21 Nisan 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

20 Nlsan Sümer Bank umumî heyeti bugün toplanıyor Bankanın geçen sene içînde yaphğı isler, temin ettiği kâr, devlet fabrikalarınm faaliyeti Ankara 20 (Telefonla) Sümer Bank umumi heyeti yarm saat 10 da Meçliste toplanacaktır. Banka 1935 senesindeki faaliyet ve hesab devresine aid raporu hazırlamış, alâkadar lara dağıtmıştır. Bu raporda 1934 se nesi hem hususî sanayi, hem dev let sanayi işlerinin seri bir inkişaf yılı olarak göcterilmektedir. Filhakika bir taraftan 5 yıllık sa • nayi programı tatblk edilmiş, diğer taraftan millî sanayiin bünyesi hem tevsiler hem de imalât tezyidleriie genişletilmiştir. Sümer Bank fabrikalan da gittik çe sistemli, genis bir imalât politikası hedefine doğru gitmcktedirltr. Fabrikaların umumî satıslarında geçen seneki gibi bu sene de istisnasız bir canlıhk ve fark görülmüştür. Bu arada Fesane, Hereke, Kaysen» Bünyan fabrikaları satışlan 1934 te 1933 e niabetle yüzde yirmi iki art mıştır. Beykozun satışlan 1932 ye kıyasen 1933 te yüzde iki artmısken 1934 te yüzde 81, Bakırköyün satış • ları da yüzde 31 yükselmiştir. Devlet tarafından tatbikı banfcaya tevdi edilmiş beş senelik sanayi pro grammın başanlması işinde de pro gramm ilk senesi olan 1934 te mu vaffakiyetli neticeler ahnmıştır. Bilânçoya nazaran yeni tesisler dolayı sile bankanın genişlemesile mütena siben artan umumî masraflara rağ men 1934 hesab devresinde 1,617,032 liralık safi kâr tahakkuk ettirilmis tir. TELGRAF MABERkERI Hitlerin 46 mcı yıldönümü Dün bütün Almanya bayram yaptı E*ki muharibler hediye olarak 14 bombardıman tayyaresi verdiler Berlin 2 0 ( A . A . ) Alman istihbarat bürosu bildiriyor: Bütün Almanya bugün Hitlerin 4 6 ncı yıldönümünü kutluluyor. Binalar, tramvaylar, otokarlar bayraklarla donanmıştır. Matbuat, Hitlerin başardıgı bütön işleri saymaktadırlar: Almanyanm birleştîrilmesi, hukuk müsavatı, hare • kât serbestüi... Hitler, binlerce tebrik mektubu ve telgrafı almıştır. Ecnebi gazete muhabirleri birligi, Hitlerin mesaisinin, Alraanya ile komşulan arasında dostane münasebetler tesisj ile neticelenmesi temenni sinde bulunmuştur, Propaganda Nazın Doktör Goe • bels, 12 de radyo ile nesredilen bir nutuk söylemiş ve Hitlerin meydana ge« rjrrni* olduğu eserden bahsetmistir. Eski muharibler cemiyeti reisi mî ralay Reinhard. hediye olarak Hitlere 14 bombardıman tayyaresi vermiş tir. îngfltere Kralı bir telgraf çekerek, M. Hitleri tebrik etmistir. Hâdiseler karşıstnda 2 KONGRE MÜNASEBETİLE kı yoktu. Ne ga Arablar arasınribdir ki âdetlere da kadımn islâ Kadsn hakkınt ta ilk deCermenlerde de, miyetten evvelki virlerdenberi tanıyan ye îskandinavyahlar halini Kur'andan gâne mUlet Törklerdirî da da ve Yunanbile öğrenebili Ularda da tesadüf riz. Ağooglu Ahraed ediyoruz. Koca ölArablar kızla dükten sonra dul r m ı diri diri gö ^ kadın için iki vaziyet vardı. Eğer kadın merlerdi ve bunun için ya kadın dogenc ve çocuğu yoksa, babasının eviğarken, alünda yapılmış olan