8 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 10

>\0 Cumhurivet b1 AJayıs Istanbuiu güzelleştirmek için Zonguldak Sömikok fabrikası Kıskanç bir koca karısını yaraladı Zavallı kadın kanlar içinde hastaneye kaldırıldı Dün kıskanclık yüzünden, Eyübde bir kocanm kansını bıçakla yaralama sile neticelenen kanlı bir hâdise olmuştur. Bir müddettenberi kansı Gülsümün başka erkeklerle münasebetinden şüphelenen Nazım dün öğleden sonra kadmm çahşbğı Fesane fabrikasmın kapısında kansını beklemiş ve kadın fabrikadan çıkmca önüne geçmiştir. Burada kan koca arasında kısa süren bir münakaşa olmuş, bu sırada Nazım fevkalâde hiddetlenerek kadmın gırtla ğına yapışmı; ve koynundan çıkardı ğı bıçakla Gülsümü başmdan, kolun • dan ve bacağmdan yaralamışhr. Ka dın kanlar içinde yere yuvarlanmış, erkek kaçmağa başlamışbr. Hâdiseyi duyarak yetişen zabıta kıskanc kocayı yakalamış, kadm da fabrika dis p»nserine kaldınlmışur. Dolmabahçeden Cumhuriyet meydanma bulvar... Bunun için yapılacak şey boş birkaç arsayî acele istimlâk etmekten ibarettir Sömikok fabrikasmın bagünkü insa vaziyeti Fabrika yılda 55 bin ton sun'î antrasit, beş yüz ton da muhtelif yağ istihsal edecek Avni zamanda kimyevî mahrukat fabrikası olan müessese şimdilik 20 fınn üzerine yapılmaktadır Zonguldak (Hususî) General îsmet înönü hükumen'nin sanayi programı mucibince muhtelif mıntakalarda müteaddid fabrikanın inşaab devam ederken Zonguldakta da (Sun'î antrasit Türk antrasit) fabrikasmın inşaaü ilerliyor. Bu fabrika üç ay sonra tamamile bitecek ve çalışmağa başhyacakbr. Bu fabrika üç ay sonra tamamile bitecek ve çalışmağa başlıyacaktır. Fabrikanın vazı esasını yapan kıymetli Başbakanımız îsmet înönü fabrikayı bizzat açacağmı da vadetmiş olduğundan ağustos içinde Başbakanı bir defa daha Zonguldakta karşılıyacağız demektir. Bu tarihin kıvmetli Cumhurreisimiz Atatürkün ilk Zonguldağı şereflendirdiği 26 ağustos tarihi olması çok kuvvetle muhtemeldir. Her bastığı yere refah ve saadet gotüren Ulu Onderimizin ve yüksek Baş^»akanımızın ikhsadî ve smaî bütün teşebbüsleri kömür havzamızın yükse lişme müncer olmaktadrr. Türkiyemizde yapılan demiryollan fabrikalar, ticareti bahriyemizin inkişafı, herşey, her teşebbüs havzanın itilâsına bir sebeb ve bir vesiledir. Türk antrasit fabrikası da bu cümIedendir. Bu fabrika müstahsalâtile yalnız haricî piyasaya verdığimiz yüz binlerce liranın memleket dahilinde kalmasını temin edecek bir kıymet olmakla kalmayıp kömür havzamızın isbhsalâbnı da artıracak, ve bu suretle hem istihsalde çalışan Türk işçisine bir kazanc membaı olacak, ve hem de bu istihsalde kullanılan malzeme be delleri memleketin muhtelif mıntaka lannda iş yaratacakbr. Zonguldak Türk antrasit fabrikası senede 73 bin ton huy madenkömürünü işliyecek ve bundan 55 bin ton Türk antrasiti sun'î antrasit elde e dilecektir. Bu antrasiti elde ederken senede 3200 ton ham katran n kacak ve bu ham katran tasfiye olun ak bun dan 72 ton orta kalmlıkta yağ, 216 ton hafif yağ çıkarılacak, geri kalan katran asfalt yapmakta kullanılacak br. Bunlardan başka senede 500 ton tayyare benzini elde edilecektir. Hasıl olan asfalbn takb'ri daha ileri