19 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGUN 2 nci sahifemizde: Turizm işleri üzerinde tetkıkler Kandemir. 3 üncü sahifemizde: Cumhuriyetin bü yuk Avrupa anketi Peyami Safa. 5 inci sahifemizde: Suriye ve Antakyada tetkıkler Akverdi. 6 ncı sahifemizde: İranda 3 ay Murad Sertoğlu Spor haberleri. umhuri TAYYARE PİYANGOSUNDA Bu y ı l En büyük ikramiyelerin en fazlasım Karaköyde .... İSTANBUL CAĞALOĞLU 4467 Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, İstanbul Fosta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuhaırtr ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 . 242©0 I 19 1935 UGUR GİSESİ verdiği anlaşılmıştır. Güzel san'atlara Nasıl revac Verebiliriz acaba? Başvekilimizin Izmirde yaptığı tetkıkler 30 ağustos zafer bayramında > umhunyet için büyük bir Avrupa anketi yapmağı üzerine alarak Avrupada bir cevelân yapıp gelmiş olan Peyami Safa gördüklerinı, duyduklannı ve oralarda düşündüklerıni gazetemızle neşrettıği makaleler serisile okuyucularımızın istifadelerine Beylan 18 (Hususî) 30 ağustos ve takdırlenne sunmaktadır. Avrupayı Zafer bayramında 41 inci Türk fırkasıyalnız görmek kâfi değildır. Gördüğünü nin abidesine çelenk koymaktan suçlu oanlamak ve anlatabılmek te lâzımdır. larak mahkemeye sevkedilen on Türkün Geniş kültür sahibi muharririn gordüğü ikinci duruşması bugün yapılmıştır. kadannı pek iyi görmüş olduğunu ve bılBinlerce kişinin takib ettiği muhake hassa pek güzel yazmakta bulunduğunu meden sonra heyeti hâkime davanm sulh işte hepimiz hergün takdirlerimizle takıb mahkemesine havale edilmesine karar etmekteyız. vermiştir. yorum. Geçen seneye nazaran îzmir 18 (Hususî muhabi" Bu büyük Avrupa anketi intıbalarının Abdurrahman bu yılki rökolteniz, ekonomik bir hafta kadar önce basılan birinde Pe rimizden, telefonla) Baş Sancaklıların telgrafı vaziyetiniz, pamuğun Ege yami Safa ziyaret ettiği resim sergilerile vekil İsmet İnönü, pamuk zerSancağın Suriyeye ilhakı etrafındaki mmtakasına nisbetle dünya pi" iyatı ve müstahsilin vaziyeti atölielerinden ve konuştuğu bir iki resbeyanatı protesto mahiyetinde Sancak vasasmdaki vaziyeti hakkında samdan bahsediyordu. Arkadaşımız Av etrafındakı tetkikatına devam ne düşündüğünüz etrafında, halk mümessillerinin Fransa, Türkiye ve etmektedir. İsmet İnönü, Narupada başka hiç birşey görmeseydi de Milletler Cemiyetine bildirilmesi için Sulydmlatılmamı istiyorum. zilli ve Aydmdaki temasla bıze yalnız bu makaleyi getirseydi fazlariye yüksek komiserlığine ikinci bir pronndan sonra, bugün de, İzmiı Her kaza ve mıntakada, sile kâfi görürdük diyeceğimiz geliyor. tsesto verdikleri yazılmıştı. Halkevindeki pamuk ve pa • nuhtelif iklim ve ekonomi şeBu makalede Peyami Safa ressam MaSancak Türkleri bu protestolannm dimukçuluk toplantısına riyase! raiti altında çalışan sizler, dam Suzanne Valadonu kelimelerle, etmiştir. derdlerinizi ve pamuk zeriya< ledikleri makamlara tevdi edilip edilmecümlelerle, hulâsa yazı ile tasvir etmiş, Bu içtimada, Başvekilimi tını fazlalatmak, kazancınızı; diğini anlamak maksadile yüksek komiher zaman fırça ile değil, işte bazan böyzin maiyetindeki mütehassis irtırmak hakkındaki dilekle serliğe bir telgraf çekmişlerdir. Bu telle kalemle de resim yapılabildiğinin pargrafın sureti şudur: zevattan başka Vali Fazlı inizi bana söyleyiniz. 