22 Mayıs 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGÜN 2 nci sahifemizde: Siyasî icmal 5 inci sahifemizde: Yukarı Tunada bir gezinti Reşid Saffet, Paris mek tublan 6 ncı sahifemizde: Havacılık bahis leri Abidin Daver, Spor haberleri ınl yll caın • >iq|7 İSTANBUL CAĞALOĞLU LL İTİByiS Sayi. 4ü l l Telgraf ve mektub adresi: CumlıuTiyet, İstanbul Posta kutıum: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366 Tahrir heyeti: 24298 İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketı 24299. 24290 umhuriyet İ3JÜ Blr Imparatorluktan diğerlne ! ( Fransız karikatürü ) Türkiyemizin Hayatî işlerinden: Ziraat Enstitülerimiz Avrupa Harb Tehlikesile Karşılaşıyor Italya tedarikât yapıyor, Fransada telâş başladı Badoglio Romaya geliyor Italyan ordusu cenubda ilerliyor devam etmektedir Ankara: 21 mayıs irkaç yıllık bir fasıla ile bu defa tekrar ziyaret ettiğimiz Ziraat Enstitülerimizi en çabuk bir gözden geçirişle dahi olsa artık iki üç saat içinde gezmek mümkün değıldir. Nitekim biz iki üç saat içinde Enstitülerimizin yarısını dahi göremedık. Enstitülerimizin hepsin görmek için her biri bu kadar saatlik bir iki ziyaret daha yapmaklığımız lâzım geldiği bilhesab anlaşılmıştır. Bu ziyaretleri de yaparak tetkiklerimizi ikmal edeceğiz. Fakat ilk gördüğümüz kadannm heyecanını söylemek için diğer ziyaretlerin sonunu almağa kadar beklemek tahammülünü gösteremiyoruz. Ilmin bıkıp usanmaz tahlillerinden çıkan neticeler öyledir ki Ankarada kurulan bu Enstitüler kendilerine çizilen yolda yürüyerek ileriledikçe Ve yükseldıkçe memleketin kazanacağı bilgi ve zenginlık genişliğinin gözleri kamaştıracak nisbetlerini şimdiden hakikaten heyecanlarla tahayyül ediyoruz. Ankara Ziraat Enstitüleri ziraate ilmi ve fenni hâkim kılmak amacile kurulmuş ve İşe koyulmuş müesseselerdir. Buna göre müesseselerin umumî meyzuu Türk vatatunda bütün tabiatin ilim gözü ile müşahede ve tetkikidir. Her alanından binbir faydah sonuc çıkarmak azmile ele alman böyle bir işin nekadar çekici bir mahiyette olacağını pek kolay anlarsınız. Her şubede ve her şubenin binbir parçasından her biri üzerinde, hatta en küçüğü üzerinde yapılan tetkiklerden her birinin siM. Musohmnın rtyasetınde toplanan Buyuk Faşıst Meclısı ve Habeşıstanda Badoglioya ze verdiği his sonsuz bir sevincdir. Harb tehlikesi geçinciye Ingiltere AdisAbabadaki Habeş hükumeti meçhul kadar orada kalacak bir yerde faaliyetine askerini geri çekmiyor Belçika Kralı arayı bulmak üzere Ingilterede esrarengiz bir seyahate çıktı. M. Grandi Ingiltereye teminat verecek Italyanın üç defa tekrarlanan taleblerine Ingiltere red cevabı verdi. İtalya vaziyeti vahim şekle sokmamağa çalışıyor Yeni bir ihtilâf daha Italyanlann yeni işgal ettıkleri sahayı gosterir harita Adis Ababa 21 (A.A.) Italyanlar, Debra Marcosa girmişlerdir. ttal yanlar bu suretle Godjam eyaletini kontrolları altmda bulundurabilecek bir vaziyete gelmişlerdır. Tabiati sever misiniz diye sormak ta söz müdür? Tabiati kim