20 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 12 sahife 2 n d sahifede: Siyasî icmal 5 inci sahifede: Suriye ve Antakyada tetkikler Akverdi 6 ncı sahifede: Spor haberleri, Kadın sutunu umhuri ! 4468 Telgraf ve mektub adresi: Cmnlıuriyet, tstanbul Posta kutusu: îstanbul, No 246 SSİI 2 0 DİrİIICİf6Şrİfl 1 9 3 6 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyeti: 24298. tdare ve matbaa fasmı 24299 . 24290 KEMALİ Yazan: Tekin A Türk inkılâbı hakkmda kadar yazılmış eserlerin en melidir. Fransız parlâmento Herriot ve doktor Köprülü Fu için birer mukaddeme yazmıı Her gencin elinde bir tane malıdır. Başvekilimizin Pamuk üzerindeki Tetkikleri ğurlu elini hangi memleket işi üzerine koyarsa mutlaka iyi neticelere götürmek şiarında olan sayın Başvekilimiz İsmet İnönii b i r kaç gündenberi Ege mıntakasındadır, ve bu mıntakanın pamukçuluğunu ilerlet mek ve yükseltmek tedbirleri üzerinde çalışıyor. Haberin bu kadan bile bu mıntakada ele alınan çok önemli işin İsOrleans 19 (A.A.) Blumün Soimet Inönüne has kolayhklarla başarılaret departmanının radikal sosyalist fe kımından büyük Belgrad 19 (Hucağı hususunda hepimize itminan vermebir ehemmiyeti ha derasyonunda söylemiş olduğu nutuk, ğe kâfidir. Kaldı ki sayın Başbakan iğ susî) Yunanis çok büyük bir siyasî ehemmiyet almıştır. iz olacaktır. neden ipliğe kadar derinleştirdiği tetkik tan Harbiye Neza Yunan Kralı Ma Zira bu nutkun perşembe günü Biarritzlerinde almması lüzumlu görülen tedbir reti müsteşarı Gejeste İkinci Yorgi de toplanacak olan radikal sosyalist konPapadınas leri ehemmiyetle not ettirmiş bulunmak neral orduya bizzat bü gresi üzerinde muhakkak surette tesiri çıkan tddır. Anlaşılır ki Ege mıntakasının pa Belgradda yük bir ehemmi olacaktır. muk işi pek yakında en yüksek randıma Vreme gazetesinir yet vermekte ve Bu nutuk, bir saat devam etmiştir. nına çıkanlacaktır: Gerek kalite iti'ari Atina muhabirinf kıtaatımızı daima Blum, mayıs intihabatından evvel Franşu mühim beya teftiş etmektedir. sada mevcud olan vaziyetin bir tablosu le, gerek miktar bakımından. natta bulunrnuş Biz de Giridden nu yapmıştır. Harib, şimdiki vaziyetin de Başvekil pamuğun altm madeni me tur: Yanyaya kadar orsabesinde bir kıymet olduğunu ve altın bir teşhisini yapmış ve istikbalde sarfedi < Yunan ordu dumuzu fasılasız tedarikinin en kestirme yolu pamuk ye lecek faaliyetin ana hatlannı çizmiştir. sunu kuvvetli bir teftiş etmekteyiz. tiştirmekten ibaret bulunduğunu gözlere Blum, demiştir ki: hale getırmek için Majeste Kral Yorçarpan ve hisleri darbeliyen bir beligat çok çalışıyoruz. 