«tç sahifelerimizde» 2 nci sahifede: Siyasi İcmal. 3 üncu sahifede: Son hatıralar Halid Ziya Uşakhgil. 4 üncu sahifede: Kamâlist rejimln mahsulleri . V. Birson. 5 inci sahifede: Askerlik bahisleri Abidin Daver. Nazillide yukselen sanayi abidesi. 6 ncı sahifede: Kadınlar ordusu. 7 nci sahifede: Tarihten yapraklar « M. Turhan Tan. umhuri S3]fl ! 4 5 2 8 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 P3Z3Fİ6Sİ 21 BİrİIlCİICHnUII 1936 Telefon: Başmuharrır ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 1937 umhuriyet lmanağı cıkmıstır • » > I Kitabcılardan arayınız Türkler ve Arablar iplomatlar Cenevre ve Pariste Antakya ve havalisinin mukadderatını görüşürlerken biz, Türkler ve Arablar da, bir parça kendi aramızda konuşalım. Antakya Türklerine reva görülen mezalim Türk milletinde derin bir teessür ve heyecan uyandırmış, bunun pek tabiî neticesi olarak Türk matbuatında bazı sert yazılar intişar etmişti. Bütün acılığmı millî vicdanm akislerinden alan bu neşriyat, ırktaşlarımızın uğradıklan silâhlı teP a r i s 20 »** «Türkiyeye karcavuze fikir ve kalem yolile bir mukabe Fransanın siyasî şı anlayışlı leden, daha doğrusu bir müdafaadan ibo mehafılinde İsken olaltm» ret olduğu halde bazı maceraperest A derun sancağı me Pariste çıkan Perab politikacılan bunu vesile ittihaz ede selesinden dolayı gıttit Journal gazetesi rek Türklerin Arablığı tahkir ettikleri tikçe büyüyen bir nin 4 ilkkânun ta yolunda bir propaganda yapmakta ve endışe hüküm sür rihli nüshası «Tür bu suretle Türklerle Arablar arasında mektedir. Bura ef kiyeye karşı anla bir münaferet uçurumu kazmağa çalış kârı umumiyesinde yışlı olahm serlev maktadırlar. ki kanaate göre bu hasile şu makaleyi Itiraf etmeliyiz ki bu bulanık su avcı mesele FransızTürk neşretmiştir: lan, zamanı pek iyi intihab etmişlerdir; dostluğunu ciddî su«îskenderun ve çünkü iki tarafta da sinirler lüzumu ka rette müteessir edeAntakya sancağı dar gergindir. Filhakika biz, Türkler, cektir. Birinci deremeselesi Türkiye takendi kantmızdan ve kendi tarihimizden cede bir Fransız sirafından ortaya atılolan (Hatay) çocuklannın çekmekte ol yasisi demiştir ki: mış bulunuyor. Gaduklan maddî ve manevî ıstırabı duyduk« Suriyeliler zetemizin karileri, ça köpürüyoruz. Ötetarafta Suriye A bildiğimiz Fırka kongreainde bulunanlardan bazıları şekilde Fransa Hariciye Cüzel Antakyamn garb cihetinden görünüşü rablan da politika döküntüsü bir takım Fransa ile müca Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Vi Belediye Reisi ve Parti Başkanı MuhidNezaretinin bu mekimselerin zehirli telkinlerine kapılarak deleden sonra şimdi Türkiyeye karşı onun Fransa, doğrudan doğruya kendisini a lâyet kongresi dün sabah saat 10 da Par din Üstündağ tarafından açılmış, riyaset Türklerin Suriye topraklanna göz dikmiş yardımını istiyorlar. Suriye iddiasımn lâkadar etmiyen böyle bir meseleden do sele karşısında almış bulunduğu vaziyet ti merkezinde toplanmıştır. divanı seçilmiştir. Riyasete Belediye Suten günü