29 Nisan 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

29 Nisan 1937 CUMHURİYET İş kanunu için Tatbik hazırlıkları bir ayda bitecek Iş kanununun tatbik tarihi olan 15 haziran yaklaşmaktadır. Bunun için, iş bürolarınm tesbit hazırlıkları hararetlenmiştir. İstanbul bölgesi Iş Bürosu âmirliği tarafından, mmtakanın genişlıği nazarı dikkate alınarak tesbit işinin bu tarihe kadar bitirilebilmesi için icab eden tedbirler alınmaktadır. Bu mıntakada iş yerlerinin, işçi miktarlarının, iş mahiyetlerinin, işçi sınıf ve cinslerinin, işçi ücretlerinin, çalışma şartlannın ve bu hususa müteferri diğer noktalann tesbit işi hayli ilerlemiştir. Beyanname verme müddeti olan 15 nisan geçtiği halde, henüz bir çok iş yerlerinin beyanname vermediği anlaşılmaktadır. Bu tarihten sonra veri len beyannameler kabul edilmekte ve e dilecektir. İş bürosu yakında umumî bir tarama yaparak henüz iş beyannamesi vermemiş olan iş yerlerini tesbit edecektir. Buradaki İş bürosuna bağlı olan Bursa, Kocaeli, Bolu ve Zonguld^kta teşkilât ve tesbit işi için icab eden ted birler alınmıştır. Bu itibarla bölge âmiri halkı, burada umumî tesbit işinin nelicesini almağa nezaret edecek ve kat'î vaziyeti bir raporla yakında alâkalı maka ma arzedecektir. Kardeş Yurda sevgi Büyük Millet Meclisinde dün dost Irak lehine büyük tezahürat yapıldı [Baştarafı 1 inci sahıfese} şu beyanatta bulundu: «Arkadaşlarım, Bu muahede, 1926 da Türkiye, İngiltere ve Irak arasında yapılan bir muahedenin iyi komşuluk münasebetlerinin tanzimine aid parçasıdır. 1936 içinde niha yet buldu. Esas muahede yapıldığı vakit iki sene zarfında, iki taraftan birisi feshetmezse kendiliğinden on sene devam eder denılmıştı. O tarihten itibaren iki taraf buna riayette birbirine iyı komşuluğa itıbar ve onu temin etmekte o kadar heves ve dikkat gösterdiler ki muahedenin, feshi şöyle dursun, on sene devam ettı. Bugün müddeti münkazi olan bu muahedenamenin ileride lüzumuna göre, icab eden hükümleri mahfuz tutmak şartile müzakeresini küçük bir tadılle mevcud olan ahkâmın temdidini büyük heyetinizden rica ediyoruz. Bu temdid hususu Bağdadda komşumuz Irak hükumetile elçimiz vasıtasile aramızda müzakere olunduğu vakit, temdid notaları orada kendi elçımizle Irak hükumeti Hariciye Nezareti arasında yapılması derpiş edilmiş ve nota suretleri yüksek heyetinizin tasvibine ve bu suretle arzolunmuştu. Bugün iki komşu arasındaki, hergün mütezayiden ilerlemekte olan dostluk münasebatının yeni bir tezahürü olarak Irak Hariciye Veziri aramızda muhterem bir misafir olarak bulunmaktadır. İşte bu münasebetle tasvibinize iktiran ettiği takdirde bu notaların teatisi Bağdadda elçimizle Hariciye Nezareii arasında olacak bir de müsaade buyurursanız Irak Hariciye Vezirile Hariciyeniz arasında yapılmasını rica edeceğim.» Müstaceliyetle müzakere ve alkışlar arasında kabul edilen kanun lâyihası kardeş millet Irakın lehine yapılan dostluk tezahürlerinin zapta geçmesi de ayrıca uzun alkışlarla kabul edildi. Misafir Nazır Sergi Evini gezdi Ankara 28 (Telefonla) Irak Hariciye Nazırı ekselâns Naci Asil bugün saat 16 da Hariciye Vekili Rüştü Aras, Irak sefiri Naci Şevket ve sefaret erkânile birlikte sergi evine geldi. İktısad Vekili muhterem mısafırımızi karşıladı. Serginın