19 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifemizde: Siyasî icmal Memel meselesi ve şarkî Avrupa sulhu 3 üncü sahifemizde: Kahire mek tubları 5 inci sahifemizde: Yukarı Ege not lan Nevzad Ekrem. 7 nci sahifemizde: Kadın ve moda, Dünyada neler oluyor? umhuri Teieîon: Başmuh&rrlt ?e erl: 223M Tıhrü btyeti: 34298. îdare 4lu7 JI«T Telgral T« mektup »dresl: Cumhurtyet, tstanbuı . Posta tntusu: tstanbul No. 248 re matbaa kısmfle Matbaacılık İSTANBUL • CAĞALOÛLU . , ve Neşrlyat şırketı 2429» • 2429a 5811 13 İKlnClTeŞriII 1935 i n . . . .. .1rtO Laval Bu 16 nci madde beni boğacak! Eden Dottluk uğrunda nelere katlanılmazt J Tiirk ticaret Gemicitiği hangi Yöntemdedir? azır Inebolunun daha zîyade facia adıle anılması yakışıklı olan kazası meydanda iken yukarıki soruya cevab vermiş olmak için vurabalıya kabilınden uluorta ticaret gemicilığimize yükleneceğimizi sananlar aşağıki satırlarda bekledıklerıni bulmıyacaklardır. Her hâdise kendi hududu içinde kendi miktar ve mahıyetile ölçülür. İnebolu kazası bir facia olabıhr. Onu bütün acıhğıle karşılıyor ve ona göre de bütün ehemmıyetile inceliyoruz. Tepeden tırnağa hassasiyet kesilmiş olan bütün milletın dikkati önünde bütün ilgili devlet teşkilâtı hâdise üzerinde toplanmıştır. Felâketin asıl sebeblerini teşkil eden hakıkat neden ibaretse elbet behemehal meydana konulacak ve bir ibret dersi gibı ondan favJalar çıkanlacaktır. Bir atalar Cenevre 18 (A.A.) Cenevre mu sözünün c .Jıği gibi bir felâket bın nası essesesi tarafından alınan zecrî tedbirler hatten yeğdır. înebolu faciasından bir bugünden itibaren tatbik mevkiine girmişdaha böyle felâketlere uğranılmaması tir. Milletler Cemiyetine dahil 58 dev için çok önemli ve kıymetli sonuclar alı etten 50 veya 52 si bunlan tatbik etmektedir: nacaktır. Dr. Mazhar Bulgaristan Türklerine yapılanları Maltaya mal götüren 17 Italyan gemisi şiddetle tenkid ettî «Onların neler yaptıklarını iyi tersyüzü geri döndürüldü de insafım tükenirse insaflabiliriz. Arük benim karşılanmalıdır» Dün zecrî tedbirlere mukavemetin remzi olmak üzere bütün Italya bayraklarla donandı, Romada nümayişler yapıldı, maamafih elçilikler askerlerle muhafaza edildiği için vahim hiçbir hâdise olmadı Zecrî tedbirler dahada şiddetlendirilecek Zecrî tedbirler dün başladı ve ilk tesirleri görüldü Kamuiayda hararetli bir celse Zecrî tedbirleri biz de tatbika başladık Vekiller Heyetinin tanzim ettiği kararname dün Resmî Gazetede neşrolundu Ankara 18 (Telefonla) Zecrî tedbirler hakkmdaki Heyeti Vekile kararnamesi bugün neşredndi. Kararnameyi aynen bildiriyorum: «Italya Habeş harbi dolayısile Akvam Cemiyetince kabul ve aza devletlere teklif edilen tedbirlfrin tasdikı hakkındaki 13111935 tarih ve 2844 sayılı kanunun verdigi lalâhiyete istinaden irtibat komilesi tarafından Cenevrede kabul editen* 1 Esliha, mühimmat ve harb malzemesi addedilen maddelerin Italyaya ihracının menolunmasına dair olan sureti bağlı 1110935 tarih Yüreklerimizi yakan ve bir aralık hepimize utanc veren bu çok fena vak'aya rağmen ticaret