18 Ocak 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

İktisat İşleri Yazam HOseyin Rahmi Gürpınar 99 Ateşîn yok. Aç lcaldın da O kadar beis yok efendim.Ben gönlün bulandı. Bir çorba içersen zaten himyeye ahşığım. Size bü iyileşirsin.. yük sadakatinden bu harekette Kendimi hiç beğenemiyorum. bulundu. Cahil arab onu da affediniz. Mahpus tutulmakla beraber beyeMuallâ lâf arasında yalancıktan fendinin ekmeğini yedim. Söyle de inliyor bir taraftan öbür yana dönbana helâl etsin. mek istiyormuş ta dönemiyormuç Beyefendi sana iş gördürmek gibi halsizlikler gösteriyordu. için yemek yedirdi. Onun dediği Onu böyle bitik gördükçe beyeişi yaparsan yediğin o zaman helâl fendinin ödü kopmağa başladı. olur. Yapmazsan haram olur. AhiYa bu dünya değerindeki mühim rette yanarsın.. sırnn anahtarını teslim etmeden Yapacağım Cevher yapaca kahbı dinlendiriverirse.. Bu mah ğım.. Ölmeden önce bu işi görecepusiyetin evden dışa sızıntısından ğim.. korkarak hekim getirmeğe de çeArab bir yaygara daha salıverkiniyordu. İhtiyarın kaç günlük öm Yapacak mısın? Koşayım beyefendiye müjde vereyim. Sana hergün tavuk, baklava, börek... Cevher dışanya fırladı. Fakat sürgüyü vurmayı gene unutmadı. Filozof plânının ilk adımında idi. Bu auretle kendine yapılması muhtemel işkencelerden de kurtulmuş olacaktı. Hep zihninden o adresi tekrarlıyordu. Ferahfeza Şadi Sü leymaniye, Çilingirler sokağı 21... Ve bunu her tekrarlayışında da idüşünüyordu: Ilk tahminimde hiç yanılmamışım. Bu Ferahfeza bir sarayh adı.. Şadi de ikinci Fehmi Paşa.. Herif avuç avuç liraları yiyerek alikıran başkesen yaşadıktan sonra züğürtlemiş, köpeklemiş. Şimdi ilmi simya ile altın yapmak sırrına ererek tekrar hanedan yaşamak istiyor. Tuzağına düşürdü beni. İstediğini öğrendikten sonra harcayacak.. Son derecede temkinli davranmalıyım... Yapma hasta bu düşüncelerde iken Şadi gayet mültefit bir çehre ile yatağın yanına geîdi. O d a i çindn Filozof hakkında şunîarı geçiriyordu: . Herif yirmi dört saat açlığa tahammül edemedi. Artık sırnm saklamağa imkân göremedi. Ben bu büyük ilmi bir kere öğreneyim, elbette onun leşini gömecek bir yer bu]urum. , Içleri başka, dışlan başka bu iki âdam karşı karşıya bu vaziyette lerken artık adı bilinip te gene saklı tutulan Şadi taşkm bir iltifatla: Muhterem filozofum, Cevher bana bir müjde verdi. Birdenbire inanamadım. Anlayışında bir yanlışlık olmasın.. Yalancı hasta halsiz bir sesle: Inanınız efendim söylediği cloğrudur. İlmi simya kuvvetile ben altın yapanm. Asrımızda benden başka bu çok mühim sırn bilen yoktur. Hastayım. Kendimden de ümidi kesmiş gibiyim. Allah çok vakit ömürler versin efendim, niçin öyle söylüyorsunuz. Bu teşerrüfümde gördüm ki hoş bir zatsınız. İsminizi, ashnızı bilmiyorsam da asaletiniz yüzü nüzden akıyor. Bu sırn beraber mezara götüreceğime beyefendiye yadigâr bırakayım dedim. Önceki menfi ısrarlarımdan dolayı beni affediniz. İhtiyarlık hali malumu âliniz. Buna hırsı pirî derler. Ben bu sırn başkasına tevdi etmek değil, kendi ruhumdan bile kıskanırdım. Onu kimseye öğretmemek azmim kat'î idi. Fakat bu yaşadığımız hayat değişiklikleri içinde beşerin bir fikirde sebatı kabil mi? îlk