15 Nisan 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi inci ciizü çıktı J 78 ..M. n |Q tSTANBUL . CAĞALOĞLU Paiarlueî | C l i : M n | n q c g Q S o n c nu. 0 a l 3 Telgraf ve mefctup adresl: Cumhuriyet, Istanbu] . Posta kntusu: îstanbul, No. 248 raZariBSI 1 9 lilSon löOO Teiefon: Baçmunarrlr ve evl: 22368. Tahrtı heyeü: 24298 Idare ve matbaa fasmlle Matbaacüık ve Nesriyat şirkeü 24299 24290 Memleketin jeolojik Hartasını ne vakit Ve nasıl yapacağız? a D mparatorluğun son düşüş çağında gözlere bulantı ve gönüllere r şenlik veren adeta edebİ3 at olmuş bir söz şekli vardı. Buna göre memleketimizin üstü ve altı henüz el değmemiş kızoğlan kız zenginliklerle dolu idi. Bu söz evrile çevrile öyle şekillerde söyleniyor ve o kadar onun üstüne geliniyorcu ki yavaş yavaş söyliyenler de, dinliyenler de ona derin bir inanla bağlanır olmuşlardı. Sonralan, he]e cumhuriyet devrinde memleketimizin gerçek zenginliklerine akıl erdirdikçe o kof sözlerin yersiz bir böbürlenme dayangacı olan anlamından bütün bütün ayrıldık, şimdi biz de memleketin altında üstünde zenginlikler olduğunu bilijoruz amma bunların gerçek kılınması için başvurulacak usullerin bu zenginliklerden daha önemli (ehemmiyetli) olduğunu da ayni zamanda anhyoruz. Başbakanm uygun fırsatlarda usanmaz bir süreklikle söyleyip durduğu gibi bugün gerçek ve ileri bilgi ve öyle bir bilgiye dayanan çalışma en baş zenginliktir. Bu olmaksızın zenginliklerin değil, insanların bile hiçbir anlamı (manası) yoktur. Cenevrede bugün Fransanın şikâyeti tetkik edilecek Stresa konferansının neticelerini bildiren resmî tebliğ dün neşredildi Fransızîar konferans neticelerinden memnuniyetle bahsetmkle beraber «Üç devlet arasındaki cephe birliği siyasî değil manevidir» diyorlar Stresada bir İngiliz İtalyan beyannamesi de neşrolundu Stresa 14 Havas muhabirî mahsusu, konferans neticelerini su suretle telhis ediyor: 1 Mayıs nihayetinde Roroada bir konferans toplanacak ve bunda Roma ve Londra uzlaşmaları mucibUıce hususî mahiyette bir ademi miidahale ve karsılıklı müzaheret mukavelesi tezekkiir edilecektir. Bu mukavele Avusturya ve hemhudud devletler arasında aktedilecek ve Fransa, Polonya ve Romanya bu • na iltihak edeceklerdh*. 2 Almanya, Avrupanın şar kında kollektif bir emmiyet sistemine istirak ten imtina ettiğinden, tn giltere ve ltalya, Fransa ile Sovyetler aırasınd'a bu yakınlarda aktedilecek kamlıklı müzaheret mukave lesini memnuniyetle karşılamaktadırlar. 3 Fransanın Uluslar Kurumu konseykie müı.acaatine tngiltere ve ltalya müzaheret edeceklerdir. Bu devletler, Almanyanın manen mahkumiyeti ve arsıulusal muhadele rin tek taraflı bir karacla hüküm den iskat edilmesine karşı ekono (Arkast sekızincı sahıfedc) hu Gazetemiz bugün sahifedir 12 Dünya feministlerile görüşmeier "Atatürk dünyaya yeni bir devir getirmiştir! „ Prenses Kantagüzen «Kadın harb denilen müthiş cinayete nasıl istirak eder?» diyor Prenses Alek sandrma Konta güzen yalniz Romanya Kadınlar Birliği murabasi olduğu için, yal • niz uzun müd det Bizans Im • paratorluğunu et miş olan Konta • güzen «ilâlesine mensub bnlundu ğu ic«n değil, memleketimizder. Bükreşe giden gazeteci arkadaş lara yaptığı hü$ • nü kabul ve menv Ieketünize daima ve dahna gös terdiği muhabbetIe taninmiş ola> dost ve komsRomanyanm e münevver bayanRumen kadın murahhaslart (X) işareül Prenses Kantagazerr larından biridir, asağıda murahhaslardan iıçti milli Rumen kıyajetüe tagüzenler için Îstanbul bir mazidir. Kendisi bir iki gazeteci arkadaşla beraber bizi Perapalasin ön salonun • Fakat ben lstanbula geldiğün zaman yalniz bundan mütehassis