denizciliğimizin öyle yerlerin dibine batırılacak gıbi fena olmadığını, hâdısenın ilk tesirlerinden kurtulmağa başladığımız şu sırada, soğukkanlılık]a ve açık söylıyebiliriz. Türk ticaret gemiciliğini bir tek fena hâdisenin ölçüsüne tâbi tutmak ne makul olur, ne de insaflı bir ij. Kaza ve belâ denilen şey geleceği zaman insanların gözleri kör ve kulaklan sağır olurmuş. İnebolu faciası, girişilen incelemelerin bütün sırlarını çekip çıkaracağı böyle müstesna ve meş'um bir vak'adır. Yoksa bütün Türkıye sahilleTİnde çalışan ve îskenderiyeye kadar uzanan gemicilığimizin umumıyetle dıknebi herkes takdirlerle söylemek zorundadır. Iskenderiye seferlerindeki gemiciJiğimiz ecnebilerle de bir mukaycse mevzuudur. Bizzat biz o sahaya yolu düşen ecnebilerin Türk gemılerinden çok memnun olduklarını ve bir kere Türk gemilerine binen ecnebilerin ondan sonra hep onlan tercih ettiklerini kendi gözlerimizle görmüş ve kendi kulaklarımızla işitmişizdir. Bu bizim için bir yüz aklığıdır ki nekadar feci olursa olsun bir tek kazanın matemile tamamen kararamaz. Bir kazanın elemleri önünde kendimize inancı kaybedecek kadar kara düşünceler içinde boğulup gidemeyiz. Başka bir atalar sözüne göre dağ başından duman insan başmdan hal eksik olmazmış. Hüner oradadır ki hayat denizinde fena ihtimalleri daima yenerek ileriliyebilmeliyiz. 52 devlet, silâh, mühimmat ve harb levazımı üzerine ambargoyu, 52 devlet, finansal zecrî tedbirleri, 50 devlet, Italyan mallarınm ithali nın men'ini, 50 devlet, ltalyaya iptidaî madde ihracının men'ini kabul etmişlerdir. 4 devlet, açıkça, zecrî tedbirler sistemine dahil olamıyacaklarını bildirmis erdir. Bunlar Avusturya, Macaristan, Ar navudluk, Paraguaydır. Milletler Cemiyeti konseyi ve asamblesile irtibat komitesi, zecrî tedbirlerin atbikından sonraki durumu takib etmektedir. Ümid edildiğine göre, eğer Cenev(Arkan 9 uncu aahifede) li birinci teklif, 2 ltalyaya kredi açılmaması ve ikrazatta bulunulmaması hakkındaki 1410935 tarihli ikinci teklif. 3 Italyadan altın ve gümüş nakid ve külçelerinden maada her ( ( türlü maddelerin ithalinin menolunması hakkındaki 1910935 tarihli üçüncü teklif, " 4 Bazı mahsullerin î^lvava ihracının men'i hakkındaki 1910935 tarihli dördüncü teklif, 5 Akvam Cemiyeti azası devletlerin p?>ktin 16 nci rnad<J*<i mu(Arkası 8 inci aahifede) ledikleri yolundaki haberleri mevzuu bahsetti. tç îfleri Bakamntn söylevi Iç Işleri Bakanı Şükrü Kaya uzun beyanatta bulunarak şu izahatı verdi: « Türkiyenin bugünkü mazhar ol Ankara 18 (Te duğu terakkiyi, refahı gören haricdeki lefonla) Iskân ırkdaşlarunız kendilerini buradan aşağı işlerini Sıhhat Ve bir mevkide görmemek için buradaki kâletine bağlıyan Türklerin hayat ve hukukundan istifade kanun lâyihalan etmek istemektedirler. Bunlara kapılanıbugünkü Kamutay mızı arkasına kadar açmak bizim için bir da müstaceliyetlr borcdur. konuşularak kabul Bir memlekette hak ve adalet olmazsa edildi. Lâyiha, Kakimse oraya uğramaz. Az zamanda hepmutayda göçmen işsi gelecek, şen yurdun, şen havası içinde