çukura ne gori gider ve giderken de cihazim atarlardı, yahut biraz büyüdükten ve yüzgörümünü kendisile beraber sonra, babası çöle götürür ve evveice götürdükten başka, kendisine z«vci açmış olduğu bir kuyuya atıp üstünü nin varisleri tarafından bir çadır ve toprakla örterdi. Kur'an malum olan birkaç hayvan verilirdi. Yok kadın bir ayetle bu vahşi âdeti yasak etti. ihtiyar ve çocuklan da yoksa, zevcıArablarda hem Polygamie ve hem de nin varisleri yanında kalabilirdi. KaPolygandrie yani hem çok kadm aldın genc ve evlâdı varsa, zevcinin mak ve hem de çok erkeğe varmak kardeslerinden ve yahud akrabasm • âdeti vardı. Zaten evlenme yolları a dan birisini ihtiyar ederdi. rasmda birisi hariç, kalanı bizim ve Kadın ihtiyar ve evlâdı arasında islâmiyetin bugün zina teJâkki ettiği bir erkek te varsa. zevcinin yerine işten başka değildir. Zaten Arab geçer ve müstakil olarak evi idareye lar kadım birşey gibi telâkki eder baçlar. Türklerdeki bu âdetin mtsîi •> lerdi. Evli erkekler kadınlarını mü ne hiçbip ulusta. Cerjnenlerde ve İsbadele ederlerdi. Kadına cgit filân kandinavyalılarda bile tesadüf edUmeşhur adamdan tohum al> diye miyor. emrederdi veya kadm kendiliğinden Türklerde Cermenler gibi Poligoevinin önüne bir bayrak asarak. mamie varsa da ikiden ziyadesi görün • halle genclerini evine çağırırdı ve memektedir. tkinci kadm da yalnız onlarla görüşürdü ve bütün bunlar birinci kadmdan erkek evlâd olma eylenme usulleri sanılırdı. Tabil islâdığı zamanlar ihtiyar çdilir. Yalnu miyet b u n l a n da kaldırdı. Zevç öl hükümdarlara, dörde kadar kadın aldükten sonra, kadım almak hakkı mak cevazı verilmiştir. Fakat bjrçok zevcin başka kadından doğma en büseyyahların ve tarihçilerin şehadetÜe yük erkeğe aiddi. Fakat o istemezse sabit olmuştur ki hükümdarlarda b«ş hak büyük kardeşe geçerdi. Kadına. kadını hükumete iştirak ettirirleıdi, ne eihaz verilirdi, ne de babasından elçileri beraber kabul ederlerdi vo şe erinden miras alırdı. Kur'an b u fermanlan beraber çıkarırlardı. hususta da kadının yardırnına kostu. Cermenler, İskandinavyaUlar ve Vakıâ kadın islâmiyetten evvel ser Yunaniler üzerinde artık durmıya bestti ve erkeklerle birlikte yaşar cağım. Kadınlığa aid onlardaki örf dı. Fakat bilhassa eğlence aleti ol ve âdetler hemen hemen Türklerin mak üzere savaş çağlarmda bun kine benzer. lar ellerinde def, çenk ve saz, şarŞimdi kadmhğın geçmişine aid kıkılar çağırarak savaşçıları yürek sa anlatma, bugünkü ayrı ayrı miüetlendirirlerdi. Mesel Arab müverrih leri Uhud »avasında Beni Emiye kadın ler arasmdaki kadm hareketlerinin almış olduğu yolları bir dereceye kal a n n ı n şu sarkıyı çağırdaklarım kay • dar aydmltır zannediyoruz. dederler: Medeniyette çok ileri gltmiş olan Yani biz T a n k ı n kızlanjız. ArkaLâtin uluslarının kadın meselesinde mız üzerine yürürüz. Galebe çalsa titiz ve çetin davranmaları, ta öt« . nız «peceğiz, kaçsanız ayrüacağu hemdenberi gelme bir an'anenin, bir ta • daş gibi ayrılmayız. rihî seciyenin neticeaidir. Şimdl gelelim