19 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURİYET 19 İkinciteşrin 1935 "Tofar,, ın nişaniısı H. H. Ewers'den Günlerdenberi kiralık oda aramaktan bıL > usanmıştım. Nihayet, bir evin üçüncü katında bulduğum iki odayı, ne olurâa olsun tutmağa karar verdim. BenLn odamdan geçilerek gidilen iki küçük oda daha vardı, ki bunları da Friç Bekers isrnlnde bir adam kiralamıştı. Tanı^adığım bir kimse ile, kapısı bir, içiçe odalarda oturmak pek te hoşuma gitmemekle beraber, artık kapı kapı dolaşıp cv arayacak halim kalmadığı için yeni odama yerleştim. ( Kitablar arasında Türk Büyükleri veya Türk Adları Finlandiya Türkleri ve Cumhuriyet bayramı RADYO Q Bu aksamki program ÎSTANBUL: 18 dans musikisi (plâk) 19 BayaM Halide konuşuyor 19,30 Ege caz. Fehmi Ege ve arkadaşları 20 Konservatuar, nefesli sazlar profesörlerinin kon « seri, Flüt: Ernst, Obua: Koblinger, Klârinet: Cemil Cevdet, Fagot: Kühn, Korno: Eidler 20,30 Radyo caz ve tango gruplan 21 Stüdyo ork'estrası 21,35 son haberler . borsalar 21,50 Vokal ve enstrumantal sololar (plâk). VİYANA: 17,10 gramofon 18,05 büjüklerle ve küçüklerle konuşma 18,35 şarkılar ve opera parçalan 19,05 konuşma, fran sızca ders, konuşma, haberler, hava raporu, ulusal yayın, konuşma 21,10 valslar ve marslar gecesi 22,30 haftanm bölemi 22 55 haberler 23,05 senfonik konser 1,20 dans havaları. BERLÎN17.05 musiki 17,35 büvük üstadlann genelik eserleri 18,05 Könisbergden 19,35 sesli filme dair 20,05 Lâyipzig den 20,45 günün akisleri 21,05 ha berler 21,15 Frankforttan 23,05 ha berler , 23,35 kanşık program 24 05 Münihten. BUDAPEŞTE: 18,30 gramofon 18,55 işçilerin zamanı 19,25 Cingene musikisi 20.05 A vusturya kültürü gecesi 21,15 piyes 22,30 haberler 22,55 Çingene musiki si 24 cazband takımı 1,10 haberler. BÜKREŞ: 18,20 gramofon 20.05 haberler 20,20 piyano konseri 20,45 konser: Betho venin eserleri 21,35 senfonik konser 22,35 haberler 22,50 salon musikisi 23.35 eğlenceli konser 23,50 almanca haberler. PARİS (Radio Paris): 20,25 kanşık yavm, gramofon 20,55 Rus sarkıları 21,15 haberler 21,40 Parislilerin zamanı 22,30 konser . 23,15 senfonik konser 1,05 gramofon. ROMA: 17,45 eğlenceli konser 18,35 Asmaradan nakil 19,35 yabancı dillerde ha berler 20,05 almanca haberler 20,40 ingilizce haberler 21,05 italvanca ders21,10 Yunanistan için yavın 1 21,25 haberler . 21,55 karısık program 23,05 üivano konseri 24 05 haberler. uğraştıktan sonra nihayet sökebildık. AnKütahya saylavı Besim Atalay bı ni, sevincle ellcrini sandığa daldırdı. adla önemli bir eser bastırttı. Sayın mü A ! Yumuşak birşeyler var! ellifin bu eseri, bundan 12 yıl önce 11 Diye bağırdı; arkasından, ,acı bir çığsahifelik bir kitab halinde çıkmıştı. Bu lık kopararak ayağa kalktı ve sırtüstü ilk basımdaki adların sayısı mahdud o düştü. Bayılmıştı. Divanın üstüne yatır lup ancak altı yüz kadar tarihiğ ve mi dım. Ayıltmak için tedaviye başladım tolojik Türk adlannı ihtiva ediyordu Aradan yanm saat geçtiği halde, Anni Halbuki, büyücek bir cild halini alan bu ikinci