20 Aralık 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r BUGÜN 2 nci sahifede: Siyasî icmal. İngilterede çarpışan an'ane ve kuvvetler. 3 üncü sahifede: Edebiyat Peyaml Safa. Kuçük köşe. 5 inci sahifede: Anadotuda san'at tet kikleri Mimar Sedad Çetıntaş. Sillstre valisi, eski arkadaslarını arıyor. 6 nci sahifede: Spor haberleri. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. . J umhuri Onuçiincü yıl sayı: 4527 Teiefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 . 2.4290 Musahibzade C 18 P İ Y Tamamen Bu 18 piyesin isimlerf ilân igraf ve mektub adrea: cumbunyet, tstanbui. POSU mıtusu: tstanbui, No 246 Te Pazar 20 Bîrîıicîlcânufi 1936 kısmında y&z\\myrx r tpr yardım listesi Sancak etrafındaki Halkın eşyaları satılıyor Adana felâketzedele 914 dekinin iki misline İddia ve miidafaalar rinin imdadına koşalım iblâğ edilecek... Arazi meselelerinde hakikat tabiatindir. Burada şu metinden böyle, bu metinden şöyle istifade etmek istiyen avukatlıkların yeri yoktur! Hataylıları dipçik ve vergi Müthiş bir harb hazırlığı ile sindirmek istiyorlar! Cumhuriyetin 937 de Alman donanması Türkler Bayram yapmadılar. Milletler Cemiyeti konseyinin kararı aleyhîmîzde imiş gibi propaganda yapılıyor Suriye Lübnan ihtilâfı devam ediyor Türk milletinin birbiri için duyduğu his ve samimiyeti, diğer milletlerde bulmak güçtür demekte hata yoktur. Yurdumuzda, kâfi derecede yardım cemiyetleri olmamasına rağmen, icabında Üsküdardaki Türk, Diyarbekirdeki vatandaşının yardımına koşmak için imkânı da, zaman ve mesafeyi de bertaraf ederek, içinden doğanı yerine getirir. Bunun yeni bir misaline Adlana felâketi vesilesile şahid oluyoruz» «Cumhuriyet» in iane listesine teberruda bulunan vatandaştarımızın yrekunu, yardım yekunlarile beraber, gündengüne artmaktadır. Yeni Hsteyi bu şükran hislerile dercediyoruz: Esami Kuruş Dünkü ykun 249890 Moskova Buyük Elçimlz Zekâi Apaydm 10000 Merkez Hal tüccar ve kumusyonculan 11800 Merkez Hal memurin ve müs. tahdemlerl 1985 Tüccardan Onnik Balıkçıyan 1000 274675 Fransa da sanayi seferberliği yapıyor Amerika iki dretnot inşasına başhyor. Ingiliz donanması Singapurda büyük bir manevra yapacak imdi vaziyet daha iyi anlaşıhyor: Fransızlar Umumî Harb sonunda işgal edici bir kuvvet olarak Kilikya havalisine kadar uzandıklan zaman cenub taraflarınin mülkî idaresini tanzim ederken Osmanlı devrinden kalma idarenin Lâzkiyeye bağlı bıraktığı Bayır ve Bucak nahiyelerini Lâzkiyeden ayırarak Antakyaya bağlamışlar. Çünkü Lâzkiye halkının ekseriyeti Arab olmasına mukabil bu nahiyeler ahalisi tamamen Türktüler. Fransızlar Türk olan bu nahiyelerin Türk olan îskenderun parçasile birlikte daha iyi idare olunacağını haklı olarak görmüşler ve böyle yapmışlar. îskenderun Antakya ve havalisinin mukadderatı Fransız murahhası M. Franklin Bouillon'la Ankarada müzakere olunurken nihayet adına umumî bir tabirle Sancak denilen bu havalinin hal ve istikbal için Türklüğü üzerindeki Türk ısrarına mukavemet olunamıyacağı anlaşılınca Fransızlar ilk iş olarak o zaman bundan bizim haberimiz yoktuBayır ve Bucak nahiyelerini bu defa da Antakyadar. ayırarak tekrar Lâzkiyeye bağlamışlar ve akıllannca böylelikle hiç olmazsa