olmam. Beda kabul etti. Tatlı sesi, kibar tavrile ni en ziyade mütehassis eden şe>ler bize bunları soyledi: den biri de Türkiyede gördüğüro ha « Benfan için lstanbula gelmek rikulâde terakkidir. Devrbnizin en büçok ehemmiyetsiz birfey değildir. Bu {Arkast sekizinci sahifede) adeta dinî ve kutsî bir ziyarettir. Kan Memleketin altında üstünde zenginlikler var mı? Belki var. üaha doğrusu elbet var. Ancak bu genel ve uluorta bir söz^ür. Havaoan azot çıkar'J*" bu devirde belli bir düny a parçasmın her türlü 7eaginlikten çıplak olmıyacağı apaçık birşeydir. Genel bir yöntemde oranladığımız bu zenginlik cloğru olarak ne gibi şeylerdir ve nerelerde bulunur? İlkönce burasını anlamalı. Bunu anlamak içm memleket üstüncie baştanbaşa jeolojiye dayanır bir sıra sürekli ve bilgili araştırmalar yapmak ve bu yolda elde edilen sonundarı kitablara ve hartalara geçirmeğe başlam?k gerektir. Bu memlekette bu yolda hiçbir araştırma yapıîmamış değildir. Fakat yapılan araştırmalar çeşid maksadlarla yer yer türlü adamlar tarafından yapılmış ve bunlar parça parça şurada burada darmadağıruk kalmış veya kaybolup gitmiştir. En son örneklerden biri olarak İstanbulda Bakırköyündeki bez fabrikasına su bulmak için yapılan ve yalnız su bulmağı gözönünde tutan bir bilik (ilmî) araştırma belli sonuncla sonlanarak fabrikanın içinde açılan bir arteziyen kuyusile fabrika ihtiyacına yetip artan bir su çıkarılmıştır. Bu sonuncu alanda (açık) olan bilik araştırmanın ortaya çıkardığı gerçeklik şudur: Bakırkövü yanlannın ta Çekmece gölüne kadar uzanan bir çevresinde yeraltmda büyük bir tatlı su parçası vardır. Oralarda istediğiniz yerinden burgu ile deler, istediğiniz kadar suyu yeryüzüne fışkırtırsınız. Şimdiye kadar susuz kıraç bir alan sanılan bu yerler için bu buluşun altın gümüş madenlerile boy ölçüşür değerde ne büyük bir buluş olduğunu herkes kolayca anlıvabilirken Îstanbul Vilâyet veya Belediyesinin oralara Terkos suyu götürmek için harıl harıl boru döşemeğe çahştığını işitip duruyoruz. Terkos gölünden kömür yakılarak elde edilen hareket kuvvetlerile akıtılan suyu temizleme havuzlarından geçirerek yüzlerce kilometroya götürmek nerede, Bakırköyü yanlannın altındaki tertemiz suyu yeryüzüne çıkanp oralarını kolayca güllük gülüstanhk yapmak nerede? Demek olur ki özenli ve bilik bir araştırmanın Bakırköyü yanlarını canlandıracak sonuncu, her yerde ve herkesçe kendısıne yaraşan önemle karşılanamamıştır. Memleketin bu işlere henüz alışamamış olduğu açıktır. Böyle parça parça da olsa bütün araştırmalar jeoloji özeği denilecek bir yerde toplanmak gerektir, ve bu özek bütün memleketin jeolojik hartasını yapmakla borclu tutulacaktır. Büyük bir memleket zenginligi(Arkast ikinci sahifede) Jngiiiz ve ttalyan BaşveJcİUeri Stresada karşt karştya Neşredilen tebliğ Stresa 14 (A.A.) Üçler konferansının bugün saat 12,30 da hi tamından sonra «Stresa konfe ransının müsterek karaıi baslığı altında aşağıdaki resmî tebliğ neşrolunmustur: «ttalya, Fransa ve Büyük Bri tanya hükumetleri mümessilleri, son haftalar içinde cereyan eden noktai nazar teatilerinin netice lerini, Alman hükumetinin 16 mart tarihinde vermiş olduğu karan ve nihayet İngiliz bakanla • rınm muhtelif Avrupa hükumet merkezlerindeki son ziyaretleri efaasıiKİa eld# etmis oMuklan malumatı gözönünde bulundura {Arkast seklzlnct tahtfe&e) Balkan Ekonomi Konseyi Ruıtıen heyeti dün lstanbula geldi. Konsey 17 nisanda Ankarada toplanacak Bulgarlarla Orta Avru Görülmemiş bir dava panın silâhlanması Bir kıza âşık olan Teklifi Italva hükumeti Alman tehlikesinden bahsederek ortaya attı Küçük Itilâf, Macaristan hududlann