19 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

19 Eylul 1937 CUMHURIYET Türk ordusunun kıymet ve kudreti Sonbahar için Şık ve pratik bir tayör Koyu renkli kumaştan klâsik şekilde, fakat ayni zamanda çok zarif şu tayöre bakııı. Hele is kadınlan için nekadar pratik bir biçimde.. Koyu renkte beyaz çiçekli küçük bir şapka, koyu renkte eldiven ve ayakkabı ile iyi gider. Koyu zemân üzerine beyaz benekli eşarp onu öyle mükemmel açar ki sormaym! Kadın ve Spor Niçin kadın atletlerimiz yok? Geçenlerde Pariste beynelmilel atletizm müsabakalan yapıldı. Buna bilhassa yedi milletin kadın sporculan iştirak ettiler. Biz bu müsabakada bulunmadık demek istemiyoruz. Bunu söyli yemeyiz. Çünkü Balkan Olimpiyadlarmdaki atletizm müsabakalanna ,j>ile henüz kadın sporcular iştirak etmiyorlar ve sporumuzun bir çok şubelerindeki jutziyet hepimîzin malumu.. Buna rağmen gönül, kadın atletlerimizin mevcud olmamasından mahzun oluyor. Hiç olmazsa kadın atletizminin bütün dünyada bir buhran geçirdiği şu sıradan istifade etmeliyiz. Fransızlar bile hallerinden şikâyet ediyorlar. Beynelmilel müsabakalarda kadın atletlerinin iyi dereceler alamadıklarına teessüfteler. Amerika ve İngilterenin kadın atletleri bey nelmilel müsabakalarda müthiş rökorlar kırıyorlar. 100 metroyu 11 saniyede kateden, 1,64 yüksekliği kolaylıkla atlıyan kadın atletleri var. Bütün Amerikan kız mekteblerinde herkes kendi kabiliyetine göre sporun muayyen bir şubesine intisab ediyor; çocuk, genc her kız sabahleyin mutlaka cimnastik yapıyor. Bizde de ne zaman cimnastiğe, atletizme lâzım gelen ehemmiyet verilecek, bizde de ne zaman kadın atletler yetişecek? Sofyada çıkan Slovo gazetesinin aş kerî muharriri ihtiyat erkânıharb mi Q ralayı Aleksandr Gançef, Trakya ma nevraları hakkında bir makale yazmıştır. Bu yazının mühim parçalarını neşrediyoruz: «Musatafa Kemal Pasanın 1922 de Sakaryada kazandığı büyük askerî muvaffakiyetten sonra Atatürkün riyase•tinde bulunan Türkiye Cumhuriyetinin en büyük muvaffakiveti, Türkiyeve Boğazların «anahtar> larını iade eden 20 terrimuz 1936 tarihli Montreux muahedesidir. O zaman Ankarada cok parlak tezahürlerle tes'id edilen bu büyük diplomatik muvaffakiyet, yeni Türk pa vıtahtının bütün sevinc ve sürür dalgalarına bihakkın istihkak kesbetmis bulunuyordu. Çünkü, Montreux muahe desi bugünkü Türkiyenin gerek askerî ; ve gerek d r>lomatik önemini tamamen iade etmiştir. Montreux'den sonra Türkivenin elde Yukanda soldan ettiği bu askerî ve binaenaleyh bey birinci: Şimdi pek nelmilel siyasî mana, herkes tarafından moda olan redmgot takdir edilmekte ve Türkiye hükumeti manto. Yumuşak bu cihetin teminini hazırlıvacak imkân yünlüden. Yaka ve şeraiti yaratmaktan müstağni bu nın reverleri büyük. hmmaktadır. Fakat, böyle olmakla beKenarlarda ince bir raber, Türkive hükumeti, Boğazlar üzeastragan band. Kolrindeki bu hukukî salâhivetlere olan larda da keza bileTnalikivetinden maada bütün hakların zik tarzında astrafevkinde olan diğer bir hakka daha malik bulunduğunu anlatmak ve göster gan süsler.. Düğ mek ihtiyacında bulunuvordu ki bu da meler de astragan. Avrupa ile Asyayı birbirinden ayıran 1,40 genişliğindeki Boğazları elinde bulundurmıya muktekumaşlann 3 met dir bir