basımda beş bin kadar türkçe ad hâlâ kendine gelmemişti. vardır. Tam bu sırada, kapıya, dışarıdan bir Besim Atalayın eserleri içinde en 5 anahtar sokulduğunu işittim. Bekers gelnemli bulunanı yazımızın konusu olan mişti. Vak'ayı kendisine anlattım. Şaşınr <Tü»*k Büyükleri veya Türk Adlan> dır Ilk gece, günlerdenberi süren yorgun gibi oldu. ki, Türk ulusunun adı, sanile Türkleş Bu sandık bana aid, dedi. luğumu derin bir uyku ile dinlendirdikten me ihtiyacını tatmin etmek üzere yazı •Finlandiya Türkleri Helsinki şehrinde bir toplanh yaparak Cumhuriyet bay Size aid olan bu sandığın içinde, lan ilk eserdir. sonra, sabahleyin uyandığım vakit, ev lamını kutlulamışlardır. «Finlandiya Türkleri Birliği» tarafmdan tertib edileı sahibi kadın, öteki kiracının, saat yedide bu kadını korkudan bayıltacak ne olabiBu eserin 12 yıl önceki birinci bası • bu toplantı çok neşeli ve heyecanlı geçmıştir. Resmimiz, toplantıya iştirak edenmının baslangıcında şu satırlar yazılıçıkıp gittiğini haber verdi. Bu havadise lir? dır: <... Türkler Arab tesiri altında kal leri bir arada göstermektedir. Hiç. Ehemmiyetli birşey değil. pek meır un olmuştum. Eğer her sabah Anninin bayğınlığı beni o kadar şarıt dıkları gündenberi hergün biraz daha Bekers bu kadar erken giderse, beni hiç mıştı ki, sandığı muayeneden geçirmeği kendilerini unutmuşlar; biraz daha Işte sizi eğleneirecek zevk ve neşe verecek film rahatsız etmiyecek demekti. düşünememiştim. Şimdi Bekersin, bu baş kendilerinden uzak olmağa çalışmışlarDüşündüğüm gibi de oldu. Bu eve tadır Fakat son zamanlarda geçir şınalı on beş günü geçtiği halde, kom tan savma cevabı aklımı başıma getirir gi dikleri felâketler ve bin yıldanberi albi olmuş, merakımı tahrik etmişti. Sandışumun yüzünü bile görmemiştim. dıklan dersler Türklerde biraz da kenğa doğru ileriledim, içine baktım. SamanBir akşam. saat onda. ara kapı vuruldilerini öğrenmek ve bellemek yolunADOLF VOHLBRÜK RENATE MULLER lar ve talaşlar arasında, kendi ölüleri dolu du ve Friç Bekers içeri girdi. da bir heves ve gayret uyandırmıştır... idi. GEORGES ALEXANDR Arasıra Konyadan, Ankaradan, Ma Akşamınız hayrolsun. Rahatsız etFakat bu işle meşgul olacak vakit yok raştan, Içelden, Usaktan aldığım mekmiyorum ya? Pek tu. Anniyi, yanm saattenberi devam eden tublarda benden Türk adlar istiyorlar Hayır, kat'iyyen. Esasen yazımı yakında baygınlığından ayıltmak lâzımdı. Be dı...> îşte, Besim Atalayın 12 yıl önce bitirmiştim. vazdığı eseri, gene o zamanki ulusal bir Ohalde biraz sizinle oturabilirim. kers, doktor getirmek teklifinde bulundu. ihtiyacı tatmin etmek üzere kaleme ai ^ ^ " Sinemanın 5 büyük yıldızı Hay hay, buyurun. Yazımm öyle İkimiz birden fırladık, o, karşımızdaki lınmıştı. S E F İ L L E R filminin rekorunu kıran HENRY ROLLAN, bir noktasına gelmiştim ki ister istemez evde oturan doktorun kapısını çalarken. Bu eserdeki adların hepsi tarihî vesi ben de bir sokak ötede başka bir doktora MADELEINE OZERAY, CONSTANT REMY, LUCİEN BAROUS duracaktım. Esatirî bir vak'a tasviri