götürüldüğü takdirde naftalin, kreüzöl, briket imaline mahsus küsbe istıhsa! olunacakhr. Fabrika günde yirmi sekiz bin metro mikâb havagazi istihsal edecek ve bunun yirmi dört bin metro mikâb miktannı fabrikasmın işlemesinde, bakiyetini de dı'5er sahalarda kullanacakhr. Manifaturacılar 2255 numaralı tarifeden şikâyet ediyorlar Şehrimizdeki manifatura ithalât facirleri gümrük idaresine mühim bir müracaette bulnmuşlardır. Bu müracaati evvelâ Gümrükler Umum Müdürlüğü tetkikat müdürü Mustafa Nuriye yapan manifatura tacirleri ayni müracaati Bakanlığa da yapmaktadırlar. Manifaturacılar bu müracaatlerinde yeni yapılan 2255 numaralı tarifenin pamuklu emtianın gümrük kıymetieri tezyid edilerek yapılan esaslı değişikliklerin gümrük idaresile tüccar arasmda daima anlaşamamazlıklar çıkmasına sebeb olduğunu öne sürmüşler ve yeni tarifenin tatbikabnın imkânsız olduğunu bildirmişlerdi. Bu iddiaya göre gerek tüccar, gerek gümrük memurlan bir beyanname bile yazamıyacak vaziyete düşmüşlerdir. îthal edilen kumaşlann iplik adedi ve dönemeç noktalan üzerinde mütemadıyen ihtilâflar çıkmaktadır. Diğer taraftan yeni ticaret anlaşmalan ve kararnameler dolayısile manifaturacılar kendilerini bir çıkmaza girmiş •riraziyette gönnektedirier. Bn yüeden de tüccar müşkülâta ve zararlara girmektedir. tSu kroki Dolmabahçe meydanının tıçılmtf, büyümüf halini göstermek~ tedir. Ayaspaşadaki noktalı çizgiler yeni açdabilecek yola, tiyah yerler bu yola çtkan apartıman engellerini göstermektedir. Dolmabahçe meydanının paradan ziyade çevinm, yönetim (idare) ile pek az zamanda çok güzel ve koca bir alan olabileceğini evvelki günku kroki ve yazıdan anladık. Bu meydandan ayrılan biri deniz, beşi kara yolu olmak üzere altı yoldan şimdilik 3n önemlisi (mühimmi) Taksime, Cumhuriyet meydanma çıkan, Gazhane yokuşu Gümüşsuyu caddesi yolu dur. Sarayı, Boğaziçinin yakm yerlerini bir sözle şehrin alt kısmmı merkeze en kestirme bağlıyan ve çok işlek olan bu yol önenü nisbetinde pek bakımsızdır. Halbuki burası azcık çalışma ve bugünkü beledıye bütçesi içindeki yol tahsisatile bir iki ay içinde inanılmıyacak kadar değiştirüebilir. Genişler ve düzelir. Yol daha şimdiden genişçedir. Fa kat Ayazpaşaya kadar yalnız ortası parke taşı döşelıdir. Kenarları, yaya yerleri hep arnavud kaldırımıdır. Bundan dolayı yaya gidenler de, otomobıl, kamyon ve arabalar da hep ortadan gıtmek zorluğunda olduğu için genış olan yol daracık gibi gelı yor. Parke taşlarmı yolun kenarları na kadar genişletmekle Taksime ka dar oldukça geniş, şehrın en önemli caddelerınden biri elde edılmış olur. Dolmabahçe meydanı açılınca, tü tün deposu ortadan kaldınhnca ba samaklı olan dik kestirme kısım kendi kendine bir bulvar parçası olarak dosdoğru meydana inecektir. Sağa dolaşan otomobil yolu olan Gazhane yokuşu de hep boş bir ya maçtan geçtiği için basamaklı yola birleştiği noktaya kadar yamacın sırtmdan giden bir bulvar olması ancak zaman meselesidir. Hiçbir istimlâk yoktur. Bu iki bulvann birleştiği veya is terseniz ayrüdığı noktadan Gümüş suyu hastanesi nihayetine kadar yo lun sağında Mühendis mektebi ve hastane bahçesi olarak beylik malı vardır. Solunda daha apartıman