aynl devirde kadına Başka her sahada ileri ye doğru yükarşı mülâyim davranmış olanlara: riiyen Fransanm kadmlık hakkında • Başta Türkler geliyor. ki tavn, açıktır ki buradan geliyor. Türklerde kız öldürmek, evlâd satHele Musolininin, kadınları ev içine mak kaidesine tesadüf edilmiyor. tıkmak istemesi, onlardan yalnız çoTürklerde kız, babasmdan ve erinden cuk ve iyi ev idaresi taleb etmiş eski cihaz almak hakkını haizdir. Böyle Roma patrisiyenlerinin Roma mat bir hakka Cermenlerde, İskandinavronlarından istediklerüe tam bir a • yalılarda ve Yunanlılarda da tesa düf ediyoruz. Türklerde kız eğer ba henk yapmaktadır. bası öldükten sonra, evde e\'lenme Fakat Hitlerin bu yolda almı$ oldumiş kız kalmışsa, erkek kardeşleri oğu tavır, zannetmem ki Cermen leci • na bir cihaz payı ayırmak mecburi yesine uygun gel*in. Malumdur ki yetindedirler. Bundan maada gelin onda nevvel Rayştag meclisinde bir güveynin evine geldiği gece, güvey çok kaduı «aylavlar vardı. Cermen oona bir yüzgörme hediyesi vermekle mükelleftir. Bu âdete Cermenlerde lan Avusturya meelisinde de kadm de tesadüf ediyoruz. Cermenler bu saylavlar az değildi. Fakat dikta na Morgen geb derlerdi. Zevcin evintörlük, her iki meclisten bunlan kov de, kadın bu iki malın, yani götürdüdu ve Hitler kadmlık hakkmda tabiî ğü cihazla yüzgörümünün, kayidsiz Musolini gibi düşünüyor. Fakat Mu ve sartstz sahibiydi ve onlara istedi?i solinide bu bir ırk seciyesinin teza • gibi tasarruf ederdl. Kocanna hesab hürüdür. Hitlerde ise sırf bir he6ab vermek roecburiyetüıde bulunmak sızm. meselesidir. Seciye ise he*aba uzun müddet katlanmaz ve Cermen kadım Türklerde iki nevl evlenmek usulü elbette ki bir gün gelip tarihi mevkivardı: Kız kaçırma ve elçi gönderme ini alacaktır. usulîeri; h e r iki usulde güvey baba FHEM NALINA MIHINA O çirkin hâdise! 1 J uma günü Taksim »tadyomunda sporculuğa, sporcu merdligine ve bilhassa TürkUn mi* safirperverliğine yaraşmıyan bir hâdise oldu. Ben o gün, orada bulunmadığım için, bu çirkin hâdiseyi »Allaha şükür görmedim. Spor muharrirleri mizden maçı seyreden arkadaş bu çir» kinliği de kısaca yazdı. Dünkü akşam gazetelerinden biri de daha fazla taf* silât vererek kavga çıküktan sooraki vaziyeti şöyle anlabyor: €Taşlar atılıyor, camlar kjrıhyor, her lisandan imdad sesleri yülsselı • yordu. Piğer taraftan birkaç rnüna • sebetsiz de hakemin üstüne hücura etti. Zavallı hakem, yurnruklar v« tokatlar altmda içeri odaya zorla ka» pağı atabildi. Soyunma odasında dayak faslı durmadan devam ediyor du. Nihayet misafirler, aptesane kı». mma geçerek oraya sığınmak mec buriyetinde kaldılar. Bu esnada nereden geldiği belli ojmıyan bir şişe Fenerli rnuavin Ali Rızanın göğsüne çarparak kan için de bıraktı. Bir Viyanalı oyuncunun da kafası yediği yumruklardan şişmişti, Polis vaziyete hâkim olduktan sonra düdükler çahnmaga başladı, Nihayet, meçler çekilerek oyunculara hücum eden »eylrcilerin savletlerine karşı konulabildi. Zavallı misafirlsr bü yük bir teessür ve korku içinde