var. kalardan ve Türk mitolojilerinden topTafsilât toplamak için yarın kütübhane koştum. ve ( Komedi Fransaise ) den MARCELLE GENlAT lanmıştır. îhtimal ki, bundan dolayı *** bazı şahıslann zevkine, hoşuna gitmi ye uğramak lâzım.. EUGENE SUE'nün meşhur romam Doktoru evinde buldum; beraber hızlı yen arşavik adlar da bulunur. Gene bu Friç Bekers gülümsedi: hızlı bizim eve doğru geliyorduk. Be eser ihtimal ki, birçok vatandaşlar için Acaba size yardım edemez miyim. kersin sokak kapısının önünde beklediğini pratik cihetten, beklenen sonucu vereKendisine birkaç sual sordum, fevka gördük. O karşı evdeki doktoru bulama mez. Fakat, Türk adlarının toplanmalâde vazıh cevablar verdi. Hayret ettim mış. Orada benim avdetimi beklemişti. sının yalnız ad alma için olmadığını da Siz müsteşrik misiniz, Mösyö Be Hep birlikte yukan çıktık... Fakat Anni gözönünde bulundurmak gerektir. kers? dedim. Savın müellife teşekkür etmek ve eodada yoktu. E h ! Bir parça. serini ulusal ad, tarih ve dil araştırmafilmi, önümüzdeki perşembe akşamından itibaren Fena halde şaşaladım. Bekerste de ayO günden sonra sık sık konuşuyorduk larile ugraşanlara tavsiye etmek bor ni şaşkınlık vardı. On dakika evvel, kencumuzdur. A. tNAN Bekers yalnız kendi şahsına dair söz söy dinden geçmiş bir halde divanın üzerinde lemekten kaçınıyordu. bıraktığımız hasta bir kadın, birdenbire Esrarengiz bir adamdı. Kendi odasın muzafferiyetini teşkil edecektir Union Françaisde konferans ayılıp yerinden kalkar ve çıkıp gidebilir dan benim odam'a geçilen ara kapıyı ağı. miydi ? 20 ikinciteşrin 1935 çarşamba günü bir Acem halısile örtmüştü. Bu halı, onun Aramadığımız köşe bucak kalmadı. saat 18,30 da Union Française de, Gü odasmdan benim odama ses gelmesiru Bütün şehir halkı, en büyük Fransız artistlerinden bahsediyor zel San'atler Genel Müfettişi ve Fransız engel oluyordu. Sokağa çıkacağı zaman Anni, sır olmuştu. Biz kapıdan çıkınca millî saravlarla sivil binalar mimarı M. CHARLES BOYER GABY MORLEY kapısını sıkı sıkı kilidlerdi. Ev sahibi ka ayıldıgma ve kedi ölülerinden uzaklaş Laprade tarafmdan cProjeksyon> larla JACOUE CATELAlN MICHEL SlMON'u mak için kendini biran evvel bu evden dın onun odasını toplamak, süpürüp teberaber Fransız san'atinin yeni meyil mvsimin en büyük muvaffakiyeti olan Henry Bernstein'in eseri dışan atmak istediğine hükmetmekten leri hakkında (Mimarlık Dahilî Bahmizlemek için ancak sabahlan, kahvaltı başka çare yoktu. çeler) konferans verilecektir. Herkes zamanı içeri girebiliyordu. Anninin ne evini, ne ailesini biliyor girebilir. Cumartesi günleri, evde, umumî temiz dum. Elimde yalnız bir postrestant adresı lik yapılırdı. O gün, kadın, odayı temiz vardı. Oraya derhal bir mektub yazdım Çocuk Esirgeme kurumunun bu hafta lerken, Bekers bir kanapeye oturur, pipoteşekkürü gidip mutlaka görünüz ve işin sonunu beklemeğe karar verdim. sunu içer ve i§ bitinciye kadar bir yer **• Çocuk Esirgeme kurumu Eminönü ayrılmazdı. Gece Bekersle beraber oturduk, ko şubesinden: Bütün rekorları kıran