bütün kısımlannı ayrı ayn tetkik eden ve hemen her standla alâkadar olan misa firimize bizzat İktısad Vekili izahat verdi. Sergi hakkındaki takdirlerini her ve sile ile izhar eden Naci Asile Sergi Evinden aynhrken intıbalarını sordum. Aziz misafirimiz bu güzel eser hakkmda da ha uzun şeyler söylemek istediğini, zira bıraktığı ıyi hatıraları bir iki cümle ii? ifade edememiş olacağını, fakat Başvekil İsmet İnönüne mülâki olmak üzere acele ettiğinden ancak memnuniyet ve takdirlerini beyan edeceğini kaydettik ten sonra: « Bu mütekâmı] eseri kuranları tebrik ederim. Bu eser, Türkiye eko nomi fikrinin ve Türkıyenin sanayıleşme hareketınin güzel olduğu kadar manıdar ve cazib bir tezahürüdür» dedi. Dahiliye Vekili ve Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Sükrü Kaya bugün Irak Hariciye Veziri ekselâns Dr. Naci Asil şerefine Marmara köşkünde bir öğle ziyafeti vermiştır. Öğleden sonra Başbakan İsmet İnönü de muhterem misafirimiz şerefine köşklerinde bir çay zivafetı vermiştir. Yazan: Kandemir Davudpaşa sırtlarında gürliyen Türk topçusunun gürsesi Muhtelif mermi yollarile tesirli ve atımlarını istediği yere ulaştırabilen Türk dağ topları cidden harikadır «Meselâ şimdi bunlarla, buradan, yani Davudpaşa sırtlanndan, ferah ferah Çamlıcayı dogebılırız.» Alabildiğine uzanan, sonu görünmez bir şerid gibi, tepelerden, vadilerden, sırtlardan aşan dağ bataryalan ilerliyorlar. Onlara bakarken, atın kuvvetini ve eşeğin tahammülünü kendinde toplıyan katırı sevmemek elden gelmiyor. Üstlerindeki 165 er kiloluk yüklerle bu hayvanlar insanın adım atmaktan çekineceği en müşkül araziyi durmadan, sendelemeden aşıyorlar. Hem parçalara ayrılarak bÖylece katır üzerinde taşınabilen, hem de icabında araba gibi koşulu olarak götürülebilen, 10 kilometroyu aşan menzilli, muhtelif mermi yollarile tesirli, ve atımlarını istediği yere ulaştıran bu son sistem Türk dağ topları cidden harikadır. .. ," Bflhassa bizim gibi daghğı çok memleketlerden bu top, cüssesinden umulmıyscak işler görebılen yaman bir silâhtır. Ve işte kaşla göz arasında denebilecek kadar az bir zamanda, yani iki dakikada toplar, katırlann sırtından indirilmiş, kurulmuş, ateşe hazır bir vaziyet almışlardır. Meselâ şimdi bunlarla, buradan, yani Davudpaşa sırtlarından, ferah ferah Çamlıcayı döğebiliriz. Top başında, bir fasılada, komutan, erleri bir nevi imtihandan geçiriyor. Topçu erinin yarattığı kendine mahsus lugati dinliyorum. Isterseniz, gelin bu görüşmeye siz de şahid olun. Komutan, panoramik dürbüne bakan bir ere soruyor: Almanyada idama mahkum olan bir Yahudi Dün şehrimize gelen Sunday Express gazetesinin Berlin muhabiri yazıyor: Almanyada doğmuş olan Hirsch adlı bir Amerikan tebaası Yahudi bugün Berlin hapisanelerinin birinde idam kararı giymiş bekliyor. Bu adamın Her Hitlerin hayatma suikasd hazırlıklarile : tham edildiği zannedılmektedir. Hirsch'in kat'î olarak hangi suçla itham edildiği bilinmemekle beraber resmî mehafil <hiyaneti vataniye> den bahsetmektedir. Altı hafta evvel Stutgart'ta tevkif edilen Hirsch'in hayatını kurtarabile cek yegâne şahsiyet Her Hitlerdir. Mevkuf, tevkif olunduğu zaman yedinde bulunan patlayıcı maddeleri ne gibi bir maksadla taşıdığım itiraf etmiştir. Bana söylendiğine göre, bu