devlet olduğunu ve bunun için rosundan çıkar. de organize edilmis bir askerî kuvvete îkinci: Dradan Aşağıda soldan sahib bulunduğunu ve böyle bir kuv manto. Yakanın rebirinci: Ardoise ma vet sayesinde. eğer isterse, Sovvet Rusverleri geniş ve asvisi yünlüden manvavı garbdeki müttefiklerinden avıra traganla süslü. Ke • rak tecrid etmek ve şarkî Akdenize aid to. Kıravatı, cebi, bütün siyasî problemler üzerinde müza cebîer ve kol rekolları karakulden. verleri de astragan garnitürlü. İkinci: Yumuşak yünlüden manto. essir olmak hakkına malik bulunmakÜçüncü: Dradan manto. Astragan «Hudson» lutrundan mükemmel bir ya ta olduğunu göstermekti. İste, Trakvada yapılan askerî manevralarm ilk heayağmdan bir bolero ve büyük panolar. ka ve kol gerisi tezyinatı. defi bundan ibarettir. Şimdi, kürksüz kışlık manto yapılmıyor. Fakat kürkleri nerelere koya lun? Hepimizin en büyük endişesi bu.. Şuraya veya buraya koyun, diye muayyen ve kat'î bir fikir vermek de doğru değil.. Önü nüze birçok nümu neler serip bunlar dan hangisini beğenirseniz onu yapın, demek daha muva flk... îşte biz de her vakitki gibi o muvafık yolu takib ediyoruz. Kışlık mantolannız için bazı orijinal fikirler Bir Bulgar erkânıharb «Japonyaya Sovyetleri, İngiliz donanmasmı ve miralayının mühim bir makalesi Amerikalıları yerinde tutacak ordu lâzımdır» Japonya niçin harbe devam etmek zoıundadır? Japonyanın. dört hattı harb kruvazörü Mutsu, Kongo, İse, Hyugo fAsya ve Uzakşark işlerile uğraşan < Asia» mecmuası muharrirlerinden Karl Reischauer, «Japonya niçin harb ediyor?» serlevhasile uzun bir makale nesretmiştir. Japon noktai nazarını göstermek itibarile enteresan bulduğumuz bu yazıyı hulâsatan alıyoruz:] Kürklerin şık olması için mutlaka pahalı olması lâzım değildir Kürkü hangi kadın sevmez. "Evv'elce lüks addedilirken bugün kadımn ^esash ihtiyacı sırasına girmiştir. Onun için kürklerin zaman geçtikçe cinsleri ve çeşidleri çoğalmaktadır. Bununla beraber manto ve eşarp olarak kullanılan kürk cinsleri aşağı yukan mahduddur. Kürkçüler, büyük gayretler sarfile kadınların fazla sevdikleri pahalı kürklerin şekillerini değiştirmek için mütemadiyen uğraşmaktan geri kalmıyorlar ki yeni yeni kürk modalan çıkarsmlar ve kucaklar dolusu paralar kazansınlar. Bu gayret, o pahalı kürklerin bir kat daha yumuşak, sıcak ve zarif bir hale getirilmelerini temin ediyor. Kürklerin cinsini saymak için evvelâ kastordan başlamak doğru olur. Kastor, kahverengi bir kürktür. Şıklığa fazla dıkkat eden kadınlar için biraz ağır görünür. Bunu bilen kürkçüler kastorun tüylerini keserek ve üzerinde bir takım ameliyeler yaparak onu gümüş gibi akisler veren bir hale getirirler ki o vakit adına «mehtab» denir. Keza herminin de muhtelif değişiklikere maruz bırakıldığını biliyorsunuz. Yazın kullanılacak hale getirilen herminer olduğu gibi beyazdan başka renge boyanan herminler de vardır. Acaba kısmen ucuz, hatta bedavaya mal olan kürkler kullanılmaz mı sanıyorsunuz?.. Hiç de değil.. Beyaz ve siyah kuzudan pekâlâ mükemmel öğleden sonra mantoları yapılabilir. Bunlar tabiî renklerdir, isterseniz renkler değiştirilebilir de... nu henüz inkişaf etmeden boğmaktan başka çare yoktur. Japonya bunlan biran önce yapmalıdır. Çünkü Çin