18 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifede: Siyasî icmal Zecrî tedbirlerin tatbikı ve Fransa ile Al manya 5 inci sahifede: încir tarihi Dr. Şükrü Şenozan 6 ncı sahifede: îtalyan ordusuna bir bakış, Spor haberleri Onbirinci yıi sayı: 4136 Teiefon umhuri Baçmuharrtı ve evl:ve 22368 Tahrtt tapyeti: 24298 îdare ve tnatbaa tasmile Matbaacılık ve NO. 24e Neşrlyat jŞırKetı 2429a 24290 Pazartesi 18 ikificit6şrin 1935 Laval Bu kapanı ben Almanya Içln kurmuştum. . Alman karikatfirfi J Zecrî tedbirlerin Tatbika konutduğu larını gun Dünya tarihinde önemli bir gün Bir deniz İnebolu vapuru faciasmdan sonra enevrede elli mılletin iştirak ve ittifakile Italyaya karşı tatbikı kabul edilmiş olan ekonomik ve finansal zecrî tedbirlere tatbık tarihi olarak 18 ikincitesrinin tayin edilmiş olduğu malumdur. O gün bugündür, ve elli milleti bans lehinde birleştirmiş olan bir kararın tatbik günü olması itıbarile şüphe yok ki bugünün tarihî bir mahiyet ve eHabeşistana kar hemmiye i olac?khr. ~ şı harb açmakla UDün Romada toplanmış olan büyiik luslar Kurumu andFaşist meclisi de bugünü ltalya bakımın aşmasını ihlâl eden Cenevrede dan tarihî bir gün sayarak onun hatırasını ltalya evvelâ mütecaviz iyüzyıllar sonrasına naklefmek üzere bütün belediyelerde birer sü*un dikilmesini ân edilmiş, bundan kararlaştırmıstır. Bıiyük Faşist meclisi onra hakkmda CeMılletler Cemiyetince ittihaz edilmiş o miyet paktının 16 ncı lan zecrî tedbirleri esasen büyük bir hak maddesinde yazı sızlık saymakta ve bu nüshamızda okuna h hükümlerin, yani cak bir sürü kararlarında hep bu temele zecrî tedbirlerin tatgeçılmişti dayanan infial ve şikâyetlerini belirtmiş bikına İlk merhale oLarak bulunmaktadır. Faşist büyük meclisinden hertürlü önce îtalyan hükumeti zecrî tedbirleri Italyaya silâhla silâh yap protesto eden bir notayı bu tedbirlere iştirak etmiş olan memleketlerin hepsine mağa yarar mal zemenin verilmesi ulastırmıştı. Şarkî Afrikada kendisince J »hk.tiu.RomaiMspan.Maefcr K*ı*.ja yasak edilmiş, bunhaklı sayılan büyük bir davanm hallıne an finansal ve e Mityon liret hesabîte gırismiş olduğu için bu yolda kendisine konomik tedbirle ika olunan zorluklardan îtalyanın teesrin tatbikı karar sıir ve infial duyması kadar tabiî birşey takıb etmişti. îtalyan ajanstntn teksir edip bütün dünya matbuatına dağıttığı olamaz. Meselenin haklılık ve haksızlık Finansal z e c r î bir çrafik. Bu grafik, Italyanın birçok devletlerden, bunlara satyanları şimdiye kadar bütün dünyada edbirler şunlardı: ttğt malîardan fazla mal aldığını. bu itibarla zecrt tedbirlerin bin kere incelenerek her tarafın kendi Italyaya hiçbir kre tatbikından en fazla zarar gorecek taraftn ltalya olmıyacağını noktai nazarına uyan hakikat olanca çıpanlatmak üzere yapümtşttr. di açılmıyacak, mevlaklığıle ortaya konmuş olduğu için biz Cenevrede ayın ikinci günü yapılan cud krediler kesilecek, bu devletle hıçbu konu (mevzu) üzerinde fazla durmabir istıkraz anlaşması imzalanmıyacak, toplantıda elli devletin finansal ve eko ga lüzum görmüyoruz. Bugün isaret ehalyanın dış ve iç istikrazlanna iştirak nomik zecrî