gününe haberdar edilmişlerdir. olduklannı zannetmektedirler. doğruluğunu kabul bile etsek gene Su layı Türklerle olan dostluğunu tehlikeye Kongrede Büyük Millet Meclisi na lar tdaresi Müdürü Ziya, reis vekilliğine Fransa Hariciye Nezaretinin aldığı Halbuki hakikat bunun büsbütün zıd riyelilerin bu yardım talebi fazladır. sokamaz.» (Ajam Doryan) [Arkası Sa. 7 siıtun 5 tc] mına Kocaeli meb'usu Hayri Tan ve îs Refik Ahmed Sevengil, kâtibliklere de dıdır: Ne Suriye halkının Antakya metanbulun 16 kazasını temsil etmek üzerc avukat Methi Hikmet, Belediye Teftiş zaliminde bilerek ve istiyerek methali heyeti reisi Tevfik seçilmişlerdir. Bundan 63 mümessil bulunmuştur. vardır, ne de Türklerin Suriye toprakla[Arkast Sa. 2 sütun 1 de\ Kongre saat 10 da tstanbul Valisi, nnda gözü... Yalnız şu var ki ortahğı iftiranın, tezvirin, entrikanm dumanı kaplamıştır. Bu dumanlı vaziyet içinde iki taraf birbirini görüp anlıyamıyor. Bundan iki hafta evvel Suriye politikacılan arasmda lider geçinen bir adamın Türklere tatbik ettiği tecavüz ve şekavet siyaseti aleyhine yazdığnn bir makaleye Vali ve Belediye Halebden meçhul bir imza ile aldığım Reisi Muhiddin Üsmektub, kanaatimizi takviye edecek matündağın îstanbul hiyettedir. Bu mektubu yazdıran zihnivaliliğinden ayrıla yet, tam manasile maceraperest bir politicağı etrafında do • kacı kafasına delâlet ediyor. Ancak bu laşan şayialar ye mektubda ne sahibi, ne de muhteviyatı niden çıkmıştır. Babahse değer şeyler olmadığı için onlar üzı gazetelerde de zerinde fazla dunnryarak asıl mevzua yer bulan bu ha geçeceğim. bere göre, MuhidParis 20 (A.A.) Oeuvre gazete Çekoslovaklan sudete'ler harekete geçeBugün Suriyelilere amma halkm sırdin Üstündağ, Ege sinin diplomasi muharriri olan Madam cekler ve hemen dahilî bir harb patlak tmda politika hokkabazlığı yapanlara mmtakasında ihdası İstanbul Vahliğine verecektir.» değil, hakikî Suriye vatandaşlarına somukarrer U m u m î Betirileceği mevzuu Genevieve Tabouis, Alman sivil ve asrulsa hiçbir alâka ile bağlı bulmadıkları Muharrir, Alman makamatınm •.... . ,.w oahsolan Ankara kerî reislerinin geçenlerde Almanların A Çekoslovakyaya yayılmalarına müteal sanın müdahalesi ıhtimali nisbetinin yüzAntakya ve îskenderun için istiklâllerinin Mufettışlıge, An Valısi Nevzad lik bir plân ihzarını derpiş etniiş oldukla de elli beş olduğunu tahmin eylemekte daha başlangıcında bir gaileye atılmanın, kara valisi Nevzad Tandoğan (Hatay) Türklerini kendilerine düşman olduklarından bahseylemektedir. Tandoğan İstanbul valiliğine ve Adana rını istihbaratına atfen yazmaktadır. Madam Tabouis, diyor ki: yapmanın, en nihayet bütün Türk milletivalisi Tevfik Hadi de Ankara valiliğine Madam Tabouis, bundan başka îs «Fakat bu işte doğrudan doğruya de panyadaki Alman generallerile Falanjistni temelinden rencide etmenin lüzumsuztayin edileceklerdir. luğunu söylemekte tereddüd etmezler. Bir muharririmiz dün bu hususta Vaîi ğil, Macaristan vasıtasile hareket edile ler arasmda ciddî ihtilâflar