idi ler...» Taşkın seyirciler tarafından kendi takımlarımıza arasıra dayak abldığı vakidi; fakat hiçbir ecnebi takımmın böyle pataklandığını hatırlarnıyorum. Gerçi arasıra, ecnebi oyuncularla bizim futbolcularımız arasında sahada bir iki ve azamî birkaç kişi arasında kısa dögüşler olduğu vakidi ama bun« lan »porcular kendi aralannda haile» derlerdi. Bu şekilde bir hâdise ise asla görülmüş deoildi. Birkaç $ene evvel Fenerbahçe ile Yunan takımlanndan birifi arasında yapılan bir marta fazla atabî ve heyccanh seyircilerden biri Yunanlı kal*ciye bir yumruk vurmus • tu. Bundan başka seyircilerin eenebi futbolculara tecavüz cttiklerini hatır lamıyorum. Bu deia ise Vjyanah misafirlere toptan dayak ahldıgı nlaAllyor. Kabahatin A\fusturyalılarda ol dugunu ve kavgaya on'ann sebebivet verdİBİnî iddia edenler de var. Olabi» lir. Fakat, kavgaya onîann sebebiyet vermesi seyircilerin başlanna üşerek misafirleri dövmelerini mi icab ettirir> Bu taşkml'k, aleyhimizde çok fena bir propaganda yapılmasına sebebiyet verecek, ecnebi takımlan îstanbula gel' mek istemiyeceklerdir. Nitekim, bir • kaç sene evvel, yukanda bahsetti?irn münferid ve ehemmiyetsiz yumruk hâdisesi olduktan aylarca sonra, îstanbula gelmek istiyen bir ecnebi takımj nanuna, o takımm mensub bulundugu milletin sefaretindan tanıdığım bir memur, bana. gelecek takıma dayak atılması ihtimali oluo olmadığmı tonnııg, ben de tabiî kendisine lâzım gelen cevab ve teminaü vermiştim. Sporda yenmek ve yenilmek olağan işlerdendir. En kuvvetli gürefçiler. en müthiş boksörler bile mağlubiyetin acısını tatmışlardır. Galibiyeti ve mağlubiveti fiportmence hezmetmek ge rektir. Hatta karşı taraf kavga çıkar< mak istediği zaman bile buna meydan vermiyecek bir soğukkanhhk ve kiILÛHen *nhı1evi cei~ırmiz\ Dünkü Kamutayda Idam mahkumlarınm kararları tasdik edildi Ankara 20 (A.A.) Kamutaym bugün Fikret Sılayın başkanlığmda yaptığı toplanrıda Konya ovası sulama idaresi ile Yüksek Mühendis mektebinin 1931 ytlı son hesabma aid mutabakat beyannameleri hakkmdaki Divanı Muhasebat Encümeoi mazbatalan kabul edilmiş, bazı eşhasın ö lüm eezasına earpılmalanna aid maz' batalar üzerinde görüsülmüstör. ' Bımlardan Tirebolunun Arageriş koyünden Mehmed oğullanndan Halil oğlu Asım ve Kavga oğullanndan Emin oğlu Hüseynin ölüm eezasına çarpılmalan hakkmdaki mazbatamn müzakercîindç, Adliye Encümeni azalanndan üç saylavm karara ımıhalif kalmiş olmalannjn sebebi etraftn da sorulan suallere karşı encümen reisi Salâhattin Yargı, Kurultaym ve encürnenin bu gibi meselelerde tcşki lâtı esasiye kanuouna oazaran oUn vaziyetlerini izah etmif ve eneümen çokluğunun cezanm degiştirilmesini icab edccek bir sebcb görmcdiğini söylcmiştir, • Ölüm ceza«ınm 20 ı«ne hapse çevrilmesi lehinde bulunmuş olan Adliye Encümeni üyelerinden Osman Dinçer de bu husustaki noktai nazarmı izah cttikten sonra cezanın 20 sene hap*e tahvili için vcrilcn takrir okunmuf ve reddedilmiftir, Mazbata oldu» ğu gibi kabul olunmuş, Halebia Araç mahallesinden Abidin