lerinin konuşulma 3 bizimle beraber yaşıyacaklar ve elbette sına da vesile olr Hüsnü Kitabc; Dr. Mazhar(Aydtn) mes'ud olacaklardır.» (Arkaat 8 inci aab'fede) bazı göçmenlenn feci bir vaziyette bek Iskânın Sıhhiye Vekâletine devri kanunu kabul edildi Inebolunun suvarisi polisken kaptan olmuş! İzmirde dün tahkikata devam ve bir mütehassıslar heyeti teşkil edildi, heyet kaptanı dinledi Izmir 18 (Telefonla) İnebolu yapuru faciasmın tahkikatına Müddeiumu «nilikç« bugün de dtvam ecülmiştir. U Son dakika: Habeşler Mısırdan sonra Suriye ve Lübnan şimalde Italyan sol da istiklâl istiyorlar cenahını çevirmişler Beyrutta gizli bir ce^ıiyet Çevirme hareketinin son vaziyeti malum değil, maamafih Italyan cephesinin gerisinde çarpışmalar oldugu muhakkak meydana çıkarıldı Mısırda karısiklıklar devam ediyor yanık gemisi ikinci suvarisi Biırhaned din, güverte zabiti Kemal, lzmir tersanesi müfettişi Sedaddan müteşekkil bir ehli vukuf seçilmiştir. Heyet işe başlamış ve înebolu suvarisi mevkuf Mehmed Ali yi dinlemiştir. Vapurun battığı yer harita üzerinde tesbit edilmistir. Tahkikata devam edil mektedir. Lüzum hâsıl olursa kaza yerine de pidilecektır. Denizyollart tdaresinin yaptığı tahkikat İnebolu kazasının gözlerimiz önüne açtığı daha önemli yarayı biz Denizyollarının bu kayıbdan sonra yeni seferleri tertib ederken müracaat ettiği vasıtalarda gördük. Dünkü gazetelerde okumuşsunuzdur: Denizyollan îdaresi Mersin hattınu Erzurum vapurunu koyduktan sonra Karadenizde açılan boşluğu da ancak Gülcemalle doldurabilmiştir. Değerinden fazla masrafla tamir edilmiş olan Inebolunun kırk yıllık bir gemi olduğunu söylüyorlardı. Gülcemalin kaç yaşında olduğunu biliyor musunuz? Eğer hafızamız Lizi aldatmıyorsa tam yetmiş sekiz yaşında bir gemi! Bu gemiye de değerinden birkaç kat fazla masraf yapılarak birkaç defa adeta yeniden yapılırcasına tamir tatbik olunmuştur. Gülcemal Karadeniz Şimal eephennde taarrnza haztrlanan itaiyan hattına konulduğundan dolayı bu eski tayyarelerine bomba yerUftirüiyor gemi de acaba bir kaza mı geçirir diye Makalle 18 (A.A.) îkinci koloi ihmal ettiklerinden buna muvaffak ola telâşa mahal yoktur. İnebolu eski olduğu duya mensub bir bölük, Takkaze nehri mamışlardır. için kazaya uğramış değildir, ve bu ihtiAdua bölgesinde yerlilerin mutavaatı yanında bir Habeş grupunu firara mecyar yaşına rağmen Gülcemal Okyanus bur etmiştir. Diğer bir kol da, ayni bölge devam etmektedir. Jarı aşmış sağlam bir gemidir. Ancak as de bir başka Habeş müfrezesini püskürtBu arada, 1400 yılında kurulan Brala ekonomik bir gemi değildir. Çok kömüş ve şeflerinden birini esir etmiştir. Bu abrat manastın papazlan da mutavaat mür yakar ve sırtında taşıdığı yolcu ve suretle, îtalyanlar, Geralta bölgesini te etmişlerdir. eşyanın hasılatı onun kömür masrafına mizlemeğe devam ederek, Habeşleri, Italyan cephesi gerisinde yetmez. Takkaze nehrinin öbür tarafına geçmeçarpışmalar Eskilerî yenilemekle Cumhuriyet deniz ğe mecbur etmektedirler. Entiscio 18 (A.A.) Bu bölgenin tîcaretinin bu inkılâb