4 « Yaptığunız işler methedilebilecegi bu ayın 26 sm M. Blum le ifade eylemiştir. Biz daha ilerisine gr 5 aya kadar ordu ği gibi takbih te edilebilir. Fakat hüsnü i ekseriyete ve memlekette siyasî ve iç da Selâniğe gide nı Jerek diyeceğiz ki verimli topraklarımız muz kendisinder rek orada yapıla niyet sahibi olan hiç kimse, hiçbir şey rimaî kuvvetlerin ayni toplanhsına istinad da bilgi ile istihsal edilecek pamuk'arın beklediğimiz vazi cak .büyük resmi yapmamış olduğumuzu iddia edemez. etmek suretile faaliyetine devam etmeli kıymeti herhangi altm madeninin cevher feyi ifa edecek bir geçidde hazır bu Bu saatte hakikaten mühim olan mese mi?» lerinden de yüksektir. Zaten her altm hale gelmiş bulu bir lunacak ve ordu leyi ortaya atacağım. îşimizde devam etBalkan devletlen erkdnıharbıyelerinin toplanacağı Bukreşten manzara Blum, bu sual memlekete tevcih edilmadeni diğer istihsal şubelerinin temin nacaktır. yu bir daha gözden geçirecektir, Bu meli miyiz? Kabine, parlamentodaki aykuvvetli bir hava teşkilâtı kuracağız. [Arkası Sa. 1 sütun 1 de] edeceği kıymetten daha yüksek bir kıy Millî müdafaamız için yaptığunız sigeçid resmi Yunanistanın siyasî ve asBalkan Antantına mensub devletle met veremez. Fazla olarak nadir bir parişler şayani ehemmiyettir. Fakat rin erkânıharbiyelerî teşrinisani aymda kerî tarihinde mühim bir yer tuta meta olan altının istihsali fazla kârlı ol bütçemize büyük bir yük teşkil etmi Bükreşte toplanarak Balkan devletleri caktır. Ordumuzu siyasetten tecrid için de madığı halde pek külfetli bir iştir. Meb yor. nin müdafaa plânları üzerinde konuşazulen yetiştirilecek toprak mahsullerile ilk defa olarak çok caklardır. Bu toplantı Balkan sulhu ba kat'î tedbirler almış bulunmaktayız.» Yunanistanda altın tedarikine imkân oldukça ki v a r chr elbette altın elde etmenin en kolay ve en makul yolu bu olur. Ne hacet, altın kıymet ölçüsüdür, pamuksa kıymetin kendisidir. M. Blum bir nutuk söyliBalkan Antantı Erkânıharbiy e yerek vaziyeti izah etti Balkan sulhunu kuvvetlendirmek için Fransada Halk cephesi yıkılacak mı? Reisleri Bükreşte toplanacak Bu toplantıda Balkan devletlerinin müdafaa plânları üzerinde muzakereler cereyan edecektir «Eğer Halkcılar cephesinin siyasî fırkalarından biri hükumete olan itimadını geri alırsa Meclis feshedilerek yeni intihabat yapılacak» Sancağın mukadderatı için Türkiyede pamuk ziraatinin ıslah ve tevsiine yalnız Ege mmtakasında ehemlzmir 19 (Hususî muhabirimizden, şıldığını, Küçük Menderes civanndaki miyet veriliyor değildir. Egeden evvel Telefonla) Başvekil ismet înonü göllerin de kurutulmasıle 70 bın dönuni Adana mıntakasında bu işe çoktan başbugün de Halkevinde müstahsillerle ko toprak elde edıleceğini ve keza Bakırlanmış olduğu malumdur, ve Ziraat W nuştu. Bayındır müstahsilleri, satış koo köyünde de 110 bin dönüm toprağın kâletimiz bütün memlekete şamil bir paperatifleri teşkilâtı yapılmasını ve muta kurtanlacağını, Menemen ovasmda dört muk plânı üzerinde çalışmaktadır. An vassıtların kaldınlmasını istediler. Kredi mislî fazla istihsalât yapılabıleceğini, cak Başvekilimiz Nazillide yapısı bite işlerinde tam zamanında hareket edilme pamuk müstahsiline tam zamanında krerek yakın zamanlarda faaliyete geçmeğe sini, bedeli taksitle ödenmek üzere ma di açılması lâzım geldiğini, her pamukçu hazırlanan