tedbirlerin tatbikını kabu! deceğimiz nokta yalnız iki tanedir: edılmiyecek. Uluslar Kurumu üyeleri ettikleri anlaşılmış, bunlann ayın 18 in1:18 ikinciteşrin 1935 tarihinin dünya memleketlerle yaptığı bütün kontratlar den itibaren tatbık olunması kararlaştı tarihinde hakıkaten tarihî bir gün oldu münfesih addolunacak. rılmıştı. ğunu ve olacağını belırtmek, ki buna ltalIşte bugün elli milleti barış lehinde Ekonomik zecrî tedbirler de şunlar birleştirmiş olan yukarıdaki kararların ya bakımından büyük Faşist meclisi de dı: iştirak etmiştir. Italyanın her türlü emtiasına ve ıhrac tatbik günüdür. Elli millet harbi dur durmak üzere bugünden itibaren finan2 : Italyanm Milletler Cemiyetinden eşyasına umumî surette boykot edılmesı ve Italyaya harb senayiinin muhtac ol sal ve ekonomik zecrî tedbirlerle de I çekilmesine kara vereceği rivayet oluna(Arkan yedinci sahifede) gelmiş olduğu halde büyük Faşist meclisi duğu ham maddelerin satılmaması. nin böyle bir karar vermemiş olması, ki bu da barış sayımına çok önemli bir meseledir. Zaten büyük Faşist meclisine takaddüm eden îtalyan protesto notasında Italyanın ilk kuruculanndan biri olduğu Milletler Cemiyetinden çıkmağı derpiş etmemekte bulunduğuna aid oldukça sarih kayıdlar vardı, ve bu kayıdlar bile büyük Faşist meclisine atfolunan Milletler Cemiyetinden çekilme karan rivayetini daha önceden cok şüpheli bir duruma koymuş bulunuvordu. Henüz toplantılannı tamamen bitirmemiş olmakla beraber büyiik Fa«ist meclisinin öyle bir karar vermiveceSi dünkü ilk toplantısında tutmus oldueu hareket tarzından pekâlâ jstidlâl o'unabilmektedir. Italyanın fazla tehevvüre kapılarak Cemiyeti terketmeğe kalkışmamış olmasının manası ise İtalyan Habeş anlaş mazhğma gene Cemiyet içinde bir an laşma şeklı bulunmasmı Italyanın da istemekte olduğunun bir delıli gibi alına bilecek olmasıdır. Habeşistan Milletler Cemiyetinde üye olmak ve Cemiyetce bu memleket taarruza uğramış sayılmak hasebile bu işe Milletler Cemiyeti el koymuş bulunduğundan îtalyanın Cemiyet' terketmemek hususundaki hattı hareke tini takdirle karsılamak ıktıza eder. Işin bir an önce herhangi bir anlaşma şekli banş aslına irca olunabilmesi için bun? çok kat'î bir lüzum vardı. Demek olur k îtalya dahi meselenin ancak Milletler Cemiyeti kadrosunda halledılebileceğine kanaat getirmis bulunmaktadır. mütehassısı Elli millet, Italyaya karşı ekonomik "Faciadan bütün mürtteve finansal zecrî tedbirlerin bat mes'uldürler!,, diyor tatbikına bugün başlıyorlar Geminin fazla yük aldığı iddiaları, Denizyollarile Büyük Faşist Meclisi bütün Italyanları zecrî tedbirlere karşı koymağa davet eden bir kararname neşretti, bugün Italyada evlere bavrak asılacak, Belediye ler birer hafara taşı dikecekler Vapurculuk Şirketi arasındaki sefer taksimi meselesini tekrar ortaya çıkardı Zecrî tedbirler ve biz Hükumetin bugün bir kararname neşretmesi bekleniyor Ankara 17 (Telefonla) Hükumet zecrî tedbirlerin tatbikı hususunda Kamutaydan salâhiyet almıştır. Akvam Cemiyeti paktının 16 ncı maddesi mucibince alınmış olan bu kararlann memleketimiz tarafından da tatbikına yanndan itibaren