30 ağvstos Zafer bayramtnda Turkler lak surette muvaffak bir misalini vermişS. E. Dö Martel Suriye ve Lübnan tarafından çelenk konulan abide Güleç, şehrimizdeki meb'us Altın tedarik edebilmek i tir. Ancak makalenin en mühim tarafı Ho • Komiseri lar, Ziraat Umum Müdürü. daki beyanatlan protesto ederek Sanca < in pamuktan başka ve pa • burası değildir. Onda Peyami Safa resBerut ğımızın tam bir muhtariyete tâbi tutul • Belçikah mütehassıs Bayn, muktan daha kuvvetli h k vasam Madam Valadondan önce ziyaret Suriye vahdetine ilhakınıız hakkın İArkası Sa. 6 sütun 4 te] Tire, Bayındır, Odemiş, Ber sıta yoktur, ve altın getirecek ettiği resim sergilerini anlatırken Napolgama, Nazilli, Kuşadası ve yon Bonapart fetihlerinin resimlerini yapen kuvvetli memba budar. Bu diğer civar ziraat mıntaka mış olan Gros'nun tabloları karşısında usebeble pamuk ziraatçisinin murahhasları hazır bulunmuşzunca bir müddet duruyor, ve orada duyfıkirlerini öğrenmek istedim ve lardır. duklannı, düşündüklerini bize şöyle anlagördüm ki bugünkü pamuk Başvekilimiz, bir müddet tıyor: zeriyatımız haricî taleble istirahatten ve hazurunun müri karşılıyabildikten maada « Büyük bir kalabalık içinde bu talealarını dinledikten sonra Dün Izmirde mühim bir nutuk söyliyen memleketimiz dahilindeki bü sergiyi (Gros tablolarınm sergisini) ben pamuk yetiştiren çiftçilerle ciBaşvekilimiz tsmet İnönü tün pamuklu fabrikalanmız de gezdim ve Napolyonla ressamı arasm var mıntakalardan gelen mu daki deha benzerliğinin biıyük vesikalan rahhaslara hitaben şunlan söylemiştir: Bugün, büyük bir istikbali olan pa ve dokuma sanayiimize de cevab verebioıtünde epeyce kaldım. Fransa için bu muk ve pamuk zeriyatı etrafınd* sizinle lecek bir istidaddadır. Başvekilimizin mühim nutku lablolardan her biri Napolyonun fetihleri konuşmak, sizden malumat almak isti * lArkast Sa. 1 sütun 4 t«l « Arkadaşlar, kadar şereftir, ve kılıcla fırçanın zaferlerini lek salıh üstünde birleşiirmiştir. Bu sergi Fransız ordusuyla Fransız sariatıwn mıişterek bir islilâ plânina göre Avrupaya yayıldığı zannını verecek derecede iki kudretin bir arada tecellisine vssile oluyordu. Ekolu ve ifade neü'i bize bugün hangi nisbeüe masum ve iptidaî görunurse görünsün Gros'nun Napolyonla beraber yaratanlardan biri olduğuna şüpStazburg 18 (A. he edilemez. Bir ceneralde iradesini ve A.) Reisicumhur bir sanalkârda muhayyelesini bulan o M. Löbrön, bera hudrelin asıl adı ne Napolyon, ne de berinde Sıhhıye Na zırı M. Tessan SelCros'dur, sadece ve tek keime ile: FranBelgrad 18 (Hususî) Bugünkü iş sadece Avusturyanın dahilî siyasetine lier olduğu halde sızdtr!» Pravda gazetesi Vıyanadan aldığı aşa ald bir iştir. Bu itibarla ecnebilerin buna saat 9 da buraya Güze] san'atın zamanda ve masefede ğıdaki telgrafı neşretmektedir: müdahale etmeğe hakları yoktur. gelmfşttr. Devlet haiz olduğu sonsuz kudreti anlamak için reisi, istasyonda aVatanperverler kongresi münasebetile Herşeyden evvel Avusturyanın istiklâtarihten yüz yıl sonra bir Türkün Pariste Viyanada yapılan şenlıkler