büyük kombinanın orada kukine dağıtılmasını ileri sürdüler. Odemış kazada mahallî birer borsa veya birer miruluşu sebeb ve hikmetini daha manalı Fransa ile Suriye arasmda akdedilen murahhaslan da topraksız çiftçiye top zan yeri çaılmasını ve satışların burada kılmak için Ege mıntakasının zaten ergeç muahedenin müzakerelerinde buhır.mak ele almması mukarrer ve zarurî olan parak dağıtılmasını, zer'iyatta emniyetin yapılmasını, çünkü köylünün şimdi 78 mukçuluğunu ilk plâna geçirmiş bulu üzere bir müddettenberi Pariste bulunan tessüsü için bekçi teşkilâtına ehemmiyet kuruşa yaptığı satışta aldatılmakta olduFransız elçısi M. Hanri Ponso şehrimize nuyor, ve dörtbaşı mamur olarak. verilmesini istediler. ğunu, hükumetin bankaya Süppansiyon dönmüştür. Öğrendiğimize göre, Isken • Filhakika İsmet İnönü Ege mmtakası İsmet inönü, müstahsilin yeni pamuk vermek suretile faizi yüzde beşe indir pamukçuluğunu bir mesele olarak hal derun ve Antakya meselesi hakkında hüzer'iyatı etrafında aydınlanabilmesi için mesini, pamukçular arasında İzmirde iki letmek için onun hiç eksiksiz bütün un kumetimiz tarafından Fransaya verilen pamuk istasyonlarının bulunduğu yerler mıntakada 10 bin kilosu iki kat fiatla surlarını ortaya koymakla işe başlamış nota salâhiyettar Fransız mehafılinde de her sene pamuk bayramlan tertibini satın alınmak üzere teşvik müsabakaları müsaıd bir şekilde karşılandığmdaa bu tır. Bu defaki hayırlı seyahatinin basit açıldığını söyledi. Müteakıben hususî emretti. programı bile bunu göstermeğe kâfidir. meselenin Ankarada müzakeresine ka Önümüzdeki yıl ağustosta Adana, ey idarelerin takviyesi lüzumundan bahisle .Başbakan evvelâ Nazillide yapısı biten rar verilmiştir. Bugünlerde Ankaraya gi" lulde de Egede Nazilli ovasmda bayram aksi takdırde bu idarelerin mevcud bü kombinayı gezmiş, ondan sonra berabe decek olan M. Ponso bu hususta alâ yük makamlar karşısında kendi veçheleyapılacaktır. rinde mütehassıslar bulunduğu halde kadar makamat nezdinde temaslarda rine yürüyeceklerini, İzmir Vilâyetinin Vali Fazlımn verdiği izahat doğrudan doğruya pamuk müstahsili bulunacaktır. Evvelce Fransanın Suriye Müstahsille konuşma bittikten sonra 1,700,000 liralık bütçesinden 900 bin Foto Süreyya çiftçilerle temasa geçerek onlarla istih Fevkalâde Komiserliğinde bulunan M. lirasının muallim maaşlarına verildiğini, Başvekil Vali Fazlıya: Efgan Harbiye Nazınnın en son resmi salin bütün şartları üzerinde senli benli Poso ahiren Suriye ile akdedilen mua bu rakamın gelecek yıl bir milyona çıka« Sıra, sizindir, söyleyin.» den ileri bir samimiyetle çok açık konuş hede müzakerelerine de iştirak eü ği ciAnkara 19 (Telefonla) Dost ve Dedi. Valinm de adını deftere yazdı. cağını, hususî idare tekaüd sandığı aidamuştur. Cumhuriyet Türkiyesinin Baş hetle meselenin bütün safhalarına vâkıf kardeş Efganistanm Harbiye Veziri Vali şimdi îzmir Vilâyetinde ekilen tının yüzde ikiden yüzde beşe çıktığını vekili Avrupada mutad