itiraf Hirsch'i otomatikman mahkum etmiş tir. Alman kanunlarına göre, Führerin hayatına taammüden kasdeden her kim olursa olsun idam olunur. Şimdi Alman ve Amerika hükumetleri arasında müzakereler cereyan etmektedir. Hirsch'i idamdan kurtarmak ümid leri son derece azdır. Amerika konsolosu Mr. Geist, Müd deiumumî Volk'un nezareti altmda. mahkumla bu sabah uzun bir mülâkat yapmış, Hirsch'e bir Amerika tebaası olduğunu tefhim etmiş ve bu itibarla hakkmda elden ne gelirse yapılacağmı söylemiştir. Hirsch konsolosun sözlerini heyecan göstermeden dinlemiş, ümid siz olduğunu belli etmiştir. Her Hitlerin kendini affetmiyeceğine kanidir. Türkiye Irak demiryolları birleştiriliyor Dağ topu bataryalan harekât esnasmda (Parlayik düldüldür) komuta Askerî asgarî diyecek mesafe derler komutanım! Sen söyle Ali, bu topu nasıl ateşnm! Ve Kollimatörü işaret ederek: Dürbünün yanındaki şu küçük alet lersin? Mehmedcik (kabza) yı beğenmemiş: neye yarar, adı nedir? Tetik gamzesinden çeker, ateşle Er, gözünü kırpmadan cevab veririm... diyor. yor: Tepe neye derler? Kabaca hedefi bulmağa yarar. Yer üzerindeki (yümsekliklere) (Killimatordur) komutanım! tepe derler komutanım! Namluya nasıl yükseliş verirsin? Sen söyle numara bir, ateş fasıla (întifa) irtifa diyecek çarkmı sında ne yaparsın? çevirerek veririm komutanım. Kamayı açarım, bakanm, temizle Bu topun kaç çeşid mermisi vardır? rim, bir (mukuat) varsa çavuşa haber Nelerdir? veririm. İki çeşid mermisi vardır: Dane ve Görüyorsunuz ki (vukuat) tan hoş(şarambol) komutanım. lanmıyor. Mehmedcik, şarapnele de beğendiği aİlerlerken, bir müstatil üzerinde güzel dı takmış, şarambol diyor. katanalarla süratli, dörtnala hareketler Bu top nasıl geriye teper? yapan erlerden birine sokularak soruyo Beşik üstünde geriye teper komutarum: nım? Bu çalıştığınız yere ne derler? Beşiğin içinde neler vardır? Maraş derler efendim... Bakın (piston) a ne güzel isim bulZorla değil ya, (manej) i de beğenmuş: memiş... Icra yayları, (fistan) kolu... var Ve asıl dikkat edilecek nokta, bütün komutanım! Mehmedciklerin ayni kelimeleri, hep Sen söyle Hasan, en yakın sırta Numara iki, sen söyle, bu baktığın çarpmadan aşıracağın en yakın mesafeye ayni şekilde telâffuz ettikleridir. Meselâ hangisine sorsanız; mutlaka seyin adı nedir? ne derler ? (ilâve) ye (elafe), (sehpa) ya (sıpa) diyecektir. Bu, böyle gelmiş, böyle gidiyor. Subaylar da bu lugate alışmışlar. Hava karanrken, Davudpaşa sırtla rında topçu marşı çmlıyor. Ve Türk topçusunun bu gür sesi, içe bir şifa gibi doluyor: MiUî Savaştn bilin, ki bizler Tarihinı güllemizle yazdik. Tufanlar, kudursa hep denizler.. Sinmez bu vatanda düşman artik. Binler yasa topçu heybetinle Aslan kesilir cidal içinde Aktıkça ateş bataryalardan Afâkı boğar kopüklü bir kan Bilsin bunu kâuıatta herkes Hakkın sesıdir bu gurliyen ses.. Toplar indiriliyor Ankara 28 (Telefonla) Diyar • bekır hattıle bırleştırılmesi istenen Irak demiryolu hattının ihisak noktası ve ta kib edilecek yol hakkmda Irak mühen • dıslerile fikir teatisinde bulunmak üzere Iraka giden Nafıa Vekâleti İnşaat da iresi şeflerinden Ferdi ve Abbas, Bağ dadda temaslarına devam etmektedirler. Kendilerinın daha bir müddet orada ka lacakları anlaşılm:stır. * * * Irak