uyanmak" ta, Ingiltere müthiş surette silâhlanmak tadır. Amerikanm şimdiki devasa tica " ret ve yolcu uçaklarını yarın bombardjman tayyerlerine tahvil ederek Tokyo Japonya niçin harbedıyor? Bu sualin âfakına yollamıyacağını kim temin edebelki de en doğru cevabı «Japonya stabilir? İşte Japonyanın komşularile olan tükodan ve sulhtan memnun değil de vaziyeti budur. onun için» şeklinde verilebilir. Daha yükJaponyanın harbetmek mecburiyetinsek bir refah seviyesine kavuşmak için çırpınan Japonya, ziraate elvenşli arazi de oluşunun üçüncü s«bebı de dahilî vave maden kaynakları bakımından son de ziyetidir. Yan feodal bir sistemden burece fakir bir memlekettir. Japonyanın günkü şekline inkılâb eden bir memle muhtac olduğu ham maddeler ise Ingilte kette elbette kibirçok gayrimemnunlar re ile Amerikanm elindediir. Japonya bu türer. Ziraî menafi ile sınaî menfaatle ham maddeleri satın alabilmek için mü rin boğazboğaza geldiği Japonyada bubadele vasıtası olarak cıhan piyasalarma gün dahilî bir isyan çıkmıyorsa bu, haymensucat ve mamul eşya sevk ve üırac retle karşılanacak bir hâdisedir. Amele etmektedir. Halbuki Japonyanın ihra ve zürra sınıflarile küçük ve büyük sa cat yapabileceği memleketler bugün yük nayi menafiinin çarpıştığı, askerî ve mülsek gümrük tarıfeleri tatbik ederek Japon h mehafil arasmdaki zıddiyetin son hadmallarının bu piyasalarda rekabet imkân dine varmış bulunduğu bir memlekette ve nihayet halkın daha demokrat bir idalaırnı bozmaktadır. reye susamış bulunmasına rağmen mem» Söylendiği gibi, Japonya, Amerika ve Ingiltere pıyasalarını haraca kesmış eketin idaresini ellerinde bulunduran bir Fransa hükumetinin Suriyeyi hima değildir. Bilhassa geçen sene Amerika avuç aristokratm hâlâ halka kafa tuttuğu yesine rağmen İskenderun davasında ya sattığı bir dolarhk mala mukabil A Nippon diyarında dahilî ihtilâl hiç de kendi ekalliyetleri icin bir sürü haklar uzak ihtimallerden sayılamaz. Ancak elde etmiye muvaffak olan Türkiye merikadan 25 dolar kıymetinde ham sınıflar arasındaki bu mücadele, JaponCumhuriveti. Habe^istan harbi müna ' madde almıştır. 1937 senesi ilk altı aylık lar için. haricî bir tehlike zuhurunda bjr. fe^iWI»rfew*. Itatya arasmds > * • * istatistiklere nazaran, Japonya, Ameri>< hiçe inecegi de şüphesizdir. Bu sebeble de gösteren ihtilâf karsısında Büyük Bri kadan (17) milyon dolarhk daha fazla Japonya harb ister biridir. .^ tanva devletinin Ankaraya tevcih evle mübayaat yapmıştır. diği dikkati kazanmak ve Balkan Paktına girerek cenubî Avrupa siyase tinde ovnadığı faal rolle ve Ankaranın Asya devletleri üzerindeki tesirleri ve bunun neticeleri olarak imzalanan Asva Paktı ile beynelmilel sivasa âleminde daha büyük bir mana kazanmıştır. Kendi komşulan ve müttefikleri üzerindeki bu imtivazını daha ziyade takviye etmek istiyen Türkiye hükumeti, kendi sivasî ve askerî önemini ve bunların parlak muvaffakiyetlerini göstermek için bütün dost ve müttefik devletlerin askerî mümessilleri önünde bü vük bir askerî nümavis vaomış ve bunlar Erkânıharbive Reislerinin huzu rile Edirne ve İstanbulda yapılan parlak gecid resimlerile hitam bulmustur Yeni doğan ve inkılâbdan inkılâba koşan Cumhuriyet Türkiyesinin, her seyden evvel kendi dostlanle