olan manasile bulunmaktadır. Bu itibarla müzakerele • Mareşal Şah Mahmud refakatindeki ze 100 bin dönüm pamuğun dört misline bunun da bütçede rol oynadığını, her yıl sadece bir kabine reisi değildir. Bilhassa rin kolayca ve Fransanın evvelce oeruh Antakya ve Iskenderun x?i uzerinde huku vatla birlikte bu sabahki trenle buraya [Arkası Sa. 7 sütun 5 tej çıkarılabileceğini, bunun üzerinde uğra îsmet İnönü böyle değildir. O, başkan de ettiği taahhüdler çerçevesi dalıilinde metimizle temaslarda bulunacak olan geldi. İstasyonda Millî Müdafaa Vekili llllillflintlltlllHMfllllllliniHIHIIIIflllllllllfttllltlMlllllllllllilflllllllllllllllllMMHIIMIMItlllltlllllMltltUlltlllllllMIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIfHllllllllllllll Fransız sefiri M. Ponso lık ettiği hükumetin herhangi şubesinde [Arkası Sa. 2 sütun 1 ds] General Kâzım Özalp, Hariciye Vekiolursa olsun hemen hemen herkesten ar • limiz Tevfik Rüştü Aras, Genelkurmay tık vukufu, malumatı ve hususile kanaAsbaşkanı General Asım, birçok büyük atleri olan bir adamdır. Kendisi sırası rütbeli zabitler ve kalabalık bir halk taidüştükçe temas ettiği muhtelif meseleler rafından samimiyetle istikbal edildi. Asüzerinde: kerî bir müfreze resmi selâmı ifa etti ve [Arkası Sa. 7 sütun 4 tel Malum a, biz bu iş üzerinde ihtr sas sahibi olan insanız! Diye şaka yapar. Fakat sürekli çalışmanın İsmet İnönündeki çok ileri anlayış ve kavrayış kabiliyetini bilenler bu .şakalara aldanmazlar. Onlar bilirler ki Başbakan meşgul olduğu her meselenin Brüksel 19 (A.A.) Hariciye NaYazan : ismail MUştak Mayakon bütün mahiyetini yakalamış ve onu ken zın SpaaE, Belçika işçi partisinin BrükGüneş Dil metodile yaptığımız Bugüne kadar Dilologların (işte disine hakikaten maletmiştir. O maliye sel federasyonunda bir nutuk irad ede tahlillerde sık sık kullandığımız keli bir kelime daha ki bu da fısıltı ile karcidir, iküsadcıdır, idarecidir, terbiyeci rek, Belçikanm müşterek emniyet ve melerden biri de (orijin) kelimesidir. şılanabilir; bu (dil+olog) kelimesi îdir, ziraatçidir, bütün içtimaî işlerin vâ karşılıklı muzaheretrprensiplerine sadık Paris 19 (Hususî) îtalya Hari Ancak şuradan buradan şöyle bir fı nin asliyetini de sırası gelince izah elcıfıdır, ve şimdiki halde bunların hep kaldığmı ve fakat Belçikanm dış politiciye Nazın Kont Ciano bu akşam tay sıltı kulağımıza kadar gelmektedir: deceğiz), doğru yolu bulamamış, kesinden sonra askerdir. İcab ederse asker kasına münhasır bu düşünceleri esas o • yare ile Berline hareket etmiştir. Roma «Biz bir taraftan dilimizin zenginli limelerin etimolojilerini izah edemeliği onlann hepsine takaddüm edebilir. larak kabul etmek imkânı bulunmadığını dan gelen haberlere göre, ltalyan Ha " ğini iddia ve bu iddiamızı ispat edip miş olmalarmdan biz mi mesğul olaVe işte görülüyor ki böyle Başbakanı söylemiş ve demiştir ki: riciye Nazırına İtalyanın Paris elçisi de dururken öbür taraftan meselâ bu cağız? Onlann