olmamış ve bozulmamış eski evler vardır. Bütün bu evlerin arkası düz ve boş bahçelerdir. Burada yeniden ev yapılma iznini vermeden bu bulvann genişliğini gözönünde tutmak lâzım. Bunu, bu bulvar imkânını şimdiden düşünmezsek bir daha duzelemez, Amerıkah şehir mütehassısınm dediği gibi, bır şehır namma cmayet işlemiş oluruz. Bulvar için, Gümüşsuyu hastane • sinden, boş Ayazpaşa mezarlığı için den jandarma karakoluna doğru bir yol açmak, jandarma karakolunu kaldırarak Cumhuriyet meydanını he men hemen dosdoğru bir bulvarla Dolmabahçe alanına bağlamak lâzımGâinössuyu hastanesinin iğrilik y«pan duvarı Mühendis mektebi yone tinde (istikametinde) kesersek cadde doğruca boş mezarlık arsasma çıkar. Lâkın tam bu noktada önümüze kışla gibi bır apartıman çıkar. Şu kadar ki bu apartıman ın iki tarafında da boş arsa vardır. Bu arsaları bir dakika kaybetmeden belediye namma eîde etmek son kalan çare ve ümiddir. Ka« rakolu yıkarak mezarlık arsasından geçireceğımiz yeni cadde burada, şu boş arsalardan geçecek, apartımanı araya alacaktır. Paramız olunca apartımanı istimlâk ederiz, ve Cumhuri yet meydanı Dolmabahçe bulvarıru dosdoğru indiririz. a Hırsız hamallar yakalandı Tahmil ve tahliye şirketi amelele rinden Ali oğlu Ahmed, Abidin, Hüseyin, Hasan dün Galatada nhbma bağh duran Ankara vapuru amba nndan balyalan parçahyarak bazı mallar çalmışjar, salon kapısmdan çı karlarken polis beşinci şube memurlan tarafından yakalanmışlardır. Venedik konferansı bitti bir tebliğ neşredildi (Baştaraft 1 inci tahifede) Tuna misakına ilgilenmelerini istemekte idi. Roma konferansmın yeniden silâh lanma meselesini tetkık etmesi muhtemel görünmemektedir. Buna karşı • lık. îtalyanın, Roma konferansmdan sonra, hususî bir konferansın toplana rak bu meseleyi tetkik etmesini teklif etmek mes'uliyetini üzerine alacağı söylenmektedir. Macar meselesi hakkında îtalyanın takınacağı tutumun diğer hükumetleri hiçbir zor alhna koymıyacağı temin edilmektedir. Zannedildiğine göre, ade"mi mödahale misakmırî maksadı, ecnebi propagandası tesrrile rejim değisikKklerine karşı Avusturyanm istiklâ lini korumakbr. Böyle bir hal çaresinin, Habsburglann tahta çıkmalannı güçleştirecek küçük andlaşmanm dileklerine uygun bir durum meydana ge tireceği zannedilmektedir. Ekonomik meselelere gelince, A vusturya ile îtalyanın, Macar buğdayı sabn almalan hakkındaki anlaşma lan yenileştirdikleri söylenmektedir. Tehlikeli üç yer Bu yolun çok tehlikeli üç dırseği yardır: ' ^BfrlncIsİ" öolinabahçe meyda nından Gazhane yokuşuna saparken rastlanan daracık yol üe sivri koşedır. Tütun deposu kalkarsa burası kendi kendıne duzelır. Tutün deposunu kaldıramıyacaksak hıç olmazsa, bir ışe yaramıyan avlu duvarmı depo hizasına almak bir gün geri bırakılamıya « cak işlerdendir. İkincisi Gazhane yokuşunun sola sapıp Mühendis mektebi önüne çıkacağı dırsektir. Burada çok ka za olmuştur ve böyle kalırsa daha çok olacaktır. Kazalara sebeb boş toprak tepesidir. Belediye, kamyonlan ve amelesile bir haftada bu tehlikeli kö şeyi ortadan kaldırabüir. Üçüncüsü Mühendis mektebi önündeki ve bütün mekteb boyunca giden güzel sed ve taraçanm bitip yola indiği dirsektir. Zaten