oğlu Hüseyin Nurinin ölüm cezas'na çarpılmasj hakkmdaki raazbata da tasvib edumijtir. Kamutay pazartesi günü toplana • cnktır. Cenevre kararı Almanya devletlere bir protesto notası gönderdi Londra 20 (A. A.) Alman hükumcti, Londradaki elçiliği vasıt&siîe. îngiliz hükumeü'ne, Cenevre karanaı protesto eden bir nota göndermiftir. Kısa olan bu nota, Cenevre kara • nna karp uraumi bir proterto mahiyetinder'ir. Protesto notasmm metni Berlin 2 0 (AA.) Uluslar K* rumu konseyinde temsil edilmiş olaa bütün devletlerin hükumet merkcz. lerine verilen Alman notası sudur: «Alman hükümetj, UlusUr Kuru • rau kooseyinin 17 niıan müzakereıüıe iştirak etmif olan hükumetlerin kendilerine Almanya hakktnda hüküm vermek hakkını almalanna itiraz eder, bunda Almanyaya karsı yenj bir mu« amelc teş,ebbüsü görür ve bunu fid detle reddeder. Almanya hükumeti. konseyde göruçülen meseleleT karşı « smdaki vaziyetmi yakında bildirecek • tir.» Roma konferansî geri mi kalıyor? Musolini ile Prens Starhembergin mülâkatları Roma 20 (XX)* M. Mu»lini. Romada bulunan Prens Strahem berg ile uzunuzadıya görüşmüstür. Bu müjâkatın. Tun» konferan» hazırhk • larma taallâk ettiği zannolunuyor. Avusturya Başbakan muavini, bu • gün tayyare ile Viyanaya dönmüştüf. Londra 20 (A.A.) Deyli Telgraf gazetesi evvelce Romada 20 mayıs tarihinde toplanması kararlaşjnış olan Tuna konferansmın, yapılacak İ|in vüs'ati sebebile daha sonraki bir Uri^e talik edileceŞini yazıyor. Topkapı kütübhane memurluğu Ankara 2 0 (Telefonla) Muallim Sadettin Nüzhet Topkapı kütüp • hane memurluğuna tayin edilmiftir. Ankarada motörsüz tayyareciliğe hazırhk Ankara 20 (Telefonla) An * kara Türk Kuçu Kurumu için geti • rilen 5ovyet mütehassi6İan işe başla ddar. Mütehassıslar ilk ij olarak şehirde ve civarda uçuşlara müsaid bir saha tesbit etmek için tetkikat yaptılar. Mevsim rüzgârlan ve iklim hakkında da Meteroloji Emtitüsü MüdürUaden i u h a t aldılar. İlk tetkikat bilhaıea yaz mevcimî rüzgârlannın motörsüz uçtı^lara pek elverişH olduğunu göstermiştir. Bazı gazeteler mütehassıslann Ankarada sivil tayyare mektebinc muallim olarak getirildiklerini yaznuslardu Bu haberin doğru olmadığı, Ankarada bir sivil tayyare roektebi olmamasmdRn da anlaşılır. Mütehat»ular Türk Kuşu icin Retirilmiîlcrdir. Sümer Bankın kuracağı çimento fabrikası Ankara 20 (Telefonla) Yenî bir çimento fabrikası kurmak imkân lannı aramak üzere Sümer Baakıo getirdiği mütehassıs tetkiklerine devam etmektedir. Ahnacak neticeler müs bet olursa iç Anadoluda süratle bir çimento fabrikası kumlacakbr. Süngercilik şirketi Ankara 2 0 (Telefonla) Kurulrnuş olan süngercilik şirketi önümüz • deki mevıirnde filen 15e başlamış ola caktır. Maarif Cemiyeti kongresi Ankara 20 (Telefonla) Maarif Cemiyeti yılhk fevkalâde kongresi bugün Halkevinde Kamutay Başkanı Abdülhalikin başkanlığmda toplandı. Toplanbda çemiyet nizamnftjnesjnin baw maddeleri degiftirildi ve yeni idare heyeti üyeleri teçildi. Napoli Ismail Habib Sevfigttn bu güzel yazısı yaruütf sayımızda