devrine yakışır Süel hareketlerin böyle kolayhkla cebirçok yerlerinde çarpışmalar olmuş ve muvaffakiyetli bir ileri atılma hareketi reyan etmesi, Aksum ve Makalle böl îtalyanlar Habeşleri püskürtmüşlerdir. yapamıyacağmı anladığımız içindir ki gelerinde Habeşlerin pek az kuvveti buHabeşler birçok yaralı ve ölü bırakmışDenizyollannı Istanbul civan yakm sahil lunduğunu ispat etmektedir. lardır. lerden tamamen ayırdıktan sonra bu kuDiğer taraftan, Aksum ve Aduada (Arkaat 9 uncu aahifede) rumu yepyeni gemilerle kuvvetlendirmeğe tahşid edilmiş olan ikinci kolordu ile halcarar vermiştik ve göze almacak feda va kuvvetleri, Habeşlerin, îtalyan sağ cekârlıklann tahsisatmı onaylamıştık. Nenahı karşısmda giriştikleri tedafüî harerede bu gemiler? Onlan ısmarlamadık keti eri felce uğratmaktadırlar. nu'j Bu maksadla Avrupaya heyetler yolRas Seyyumla Habeş împaratonı aiımîstık. Fabrikalardan gelen tipler üze rasında cereyan edip, Aksumda elde edfAnket ve tahlil yaztsı rinde tetkikler yapmıştık. Guya herşey len muhabere evrakına göre, Habeşler S inci Mahifede bu bölgeyi müdafaaya niyet etmişlerdir; YUNUS NAD1 (Arkatı 3 üncü aahifede) .fakat tanklann geçeceği yolu kapamayı Devlet Denizyolları İdaresinde lne bolu vapuru faciasmın idarî cepheden Kudüs 18 (A A) BejTuttan bildi tahkikına devam edilmektedir. Mehmed Ali kaptan Ticaret mahrildiğine göre, Fransız emniyet polisi, Işi mahallinde tetk'k ederek şehrimikemetinde sorguya çekilirken Suriye ve Lübnanı yabancılar elinden (Arkaaı aekizind aahifede) kurtarmak istiyen gizli bir cemiveti ,„ ..,..ı ı.mı...m..H.H.H.n...mın IIIIMIHIIIIIIIU ııuınHtmnmıı ı...n.ı.M..ı.m meydana çıkarmıstır. Aralarında avu katlar, profesörler bulunan 37 ki$i tevkif edilmistir. Tevkif edılenler arasında Lübnan polis vüksek memurlarından biri de bulunmaktadır. (Arkası 3 üncü aahifede) Ince ruhlu şairimiz Sahir dün gömüldü Cenaze töreni büyük ve hazin oldu. Güzide edib gözyaşlan arasında toprağa bırakıldı H Çinde yeni bir harb baslamak üzere Kuzey Çin Japonyanın himayesinde istiklâlini ilâna hazırlanıyor Dil üzerinde? çahşmalar Bundan evvelki Çin Japon harbin~ . den bir inttba: Çin şehirlerinde ' , Japon müfrezeleri Tokio 18 (A.A.) Çok emin kaynaktan haber verıldîğine göre, SunChe cheh, YuanHanFonChon ve ChangTchen adlı Çin generalleri 20 ikinciteş(Arkası 9 uncu aahifede) Zonguldak saylavı, «B< yaz Gölgeler» şairi Celâ Sahiri maalesef kaybettiği mizi dün yaîmıştık. Kıymetl şairin cenaze töreni dün o nun kendi ince ruhuna yara şan bir hassasiyetle yapıl mıştır. Daha sabah saat f den itibaren zavallı Celâl Sa hirin hayata gözlerini kapa dığı Kadıköyünde Röntger Merhum Sahirin tabutn Sirkecı apartımanının önü arkadaş garında ve eller üstünde... lan, ahbabları ve sevenleriSaat tam 9 da aziz şairin tabutu bir le dolmuştu. Bu kalabalık arasında birçok Türk sancağma sanlmıj olarak apartısaylavlar, Üniversite profesörleri, muallitı ve talebeler, edebiyat ve matbuat münte mandan çıkarıldı. Herkesin gözleri yaş(Lutfen tahiteyi çeviriniz) sibleri göze çarpıyordu.