sevmez? Fakat onun esranna nüfuz ederek kendisini beşerin saadetine hizmet edecek bir itaate irca ettiğıniz zaman tabiat bin kere daha sevimli olur, ve Türk vatanının tabiati işte Ankara Ziraat Enstitülerind« dıkkat ve itina ile okunmağa başlamış olan böyle bir kitab halindedir. Bu çok büyük bir kitabdır. Takdır edersiniz ki onun okunması üç beş günde ve üç beş yılda bitemez. Düşününüz ki Türkiyenin bütün taşı toprağı, yeraltmdaki cevherleri ve yer üstündeki hayvanlan, nebatlan ve muhtelif iklimlerinin bütün kabiliyetleri gözden geçirilerek ayn ayn tesbit edilecektir. Bu kendi başına bir âlemdir. Ankara Enstitülerile işte biz bu âlemin içine ilk adımlanmızı atmış ve onun binbir meselesine el koymuş bulunuyoruz. Alem o kadar büyüktür ki bize ilk kuruluşlan sıralannda ihtiyaca kâfi binalar gibi görünen Enstitülerin muhtelif daireleri manzumesi daha ilk adımlarda işe nisbetle küçük kalmağa başlamıştır bile denilebilir. Şu camekândan dolup taşan buğday çeşidleri, açık görülüyor ki, birkaç yıl sonra kendi başına koca bir bina istiyecekör. Tetkiklerin böyle ilerileyişi ise memleketimizde bu ana mahsulün ıstıfasına hizmet ederek yakın bir gelecekte Türkiyenin en iyi buğdaylan en rahat ve en bol bir surette yetiştirdiği görülebilecektir. Şimdiden Polath buğday nevimizin bütün dünyaca en iyi buğday sayılan Manituba buğdayına faik vasıflan tesbit edilmiş bulunuyor. Türkiyede kaç çeşid buğday yetişiyor? Bir Rus ziraat alimi memleketimizin bir kısmında yapmış olduğu tetkiklerle buğdaylanmızın üç yüz elli çeşidini tesbit etmiş ve bunun üzerine gayet kıymetli büyük bir kitab da yazmıştı. Enstitülerimiz bu kıymetli eseri kendi dilimize çevirtmektedir. Bizim Enstitülerimizin araştırmalan sonunda bu miktardan daha çok buğday çeşidi bulunmuş olmakla beraber henüz araştırmaların sonu gelmenıiştir. Memleketimizde bulunacak buğday çeşidlerinin binden aşağı olmıyacağı tahmin ediliyor. Bu çeşidler içinde yüzyıllardanberi kanşa kanşa tereddi etmiş tuğday nevilerinin de az olmadığı şimdiden görülmektedir. Tetkik ve tasfiyede ilerilendikçe muhtelif toprak ve iklimlere vekâlet edecek olan Mareşal Grazıani Roma 21 (A.A.) Royter Ajansı ğine göre M. Musolini, icabında kendimuhabirinden: sile istişarede bulunmak üzere Mareşali Mareşal Badoglio, zecrî tedbirlerin yanmda bulundurmak istemektedir. sebebiyet vermesi muhtemel bulunan Italyada silâh altına çağırılanlar Avrupada harb tehlikesi zail oluncıya Romadan bildirildiğıae göre Faşist adar İtalyada kalacaktır. Zannedildi lArkası Sa. 7 sutun 1 de] Mareşal Grazıani AdisAbabaya geliyor Adis Ababa 21 (A.A.) Mareşal Graziani, Adis Ababa tayyare karargâhına gelmiştir. Mumaileyh, Mareşal Badoglionun gaybubetinde ona vekâlet edecektir. lArkası Sa. 7 sütun 3 tei Adis Ababada İngüiz sefareti ve Hindli muhaftzlan Londra 21 (A.A.) Röyter Ajansınm öğrendiğine göre, Paris ve Londradaki Italyan sefirlerije Fransa ve îngil tere Hariciye Nezaretleri arasında ya pılan mutad noktai nazar teatileri