Hariciye Nazırı şehrimize geliyor Misafirimiz Irak Hariciye Nacın Naci Asil yarın sabahki Ankra ekspresme bağlı hususî vagonla şehrimize gelecek vr Haydarpaşa istasyonunda Vali vekili, İstanbul kumandanı, Emnıyet müdür ve kıh ve diğer memurlar tarafından kar şılanacak, bir bando mızıka Türk ve Irak marşlarını çalacak ve bıT askerî müfreze resmi selâmı ifa edecek' Misafirimiz motörle 1 jla geçe rek Perapalas otelinde misafir edilecek ve şehrin şayanı temaşa yerlerini geze cektir. Balkan Antantı ve Bulgaristan Düyunu Umumiye Paristeki Meclis, frank üzerine tedivevi kabul etti KANDEMİR Konservatuarın verdiği Koro konseri Evvelki gece Fransız tiyatrosunda, san'atkâr Muhiddin Sadığın idaresinde verilen Koro konserinin çok büyük bir muvaffakiyetle neticelendiğini yazmıştık. Re simlerimiz Koro ile orkestrayı bir arada. ve Koroda ça lışan genc kızlarımızdan bir kısmını konser esnasında göstermektedir. [Başmakaleden devami eden ve ilânihaye edip gidecek olan bu anParıs gazetelerınden aksettığıne göre tanta dahıl de\letlenn hepsi ılk zamanla1 rında hissi sebeblerle bu Antanta dahil Paristeki Düyunu Umumiye Meclıs , olamıyan Bulgaristana karşı en güzel Fransız parasmın kıymeti altına nisbeti ne hislerle meşbudurlar. Antantın ilk olursa olsun borclarımızı Fransız frang Bir sabıkah hırsızın marifeti akdi anından itibaren bu kombinezonun üzenne ödemek teklıfımızi kabul etmiştir. Şehir içinde müteaddid hırsızhklar kapıları Bulgaristana açık tutulmuştur, ve Bu suretle devlet bütçesi de bir buçuk yaparak birçok defalar bu suçtan mah hâlâ bu vaziyette değışmiş hiç birşey yok milyon kadar kazanmıs olacaktır. kum olmuş olan Marko admda biri dün tur. Şeker konferansının kabul Kapalıçarşıda kısmetini aramağa çık Bulgaristana gelince orada Antantı mış ve müşteri sıfatile gırdiği bıçakçı ettiği kontenjanlar beğenmıyen ve hatta onda yaşama kabiYervantm dükkânmdan gözle kaş ara Londra 28 (A.A.) Şeker konfesında üç paket bıçak çalarak sıvışmıştır. lıyeti görmiyen yanlış düşünceli bazı kimMarko keyifli keyifli ve ıslık çalarak seler görülebilmiş olmakla beraber büyük ransı aşağıda gösterilen takribî konten Azak sinemasının önünden geçerken ekseriyet hiçbir zaman sarahaten Antant anları dağıtmağa karar vermiştir: ansızın karşısında komiser Mehmed A aleyhınde bulunmadı. Bılâkıs orada AnAlmanya 50.000 ton. Belcika 20.000 liyi görmüştür. Mehmed Ali, Markodan tanta ısınmağa doğru giden bir tekâmül on, Brezilya 60.000 ton, Küba 880,000 şüphelenerek ismini sormuş ve Marko görmekten memnun olduk. Dedığımiz gi on, Cava 1.020.000 ton, Hayti 30.000 da isminin saklıyarak «Jozef» demiştir. bi Yugoslav Bulgar dostluk muahedesı ton, Macaristan 40.000 ton, MuvazamKomiser hırsızı karakola davet etmiş ve Köse İvanof hükumetinın yaptığı çok gübik 30.000 ton, Peru 375.000 ton, PoMarko da «karakol> kelimesini duyar zel işlerden biridir. Bulgaristan daha evonya 120.000 ton, Sovyetler Birhğı duymaz hemen tabanları kadırarak kaçvelden Türkıyeye böyle bır muahede ile 200.000 ton, Çekoslovakya 310.000 mağa başlamıştır. Komiser de hırsızın peşine düşmüş ve mahallelerde heye bağlıdır. Geriye kalan hissî pürüzlerin de ton, Sendomenik 375.000 ton. canlı bir kovalama başlamıştır. Marko böyle bir geniş anlama ve