film Komşum, işgal ettiği iki odanın Küçükpazar Çocuk Esirgeme kurumu nuştuk ve geç vakit ayrıldık. Yatak odaküçüğüne de ağır perdeler asmıs, fazla yoksul yavrularından on çocuğu tepe ma geçtim. Açık pencereye yaklaştım. den tırnağa kadar giydirerek bunların olarak, kapısına iki tane kol demirile bi. Aşağıda uzayıp giden büyük bahçenin yoksulluklarını unutturan Meyva Hali emniyet kilidi takmıştı. Bütün bu haller ağaclannı hafif bir rüzgâr belli belirsiz kumusyoncularından Bahri Doğan den fena halde meraka diişen ev sahib kumusyoncularından B a h i Doğ ve kımıldahyor, yapraklar parlak bir ay ziSağırzade Mehmede kurumun pek de kadın, Bekersin esrarına nüfuz edebil yası içinde yüzüyordu. rin teşekkürlerini sunarız. sinemalannda birden emsalsiz muvaffakiyet kazanmaktadır. mek için komşunun bahçesinden tarassu Ansızın, dışandan, benim ismimi çağıHamiş: Bu tilm başka hiçbir Beyoğlu sinemasında gösterilmiyecektir. da bile kalkmıs,, fakat küçük odanın pen Pek yakında: ceresini örten siyah bir perdeden başka ran bir ses duyar gibi oldum. Kulak ka barttım, ayni sesi tekrar işittim. Bu Anhiç birşey görememişti. ninin sesiydi. Gecenin sessizliği içinde: Istanbul Oniversitesi Astronomi Ev sahibinin tecessüsü yavaş yava: Anni! Anni! diye haykırdım. profesörü Bay Fröndlik ayın parça bana da sirayet etti. Bekersin esrarlı va Cevab yok. Tekrar seslendim. lanması etrafındaki mühim düsünceziyeti etrafında bir sürii tahminler, fara lerini bugün çtkan Yedigünde anlat Anni! Aşağıda mısın? ziyeler yürüttük, hatta kalpazanlığına bi Bu şaheseri yaratan Gene cevab yok. Anninin bahçede ne maktadır. Profesörün bu sözleri çok le hükmettik. Fakat, öteberi aldırmak ü işi olabilirdi? Hem de o saatte. Akşam dikkate lâyıktır. Bugünkü Yedigünde zere yahud oda kirası diye verdiği para dan içtiğim içkinin tesirile bana öyle gel bu kıymetli yazıyi okuyunuz. ları bankada sıkı sıkı muayeneden geçirt di galiba diye düşündüm. tikten sonra, sahte olmadıklannı anlayın Yatağıma uzandım. Birkaç saat süren ca, en kuvvetli bulduğumuz bu tahmin Aşk Heyecan Kin saçan tnüthiş bir film. BOSNA SEVDALARI derin bir uykuya dalmışım. Uyku ara de suya düştü. Türkçe sözlü, şarkılı sında, Anninin beni çağıran sesini, fakat • S O N T E B L I G 1 Bekersin adresine, arasıra iriliufakl Munim ihtar: Her gece sinemamızın bu sefer tüyler ürpertici bir çığlık halinpaydosunda Doğancılar Duvardibi, Nuh sandıklar geliyordu. Ev sahibi kadın Yarmdan itibaren İKİ GÜNÜNUZ KALDI •• de, bir defa daha işittim. kuyusu tarikile Bağlarbaşına tramvay bütün gayretine rağmen bu sandıklann Bu harikulâde eser perşembe gunü Onun sesini son işitişim bu oldu. Kâ vardır. içinde ne bulunduğunu bir türlü anlamasabah Istanbuldan jidecektir bus dolu uykumu dağıtan bu son çığlık ğa muvaffak olamamıştı. Komşum, sandıüzerine yataktan fırladım ve artık saba diri diri tahnit ettirmesiydi. Sinemasının büyük muvafğı alınca odasına kapanıyor, içini boşalMısır şairlerinin «Tofar» m nişaniısı fakiyeti başlıyor fayor, boş sandığı, ocakta