18 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

*Ulu Önderin, büyüklerin, Or, Korgenerallerin beğenilen portrelerini Foto Süreyya'da bulursunuz. Jaşra siparişi süratle gönderilir. umh landı, bu sabah Parti Grupu içtima ediyor riyet 18 EylOI 1937 TUrk Bayrağı imalât Evi Eb'at Fl. " 7* İOO ISO 3OO X 15» X J Jfll S2yi.' 4 7 9 5 Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 248 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 Şa mı garantidir. En küçülMPŞtİKjp bü^uk eb'ada kadar ay yıidızı ^KdindMT d^kunmuştur. Siparişler en kısa nttnanda/Karşılanır. İstanbul Divanyolu TtJÎbe karşısı . No. 135 Zekeriya. Telefon' 23026 ^J Millet Meclisi bugün toplanıyorMukavelenin son kısmı Hazırlanan kanuna göre Ingiliz, Fransız filoları limanlarımızdan istifade edecek da dün imzalandı Balkan devletlerinin bir tadil talebi İtalyanm Franco'ya on iki denizaltı sattıgî söyleniyor. Ingiltere ve Fransa îspanya sahillerinin kontrolundan vazgeçtiler Nyon itilâfı tamamlandı Nyon itilâfnamesi Başvekil mühim bir nutuk söyliyecek, Numan değiştirilemez ve Menemencioğlu da icab eden izahatı verecek degîştirilmemelidir Dün Vekiller Heyeti topBüyük Millet Meclisi yarın (bugün) saat 14 te toplanarak Başvekil Inönü tarafından izah ve müdafaa edilecek oAnkara 17 (Telefonla) CumAlkışlar arasında trenden inen lan Nyon anlaşmasına dair kanun lâ Atatürk, evvelâ otomobillerile şehur Reisi Atatürk bugün saat 10 yihasını görüşecektir. hirde bir cevelân yaptı ve geçtiği da hususî trenlerile Ankarayı şeDaha evvel Parti Grupunda Akde yollarda biriken halkın şiddetli reflendirdL Büyük Önderi is nizde korsanhğa karşı ittihaz edilecek alkışları arasında köşklerine gitti. tasyonda Başvekil, Meclis Reisi, müşterek tedbirler etrafında görüşü Atatürk saat 15 te otomobille Vekiller, meb'uslar, mülkî ve aslecektir. Ankarada muhtelif istikametlerde kerî erkân ve kalabalık bir halk Mecliste, Numan Menemencioğlunun gezintiler yaptılar. ek tabiî olarak beklenebile izahat vermesi de muhtemeldir. kütlesi karşıladı. ceği üzere manevra itilâfnaVekiller Heyeti toplandt mleyi doğmadan' öldürmek Ankara 17 (Telefonla) Vekiller He«ayesfne müteveccihtir. Nyon konfe yeti, bu akşam saat 17 de toplandı, geç jansına iştirak e'tmeleri için vuku bu vakte kadar müzakerelerde bulundu. üan davete Almanya ile Italya icabet Kanun lâyihannın esbabı letınediler. Bu iki devletten oraya bil mucibesi lıasea îtalyanm iştiraki ehemmiyetliydi. Ankara 17 (Telefonla) Akdenizde Çüırkii o bir Akdeniz devleti olmak korsanlığa karşı ittihaz edilecek müştehasebile konferansm konuşacağı ve kararlaştıracağı meselelere daha ya rek tedbirler hakkındaki Nyon anlaşmasının tasdikına dair kanun lâyihası iından alâkası vardı. îtalya ile Al Hariciye Encümenine havale edlimiştir. teanya daha ziyade Sovyetler RusyaLâyihanm esbabı mucibesini bildiri î Ankara 17 (Telefonla) Nyon feınm konferanstan evvfel ve konfcrans yorum: anlaşmasının metnini veriyorum: esnasmdaki şiddetli hücumlannı vesüe «îspanyada mücadele halinde bulu Kendi hükumetleri tarafından usu ittihaz ederek ve onunla bdr roasada o nan taraflardan hiçbirine aid olmıyan iüne tevfikan snlâlıiyeti r»iz oiup aşatuHiuyacak^ariBi fleri «ür«n»lti>u ışes«p ticaret gemilerinö karşı Akdenizde bazı lenin Londradaki Ademi müdahale ko denizaltı gemileri tarafından bir takım gıda imzası buiunanlar Nyon'da kolf • inifeesine tevdii daha muvafık oltcagını tecavuzlef vaM elmuşiur. îlköneeleri ferans halinde 9 eyluldcn 14 eylul «öylediler ve redle cevab verdiler. tspanya sahillerine inhisar eden bu ta 1937 e kadar toplanarak hemen mer'iMatbuat bu cevabdaki tenakuzu der arruzlar gittikçe Akdenizin garbinden yete girecek olan atideki hükümleri kahal tebarüz ettirdi: Sovyetler Rusyası şarkına