esnasında A lini korumak lâzımdır. Şunu da ilâve e şağı Ren Prefesile bazı tablolara bakarak zaptolunamıyan vusturya Başvekili M. Şuşnig, söylediği deyim ki Avusturyanın millî cephesinde Stazburg belediye takdir ve heyecan duygulannı yukarıki reisi ve diğer bir Büyük Hopidromun ve kıymeti ölçüsüz hazinenin bir nutukta ezcümle şöyle demiştir: Habsburg hanedanma ihanet edenler, takım zevat tara satırlarla ifade ettiğine dikkat etmek yeM. Löbrön altında gizlendiği Ayasofya meydanı « Avusturyadaki hükümdarlık pro kendilerine yer bulamıyacaklardır. Ha fından karşılanmıştır. Evlerin ekserisi ter. Ayasofya hafriyatı hakkında hüku profesör Mambrı bir muharririmize $u pagandası aktüel bir mesele değildir. Bu lArkast Sa. 4 sütun 4 te] bayraklarla donatılmıştır. Napolyon Bonapart Italya seferinin lllllltlllllllilnnilllllliMIIIIIIIIIIIUIIIlllllinlllfMIIIIMIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIfllHllllllllllllllllliinlilllllMllllllltllllllllfllllllllllfKHtlllfilliHIII metimize bir rapor verdiğini bir İngiliz beyanatta bulunmuştur: M. Löbrön, yolun iki tarafında mevki gazetesinden naklen yazdığımız İsviçreli ilk zaferlerini kazandığı zaman Direk[Arkası Sa. 7 sütun 1 de] almış olan ve kendisine selâm duran tuvarın hoşuna gitmiyen vaziyetini biraz IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIItlllllllllMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIiniilllınılllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIHIfllll [Arkası Sa. 6 sutun 3 te] da bir resmin çizgilerile kurtarmıştı. Lodi köprüsünü Avusturyalılann elinden kan ve ateş içinde alırken, Ceneral, askerlerinin ilk safında hücuma atılanlar arasmda idi. Cenovada bir ressam galiba Grosbu hâdiseyi bir kâğıd üzerine çizdi. Orada Napolyon ateş ve duman içinde yüzen askerlerinin başmda görünüyordu. Resim parçası Parise uçtu, gazetelere geçti, binlerce, on binlerce nüshası çoğalarak dağıldı, ve Napolyon zaferinin büyüklüğünden ziyade bu resmin yarattığı lejandla Fransız efkârına malolmuş Berlin 18 (A.A.) İki Fransız tale oldu. Dün herkesin muhteris, entrikan dibesinin devletin emniyetine karşı komParis 18 (A.A.) M. Delbos, Belye istihfaf ettiği bir insan Napolyonplo yapmak töhmetile Bade hükumeti çika Kralı Leopoldun nutku üzerine Belbugün Lodi zaferini temsil eden resim dahilinde tevkif edilmiş oldukları haber çikanm beynelmilel sahada almış olduğu çizgilerile kanadlanmış bir kahramandı. verilmektedir. yeni vaziyetin Belçikanm beynelmilel saO kadar ki Direktuvar erkânı kendi zahada almış olduğu yeni vaziyetin muhteferlerınden başka san'atın etrafta çemel neticeleri hakkında Belçika sefirile virdıği istihkâmlarda alabildiğine kuvvetsaat 1 7 de bir mülâkat yapmıştır. lenen bu adama karşı hiç birşey yapmağa M. Delbos, Corbin ile de görüşmüş muktedir olamadı... Londra 13 (A.A.) Lük Montro tür. M. Corbin hafta tatilinden istifade Peyami Safanm Gros misali üzerinsede, îskoçya liberal federasyonu konfe ederek Kral Leopoldun beyanatının indeki çok bilgili ve çok duygulu duruşu ransında bir nutuk söyliyerek muhtariyeti giliz zimamdarları üzerindeki tesirleri güzel san'atlarin ve o meyanda resmin haiz bir îskoçya hükumeti tesis