baş lanacaktır. Heyeti Vekile Akvam Cemiyeti tekliflerinin mer'iyete geçmesi mü nasebetile yann bir kararname neşredecek, bu tedbirlerin mahiyetile memleketimizdeki tatbikatı hakkın da izahlarda bulunacakbr. Kararnamenin neşrinden sonra Türkofis te zecrî tedbirlerin mem leketimiz ithalât ve ihracatını alâkadar eden cihetleri dolayısiie bir izahname neşredecektir. Salâhiyetli ağızlar zecrî tedbirlerin yalnız krom gibi bazı maden cevherleri ihracatımıza müessir olacağını söylüyorlar. Maamafıh krom için yeni mahreçler bulunabileceği de ayrıca kaydedilmektedır. tnebolu vapuru miirettebatile diğer kazazedelerden bir ktsmtntn şehrimize geldikleri gün alman resimleri Ankara 17 (Telefonla) înebolu keti arasındaki sefer taksimi işile alâka vapuru faciası birçok mütalealara yol dar olduğunu da ileri sürenler vardır. Gemilerin arkadan gelecek vapurlara açmıştır. Bu arada fazla yük alınması (Arkan 7 nci tahifede) itiyadınm Denizyollanle Vapurculuk Şir Halic şirketi cuma günü faaliyetini bırakıyor Eğer şirketin bu hareketi, kendi kendini fesih addedilirse emlâk ve eşyası hükumete geçecek Halic vapur şirketi evvelki karanna çin Şirketihayriye, Akay işletmesinin de nazaran cuma gününden itibaren tatılı kendisine verilmesini, Beledı>eler kanufaaliyet edecektır. Şırket bu karardan nundaki salâhiyete istinaden, istemekte • memurlannı haberdar etmişth Şırket va dir. Belediye kanunu by »çibi varidatm ziyetinin ne olacağı ancak bugun bellı belediyelere aid olduğunu tasnh etmekolacaktır. Çünkü Ekonomi Bakanlığı bu tedır. Hatta Istanbul Telefon şirke*ınin hususta bir karar verilmesi icın meseleyı de Belediyeye aid olması lâzım gelmekBaşbakanlığa arzermıştır. tedır. \ Bununla beraber evvelki gün toplaîıan Halic vapurlarının ısletilmesinin Akaya verilmesi daha çok muhtemel «örül Daımî Encümende Halic şirketi .şi gö mektedir. Çünkü Akay bunlardan bir rüşülmüş, hükumet bunu Belediyeye verkısmını Florya hattında da kullanabıl" diği takdirde yapılacak muamele araş tırılmıştır. cektir. Halic şirketi mukavelesine nazaran Belediye sadece Halic işletmesini ü şirket kendi kendini feshederse emval ve zerine almak arzusunda değildır. Çünku kâr getirmiyen bu vapurlar Belediye eşyasının doğrudan doğruya" hükumete nin başına bir yük olmaktan başka bir >şe geçmesi lâzımdır. Hükumet vazıyed e yaramıyacak esasen pek dar Man Bele derse bu emvalden bir kısmının bedeli diye bütçesine yeni bir masraf kapısı a mukabilinde satın alınması lâzımdır. Şirketin şimdiki vaziyetinin bunlardan çılmış olacaktır. Belediye Halic vapurlarım almak i • hangisine uyacağı belli değildir. „„ Italy an ordusunun yeni Başk umandanı dün cepheye hareket ettî Acı bir kayıb «Beyaz gölgeler» şairi Celâl Sahir de öldü İtalyanlar «Asıl harb şimdi başlıyacak» diyorlar, ileri hareketinin hızlandırılması bekleniyor Merhum Celâl Sahir Beyaz Gölgeleı şairi de ölda. R.uhunda solmaz çiçekler taşıyan, onlann ren gini ve kokusunu birer şiir dem<;ti halinde yurddaşlanna sunan Celâl Sahir, çoktanberi bu toprak üstünde bir gölççc gibi sürünüyordu. Fen, bu mahzun gölgeyi yeniden canlandırarradı, ayağa kaldıramadı