kadar yayılarak deniz ticare rar altına alnuşlardır: 1 îspanyada mücadele halinde Londra Ademi müdahale komitesinde tinin emniyetini kaldırmış ve bu denizi korsanhk faaliyetine açık bir saha ha bulunan taraflardan hiçbirioe aid olmıde aza bulunuyordu. Akdeniz konferansında Rus murahhasile ayni ma line getirmiştir. Bu tecavüzler beynel yan ticaret gemilerine kaışı Akdenizde milel ticareti ihlâl eder mahiyette busada oturmaik istemiyenler Londra kodenizaltı gemileri tarafından îspanya lunduktan başka esas itibarîle her türlü fcrıitesindeki bu vazdyeti nasıl unutmuş ihülâfı münasebetile mükerrer tecavüz insanî ve huiukî prensiplere tamamen oluyorlar, dediler. ttilâfı Türkiye namma imzalıyan ler valki olduğunu, bu tecavüzlerin ti aykırıdır. caret gemilerinin tahribi hakkındaki 22 Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü Aras Fazla olarak tecavüzlerin vukuu es Ancak bİT kere iş Londra Tcomitesitne gönderilse esasen çıkmaz uzun bir yo nasında ticaret gemilerine karşı de nisan 1930 tarüıli Londîa muahedesi olduğunu ve bunlann bihakkın korsanla sevkedilmiş olurdu, ve nihayet faşist nizaltı gemilerinin hareketlerine dair nin dördüncü kısmında münderic hu lık addedilmesi lâzrnı geldiğini, nazan devletler ayni sebebden dolayı artık biz Londrada 6 teşrinisani 936 tarihinde kuku düvel kaidelerkıi ihlâl ettiği, en itibara alarak, lArkası Sa. 7 sütun 3 tej iptidaî insaniyet prensiplerine muğayır [Arkası Sa. 5 sütun 1 de] orada da Ruslarla beraber oturmayız Avrupa büyük devletlerinden bir kaçt ilk defadır ki bütün milletler arasında müşterek olan bir mesele üzerinde birleşerek bütün dünyanin takdir ve müzaheretine mazhar azimli bir hareket gösteriyorlar. Kararın kendisinde büyük kuvvet vardır. Onun karşınnda herhangi bir devletin çtkıp da bunu iyi yapmıyorsunaz demeğe hakkı ve imkâm yoktur. ATATURKUN ÎSTİKBALİ Büyük Şefi, Başvekil, Vekil ve meb'uslarla kalabalık bir halk kütlesi karşıladı Nyon itilâfının metni Bazı istisnalar haricinde hiç bir denizaltı açık denize çıkamıyacak, karasularda ecnebi denizaltı bulunmıyacak M. Eden ve M. Delbos Nyon'da Cenevre 17 (Hususî) Nyon konferansına iştirak eden devletlerin murahhasları bugün Cenevrede toplanmış ve Nyon anlaşmasına zeyil olarak munzam bir mukavelename daha imzalamtşlardır. Birinci vesika hava kuvvetlerile deniz kuvvetlerinin teşriki mesaisine, ikinci vesika is« ticaret gemilerinin tak3> edeceği yollara dairdir. Mütecaviz tayyarelere dair karaf, Cenevre 17 (Hususî) Nyon konferansına iştirak eden devletlerin mu * rahıhaslan tarafından bugün imzalanan munzam anlaşma denizde gemilere hü * cum eden tayyarelcrin de korsan addedü* roesine de karar vermiştir. . J ~ , " lArkast Sa. 7 sütun 4 tej Çinde büyük Bîr meydan muharebesi başladı iki taraftan 380 bin kişinin iştirak ettiği muharebe şimalî Çinde cereyan ediyor. Şanghayda da harb şiddetlendi Londra 17 (Hususî) Bugün Şi malî Çinde, iki taraftan 380 bın kişi nin iştirak ettiği büyük bir meydan muharebesi başlamıştır. Müteaddid tanklar, tayyareler ve ağır toplarla mücehhez bulunan 80 bin Japon askeri sabahleyin erkenden taarruza geçmişlerdir. Bugün başlıyan muharebe, Umumî Harbden sonra cereyan eden en büyük meydan muharebesi addedilmektedir. Tokyonun verdiği haberler deTİerdi. Hbkkabazın kutu içindeki kutusu gibi böyle herbiri haftalar istiyen îr.eseled'en meseleye atlayışlarla Akdeniz konferansı zaten suya diişmüş Oİurdu. îtalyan ve Alnyan muhalefetlerine ragmen derhal toplanarak kararlar veren konferaînsın ciddıyeti ve harekettefci sürati bütün dünyadıa çok iyi tesirler husule getirdi. Nyon anlaşmasında Akdenrzin «nuuyetini tesis işine bilâJtare İtalyanm da iştirak edebilroesi için kapı ardına kadar açık bırakılmış, ez cümfe Tirenyen ve Adriyatik