tashihinden vazgeçmezse silâhlanmasma razı olmıyacak Stresa 14 Merkez Avrupası devletlerinin silâhlanması mesele • sini İtalyan heyeti murahhasası konferansta anlatmıs ve Almanyanın silâhlanması karşısmda Avus türya için doğan tehlikeyi ve Al • manyaya komşu olan devletleri filen silâhsız bırakmamn vehametini anlatmıstır. Fransız heyeti murahhasası bilmukabele alelâcele alı • nacak tedbirlerin bu tedbir nekadar doğru olursa olsun tehlikelerini göstermiş ve Küçük Itilâfın kendi komşuları olan Avusturya, Macaristan, Bulgaristanın silâhlanmalarını endişesiz kacsılıyamıya • cağ.ni söylemiştir. Diğer taraftan Küçük Itilâf ta konferansa bu hususta bir tniira • caatte bulunmustur. Küçük ttilâfın Macaristan hak • kındaki bu müracaati dün öğleden sonraki müzakerelerin büyük bir kısmını işgal etmiştir. Küçük Itilâf Macaristanm tekrar silâhlanması için bazı şartlar 'vtşmaktadır. Bu şartlar Macar hükumetine bildirilmiştir. Röyter ajansı muhabirinin ha ber aldıgına göre, Küçük İtilâfın tebliği, öyle bir mahiyettedir ki, Macaristanm bunu kabul etmesi tnüsteb'ad görülmektedir. Bu tebliğde, ezcümle, Macaristan, hududlannın tashihi emelinden vazgeç medikçe, kendisinin silâhlanamı yacağı beyan edilmiştir. Macar gazetelerinin neşriyatı Peşte 14 (A.A.) Peşter Loyid gazetesi, mülhem olduğu aşikâr. görülen bir makalesinde diyor ki: «Halen, Macaristan, bir karşı lıklt müzaharet andlaşmasına isti • rak edemsz. Tuna andlaşmasına i se, ancak silâhlancna müsavatmda hakkı teslim edilmiş bir devlet sı • fatile istirak edebilir.» Efkân umumiye, diğer taraftan Uluslar Kurumu andlasmasının, genc kız Adliyede! Eski nişanlı kızlar muhakeme ediliyor Dün gelen Rumen murahhas heyeti Bu ayın 17 sinde Ankarada topla • I varescu, M. Emil Morian, M. Jean Macovie, M. Mihalopol ve M. Niko nacak olan Balkan Andlaşması eko ladrn ibarettir. nomi konseyi içtimalarına istirak edecek olan 7 kişilik Rumen heyeti dün M. Nikolastn beyanatı öğleden sonra Romanya bandıralı Heyet reisi M. Nikolas Tabakoviç Daçya vapurile tstanbula gelmiştir, dün bir muharririmize demiştir ki: Romanya murahhas heyeti M. Ni«c Ankarada toplanacak olan kolas Tabakoviçin başknlıgı altında B'Ikan konferansı, ekonomi konse ve M. Jean Christtu, M. Konst Val 'Arkast dörduncü sahifeds) iHiNunHinııııtrıınnııııınııiMiıııtııtıııııııııııııııııııııııııııııiMiııınıtıiııııııııııııııııııııiMiııiMiııınıınıiHtiınııiMiıııınıınııııııııııııiHiııınnn ııiıııııııııııııııııınıııııınııııiııııııııınıııınıııntıııııııtııııııııııııııııııııııı Dün Îstanbul üçüncü ceza mahke mesinde; adliye tarihinde şimdiye kadar tnisli görülmemiş çok garib bir daStresa konferansından bir intıba'. Muıah vaya bakılmıstır. haslar İzolabella adastndaki konferans Davacı da suçlu da genc birer kızbinasına gırerlerken dır. Yalnız şu fsrkla ki suçlu raevki • muahedelerin tadiline dair olan ahinde bulunan genc ve güzel kızın arkâmının tavzih edilmesini, Maca (Arkast dördificü sahifcîe' ristanın bu husustaki mücadelesine yardım edecek mahiyette görmekBaşbakanımız dün tedir. Bir haftadanberi Heybeliadada dinlenmekte olan Basbakan Gene ral Ismet lncnü dün akşamki ekspresle Ankaraya dcnmüş, Haydar paşa garında sehrJn mülkî ve askerî ileri gelenlerile burada bulunan saylavlar tarafından uğurlantnı tır. Ankarava gitti KYZ Bugtin 3 t Hâdiseler kar^ısında : Afraojlu Ahmed S tocide : Kadınhlc duDyaaı. Şükufe Nıhal • Tarihten kırpıntılar. M. Turban t n d d a t Amerıka mclctublan • Spor 7 n d d e t Sinema. 9 UHCUdat Izm'r msktubu • H«!k lutuna. fiacfide YUNUS NADt Kadın Hürriyet isteriz! Müsavat isteriz! Adatet isterizi lsteriz! İsteriz!..