ve ince duygulu şa'ri pölgeleştiren hastalık sonunda Ljsb;'tün galib çıktı, onu gölge olarak ta ararr:zda bı rakmadı, alıp götürdü. Celâl Sahir, anadan şair doğan bir san'atkârdı. Babası Hakkı Paşanın şı ırle ilgisi yoktu, fakat anası Fehıme Nüzhet şairdi, güzellu, candan bağlı bir ka dındı. Celâl işte bu ananın sütünden güzelliğe sevgi beslemeği ve kadını ilâh tanımayı aldı. Daha pek küçük yaşta sevdi, boyuna sevdi ve sevgisini şiir halınde terennüm etmeğe başladı. Henüz nümuneı Terakki mektebinde okurken ona «şair çocuk» diyorlardı. Yaşına hiç te uygun düsmiyen ince duy Venizelosla yeni Kral arasında görüşme mi? Hürriyetperver parti merkezinin neşrettiği bir teblis Atinada buna delil addolunuyor nnmııııııııııııı ı ııııııııımıııımiııııııııııııııııınıııınııııııımı n.nımımiıımnıırıımııiMi.tMiıııııııııınmınınnııııııııtını» cephesinde bir îtalyan tankt üzerinde viicude getirilen kilis~Ş~ taarruzu daha şiddetli ve daha seri bir tarzda ilerletecektir. Böyle bir tabiyenin bir takrm tehlikeleri varsa da Habeşlerin elde edecekleri münferid muvaffa kiyetler Italyanlar hedeflerine eriştikleri takdirde hükümsüz kalacaktır. Diğer taraftan, Italyanların ağır ve bir sistem dahilinde ilerlemeleri zecr tedbirlerin artacak olan tesirinden başka Habeşlere daha iyi hazırlanmak zama nını kazandırmaktadır ki bu da bekleni len nihaî zaferi güçleştirebilir. 'Napoli 17 (A.A.) Mareşal Ba Son günlerin bütün gürültüleri içinde doglio, 2,000 işçi nakletmekte olan Sanmüsbet olarak en önemli bir mevki tutan nio vapurile hareket etmiştir. başlıca, hatta biricik nokta bizce bundan Îtalyan Başkumandanhk kararjbarettir. Ust tarafı her hal ve şartın kengâht hayrette kalmamıs cli icablarına uygun edebiyat olması itiAsmara 17 (A.A.) General de barile onlar üzerinde fazla durulmaga Bononun yerine Mareşal Badoglionun lüzum görülmiyebilir. Realite hâdisey getirilmesi, îtalyan genel karargâhmı hiç Milletler Cemiyeti içinde Milletler Cemi te hayrete düşürmemiştir. Zira, Ba yetinin misakile bağdaşabilecek bir şekil doglionun Tigreyi ziyaretindenberi böyye surette halletmeğe yol ve imkân bul le bir şeyin vukubulacağın' ' "yia hıak lüzumu etrafmda toplanıyor. Bu ha dolaşmakta idi. kikatin ltalya tarafmdan da takdir Yeni kumandan harekâtı kabul edilmiş olduğunun müşahedesi son hızlandıracak günlerin barıs lehine kaydedeceği bir kaAsmara 17 (A.A.) Yabancı müranc diye telâkki olunmak yerinde olur sahidlerin kanaatine göre Mareşal Ba Astl harb bundan sonra basltyacakmts Tigre cephesi 17 (A.A.) Mareşa Badoglionun Baskumandanlığa tayinin CArkası 3 üncü sahifede) Dil üzerinde çahşmalar Anket ve tahlil yazıst S inci sahifede YUNUS NAD1 doglio yeni vazifesine başlar başlamaz (Arkan 7 nci tahifede) ber verdiğine göre, Yunanistanın eskı kmda görüşmüşlerdir. Venizelos, 1911 temel yasasının ke Paris elçisi Romanos ile Dış Işleri Ba (Arkan 3 üncü sahjifede) kanı Rouphos Venizelosa giderek yeni (Sağda) Yanan Kralı Yorginin Londradan aynlmadan evvel altnmtf en son resmi, (aolda) Krala sadakat yemini yapan Efzun askerleri Atina 1 7 (A.A.) Gazetelerin ha rejimle muhtemel bir yakmlaşma hak •