iki nahiyeyi Sancak eczasından olmaktan kurtarmışlar. Eğer bu bir hakikatse ki öyle olduğunu şimdi öğreniyoruz bu hareket Ankara itilâfnamesinde Iskenderun Antakya ve havalisi için kabul edilen esasın o zaman Fransızlarca da kabul olunmuş olan hakikî manasını gösterir. Fransızlar o müzakereler esnasında gümrükten raal kaçınr gibi iki Türk nahiyesini kendilerinin de Türk olarak kabul etmek mecburiyetinde kaldıklan bir kıt'adan ayn buIundurmak istemişlerdir. Beyhude gayret: Çünkü biz Sancak demekle bir ismi doğil, pek mantıkî olarak halkı Türk olan muayyen bir kıt'ayı kasdediyorduk. Bayır ve Bucak nahiyeleri o zaman ve şimdi Iskenderun Antakya ve havalisinin halkı en ziyade kalabalık Türk olan yerleridir. Elimizde Fransız erkâmharbiyesinin Suriyeyi ırklara göre taksim eden bir hartası var: Bu hartada Bayır, Bucak ve Hazne nahiyelerini Iskenderun Antakya ve havalisinden ibaret Türk bölgesi içine kaydedilmiş görüyoruz. Şark tarafmda Harim şehrini de Türk bölgesi içinde gösteren bu harta hakikate mutabıktır. Hakikat bundan ibaretken meselenin münakaşasında muhtelif vesikalann müteaddid maddelerine şöyle ve böyle mana vererek dava ispat etmek için bin dereden su getirildiğini görüyoruz. ıskenderun • Antakya ve havalisi için doğra olan bu kıt'anın Türklüğünden ibarettir. Sanki bir mahkemede herhangi bir hakkı tebarüz ettirebilmek için hukuk usullerinin inceliği üzerinde cambazlık eder gibi bizi muahedelerin elâstikiyetile ilzam etmek istiyorlar. Bütün bu gayretler içinde yegâne akla yakm bir müdafaayı M. Vienot'nun: Güzel Antakyadan başka bir manzara Lâzkiye 19 (Hususî) Antakyada normal vaziyet henüz avdet etmemiştir. Sokaklarda otuzar kişilik süngülü müfrezeler gece gündüz dolaşıyor. Halkın üstleri aranıyor. Dipçiklemek ve dövmek gibi hâdiseler eksik değildir. Mevkuflann sayısı 38 dir. Hepsi de hiçbir sorgusuz hapse tıkılmıştır. Içlerinden bir çoğu bir don bir gömlek kalmcıya kadar soyula rak saatlerce yağmur altında bırakıldıktan sonra ahırlara kapatılmıştır. Âfar işkence halini aldı Haleb 19 (Hususî) Antakyada âşar bahanesile yapılan tazyikler gittikçe artırıhyor. Tahsildarlar yanlanndaki Arab jandarmalarla birlikte diledikleri eve girerek eşyalannı satmaktadırlar. BilhaslArkası Sa. 0 sütun 1 de] Moskova Büyiık Eçimiz Zekâi Apaydın Adana felâketzedelerine gazetemiz vasıtasile 100 lira yolladığını dün telgrafla bildirmiştir. Muhterem elçlye felâketzede vatanda§larımız namına teşekkür ederiz. Zekâi Apaydınm teberruu Yeni bir Alman ztrhltn denize indirüirken Londra 19 (Hususî) Alman de zör, 6' muhrib, 12 torpito 35 tahtelba " niz salnamesine göre, önümüzdeki sene hir daha yapılacaktır. zarfında Alman donanması 1914 teki Heligoland'da hazırlıklar donanmanm iki misline baliğ olacaktır. Paris 19 (A.A.) Oeuvre gazeteYeni programa göre 3 zırhlı, 3 kruva * [Arkası Sa. 4 sütun 4 te] Ispanyada dahilî harb başlıyalı altı ay oldu Madrid önündeki kesif sis her türlü harekâtı akim bıraktırmaktadır Ihracat işlerinde kolaylıklar İktısad Vekâletile gümrükler arasında yeni bir şekil kararlaştırıldı Ankara 19 (Telefonla) Ihracat tacirlerinden ruhsatname aranmasına başlandığından tatbikatta müşkülâta uğranmaması için iktısad