sırasında Adis Ababadaki Fransız ve In giliz tebaasını himaye eden Fransız ve Ingiliz kuvvetltrinin geri çekilmesi İtalya tarafından şifahî surette iltimas edilmiştir. Italyanın bu kuvvetlerin geri çekilmelArkau Sa. 7 sütun 1 de] Mısır da tehlikeyedüştü! Zora gazetesine göre Her şeye rağmen! Baldvin Süveyşin tahkim ve müdafaa edileceğini söyledi Libya smırında Mısirin müdafaa tertibatı tamamlandı. Vehib Paşa Italyanın bir buçuk milyonluk Habeş ordusile Mısırı kolayca işgal edeceği fikrinde Bu maksadla Cenevrede Balkan delegelerini bir içtimaa çağırmış Akdeniz misakını Fransa, İtalyayı kazanmıya çalışıyor! Hariciye Vekilimiz Aksi takdirde Alman Italyan Macar ittifakile teklif etmis! Baltıktan Adriyatiğe kadar 100 milyonluk bir faşist seddi kurulmasından korkulmaktadır Paris 21 (A.A.) Gazeetler, dün M. Sarraut, M. Boncour, M. Leger ve M. Blum arasında yapılmış olan görüşmeler neticesinde haricî vaziyetin vahim değilse de pek ciddî olduğunu ve Cenevre toplantısının yaklaşmış olması, Îngil tere ile Italya arasındaki gerginlik ve Avusturyadaki vaziyet dolayısile çok acil tedbirler alınmasının zarurî bulunduğu nu meydana çıkarmış olduğunu ittifakla kaydetmektedirler. Petit Parisien gazetesi, Italyan Habeş ihtilâfmın tasfiyesi usullerine ve Italyanın Avrupada mesai birliğinde bulunmağa mütemayil olup olmadığma dair Paris, Londra ve Roma arasında hemen noktai nazar teatilerinde bulunulmasının zarurî olduğunu ehemmiyetle kaydet mekte ve aksi takdirde Italyanın Cenevre müessesesinden aynlmasının kat'iyet kesYeni teşebbuslerde bulunacak olan Franbedeceğini ilâve eylemektedir. Bu gazete diyor ki: «Italya, otomatik bir surette Alman yaya ve Macaristana yaklaşacak, yana şacak ve ergeç Baltık denizile Adriyatik denizi arasında yüz milyon insandan mürekkeb bir faşist seddi vücude gelerek demokrat Avrupayı ikiye bölecek ve tehlikeli bir surette Fransayı en emin men sız Nazırı Pol Bonkur, Romanya Kralı Karol ve Titulesko ile goruşurken 1 Mersa Matruhta İngtliz Londra 21 (Hususî) Avam Kamarasınm bugünkü celsesinde beynelmilel siyasî vaziyet hakkında hükumetten ir çok sualler sorulmuştur. Bu münase'etle son hâdiseler neticesinde Mısır ile 'ilistinin dahilî işlerine başka memleket Sofya (Telefonla) Sofyada çıkan Zora gazetesine İsviçreden bildırildiğine nazaran Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras, Montröde toplanacak Balkan konferansı için şımdi Cenevrede büyük bir faaliyet gostermektedir. Hariciye Vekilimiz Mılletler Cemiyeti konseyi azalarmdan maada Balkan devlet lerinin de Cenevredeki daimî delegelerile bu husus için birkaç defa görüş müştür. Bu hususî görüşmelerde Bulgar gazetesine göre büyük bir alâka uyandıran karargâht ve siperler ve muhtelif dedıkodulara sebebiyet veler tarafından müdahale edilmesine mü ren şu teferruat meydana çıkmış: saade edilip edilmiyeceği ve Süveyş ka Hariciye Vekılimızin fikrine göre, înalmdaki emniyet tedbirlerinin ne suret talyanın Habeşistandaki zaferinden sonle