zuhur etmiş Denizi yalnız Beyrut nhtımmdan görmeve Belediye Reisile görüşmüştür. Muhid cektir. Almanyanın Çekoslovakyada ya olduğunu da haber vermektedir. îspan pacağı işlerin mukaddemesini Slovakya yol generallerinin memnuniyetsizliklerinin ğe alışık olan Suriyeliler için îskenderun din Üstündağ demiştir ki: Madridin en büyük ve en muntazam caddeleri şimdi « Bu kabil şayialar zaman zaman daki Macarlann kıyam ve isyanı leşkil günden güne artmakta olduğu söylenmekyolu çok sapa ve çok çetindir. böyle bir enkaz yığını halindedir ortaya çıkarılır. Bugünkü gazetelerin edecektir. Bunun üzerine Macarlara yar tedir. Sebebi de bunlann yerine Alman Türklere gelince: Suriye halkınm topMadrid 20 (A.A.) Bu hafta mü zere kendisine bir gedik açmağa beyhude yazdıklarını da okudum. Ege mmtaka dım maksadile Heinlein'in meşhur Alman raklannda gözümüz olmak şöyle dursun, [Arkast Sa. 7 sütun 4 tel yere uğraşmıştır. Bu noktalarda asilerin sında bir umumî müfettişlik ihdası hak I1IIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIII1IIIIIIMIMIIIMIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIII1IIIIIII IMII1IIIII llirilMIIIIIIIIIIIIIIIIIIII bilâkis onlann istiklâl ve tamamiyetleri him muharebelerle geçmiştir. Bu muha 1500 ve hükumetçilerin de 500 ölü ver kındaki teşkilât kanunu henüz çıkmamışni her zaman ve her fırsatta alkışlayıp rebeler Franco'nun yakında Madrid'in şimal ve şimali garbisinden kat'î bir hü dikleri tahmin ediliyor. tır; ortada müspet birşey yoktur. Onun durmuşuzdur. Suriyelilerin manda altıncumda bulunacağını göstermektedir. Diğer taraftan düşman üç gün müd için bu haberi mevsimsiz telâkki etmek da bir müstemleke halkı gibi sömürülDüşman Koronya yolunu kesmek ü [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] mekten kurtularak müstakil bir varhk IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIMlllllillllMllllllllllinlllllllllllllllMIIIIIIIIIII lâzımdır. Maamafih ben de henüz fazla birşey bilmiyorum.» halinde dünya devletleri manzumesine katılmalarmı hiçbir millet Türkler kadar memnuniyetle karşılamamıştır. Asırlarca müddet ayni idare ve ayni bayrak altında yaşadığımız Suriye Arablanna böyle tarihî bir rabıta ile bağlı olmasak bile istiklâl denilen şeyin ne büyük nimet olduğunu yıllarca ve yığın yığın düşmanlarla çarpışmak pahasma anlamışızdır; binaenaleyh herhangi bir milletin istiklâl ve tamamiyetine engel olmak aklımızdan geçmez. Suriyelilerin bağrı yanık insanlar olduAnkara 20 (Telefonla) Posta, ğunu bilmiyor değilir. Daha istiklâlinin Telgraf Telefon Umum Müdürlüğünün tadını almadan ağızlan zehir dolmuştur. 