müttefiklerine ve gerek hududları haricindeki Türklerle kendi yurdundaki vatandaşları üzerinde yaptı&ı muvaffakivetli tesirlerden sonra askerî sahada da memnuniyetbahş neticeler elde ettiğini göstermek istediği anlssılmaktadır. Acaba bugünkü Türkiye yantığı bu manevralarla kendisini istediği bir şekilde göstermeğe muvaffak oldu mu? Bunun cevabını ancak manevralarda hazır bulunarak harekâtın seyir ve inkisafını vakmdan takib etmiş olan mü+ e>>assıslar verebilir. Fakat. bütün bu isleri, uzaktan takib ederek bir hüküm vermek durumunda bulunan bizler, on beş senedenberi Türkiyenin yalnız Akdenizdeki eski durumunu iktisab etmek icin değil, ayni zamanda Anadoluav komsu bulunan mem leketlerin de alemdarhğım yapmak için vepyeni bir askerî âmil olarak Boğazlann her iki tarafında çalıştığım kay dedebiliriz.» Japonya, muhtac olduğu ham mad deleri muslrhane yollarla temin ve tedarik edemiyeceğine kanidir. Şu halde ya bunları harb yolile ve bir daha elinden alınamıyacak şekilde temin, yahud da ilelebed dun bir hayat seviyesine boyun eğmek şıklarından birini intihab mecburiyetindedir ki, Japonya, birinci şıkkı tercih etmiştir. Bilhassa Amerika, İngiîtere, Fransa, Almanya ve Sovyet Rusya gibi memleketlerin sanayide gün günden ilerı gitmekte oldukları nazarı itibara alınırsa Japonyayı bu hususta biraz da mazur görmek icab eder. Japonlar, şarkî Asyada büyük müs temlekeler tutmak, bu müstemlekelerin tabiî membalanndan ve Japon mallarına temin edeceği vâsı pıyasalardan istifade etmek emelin<ler. Bunu harbden başka hangi yollarla temine imkân vardır? Japonya, Asya topraklarından kopar dığmı tutarak müstemleke ihtiyacını tamamlamak fıkrindedir. Onlann birçok milletler gibi refahı harbe tercih ettik lcrini görüyoruz. Yüksek bir hayat seviyesine kavuşmak için harbeden mil letlerin her halde, Japonya birincisi değildir. Japonyayı harbe sevkeden ikinci sebeb de şudur: Japonlar bir asırdanberi Av rupa ordularındaki üstünlüğün müterakkı sanayiden ileri geldiğini anlamışlardır. Japonyanın komşu ve rakibı Sovyet Rusya, dünyanm en büyük ordusuna maliktir. Bundan başka denizlerde de Amerika ile Ingiltere gibi dünyanm en kuvvetli iki rakibi karşısındadır. Sonra adatn kalabalığı itibarile, Japonyadan altı misli nüfusa malik bir d« koskoman Çin vardır. Bu kütle bir müliyetperverlik cereyanma kapıldığı takdirde Japonyanın hali ne olur? Ve yahud da komşu lan Sovyetlerle elele vererek komünizm rejimine iltihak ederlerse Japonya ne gibi bir mevkie düşer? 170 milyonluk Rusya ile 400 milyonluk Çin bırleşirse Japonya bu heyulâ karsısında ne yapar? İşte bu korku iledir ki Japonya şarkî Asyada kendisini müdafaa edebilecek siperler arkasına çekilmek azmindedir. Mançuri'deki gıda maddeleri ve maden kaynakları, şımalî Çindeki kömür ve demir membalan ve nihayet mayi mahrukat Japonya için can daman mesabesindedir. Ruslan oldukları yerlerde muhafaza, İngiliz donanmasını Singapore üslerinde, Amerikalıları da Hawai adalarından daha yakınlara gelmek teşebbüslerinden vazgeçirtecek kuvverte bir ordu ve donanma, Ja ponya için bir lüzum değil, mübrem bir ihtiyacdır. Japonya için Çini birleşmekten ve orada uyanan milliyetperverlik ruhuJaponların bir harbe atılmalarının dördüncü sebebi de şudur: Japonlar, 2000 senedenberi, kendilerinin Allah tarafından bazı hususî imtiyazlara namzed bir ırk olarak dünyaya gönderildiğine kanidirler. Bilhassa Anglo Saksonlar tarafın dan sarı ırka mensub olduklarından Ja ponlann müsavi muameleye tâbi tutul hesini teşkil etmektedir. 