Hava ve Kimya harbi Hastalıkları, tedavisi ikbal Kitabevi Doktor Hasan Kadri Dirim Kimyager izzet Kemal Erksa Korunması Kitabını her vetandaşın okuması, bilmesi ve öğrenmesi lâzımdır. 427 sahife ve 89 resimlidir. 150 kuruş. V.. Onbeşinci yıl sayı: 5031 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mekfrub adresl: Cumhurlyet, İstanbul Posta kntusu: tstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366, Tahrlr heyeti: 24298, İdare ve matbaa tasmı 24299 24290 Salı 17 Mayıs 1938 Yazan: ORHAN SEYFİ Bugün çıktı. 75 kuruş. Kazanc, buhran ve muvazene Hakkımızdan eminiz.. vergileri birleştiriliyor Oryan'ın bir yazısı Fransanın Vasıtasız vergilerin hükümlerini tevhid eden bir lâyiha gizli maksadını açığa vuruyor ile hizmet erbabmdan alınan vergiyi dört senede > asgarî hadde indiren bir program yapıldı Tahfif programının esasları ve radyo Vekiller Heyeti dün mühim bir toplantı yaptı [çtimada Mareşal Fevzi Çakmak da bulundu Ankara 16 Vekiller Heyeti bugün saat 11 de Başvekil Celâl Bayarın başkanlığında Büyük Erkâmharbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak'ın da iştirak ettiği bir toplantı yapmtştır. Bu toplantıda bazı mühim mukarrerat ittihaz < l miştir. (a.a.) ür'at asrında bulunuyoruz ve bu başdöndürücü yarışta bacaklarını en fazla açmağa mecbur o lan milletlerden biriyiz. Muvaffakiyetle başladığımız sayısız eserler var. Bunları ayni muvaffakiyetle ve bir an önce tamamlamak hususunda titiz bir itina göstermeliyiz. Bir defa başladık ya, nasıl olsa bitiririz. Demiyelim. Neticeye bir ayak önden ulaşmakta hesabsız kazancımız olacağmı unutmıyalım. Davalarımızın başmda köylünün kalkınması duruyor. İki kelime ile, kolayca ifade edilen bu mevzu, içinde asırlan yutan bir tanhin derinliğini ve sonsuzluğunu taşır. Çünkü başarmayı düşündüğümüz iş herşeyden önce, asırların bıraktığı boşluğu en kısa bir zamanda doldurmaktan ibarettir. Köylünün kalkmması davasmı tek cepheden mütalea edemeyiz. Devlet mekanizmasmın bütün çarklan onunla sıkı sıkıya alâkadar bulunuyor. Köylüye sıhhat lâzım, hekim lâzım, tahsil lâzım, refah lâzım, kültür lâzım. Ve meselenin asıl güc tarafı da bütün bu ihtiyaclan birbiri ardısıra değil; ayni zamanda temine mecbur bulunmamızda. Sıhhatli, fakat tahsilsiz bir adam ne işe yarar? Refah içinde yaşadığı halde millî kültüründen mahrum bir cemiyetten hayır gelir mi? Köylümüzün kalkmması için elimizden geldiği kadar çalışırken sür'at asrının radikal tedbirlerini düşünelim ve onlardan azamî istifade imkânlannı arıyalım. Ankarada, büyük fedakârlıklar neticesinde kuvvetli bir radyo istasyonu kuruyoruz. Birkaç ay sonra çalışmağa başlıyacak olan bu istasyon sesimizi bütün dünyaya duyuracak. Dünya karşısmda yüksek bir tonla istediğimizi söyliyebilmek şüphesiz büyük bir kazancdır. Fakat radyodan edeceğimiz istifade bu kadarla kalmamalı, milyonlar sarfile meydana getirilen bu müessese memleket hududları içinde on, on beş bın şehırlı abonenin boş saatlerini dolduran bir eğlence vasıtasmdan ibaret olmamalıdır. Ankara 16 (Telefonla) Vergıler zanclar, hizmet erbabı kazanc vergilerile de tahfifler yapmak üzere esaslı çahş ticarî olmıyan iş ve mülk erbabı kazancmalara girişmiş olan hükumet, muvazene ları, madenler vergisi, veraset ve intıkal vergisınde onda iki nisbetinde tahfif ya vergilerıne aid hükümler, tasnifli olarak pan lâyıhayı Meclise vermişti. Diğer ta bir araya getirilmiş, hizmet erbabının ücraftan hükumetimiz, vergi nisbetıni mü