ya bir" hediye vermekle mükelleitir. Yalnız kaçırma usulü kullamldığı zaman hediye iki misline çıkarılırdı. Fakat her iki usulde de kız cihaz ve yüzgörümlüğü alırdı. Babaya verilen hediye, babalık hakkımn güveye geçmesi mukabüi satılırdı. Fakat babah k hakkı mahduddu. Öldürmek, saîmak 6alâhiyetleri yoktu. Buna göre kocarun da öldürmek ve satmak h a k ' Türklerin, şark âleminde ve islâ miyet içinde, kadınlığa karşı aldık • ları tavra asla şaşmamalıdır. Bu, Türk seciyesinin ötedenberi gösterdiği bir hususiyetin yeni bir tezahürüdür. Bu, tarihi oluşlann gidişine bir misaldir. Böyle bir vak'a Arablar ve yahud Hindular arasında çıkmış olsaydı, hakikaten hayreti mucib olabilirdi. ACAOĞLU AHMED Osmanlıcadan türkçeye karsılıklar kılavuzu: 2 6 ı 1 ö z tiirkçe köklerden gelen sBrierfn pa (T. Kö ) beJdeği (ajâmetf) konmuştur, nn her biri hakklnda slrasrte uzrnanlarlmlzln (mütehassls) yazılarlnl gazetelere verecegiz. 2 Yeni Jconan karşlllklarln lyi aylrd ediiroesi için, gereğine göre, fransızcalarl yazilmış ayrica fernckjer fîe kçnulmuştur. 3 Kökü türkçe olan keiimelerfn bugünkü îşIenmiş ve kullanilan sekilleri allnmljtlr. A»'' ak olan hak, aslı iigürn olan hüküm, türkçe «çek» kökündcn gelen şekil gibi. lrsad etmek = Erdirmek, vslamak, yedaraek, yîîneırek (Baft: Ikaz) Örnek: 1 Sizi hakikate irşad etmek iıterlm s= Sizi ioğruya erdtrmek Istertm. k 2 Bu genc, pek eğlenceye daldı. onu irşad etmtli = Bu genc pek eğlenceye da'dt, onu u>lamal\. v 3 Aklı ermiyenleri irşad etmek vazifemizdir = Aklı errni. yenlerl yedemek boroumuzdur. 4 yüksek bilgileriyle yalnu bİMİ değil, bütün milîeti irşad etU c3 Yükttk bUgüerivl* yalna Uti dtğü tüttin ulutu yönedt. trtibat = Bağlanım, bağlantı Örnek: Aralarmdaki stkı irtibata nazaran EE Aralanndaki tu kı bağlanıma (bağlantıya) gbrt. trtica = Kaytaklık Örnek: İrtica hissi, inku&bı hatmeâemiyenlerde doğar =s ficytaklık duyguıu, devrimt lindinmiytiüeri* doğar. lrtieal«n »= Doğaçtan, tataraiz, hazırlamnadan (Bak: BHbedahe) Orti4k: jrtiealen bir nutuk trad tttl = Doçaçtan bir söylev verdi. İrtidad etrack «• tmAnındacı cıkmak. dSnmek trtifa = Yükseklik İrtihal « Güçâm örnek'. Pek ktymetli W muddin frtihaU = Pek değerli Wr bulmanın göçümü. tftisam etmek = Sınaylanmak, resmi düşmek Örnek: Ujakta trtUatn eden bir yelken = Ufakta nnaylanan bir yelken. trtişa = Altmsaklık örnek: trtişa bir numleketl harab eden haTlerden biridir rs Alımsakhk bir ulkeyi ytkılayan hallerden biridir. İsabet = Dogruluk, yerin<îelik, yanümazlik, Uabet (T. K8.) Örnek: Her bir metelede g&rulen Uabet şayanı hayrettir =s Her bir sorumda görülen dogruluk (yanılmazlik, yerindellk, isabet) şastlmcğa değer. tsabet etmek = Düşmek, tutturmak, dü^geltnek, isabet etmek Örnek: Attığt kurşun tam hedefe isabet etti =s AtttHı kur şun tam amaca duştü (düşgeldi, amacı tuttu, isabet etti). İsabeti rey (vazuhu nazar, feraaet) « » YalgSrö = Ornek: Devlet riealine en çok muktazl olan biruv ds isabeti reydir ss Devlet adamlanna en çok çerkli olan birşey de