burada dar olan ve birdenbire sağa sapan yol sed köşesinin çok dışarıya çıkmış bulunmasından dolayı büsbütün darlaşmış ve tehlikeli bir şekil almıştır. Mekteb idaresine rica edilırse bu köşeyi içeri alacaklarmı ve burasını genişleteceklerini kuvvetle umarım. bacagt yükseliyor Zonguldak Türk Antrasit fabrikası dünyanm en modern ve en mütekâmil bir fabrikası olup bu fabrika ayni zamanda da yanıcı kimyevî maddeler istihsal eden bir (Kimyevî Mahrukat fabrikası) dır. Bu fabrika halen yirmi fınn ile yapılmakta olup atiyen lüzum görüldüğü halde yirmi fınn daha ilâve edilerek bugünkü istihsalâtını bir misline çıkaracak kuvvettedir. Fabrika beynelmilel ilim dünyasında yapılmakta olan etütleri takib edecek kuvvet ve kıymettedir. Memleketimizde henüz petrol bulunmadığı cihetle memleketin mayi mahrukat ihtiyacından velev pek cüzi miktannı olsun istihsal edecek vesaite malik olmanın kıymet ve ehemmiyetini tafsil etmek zaiddir. Memlekette mahrukat için odun yerine maden kömürü istimalinin taammümü isteniyor ve zaman, zaman orman istihsalâhmızı imha eden bu itiyattan memleketi uzaklaşbrmak çareleri aranıyordu. Fakat maden kömüriinun; evlerde; istihsal edıldiği gibi istihlâk edilmesi hem fennen ve hem de iktisaden mümkün olmadığmdan sıhhate muzır olan ham kömüre rağbeti uyandırmak labiî imkânsız kalmışu. Türk antrasiti evlerimizde dumansız mahrukat bulundurmak imkânın: temin edecek, orman mahsulâtımızı harab olmaktan koruyacakbr. Liman idaresi Ekonomi Bakanlığına geçti Dün Ankaradan gelen bir habere göre îstanbul Liman ıdaresinin bir hazirandan itibaren Ekonomi Bakanlı ğma devri takarrür etmiştir. Eski îstanbul Liman şirketi bir u mum müdürlük halinde tamamen bir devlet idaresi haline getirilırken bu umum müdürlük muvakkaten Finans Bakanlığına raptedılmişti. Fakat muvakkat olan bu şekil dolayısile îstan bul limanmın inkişafı için düşünülen program Ekonomi Bakanlığı tarafın dan hazırlanmakta idL Bu itibarla Îstanbul limanı umum müdürlüğünün Ekonomi Bakanhğma devri beklenen bir mesele idi. Maamafih şehrimize bu habere dair yeni bir tafsilât gelmemiştir. Macar istanın noktai nazart Peşte 7 (A.A.) Pek büyük güçlüklere rağmen, Macaristanın, Vene dik konferansında, son hadde kadar fedakârlıklarda bulunmuş olduğu zannediliyor. Küçük Antantın da Tuna konferansında ayni fedakârlığı göstereceği ümid edilmektedir. Bu ana kadar resmen teeyyüd et miyen istihbarata nazaran şayed alâkadar devletler Trianon andlaşmasınm hududlara müteallik ahkâmından ba zılannı ileride tadil etmek imkânmı bağışlıyan Cenevre andlaşmasınm 19 uncu maddesini tanıyacak olurlarsa, Macaristan, Roma konferansı esnasında muahedelerin tadili meselesini ortaya abnıyacakhr. Bir tek engel Cumhuriyet meydanı DolmaTbah • çe bulvanna bugün bir tek engel vardır. Bir apartıman. Yanma bir tane daha yapıhyor. Son ümid olan arsalar dan biri gidiyor. Bu bulunmaz yerler için bulunmaz, eşsiz bir bulvar geçirebilmek maksadile bugün acele istimlâk edilecek yalnız bu arsalardır. Şimdilik başka hiçbir tehlike yoktur. En büyük önemle (ehemmiyetle) belediyemize rica edelim. Bu arsalara apartıman yaptırmamak için ne lâzımsa gün, dakika geçirmeden yapalım. Yapmazsak ziyanımız, çok, pek çok, müyonlar dır. Döviz takyidatına dair mühim bir tamim Maliye Bakanlığı döviz takyidaü hakkında bir tamim yapmışbr. Bu ta mim şu hükümleri taşımaktadır: 1 Ecnebi memleketlere yapıla cak seyahat masraflarının serbest dö vizlerile bir aydan fazla sürecek seyahat masraflan için döviz verilmiye cektir. 