edilmesi hakkında Hariciye Nazınna malumat bizdeki durgun haline karşı kalbimizde ni iltizam etmiştir. Dük, bir takrir vermiş vermek üzere Parise gelmis bulunuyordu. yanan hicran ve hasreti bir daha ateşleMuhterem mısafırimizın dun Boğazıçınde yaptığı gezıntiden bir intiba; Kendisıne tir. Bu takrirde memleketin refahı için Bir Fransız gazetesi Belçikayı Boğazın yeni ve eski vazıyet i hakkında izahat veriliyor miştir. Hiç yok dedirmiyecek adedde acil ve hayatî mahiyette olan meseleleri tehdid ediyor ressamlrımız oldu, ve var. Hatta kendiMuhterem misafirimiz Efganistan tepesinde bir müddet tevakkuf edilmiş ve müzakere edecek bir İskoçya parlamen Brüksel 18 (A.A.) M. Boroucker leri pekâlâ tablolar da yapıyorlar, sergi Harbiye Nazın Mareşal Mahmud Han, burada Mareşala Boğazın eski ve yeni tosu vücude getirilmesi taleb olunmuştur. le Peuple gazetesinde Kral tarafından iler açıyorlar. Bununla beraber nedir hem dün sabah saat on bire doğru yanlarmda vaziyeti etrafında General Eyüb tara Dük de Montrose, Avam Kamarasmda zah ve teşrih edilmiş olan yeni siyaseti Sovyetlere hucuın eaen Alman Taltm ve \,,a onların kalb ve vicdanlarındaki, hem biz mihmandarları ve maiyetindeki zevat ol fından izahat verilmiştir. Rumelikava ki meb'usların haricî siyaset ve İmpara şiddetle tenkid ederek diyor ki: Terbıye Nazın M. Rosenberg lerin kalb ve vicdanla.nmızdaki bir boş duğu halde Perapalas otelinden ayrılmış ğından gene otomobillerle Büyükdereye torluğun müdafaası meselelerine karşı « Bize teklif edilen yeni siyaseti zi bu taahhüdlerden ıbra etmeli ve yahud ve otomobillerle Rumelikavağına kadaı gelinmiştir. Burada Ankara motörüne bi fazla alâkadarlık gösterememekte bulun takib etmek için ya Lokarno taahhüdleri biz bunlan tanımamahyız. Bundan başYUNUS NAD1 [Arkası Sa. 6 sütun 4 te] duklannı beyan etmiştir. tArkası Sa. 3 sutun 6 da] süren bir gezinti yapmıştır. Rumelikavağı lAıkası Sa. 7 sütun 3 te] ni bizimle birlikte imza etmiş olanlar, bi Ismet Inönü, dün Izmirde çok mühim bir nutuk söyledi « Altın tedarik edebilmek için pamuktan daha kuvvetli bir vasıta yoktur ve altın getirecek en kuvvetli memba budur» Başvekilimizin riyasetinde İzmir Halkevinde bir toplantı yapıldı, İsmet İnönü müstahsillerin derdlerini dinledi Türk abidesine çelenk koyanların muhakemesi Dava sulh mahkemesine havale edildi, Sancak Türkleri komiserliğe ikinci bir telgraf çektiler Ayasofyanın altında bir hazine gizlidir Prof. Mambrı, Hipodromun meydana çıkarılması için o civardaki bütün binaların yıkılmasını ktiyor Avusturya krallığa doğru bir adım attı Pransa Cumhurreisi Alsas Lorende Büyük Harb maktulleri abidesini açacak Başvekil M. Şuşnig, Habsburg hanedanının hatırasını manidar bir şekilde andı. Bu haber Belgrad ve Londrada fena akisler yaptı Mareşal Mahmud han dün Ankaraya gitti Kıymetli misafirimiz Mareşal Mahmud Han Adalarda ve Boğaziçinde bir gezinti yaptı Almanyada bu iddia ile iki Fransız talebesi Almanlarda bu vesileden istifade ederek Sovyet tevkif edildi Rusyaya şiddetle hücum ediyorlar Alman devletine karşı suikasd mi? Bitaraflık kararından sonra Bir Fransız gazetesi Belçikayı tehdid ediyor Iskoçya Ingiltereden ayrılmak mı istiyor?