retleri üzerine mevzu üç vergi, buhran, mükellefiyetleri him surette indırmek üzere dört senelık muvazene ve kazanc bir program hazırlamıştır ki, bugün Mec birleştirilerek (kazanc) namı altında tek lise verilen mühim bir kanun lâyihasile vergiye çevrilmiş, tarh ve tahakkuka aid bu tahfif programı da millet vekillerinin usullere mütecanis bir şekil verilmiş, kaza mercileri ve tahsil ât gibi müşterek hükünıtasvibine sunulmuş oluyor. Üzerinde uzun müddettenberi çalışıl Ier ayn birer kısım halinde tedvin edil mış olan bu 337 maddenin lâyıhada ara miştir. 1 zi, bina, hayvanlar, ticarî ve smaî ka [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] Çindeki şimal ve cenub Henlein'in LondraJapon orduları birleşti da yaptığı temaslar Marsilyada toplanan kadınlar kongresînde dünya Ingiliz Nazırlarile görüşkadınları Çine yardıma davet edildi tüğü tekzib ediliyor Londra, 16 (Hususî) Südet Almanları reisinin Londrada bazı nazırlarla görüştüğüne dair deveran eden şayialar tekzîb edilmektedir. Yalnız M. Henlein Hariciye nezareti müsteşarı N. Vansitart ile görüşmüştür. M. Henlein, Südet Almanlarmın asgarî mutalebatı hakkmda izahat vermiştir. Südet Almanları Antakya 16 Beyrutta çıkan Oryan 14 mayıs nüshasında İskenderun hususî muhabirine atfen neşrettiği bir yazıda bugün resmen tahakkuk etmiş olan idare memurları değişikliklerini resmen ve kat'î olarak yalanladıktajı sonra Türklerin hudud mıntakasındaki köylerde bile hezımet üzerine hezimet kaydettiklerini, son Antakya hâdiselerinin Türklere artık Alevilere güvenemiyeceklerini gcistermiş olduğunu ve Türklerin bütün kombine zonlara ve şiddetli propagandaya rağmen kaybedeceklerinin artık muhakkak olduğunu yazıyor ve varmak istediği neticeye varıyor: «Eti veya gayri Eti, diyor, Sancakta seçim yapıldığı takdirde, Türk aleyhinde rey verecektir. Kanlı hâdiselerin önüne geçmek için buna mâni olmak lâzımdır. Tek tarzı hal, intihabatm tehirile statükodur. Bütün partileri tatmin edebilecek tek formül Fransız mandasınm Fransanın Suriyedeki Âli komiserî [Arkası Sa. 7 sütun 5 te] Kont dö Martel Fakat her şeye rağmen intihabat devam edecektir Trak vapuru dün sabah limanımıza geldi Gemi, Istanbulla Mudanya arasındati ilk tecrübe seferini önümüzdeki pazar günü yapacak Çörçil'in beyanatı Londra, 16 (Hususî) M. Çörçil Südet Almanları lideri M. Henlein ile yaptığı mülâkat hakkmda aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: € M. Henlein ile yaptığım mülâkat neticesinde, Çekoslovak hükumeti ile Südet Almanları arasmda anlaşmanm çok kolav olacağma kanaat getirdim. Bu suretle Avrupayı alâkadar eden mühim meselelerden biri halledilmiş olacaktır>. [Arkası Sa. 7 sütun 5 te] Ingiliz kabinesinde Harbin başlangıcında kaçan halk tekrar Şanghay'a dönüyor tadilât yapıldı Hava ve Müstemlekât Nazırları değiştirildi Dün Almanyadan gelen «Trak» vapununuz Denizyollan tdaresinin Almanyada Trak vapurunun gelmesi, Türk denîâ» Krupp tezgâhlannda yaptırdığı «Trak» ciliğinin bir dönüm noktasını teşkil edi * vapuru, dün öğleden evvel saat 10 da li yor. Çünkü bu vapur, Türk deniz ticarel manımıza gelmiştir. [Arkası Sa. 7 sutun 1 de\ Tokyo, 16 Gazetelerin bu sabah Jangtsi'ye varmışlardır. hususî ilâvelerle bildirdiğine göre, şiTokyo, 16 Bir Japon haberine göre mal ve cenub orduları. günlerce süren şimal ve cenubdaki Japon kuvvetleri bu çetin mücadeleden sonra, aralarmda ir sabah Tangshan'm şarkında Lunkhai tibatı temin etmişlerdir. İki ordunun i