi de dün Pendikte merasimle açıldı, derece alan hayvanların sahiblerine mükâfatlar verildi Bununla beraber azçok zamana ihtic göstermek üzere yapılacak işlerin kluğunu ve büyüklüğünü görmemezlik emeyiz. Ancak bu çokluk ve büyükk bizi ürkütebilecek şeyler değildir. n sırn plânlı çalışmada olduğunu ve Inlı çalışma önünde erimiyecek güçlük 'unmadığını pek iyi biliyoruz. Doğu Üniversitesi Vanda kurulacak. Saffet Ankanın sözlerinde canlanan an şehrine kulaktan âşık olmamak elde ğildir. Meşhur gölü ile Van başka türİArkası Sa. 3 sütun 4 Nafıa Vekilimiz Çetinkaya YUNUS NADI Yeni tesekkül etmekte olan Mısır ordusunun istihkâm kıt'alarmdan biri Ankara 1 (Telefonla) Öğrendi ğime göre Dolmabahçe meydanının açılmasile beraber Taksime yapılmakta olan yolun da biran evvel tamamlanması te min edildiği takdirde Nafıa Vekâleti Bebekten Dolmabahçeye kadar olan kısmı ıslah için icab eden tahsisatı hazırlıyacaktır. Vekâlet bunu bir tezkere ile Is lArkast Sa. 8 sütun 3 tel (Yazısı £ pci sahifemizd0) Vali Muhiddin Üstündağ, dünkü sergide derece kazanan bir tay hakkında izahat abyor (Yazut 7 nci aahifemirJ*)