1 kânunusani 1937 tarihinde mer'iyete Filhakika kendilerine sükun, rahat, megirecek yeni teşkilât kararnamesile hazırdeniyet ve mamuriyet getirmeğe memur lıklarda bulunduğunu ve idarenin Avruedilen AvTupah mandater devlet son dapaya staj ve tahsil için talebe gönderecekika çok fena bir oyun oynamış, bir elile ğini bildirmiştim. onlara istiklâl verirken öbür elile de kenlArkast Sa. 1 sütun 6 da] dilerinin öz mallan olan Beyrut ve Trablusşamı Lübnanlılara hediye etmiştir. Bugünün Antakya davası işte bu haksızlığı tamir ve Suriyelilerin yaralı yüreklerini taltif için ikinci bir haksızlık yapılmak istenilmesinden doğmuştur. Suriyeliler kendilerine yapılan haksızdalatasaraylıların atamadıkları penaltı Ankara 20 (Telefonla) Meclis yaÇin asilerine karşı hükumetin gönderlığa şu veya bu sebebden dolayı boyun Lik maçlarına dün her üç sahada da rm 15 te toplanacaktır. Yarınki toplanGalatasaray: 1 Güneş: 1 diği askerler Nankin sokaklarında iğmek mecburiyetindedirler. Bunu görütıda Urfa meb'usu Ali Saib Ursavaş devam edildi. Dünkü karşılaşmalar ara Takımlar iki buçukta sahaya çıktılar. geçid resmi yapıyorlar haklunda Ankara Ağırceza mahkeme sında Galatasaray Güneş maçı en mü İki kardeş kulüb arasındaki dostluğu ifayor ve hakikaten müteessir oluyoruz. Ancak ayni cinsten bir haksızlık TürkleLondra 20 (Hususî) Nankin'den bil sında iki fırka daha harbe hazır bir va since verilmiş olan beraet karannın himmi olduğundan meraklılar soğuğa ve de için rakib oyuncuların kolkola mey re tatbik edilmeğe kalkışılırsa o zaman iş dirildığine göre, asi General Çang Si zıyette bulunmaktadır. Bir kısım si Temyiz heyeti umumiyesince de tasdık yağmura bakmadan Taksim stadyomuna dana geldıklerı görülüyordu. Oyuna başiang hükumet kuvvetlerine karşı üç yasî mehafıl her türlü uzlaşmak ihti olunarak kat'ileştiğine dair Başvekâlet toDİanarak üç binı mütecaviz bir kalabatsmail Müştak MAYAKON lamadan ecnebi temaslannda yapılan, \Arkas% Sa. 1 sütun 5 tel tezkeresi de okunacaktır. lık teşkil etmişlerdi. lArkası Sa. 2 sütun 1 de] , fjrka tahrik etmiştir. Bunların arka , lArkası Sa. 6 sutun 1 dc] Fransızlar Türk tezini yavaş yavaş anlamağa başladılar C. H. Partisi kongresi Bir Fransız diplomatı, «Fransa, kendisini yakın İdare heyetinin yıllık raporu okunduktan sonra dan alâkadar etmiyen böyle bir mesele için i) uzun bir nutuk söyliyerek şehirde yapılan işler hakkında malumat verdi Türklerle dostluğunu tehlikeye sokamaz > diyor Parti Vilâyet Kongresi Vali tarafından açıldı Ihtilâlci kuvvetler tekrar ilerlemeğe başladılar Hükumetçiler, altı cepheden taarruza geçen ihtilâlcileri durdurduklarını bildiriyorlar İstanbul Valisi değişiyor mu? Muhiddin Üstündağın Umumî Müfettiş olacağı söyleniyor Almanya, Çekoslovakyayı nasıl ilhak edecekmiş ? Mm. Tabouis'nin yeni bir kehaneti İstilâ, Çekoslovakyadaki Macarların ve Alman taraftan Çeklerin isyanı ve bir dahilî harbin patlak vermesile başlıyacakmış! Süleymaniye Topkapıyı, Beşiktaş Vefayı, Fenerbahçe Hilâli, Istanbulspor Anadoluyu yendiler. Beykoz da Eyüble berabere kaldı Diğer taraftan Sovyetler Moğolistan ve Japonlar Staj ve tahsil için gönderilecek telgraf ve teleMançuko hududuna asker gönderiyorlar 1I11S fon memurları seçildi Çin asilerile hükumet kuvvetleri çarpıştılar Avrupaya gidecek telgraf memurları Galatasarayla Güneş 11 e berabere kaldılar Ali Saib hakkındaki beraet kararı kat'iyet kesbetti