yalgörüdür. tsabet ettirmek » Düçgetirmek, Uabet ettirmek İt*l (iblâğ) etmek = Ul**tırmak l»«r «tmek ** E«irfememek, bol bol vermck (Bak: bezletmek) !»pat = Ispat (T. KÖ.) Uga etmek • » Eslemek, »8« dinlemek • Örnek: Size verilen na$ayihi pederaneyi Isga etmeüstnlz =a Siz* vtTÜen babaca öuudleri ealemelielniz. Uim = taim (T. Kö.) ad tskân etmek = Yurdlandı^mak Örnek: Muhaclrleri Iskân etmek üzere yerler tefrik edildi s= Göcmenleri yurdlandırmak üzere yerler aynldı. îsmet = Arığ Örnek: tsmeti her türlü taibeden beri olan = Arığt her lekeden beri olan. tsaad = Usnet Örnek: Bu gtbi isnadat ona hiçbir zarar veremez rs Ba gibi üsnetler ona hiçbir zarar veremez. tsnad etmek Üsnemek, yasdamak, Ustüne almak Örnek: Onun bir kabahati yoktu, fakat kabahati ona tenad et' tüer Onun bir tuçu yoktu, ancak suçu ona üsnedüer (yas, dadüar, onun üstüne attuar). İsraf = Israf (T. Kö.) tstib'ad etmek = Iraksamak örnek: Böyls hareket edeceğini istib'ad etmezdlm = Böyle hareket edecğini ıraksamazdım. İstibşar etmek = MUjde almak Tebsir etmek = Müjdelemek Örnek: Memnuniyetle tebşir ederim ki Sevinele müjde lerim ki. İstieal etmek = Evemek, çabuk olmak (Bak: AceU etmek) tsticlâb etmek = Getirmek, çekmek Örnek: Dlkkatini ieticlâb etmek Utiyordu = Dikkatini çek. mek istiyordu. lstida (arzuhal) == Dilekçe tstidad = Anklık = (Fr.) Aptitude, caoacite Örnek: İşten çok düşünmede gdsterdiöi istHadta tantnmış. tı =s İşten çok düşünmede gösterdiği antklıkla tanınmıjtı. tstidane etmek = Borç almak tstidlâl etmek = Çıkarmak Örnek: Sözlerinden ne düşündüğünü lstWâl etmeltydiniz ^ Sozlerinden ne düşündüğünü çıkarmahydıntz. lsttfa = Çekilim Örnek: htifa, her zaman hizmetten içtinab vuınastna gelmez = Çekilim, her zaman işten kaçvnma anlamına gelmes. İstifa etmek = Çekilmek Örnek: Makammdan ittifa ederek Orunundan çeküerek. • îstifayı kusur etmek => Suç «Füemek Örnek: Vaktinde gelmediöi için tstifavı kusur etti = VaJctinde gelmediğt için suç diledi. tstifad« etmek = Fayda görmek, aftiğlanmak İstifcna (Bak: Cına) Uti^rab etmek = Yabantunak (Bak: Garabet) tstiğ«ak = Dalınç Örnek: Okuduğu türküyü istiğrak ieinde dinlediler :s O kuduğu türküyü dalınç içinde dinlediler. tstihale = Değişin Örnek: Her inkılâb, birçok istihalelerin bir arava gelmesivle olur sz Her devrim birçok değlfinlerin bir araya gelmesiyle olur. Istihlâf etmek = Yerine gecmek lstih&le etmek = Değ^inmek Örnek: İpekboceği kelebeğe istihale eder zs İpekböeeği ke • lebeğe değşinir. İstihfaf etmek = Hafiftemek Örnek: Kuvvetli insanlar, düşmanlarım istihfaf etmezler s Kuvvetli insanlar düşmanlarım hafifsemezler. Istihkak = Hak (Bak: Hak) İstihkar etmek = Küçüksemek tstihlâk = Yoğaltım Örnek: Memlekette yerli malı istihlâkl : Yurdda yerll mah yoğaltımı. îstihlâk etmek = Yoğaltmak Örnek: Odun istihluk edenler kömür istihlâk edenlerien çoktu = Odun yoğaltanlar, kömür yoğaltanlardan çoktu. tstihsal = Üretim Örnek: Adanada pamuk istihsali artmıstır = Adanada pa* vn.uk üretimi artmıştır. tstihsal etmek = üretmek