Vekâletile gümriikler arasında noktai nazarlar teati edilmiş, mutabakat temin olunmuş, bu arada bazı bankaların müracaatleri de halledilmiştir. Ihracat tacirleri tarafından terhin edilmiş olan mallan bankalar ihrac ettikleri sırada ruhsatname bu malların hakikî sahibi olan ihracatçıdan aranacaktır. iktısad Vekâleti malın ihzarından ve satışından ihracatçınm mes'ul olduğunu, kredi açtığından dolayı mala muvakkaten sahib olan bankalardan ruhsatname aranmaması cihetini uygun görmüş,gümriikler de buna iştirak etmişlerdir. Ihracat tacirleri memlekerin muhtelif liman ve şehirlerinden ihracat yapmâktadırlar. Bu muameleler de ya şubeleri veya vekâletlerini haiz acenta sıfatile başka ticaret ve kumusyon firmaları vasıtasile yapılmaktadır. iktısad Vekâleti ihracat tacirlerine her şubesi için ruhsatnameden ikinci bir nüsha vermektedir. Binaenaleyh mahallî gümriikler icabında şubelerden ruhsatname nüshasmı istiyeceklerdir. Acentalar için ayn ruhsatname nüshası verilmemektedir. Ihracat tacirleri nıh satnamelerinin Noterden musaddak bir suretini acentalanna gönderdikleri tak dirde bu suretin gümrüklere ibrazı kâfi gelecektir. lltllltlllll Posta idaresinde 3500 memur zam görecek Adlîye Vekâleti de bir terfi listesi hazırlamaktadır, yeniden tayinler yapıldı Ankara 19 (Telefonla) Yılbaşında Posta Telgraf Umum Müdürlüğü memurlanndan 3500 den fazlası maaş larına bir derece zam görecektir. Umum Müdürlüğün yeni kadrolan mer'iyete girmek üzere olan yeni teşkilât kanununa göre hazırlanmaktadır. Vilâyetlerde yeni den teşkil edilecek 62 Posta, Telgraf ve Telefon Müdürlüğüne aid kararname de bu yakınlarda Yüksek Tasdika arzolunacakhr. Diğer taraftan Posta Idaresi teşkilâtını yüksek mekteb mezunlan ve teknisyenlerle takviye için Avrupaya stajyer ve talebe göndermektedir. Al manya ve Fransada okuyacak ve çalışacak olanlar yansı stajyer olmak üzere 30 kişidir. Bundan başka 5 talebe de [Arkast Sa. 5 sütun 3 te\ "IMIIIIIIMIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlMMIIIMIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIMirilllllllllllllllMIIIMIIIHIIIIIIKnilllllllllllllMI Şark Demiryolları Tesellüm muamelesine yarın başlanacak ve hat kânunusaninin birinci gününden itibaren devlet tarafından işletilecek Bir hava hucumundan sonra Madrid sokaklarından birinin aldığı manzara Valancia 19 (A.A.) îngiltere ile Fransanın tavassut teklifine İspanyanın vermiş olduğu cevabda ezcümle şöyle denilmektedir: «Ortada «muharibler» yoktur. Mey danda bir hükumet, bir. de memleket hainleri vardır. Burgosta kendilerine hü kumet süsü vermiş olanlar, beynelmilel llllllllll lllllllllllllllllllllllllllll bir mevcudiyet olarak telâkki edilmemek icab eder. Asilere yapılan müsellâh y a r dım, tecavüzün yeni bir şeklidir. Bu nunla beraber, Ispanya hükumeti, bita * raf müşahidlerin ademi müdahaleyi kinr lerin ihlâl etmekte olduklannı tesbit ede* bilmeleri için bir kontrol ihdasını kabul [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] lllllllllllllllllllllllllllllllllll •limilllllllllllllllllllllllllllllllllllllmilllllllllllllllllllllllıınıııınllıı Antakya ve havalisi mücerred bu sükuttan dolayı Arab mı olur? Peki on dört senedir neye ses çıFransızlar pek iyi bilirler ki milletlerin karmadılar? ve milliyetlerin mukadderatı üzerlerinde Mukabelesi teşkil etti. sükutlann değil, sarih surette aksi kararAncak, bu müdafaa da neye yarar ki, ların bile hükümleri olmaz. 