1931 de Mançurya hâdisesi çıktığı zaman Japonlann dokuz devlet muahedesini, dört devlet muahedesini ve Kellog paktını yırtarak Milletler Cemiyetinden çıkıp gitmeleri, bir kuyruk acısını telâfi ve bilhassa Amerikalılara karşı duymakta oldukları nefreti izhardan başka bir gayeye matuf değildi. Son Londra konferansmda Japon saffıharb gemilerinin îngiltere ve Amerikaya nazaran beşte üç nisbetinde tahdid edilmek istenmesini Japonlar, gene büyük bir hayretle karşıla mışlardır. Bunda da ırk telâkkisinin rol oynadığına kanidirler. Japonlan harbe sürükliyen âmillerın sonuncusu, kendilerinin şarkm en harbcu milleti olmalarıdır. Yirmi asırdanberi şarkta en çok harbeden Japonlar olmuştur. Vatan ve İmparatorun tehlikeye girdiği gün rüfeğini omuzlayıp harbe koşmıyacak bir tek Japon tasavvur edilemez. Bir Japon, İmpara torun yahud devletin menfaatleri mev • zuu bahsolunca, seve seve harbe koşar. Bugün bütün Japonlara yüksek millî menfaatlerin harbde olduğu telkin edil nıiş, millet de bu telkine tamamıle inan mıştır. DiğeT taraftan unutmamalıdır ki, Japonya, devlet bütçesinin yüzde ellisini millî müdafaaya hasretmiştir. Bu yüz den memlekette geniş bir imar halk için genış bir refah seviyesi dahi temin oluna* mamıştır. Japonlar bunda da hakhdırlar. Çünkü cihan piyasaiarının ve bilhassa şimalî Çin piyasasının Japon emteasına açık bulundurulmasını kuvvetli ordu ve donanması temin etmek^edir. Bir gün gelip Japonya kendini emniyette telâkki ettiği zaman bittabi varidatının çok daha mühim bir kısmını memleketi imar ve halka daha yüksek bir refah seviyesi temin yolunda sarfedecektir. Fakat o gün gelinciye kadar da Japonya şarkta büyük toprak parçalarını kabili hazim bir şekilde zapt ve istilâ siyasetinden feragat edemiyecektir. Japonyanın harb siyasetinin ana hattı, memleket dahilmdeki siyasî, içtimaî, malî ve iktısadî bir sürü inkı'.âbların ancak haricî fütuhat sayesinde istıhsa! edilebileceği prensinidir. Jimnastik Dizlere elâstikivet Dizlere elâstiki yet vermek insanı çok çevık yapar. Bu çevikliği temin için de sabah akşam ta rif edeceğımız dört hareketi yapmak kâfıdir. Birinci hareket: Ayakta dimdik, eller kalçada durur ken birdenbire diz çökme hareketi yapmız, fakat bu harekette mümkün olduğu kadar bel kırılmamalı ve vücud öne doğru iğılmemelidir. İkinci hareket: Bacaklan aymk tuttuızın evvelâ birini, sonra dığerıni bükünüz ve değişrire değiştire hareketi tek rar ediniz! Uçüncü hareket: Bükülmüş bir diz üzerinde vücudü muvazeneli tutmağa çalışınız. Sonra dizi nizi değiştirerek ayni hareketi yapınız. Dördüncü hare ket: Hazırol vazi yetinde dururken bir dizinizi büküp ba cağınızın birini ileriye doğru uzatınız! Ona sanki bisiklette imişsiniz gibi bir hareket veriniz ve bu hareketi gittikçe süratli yapmağa calısınız. Sonra diğer aya ğmızda d ' " " ' ıi'ulü takib ediniz! Spor mantolar Spor mantolarla seyahat ve öğleden evvel giyilen mantolar için beygir derileri çok modadır. Aranılatı