şimendifer hattmda irtibatı tesis etmişRadyo Yirminci asrın sihirli değneği lerı kollan, Lenghai demiryolu üzerin lerdir.. [Arkası Sa. 3 sütun 4 de] dir. Onunla vanlması mümkün olmıyan de Suçeu'nun 50 kilometre garbında netice hemen yok gibidir. Bir çok hüku IIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIMIIII lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIII1IIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIHII metler, kendi memleketlerinin hududları dışmdaki kütleleri radyo vasıtasile §u veya bu cereyana doğru sevketmek imkânlannı bulurlarken biz öz cemiyetimizin yani köylümüzün kalkmması uğrunda bu sihirli aletten en çok verim teminini $üphesiz ihmal edemeyiz. Her Türk köyünün bir radyosu olacak. Ve Ankarada, kabilse günde on sekiz saat çalışacak olan istasyon, programında köylümüzün ihtiyaclarına göre saatler ayıracak. Şarkî, orta ve garbî Anadolu için müşterek ve ayrı neşriyat yapılacak. Köylü, sıhhatini ve çocuğunu nasıl koruDost ve mütte yacağmı, hayvanma nasıl bakacağını öğfik Yugoslavya Har renecek. Memleket ve dünya ahvaline biye ve Bahriye Nadair günü gününe haber alacak. Etrafta z ı n Orgeneral Ma olan bitenle alâkadar olacak. Tarihini tanıyacak, musiki dinliyecek ve eğlene10,22 de şehrimi cek. Köylü, kışın köy odasında, yazm çeşze vâsıl olacaktır. me başında veya çmarın altında toplanaMuhterem misafiri rak Yirminci asrın bu sihirli değneği sayemiz, Sirkeci istas sinde bütün dünyayı önünde bulacak ve yonunda Istanbul onunla bir tempoda adım atmağa alışaValisi Muhiddin cak. AVbay Yevromovıç (jstündağ, İstanbul Her Türk köyüne koyacağımız bir radyo, köylünün kalkmması davamızda Kumandanı General Halis, Merkez Kubıze birinci derecede bir yardımcı vazife mandanı General İhsan İlgaz, Deniz si görecektir. Bu Hususta göze almamız Kumandanı yarbay Mahmud ve mülkî icab eden fedakârlık, ileride sezdiğimiz ve askerî erkân tarafından karşılanacakmuvaffakiyetlerin büyüklüğüne nazaran tır. Karşılamada bir ihtiram kıt'ası bulu[Arkası Sa. 6 sütun 4 te] hiçtir. NADİR NAD1 prgeneral Mariç Orgeneral Mariç bu sabah şehrimize geliyor Edirnede merasimle karşılanan misafirimiz, burada da büyük tezahüratla istikbal edilecek Müttefik memlekeiten gelen büyük misafir Breslav panayırındaki Türk paviyonu beğenildi Yeni Hava Nazın Sir Kingsley Wood Yeni Müstemlekât Nazırt Malkolm Makdonald ııııııııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııınıııııııuıiHiıııııııııııııııınmıııııı ııı ıııııııııııııııııııııııınmıııımıııııııııııat Paviyonda bütün ihracat mallarımızın nümuneleri teşhir edildi, 2 milyon marklık sipariş almdı Londra 16 (Hususî) Dün Cenevreden dönen Hariciye Nazırı Lord Halifaks'ın pazar olmasına ragmen Başvekil M. Çemberlayn'i ziyaretle bir buçuk saat kadar görüşmesi muhtelif şayialara sebebiyet vermiştir. Bu münasebetle Lord Halifaks'ın yorgunlugunu ileri sürerek Hariciye Nezaretinden çekilmek arzusunu izhar ettiği, fakat Başvekilin buna razı olmadığı söyleniyor. Siyasî mehafilden alınan malumata nazaran, Başvekil M. Çemberlayn'in, kabinesinde yapacağı tadilât Hariciye Nezaretine şamil olmıyacaktır. Kabinede yapılan tebeddülât Londra 16 (Hususî) Hava Na zın Lord Svinton'la Müstemlekât Nazırı M. Ornsbi Gor istifa etmişlerdir. Sıhhiye Nazırı M. Kingsli Vud, Hava Nezaretine, M. Eliot da Sıhhiye Nezaretine tayin edilmişlerdir. LArkası Sa. 7 sütun 3 tel Breslav Danayınndaki Türk paviyonundan bir gcirünüş CYaztsı 7 nci sahifemizde)