1871 de bir kere on dört yıldır biz îskenderun Fransızlar Alzas Loreni sarih bir muAntakya ve havalisi için hiç ses çıkar ahede ile Almanlara terketmiş değiller mamış değildik. On dört yılın bütün u miydi? Ondan sonra bir Fransız değil zunluğu Iskenderun Antakya ve hava miydi ki: lisine aid Türk feryadlarile hâlâ çmlıyor Açık söylemiyelim, fakat daima idesek mubalâğa olmaz. Ondan sonra onlan düşünelim! da farzımuhal olarak on dört yıldır IsDemişti ? kenderun Antakya ve havalisinin Burada hem sarahati, hem sükutu ne zaman olsa muhakkak bulunan L aber görüyoruz. Bu sükut iltizaTürk talihi için susulmuş bile olsay midir. Bu, yanıp tutuşan, bağırıp çadı böyle bir sükut ne Fransa lehine, ğıran bir sükuttur! Bir sükut, ki nine de Suriye hesabma bir müruru hayet dünyaya Umumî Harb gibi eşsiz zaman teşkil edemezdi. surette büyük bir yanardağ infilâkına On dört senedir sustuk mu? Peki, işte malolmuş ve nihayet Alzas Loreni şimdi sesimizi yükseltiyoruz! Biz on Fransaya iade etmek »ükununda karar dört yıl susmuş olsak Türk Iskenderun kılabilmiştirj, Arazi meselelerinde hakjkat tabiatindir. Burada şu metinden böyle, bu metinden şöyle istifade etmek istiyen avukatlıkların yeri yoktur. Iskenderun Antakya ve havalisine dokunan muahedelerin bilhassa bir tanesi doğrudur: Bu havaliye Türktür diyen Ankara itilâfnamesi!.. O da tabiati ve hakikati ifade ettiğinden dolayı. Bu işi Türk Fransız dostluğunun bütün bir hüsnüniyetlj yürüyen ve hatta arayerde Suriyeyi de tatmin etmeği gözönünde tutan samimî konuşmalandır ki güzellikle halledebilir. Mesele, davanın kuvvetle halline kalmca onun trajik mahiyeti üzerinde bugünden sadece teessüflerimizi beyan etmekle iktifa ederiz. Şundan en kat'î surette emin olarak: Iskenderun Antakya ve havalisi esasen Türk olduğu için eninde sonunda gene Türk olacak ve daima Türk kalacaktır. Uzakşarkta muhasamat durdu Rusya, şark hududlarını takviye ediyormuş ARMARA YUNUS NAD1 Londra 19 (Hususî) Mareşal ŞanKayŞek'in bugün Nankine avdeti beklenmektedir. Mareşalın Nankine gönderdiği son mektubu, kendisinin bugün Şark Demiryolunun güzergâhını gösterir harita Nankine muvasalat edeceğini bildiriyorHükumet tarafından satm alınan şark du. Nankin hükumeti bu mektub üzeŞark demiryollarının tesellümü işi rine muhasamatm durdurulmasmı emret demiryollarmm tesellümüne yarından iti bir haftada ikmal edilecek ve hat 11baren başlanacaktır. Tesellüm işi için 937 gecesinden itibaren Devlet Demiryolmiştir. Bugün öğleden sonra Nankinden şi Devlet Demiryolları umum müdür muâ lan idaresi tarafından işletSecektir. Mamale doğru iki büyük yolcu tayyaresi ha vinin Hidayetin reisliği altındâ bugün amafih tesellüme başlama gününden iti reket etmiştir. Bu tayyarelerin Mareşal Ankaradan bir heyet gelecektir. Heyette baren idare Devlet Dernirybltarına geç ŞanKayŞek'in arkadaslarını Nankine Devlet Demiryolları müfettişleri de var miş addedilmektedir. [Arkası Sa. 3 sütun 5 te} lArkası Sa. 6 sütun 5 U\ dır.