denizle rinin kciıtrolu şimdiden ttalyaya tahsis olunmak üzere ayrılmıştı. Konferans mukarreratı İtalyaya ve Almanyaya tebliğ olunmuştur. Bundan ,sc!nra hâdis olan vaziyet şudur: İtalya Alroanya ile görüşerek mutabık kaldıktan sonra konferans ka.rarlarmdan kendisine ayrılan kontrol sahasmı az ve gayrikâfi gördüğünü, bundan başka katul olunan kontrol usul ve esaslarında da sözü su götürür yerler bulunduğunu ihsas etti. Ihsas etri diyoruz. Çünkü bu hususta meselâ kendisine yapılan tebliğe cevab sade dinde resmî bir nota ile dermeyan edilnriş sarih talebler yoktur. Bununla be refcer îtalyanm itiraz ettıği noktalar kâfi derecede malum olmuş v« Almanyanın bunlara kuvvetlc müzaheret et mekte olduğu anlaşılmıştır. Tarih Kongresi hazırlığı nihayetlenmek üzere Dün de üç ecnebi âlim geldi Macar Profesör Dr. Geza Balkanlarda, Asya ve Avrupa medeniyetinde âtnil olan Türk dehasına dair tetkiklerini anlatıyor Kont de Martel Paris Elçimizle temaslar yapıyor Fransız Komiseri haftaya Ankaraya geliyor Adana 17 (Hususî) Buraya gelen bir habere göre, Yüce Komiser Kont dö Martel, Paris Büyük Elçimizle Sancak statüsüne dair temaslarda bulun muştur. Komiser ayın yirmi üçünde hareketle birkaç gün Ankarada kala cak, ay sonunda Beyrutta bulunacak tır. Sancak Delegesı dün sabah Antakyaya dönmüştür. lArkası Sa. 3 sütun 6 dal Londra 17 (Hususî) Tokyodan verilen haberlere göre, Japonlar, Pekin • Kankov demiryolu üzerinde Çinlilerin Ta^ fangshan'dan Liouliho'ya kadar uzayan müdafaa mevzilerini işgal etmişler, Paoting istikametinde ilerliyerek Liouliho'ya 12 kılometro mesafede bulunan Cho * chow'daki Çin kıt'alannı çevirmişlerdir* \Arkası Sa. 5 sütun 4 tej Gölcük yağ gemisi dün istanbul limanına geldi Bu gemi, mühendisleri, ustaları, işçileri hep Türk olan Gölcük tersanesinin ilk eseridir Ekspres otomobil yanşına dair Passau 17 eylul Arahamız Macar hududunda treni geçti. Fakat siyasî s& bebler yüzünden burada yarısı bırakmak mecburiyelinde kahyoruz. Yukarıki telgraf Avrupaya giden ekspres trenile otomobilile yanş etmek üzere iki gün evvel İstanbuldan hareket ettiğini haber vermiş olduğumuz Ingiliz meslektaşımız Makenzie'den dün geldi. Gene yazmış olduğumuz veçhile M. Makenzie gazetemize bu yarışın neticesini ve intıbalannı bildirecekti. Henüz tafsi lâtını almadıgımız bir sebebden dolayı bu çok alâka uyandıran müsabakanın yarıda kalması yazık olmuştur. Maamafih tngiliz arkadaşımızm hâdisenin bu tarafını da ayrıca bildireceğini ümid ediyoruz. Pere Azais Prof. Marinatos Prof. Feher Geza İtalyanın bu arzuları karşısında AvTarih Kurultayına iştirak etmek ü luniiyorum. Macar Maarif Nezareti jupa efkârı ikiye ayrıldı: Hatta İngil zere dün bir Macar, bir Fransız ve bir Pruto Bulgarlarm, yani eski Türk Bultere haric olmamak üzere muhtelif «reırleketlerin ve ezcümle Fıansanın Yunan profesörü daha şehrimize gelmiş garlannın menşe, kültür ve tarihlerine dalerdir. Türk Tarih Cemiyeti erkânı ta ir araştırmalarda bulunmak üzere 15 sene YUNUS NADt [Arkası Sa. 3 sütun 4 fc] rafından karşılanan profesörler Tokat evvel beni Bulgaristana göndermişti. lıyan oteline misafir edilmişlerdir. Şumnu civarında eski Türk Bulgarlarm kült yeri olan Madara'da Kurum han ve Macar profesörünün beyanatt Macar profesörü doktor Feher Geza Omurtag hana aid vesikalar üzerinde dün kendisile görüşen bir arkadaştmıza araştırmalar yaparak, eski Türk Bul Dün İzmirde başlıyan müsaba şumlan söylemiştir: garlarm payıtahtı olan ve halen Pliska adı verilen yerd« hafriyatta bulundum. kaların tafsilâtı 6 ncı sahife« Uzun senelerdenberi MacarîstanlArkast Sa. 7 sütun 1 de] mizdedir. da Türk tarihi hakbnda tetkiklerde bu Balkan güreş şampiyonası Yukarıda Gölcük M geliyor, aşağıda yeni gemimiz tam yolla (Yazısı 7 nci safnfede)