renkler bilhassa bej ve kül renkleridir. Derilerinden en iyi manto yapılabilen beygirler Holandada yetişiyor. Daha şık ve daha nadir bir deri istiyenler, Çin eşeği derisini tercih ediyorlar. Bu eşekler bizim Avrupa merkeblerinden daha iridirler. Derilerinin rengi de daha sıcak ve daha fazla harelidir. Kaplandan da güzel mantolar yapıhyor. Keza fok derileri de manto imali hususunda kullanıhyor. Hele iyi terbiye görmüş kül rengi foklar çok şık dururlar. Renkleri parlak, taşınmaları hafif olur. Tilkiler pahalılaşmağa başhyalıdanberi onun yerine Çin köpeği derileri de kullanıhyor. Hatta Eskimolulann kızak köpekleri derilerini birçok kürkçüler müşterilerine tilki diye satıyorlar, hiç değilse skunks namı altında veriyorlar. Kaplana çok benziyen diğer bir hayvanm derisi de garnitür olarak birçoklan tarafından istimal ediliyor. mız bile bir «Hudson lutru ile «Kanada» lutru arasındaki farkları pekâlâ bilirler. Fakat bir kısmı da bu farka pek aldırmazlar. Zannederler ki her ikisi de ayni cinstendir. Yalnız yaşadıkları yerler ayrıdır. Halbuki mesele hiç de böyle değildir. «Hudson» lutru bir cins faredir ki onun üzerindeki parlaklık sun'î şekilde verilir. «Kanada» lutrunun derisi ise tabiî halinde de altın yaldızh gibidır. Eğer siyah olması isteniyorsa boyanır. Bir mavi tilki almak istediğiniz zaman bunun hakikî mavi tilki olmasına dıkkat etmek lâzımdır. Yoksa maviye boyanmış bir tilki derisi ötekinden çok daha fena ve çok dşjıa ucuzdur. Lâkin bazı ucuz deriler de üzerlerinde muayyen çalışmalar neticesi çok gösterişli birer kürk haline gelebilirler. Meselâ Amerika opossumlarının derilerile sansar derilerinden pekâlâ yakalar vücude getirilmektedir. Tavşan derisi, bütün kürklerin taklidlerini vücude getirebilmek için en emin bir membadır. Bundan pekâlâ lütr, hermin, castor, sinşilla taklidleri yapıhr. Mi'^deiumumî muavini Bagananın raporu Pariste toplanan bevnelmilel dördüncü ceza kongresinde, Türk delegesi olarak bulunan Müddeiumumî muavinle rinden Feridun Bagana kongrenin ka rarları ve bu kararların mevzuatımızla mukavese ve neticeleri hakkında bir rapor hazırlıyarak, Adliye Vekâletine göndermistir. Kürkü nasıl satın almalı? Kürk satın almak, eminolun, bir mücevher almaktan daha güç bir iştir. Evvelâ, yaz kürkü mü, kış kürkü mü, yani hayvan kışın mı vurulmuş, yazın mı vurulmuş onu anlamak lâzımdır. Çünkü hayvan tüyünü dökmeğe başladığı zaman vurulduysa onun kürkü beş para etmez. Bunun için bilhassa kışın vurulmuş hayvanların kürkünü arayıp bulmak gerek tir. En pahalı kürkler hangileridir? Şinşilla ve zibelin.. En ucuz kürkler hangileridir? Tavşan ve onun derisinden yapılmış taklidler. En fazla kullanılan kürk: Beygir derisi, en küeük hayvan da: Hermin. Muhtelif kürk cinsleri Bir hermin manto için en aşağı 250 haylâzımdır. Hayvanat dersi okumamış kadmları Döviz kaçakçılarî Emniyet kaçakçıhk bürosu tarafından Galatada Karamustafaoaşa caddesinde sarraflık eden Filiple Manolun ve vapur acentalarından Mizrahi, îstavridi ve Alidin birleşerek gizli bir kumpanva şeklinde döviz kaçakçılığı yaptıkları haber almmış ve şebeke efradı dün cürmü meşhud halinde yakalanmışlardır. Yapılan taharriyattan ehemmiyetli miktarda ecnebi parası ele geçirilmiş tir.