metoduna bel bağla mız bugünlerde pamuk istihsali işini üv« Kendi müdafaasmı müşterek emrefakat etmektedir. Kont Ciano Berlin (orijin) gibi kelimeleri kullanm'akla yıp kendi öz malımız olan en güzel tısaslarmm en başına geçirmiş bulunu niyet politikasına bağlıyacak olursa kur de Alman Hariciye Nazırı Baron von türkçenin fakirliğini itiraf etmiş ol kelimeleri feda mı edeceğiz? yor! tulacağmı zanneden Habeşistanın akı Neurathla, Behlergartende de M. Hitmuyor muyuz?» Bu kısa istitrattan sonra ~ rçeVzua Her çiftçiye soruyor: Nekadar dö beti gözünüzün önünde bulunsun.» lerle mühim mülâkatlar yapacaktır. Derhal cevab verelim: Biz (orijin) avdet edelim: Brüksel 19 (Hususî) Hariciye ftüm pamuk ekersin? Bu ziraatte kullan(Origine) kelimesi için <dje petit Bu mülâkatlarda Roma protokolunu kelimesini türkçe karşıhğı olmadığınHığın vasıtalar nedir? Dönüm başına ne Nezareti Müsteşarı bu akşam gazeteci masraf yaparsm? Her dönümden neka lere beyanatta bulunarak şunları söyle • Haritada görülen kalın siyah çizgiler Fran imzalıyan devletlerin yapacağı konfe dan yahud olup ta yazılarımıza ya Larusse illustre» de tesadüf eitiğimiz Üar pamuk alırsm? Bu işte çektiğin zor • miştir: sızların yaptığı meşhur Magınot hattıdır. ransla Almanyanın da bu protokola ış bancı kelimeler karıştırmak gibi lü izahata göre, bu kelime (%ırgir = « Belçikanm verdiği bitaraflık ka Diğer hat ta Manş denizi kanaltna kadar tiraki, Lokarnocular konferansı ve Al * zumsuz bir hevese kapıldığımızdan çıkmak, zuhur etmek) dem.ej: ' olan Juklar nelerdir? imtıdad eden kaleler hattmt gosteriyor manya ile îtalya arasmda akdi mutasav dolayı değil, kelimeyi bir Türk olarak lâtince (origo oriri) eışlj%jar^ geliBu suallerin cevablanndan icab « karan ne Fransanın aleyhine, ne de AlHenlçri müessir tedbirler karşılıyacaktır. manyanın lehinedir. Belçikanm bitaraf " rasında bulunan Almanya ile Avustur ver ittifak meseleleri görüşüleceği haber tanıdığımızdan ve bunu ispata muk yormuş. (Larusse) luga^, b^ji izahatı lığı eskiden de taahhüd edilmişti. O za ya Büyük Harbde bitaraflığımızı ihlâl verilmektedir. tedir olduğumuzdan dolayı sık sık verdikten sonra kelimeyi §u Süretle YUNUS NADI [Lutfen sahifeyi ğevirinizl lArkası Sa. 5 sutun 4 tel man bitarafbğımızı taahhüd edenler a * lArkası Sa. 3 sütun 3 ie] kullanmaktayız. İArkaaı Şa. 3 sütun 6 da} Müzakerelere yakında Ankarada başlanacak Mareşal Mahmud Ankaraya vardı Muhterem misafirimiz çok samimî tezahüratla karşılandı Başvekildün de Izmirde tetkiklerine devam etti İsmet İnönü bugün gene ayni maksadla Manisa ve Balıkesire gidecek Şehrimize gelen ve bugünlerde Ankaraya gidecek olan Fransız sefiri bu iş üzerinde derhal temaslarda bulunacak Fransa Manş denizine kadar istihkâm yapacak Türk Dili üzerinde TETKİKLER Belçika Hariciye Nazırı, «Habeşistanın akıbeti gözümüzün önünde duruyor» diyor Almanya İtalya arasmda ittifak Orijin (Origine) keli mesinin tahlili Kont Ciano dün tayyare ile Berline gitti