2 Yunanistan, Suriye ve Romanya gibi yakm memleketlere yapılacak seyahatler için 100 liradan fazla döviz verilmiyecektir. 3 Memleketimizde çalışan ecnebilerin dışan memleketlerde bulu nan ailelerine yollıyacaklan paralar için 100 liradan fazla doviz verilmi yecektir. 4 Kendilerile klering mukave leleri yapılmış memleketler klering hükmüne tâbi olacaklardır. Şimdi cadde sonra bulüar Dolmabahçeden Cumhuriyet mey danma giden ve geniş bir cadde şekline kolayca konabilcek olan bu yol şimdiden plâna çizilirse en kolay elde edebileceğimiz bir bulvar haline getirilebilir. Bir konferan* daha! Venedik 7 (A.A.) Royter muhabirinden: Venedik ve yahud ki Vi yanada yeni bir konferansın toplanacağı ve buna M. Benes, Titulcsko, de Kanya ve belki de M. Suviçin iştirak edeceği tahmin ediliyor. Roma 7 ( A . A ) Küçük An tant dış bakanlan Tuna konferansı açılmazdan önce, sıra ile Romaya geleceklerdir. V. BtRSON Adanada yapılan mektebliler bayramı p n. Bigada bir irfan müessesesi Almanya Yugoslavyadan tütün alıyor Alâkadar mahafile gelen malumata gore Yugoslavya tütün rejisi murahhaslarile Alman tütün sanayii mümessilleri arasmda Berlinde devam eden müzakereler neticelenmiştir. Bu müzakereler neticesinde Hamburgdaki Rumstma ve Bremendeki Brikman firmalan Yugosjavyadan 1,250,000 kilo tütün alacaklardır. Bu sahşlara aid mukaveleler imzalanmışbr. Satılacak tütünler cenubî Sırbistarun 931932 yıllan ve Hersekle Dalmaçyamn 933 yılı mahsullerindendir. Bu mukaveleler ile Yugoslavya Almanyaya ilk defa tütün satmış olmaktadır. Yugoslavya satacağı bu tütünlere mukabil Almanyadan sanayi malzemesi alacakür. Odalar kongresine rapor Ticaret Odası idare heyeti dün de toplanarak Odanın Ankarada topla nacak Odalar kongresine gönderile cek raporlann müzakeresini bitinniş tir. Raporlar bugün Oda medisı azasına tevzi edilecektir. Biga ae (Hususî) Bu olan s«Bi iki yaşmı bitirecek ga îkmal mektebine (140) dan fazla tâlebe devam etmektedir. Mektebin !dwtt IMMI ettigi fayda fözle gö taıtulacak kadar açiitır. Bu irfan müessesesinin değerli muallimleri talebeye irfan feyzini vermekte muvaffak olmaktadırlar. îkmal mektebi talebesi her zaman nazara çarpmaktadırlar. Gönderdiğim resün ikinci sınıf talebesini ve biyoloji tatbikaünda göstermektedır. Türkofis müşaviri Bir müddettenberi şehrimizde bu lunan Türkofis müşavirlerinden Naci dün akşam Ankaraya hareket etmıştir. Adana «Hususî» Mektebliler bayramı fehrimizde çok iyi geçti. Çocuklarımızm daha serbest eğlenebilmeleri için orta tahsil tale besile ilkmekteb talebesi birer gün aralıkla ayni yerde bayram yapmışlardır. Bayramın yapıldığı yer, Seyhan kenarında ve şehre beş altı kilometro uzaklıkta Dilberler Sekisidir. Bayram büyük bir neş'e içinde geçmiştir. Gönderdiğim resün Kız Lisesi talebesini bayramd^ yemek yerken göstermektedir.