anlaşma ile Bazı ahvalde Fransa ile Çekoslovakdar sokaklardan saparken önüne kapısı ortadan kalkacağı zamanın uzakta olma yanın mütekabilen 37.000 ve 10.000 ton açık bir ev gelmiş ve hemen içeriye dığını tahmin etmek isteriz. Bulgar hüku jeker ihrac etmelerine müsaade edilmfkmeti evvelâ komitelerin ilgasile işe başlıdalrmştır. tedir. Bu suretle hırsızın izini kaybetmiş o yarak Makedonya davasını mühim kısAnkarada çocuk balosu lan komiser, kapısı açık olan evden şüp mında halledebildikten sonra diğer ihtihelenmiş ve kapmın arkasında bekleme lâfların daha kolaylıkla bertaraf edileceAnkara 28 (Telefonla) Çocuk hafğe başlamıştır. Biraz sonra Markonun ğini kuvvetle umud etmeğe hakkımız var tası dolayısile gürbüz çocuk müsabakası r girdiği evin sahibleri «hırsız var!» diye apıldı. 9 çocuk kazandı. dır. bağırmağa başlayınca Marko evi terketHimayeietfalin ikinci çocuk balosu Diğer ihtilâflar olarak geriye kalan bugün Halkevi salonlarında verildi. mek mecburiyetinde kalmış ve başını kapıdan çıkarır çıkarmaz komiserin par meselelerin Bulgarlar nazannda en ehemmakları Markonun yakasına yapışmış miyetlisini galiba Adalardenizine mahrec Abdullah Paşanın cenazesi yola çıkarıldı teşkil ediyor. Yunanıstan Dedeağacda tır. Hırsız derhal cürmü meşhud üçüncü Bulgaristana gelip geçme ve getirip göİzmir 28 (Telefonla) Burada ansulh ceza mahkemesine sevkedilmiş ve türme serbestliği verdikten sonra bu meseşımdiye kadar yaptığı hırsızlıklar na lenin hallolunmamış neresi kalacağına ak sızın vefat eden mütekaid birinci ferik Abdullah Paşanın cenazesi bugün askezara alınarak cezası şiddetlendirilmek lımız ermiyor. Bu serbestlik Bulgaristan suretile 9 ay hapsine karar verilmiş ve rî hastaneden büyük ihtifalle kaldırılmış için ekonomik ihtiyacın buraya taalluk tevkif olunmuştur. eden kısmını fazlasile telâfi eder. işi bu ve İstanbula götürmek üzere Dumlupınar Başka yerlere nakli istenen sahadan çıkanp toprak tasarrufu gibi si vapuruna konulmuştur. yasî bir safhada ısrara götürmekte mantık davalar ve isabet yoktur. Çünkü böyle bir taleb menfaati diğer Balkanlılarla imkân daAnkara 28 (Telefonla) Âmmenin Balkan Antantının ruhuna aykın v iresındeki anlaşmaları yaparak biran evvel emniyetini muhafaza noktasında davamevcud nizama tabantabana zıd olduğu bu camiaya katılmaktadır. Eğer son nın başka mahalle nakli için bazı ma hallî Müddeiumumiliklerce doğrudan için onu yürütmeğe değil, nazan dik Sofya konuşmaları meseleyi bu sahada doğruya Başmüddeiumumiliğe müraca kate aldırmağa bile imkân bulunmak tenvır edebılmışse ve bunun netıcesı olaat edilmekte olduğu görülmüştür. Bir ihtimali olamaz. rak Bulgaristanın Balkanlı devletler küt1 davanın bu sebeble başka mahalle naklesine iltihakı imkânları kuvvetlenmişse ki Karışık giden dünya işleri karşısınd lini istemete Adliye Vekiline aid olduöyle olduğunu zannederiz diğer Balğundan, buna lüzum görülen hallerde Balkan Antantı Balkanlar sahası için kanlıların bu vaziyeti memnuniyetlerle keyfıyetin sebeblerile birlikte açıkça üzerine aldığı vazifeyi en büyük dikkatl karşılıyacaklarını kat'iyetle temin eyleriz. Vekâlete bildirilmesi alâkadarlara ha ifa etmek azmine kuvvetle bağlıdır. Bal YUNUS NAD1 kanlı bir devlet olan Bulgaristanın büyü! tırlatılmıştır. I