yaksın diye ka ha kadar uyuyamadım. GÖNÜL OYUNLARI MELEK Sînemasında PARİS ESRARI SARAY SİNEMASININ S A Â DE T TÜRK Sinemasında Nöbetei eczaneler Bu gece nöbetçi olan eczaneler şunlardır: tstanbul cihetindekiler: BaVırVnvijndp (MerkpT^ Cerrahna. KLEOPATRA M E L E K ve İ P E K ELHAMRA izmirde sinemasında gösterilecektir. Ay Parçaliıiacak mı? Görünmiyen Adam filmini kim hatırlamaz. sada (Şeref), Cıbarîde (Ahmed Necatı), Cemberlitasta (Sırrı), Fenerde (Arif), edikpaşada (Asador Vahram), Karagümrükte (Kemal), Samatyada (Ero . filos), Sirkecide (Besir Kemal), Şehzadebaşında (tsmail Hakkı), Topkapıda (Nazım). Beyoğlu cihetindekiler: Beşiktaşta (Receb), Haskoyde (Yeni Türkiye), Karaköyde (Hidayet), Ka sımpasada (Merkez), Kurtuluşta (Necdet Ekrem), Pangaltıda (Karakin Kürkçiyan), Taksimde (Kanzuk), Te pebasında (Güneş). Üsküdar, Kadıköy ve Adalardakiler: Büyükadada (Şinasi) Heybelide (Yusuf), Kadıköy Muvakkithanede (Saa det), Kadıköy Söğüdlüçeşmede (Osman Hulusi), Üsküdarda (îmrahor). Üsküdar Hâle Sineması SEVEN ÖLDÜRÜR MU? C L A U D E R A İ N S ALKA.ZAR MütehaftM* maruf dolrtorlarımız < • dan albay doktor Şekib Habib, bir se* nedenberi mustarib oldSiğu hastalık m tan kurtıüamıyarak 18/11/935 pa zartesi bünii vefat etmiştir. Cenazesi çarşamba günü saat 11 de Gülhane hastanesinden Ikaldırılarak Beyazk'd camisinde namazı kılındıktan sonra Bakırköy aile kabristanına defnedi • Iecektir. Acıklı bir ölüm dedikleri dul kadın, yeraln ölüler şehrine *** ' giderek gene vücudünü, korkunc mumyaAradan yıllar geçti. O günden sonra *** Anniyi bir daha görememiştim. Onun or cıların elıne teslim ederdi. Bu adamlar, O tarihte, Anni isminde bir kadınL onun vücudünde, bir cesed üzerinde yaptanışmıştım. Anni, haftada iki gün'odama tadan kayboluşu, bir daha semtime bile tıkları ameliyeyi aynen tatbik ederlerdi. gelir, akşama kadar oturur. geç vakit uğramayışı benim için bir sır halinde kalTahnit san'ati hakkındaki malumatımıştı. Artık onu unufmağa çalışıyordum. giderdi. mız pek noksan olmakla beraber, şurası Bir gün, profesör Köhlerin, tarihi tabiî Bir gün, gene Anni ile berber odammüzesinde verdiği konferansa gitmiştim. muhakkaktır ki, «Tofar» m nişaniısı diri da idik. Ben yazı masamda çalışıyor diri, ve insan takatinden çok üstün acılar dum; o da divana uzanmış, kitab okuyor Salonda büyük bir kalabahk vardı. Ben içeri girdimiğ zaman profesör konferansı çekerek mumya haline gelirdi. Buna mudu. kabil ufak bir tesellisi vardı. Cesedi, O sırada kapı çahndı. Anni koştu, ka nın yansına gelmiş, Mısır ehramlannda kat'iyyen bozulmadan, sanki hayatta imiş pıyı açtı ve arkasında bir hamalla beraber son defa keşfedilen eserleri teşhire başlagibi tabtaze kaı'acak, hatta renginde bile içeri girdi. Hamalın kucağında bir sandık mıştı. Bilirsiniz ki, diyordu, Mısırda, ke en ufak bir değişiklik görülmiyecekti. .vardı. di, timsah ve daha bir çok hayvanlar Kendi gözlerinizle görüp sözlerimin doğSandığı muayene ettim. Alelâde tahta mukaddes sayılır ve Fir'avunlar gibi, ruluğunu tasdik