takviye edileceği sorulmuştur. lArkası Sa. 4 sütun 4 te] Başvekil M. Baldvin bu suallere ce[Arkası Sa. 3 sutun 4 te\ ııııııııııııııııııııı ıııııııııııııııı 4 ımııııııı Böyle olacağı belliydi,, ıııııııııııııııııııııııııınııııııııımııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuıııiıııııııııııı ııııııııı 6 aylık kontenjan listesi çıktı Kararnamenin bütün esaslarmı neşrediyoruz Ankara 21 (Telefonla) Bir temmuz 1936 tarihinden kânunuevvel 1936 sonuna kadar mukayyed olacak kontenjan kararnamesi Vekiller Heyetinden çıktı. 1936 senesinin temmuz, ağustos, eylul, teşrinievvel, teşrinisani, kânunuevvel aylarından ibaret altı aylık devreye aid ithal rejimi listeleri de bu kararnameye bağlıdır. Kararnameye bağh S listesinde yazılı tarife komisyonlanna faatlerinden ayıracaktır.» Panl Boncourun yapacağı temaslar Yeni Hal ihtiyaca kifayet etmediği için alelâcele ahşab bir Hal daha yapılıyor Paris 21 (A.A.) M. Blum, dün M. Sarraut ile M. Paul Boncour ve M. Alexis Legeryi kabul etmiştir. Görüşme[Arkası Sa. 7 sütun 2 dei ıııııiMiMiııııııııııııııııınııııııınııııııınıınııııuııınııiMiııııııııııııııılılllıııiMiııııııııiııııiHillllııiıııııııııllllHlııllıııııııııııllllllllıılllillllllMlllıllllı Hâdiseler arasında ^». . ^ » mı yazmıya baslıyorum. *Bin dokuz yüz yirmi sehiz yth 6irinciteşrin ayınm yirmi sekizinci gü nü, Kraliçe Zaoditunun himmetile yiiksek tahtına çıktığım Habeşistana aid siyasî hatıralarımm teferruattnı yazmıya başlamadan evvel, gayet «hemmiyetli ve cihan tarihinde meçhul kalmasım reva görmediğim bir hâdiseyi, omrüm vefa etmez de kaydede • mem korkusile hemen şara^ıkta nak letmeyi kendi kendime irttdje ediyo rum. (Zira kendimden başka irademe tâbi hiçbir tebaam halmamısttr.) <Ey Necaşiler Necaşiti, ey btuıdan ILutfen sahifeyl çevfrtniz] YUNUS NADt Necaşinin hatıraları lArkası Sa. 3 sütun 5 te] Finlândiyadaki 7ürkler Arasında Beş gün Yazan : Nadir Nadi İngiliz gazetelertnden biri, Habeşis^tan Imparatorunun Kudüste yaz • mağa başladığı hatıralarını neşredi yor. Şerefli ve elim intıbaların yükü altmda buratn buram terliyen bir hafızanın son ifrazatı neler olabilir? [Arkast Sa. 7 sutun 4 te] Bunu düşiirnnüş ve ımparatorun hatıralarına şöyle başlıyabileceğini tahmin etmiştim: «fien, Habeşistan tmparatoru, Krallar Kralı, Necaşiler Necaşisi, Lic YasYeni Halde inşaat sunun halefi, Ras Tafari ve Habeş Eski Meyvahoşun yerinde ahşab yeni baren açılacaktır. Yalnız büyük Hâlde Ankara 21 (Telefonla) Başvekil tahtındaki unvanile cihanda meşhur Hâl yapılmakta olduğunu dünkü nüsha perakende satış yapılmadığı halde bura Ismet İnönü ile Nafıa Vekili Ali Çetin Haile Selâsiye, bugün, 9 mayts 1936 mızda yazmıştık. Bu yeni Hâl birkaç gün da perakende satış da yapılabilecektir. kayanın bugünlerde tayyare ile îstanbula tarihinde, Kudüste, Hazreti Davud 0telindeki hususî dairemde hatıraları içinde ikmal edılecek ve aybaşından iti[Arkası Sa. 7 sütun 4 te] seyahat etmeleri muhtemeldir. Başvekil tayyare ile Istanbula geliyor