edeceksiniz. Şu kadın bir sandıktı; üzerinde ne bir isim, ne de bunlar da tahnit edilirdi. Mısır ehram sanki uykudaymış hissini vermiyor mu? bir adres vardı. lannda, böylece tahnit edilmiş kedi ceProfeör, ipek bir örtüyü kaldırdı. Bunu bana kim gönderdi acaba? sedlerine daima tesadüf edılmektedir. Herkes üşüşmüştü. Ben de yaklaştım. dedim. Sakın bir yanlışlık olmasın? Son keşfimiz bu noktadan, fevkalâde Orada, mermer masanın üzerinde, göğ1 Nasıl olur? Hamalın elinde adres zengindir. Bu uzak maziye aid olmak süne kadar keten sargılara sanlmış gene vardı. Vinterfeld sokağı, numara 24, üüzere elimizde iki yüz yirmi dört tane bir kadın yatıyordu. Omuzları, kollan çüncü kat, Madam Pavlsenin evi diye eser mevcuddur. Fakat bu muhteşem e ve başı tamamile serbestti. Ufacık elleriyazılıydı. Kimin diye sordum, doktora serlerin arasında en nefisi, şurada duran nin ince tırnaklan kınalıydı. Alnının üsıVerilecek dedi. Doktor dediği sensin tabiî. hakikî bir «Tofar» mumyasıdır. Bütün tünde siyah bukleler sallanıyordu. f lYanlıc": yok îstr dünyada bunlardan ancak üç tane varCanlı bir kadından farkı olmıyan bu Evet, yanlışlık yok vakıâ. dır. mumyanm yüzüne dikkatlice bakınca, Sandığın Bekerse aid olması ihtimali, «Tofar» mumyası, beşeriyet tarihinin birdenbire, bütün kanımın kalbimden çek\Ilah bilir bir dakika aklımdan geçme kaydettiği en garib ve ayni zamanda en kildiğini hissettim, düşmemek için etra di. Anninin ısran üzerine sandığı açma korkunc bir an'anenin eseridir. Eski M H fımdakilere tutunmağa mecbur oldum. p başladık. Kapak çok muhkem mıhlan ıırda zevce sadakatine en büyük misal, Bu mumya, Anninin mumyasıydı. Ipıjtı: çekiçler, kerpetenlerle bir kadının, ölcn kocasından sonra, kendisini HAMDİ VAROĞLU dına veriyordu. I DANS ÇILGINLIKLARI Roberta ve Karyoka mümessilesi GiNGER ROGERS tarafmdan La Kukaraça kahramanı Steffi Dunna tarafmdan temsil edilen böyük heyecan filmi ( CENNET PER Sı) filmine nazire olarak yapılmıştır. Ayni zamanda: KORSANKIZ SiYAH Fransız tiyatrosu GÖZLER ü Halk opereti Bu akşam 20,30 da BAYBAYAN Son hafta büyük operet Yazanlar: Mahmud Yesari ve Necdef Rüştü, Müzik: Sezai ve Seyfettin Asaf. Gişe gündüz açıktır. Telefon 41819 Fiatler: 255075100 Loca 400300 Yakında: TELLÎ TURNA veilâveten:ISPANYOL Dansöz ^ l ^ A L E MDAR SİNEMASINDA DUNYANIN 8 i NCi HARiKASI ŞENDUL Bugün Pangalü T sinemasında * A M UFERAHU • W sinemada devam ediyor. • PiERRE FRESNAY • YVONNE PRiNTEMPS Programa ilâveten: L A DA M O KAMELYA RENKLİ Silli Senfoni Tel. 43374 Nörastcni, zaflyet ye Chlorose •** * ' Fransızcayı BERLİTZDE öğreniniz 1 Metodu eSA»en pratiktir. 2 Her ögrenüen dil için imtihandan sonra bir diploma. 3 Her sene yapılacak müsabaka ile Pariste 3 »ene bedava okuma. 4 Talebelere hu«u«î tarifeler. 5 Tediyatta kolaylıkGeliniz parasız bir teorübe dersi alınız. Kayidler açıktır. tstanbul: 373, tsttklâl caddesî. Ankarat Konya cadde«L K A S TA KANSIZLIK bcnîzsizlik Idn ycgâne devi kanl ihya eden ç n j A Enmuatalııpeübbataraiuıdaaterlıpedılnıi^tır. 0 1 i \ V