fîkrimin hata oldugunu anla. dım. Bu ikinci doğru hareketimle o yanlışlığımı ödemek ütiyorum:. Şadi zihninden: İki gün aç kahnca ölmemek îçîn lâfı değiştirdin. Ben bir kere öğreneceğimi öğrendikten sonra sen gene korktuğun ölümden kurtulamıyacaksın..» diyor, aşikâre de çoyle söylüyordu: Affedersiniz hocam. Arab ı işgüzarhk göstermek için bana haber vermeden sizi iki gün aç bırakmış, guya bu suretle sizi inadınızdan çevirmeğe muvaffak olacağını sanmış.. Tprbiyesizi tekdir ettim. rü var acaba? Ah şu iş birayak evvel olup bitse.. Bu şüphesinden hastaya birşey sezdirmek istemiyerek şöyle sual lere girişti: Aziz filozofum ne vakit meşgul olmağa başlıyabileceksiniz? Biraz kendimi toplıyayım... Nekadar zamanda acaba? Hastalığım salâha dönerse iki üç gün sonra inşallah. Aman efendim kendinizi ferah tutunuz. Her emrinizin icrasını büyük vazife bileceğiz. Sıkılma yınız, isteyiniz... Burası sizin eviniz. İçindekiler de köleleriniz, cariyeleriniz... Teşekkür ederim beyefendi. Böyle hastahklarınızda kul lanmağa alışkın olduğunuz ilâclar varsa söyleyiniz. İlâc kullanmam beyefendi.. Aç durmaymız.. Tavuk suyuna hafif bir çorba.. İştahıın yok.. Böyle zamanda iştaha bakılmaz.. Zorla yemeli... Size bu iyiliği yapabilmek için dirilmeğe uğraşacağım beyefendi. Efenin kızı Ddmanlı dağlardan soküiür, gelir Incecik belleri bükiilür gelir, Saçlarl göğsüne dökülür gelir Efemin, derd nedir bilmiyen klzl. Giillü çalvarinm dizleri yırtık Göğsü, cepkenine sığmlyor artık Kirpikleri nemli. kaşlari çatık Erler yapılıdlr, dağlar ylldızl. Dağlardan vazgeçip elin olucak Uğrunda can veren erin olacak Bu güz dağdan inip gelin olacak Köpüklü sellerden allnca htzl. Artık dağlar ona bel vermiyecek; Dereler köpürüp «el vermiyecek Mor güvemli dallar el vermiyecek Ayşenin bir budur, içinde »İzi. 20 tsmail Necad 21 Emi? Kaçallm yurdumun yamaçJanna, Gün doğmadan daha çok evvel emi> Gülerken karlşsın gür saçlarlna Doğan güneşlerden binbir tel emi? öyle geçsin günler, ayiar, seneler Çoban gibi dağda geçsin geceler, Bir gün artık yorgun düşersem eğer, örtsün gözlenmi hep o el emi> Mezarlm dağlara olsun hediye, Bir âşlk burada yatarmış diye, Köy kizlarl çıksln güller serpmeğe, Unutmal Onlarla »en de gel emi> Mehmed Saint 22 Yeşü gözler Deniz içilmez sudur Gözlerin bir pusudur Sana ilkin vurulan Bu gönül yolcusudur Ateş yanar kül olur Sende diken, güi olur Etme ey dikmen kizl Eden kendinden bulur. Gün solar dağı közler ( I ) Gözlerim yolun gözle* Dedim baharln adl Dediler ye«il gözler (1) Köz Ateş H. Bedi Ahyol tinde daima müstemleke mallarına satışları dörtte bir çoğaldığı halde farklı muamele esası tatbik edildikbizim Fransaya ihracatımızın yüz çe bu vaziyetin düzelmesine ve de 41 azaldığı neticesi çıkmakta Fransaya bu havaliden mühim sevdır. kiyat yapılabilmesine ahval müsaid değildir. Maamafih bu vaziyet yalnız bize münhasır olmayıp Fransanın diBununla beraber, Fransada da ğer Balkan memleketlerile olan tien nihayet memleketin Balkan carî mübadelâtmda da ayni tahavlarla olan ticaretinin tamamen sönvülât hatta daha büyük ölçüde te mesine giden bu cereyanın bir gün zahür eylemiştir. Meselâ Bulgarisdurdurulacağına inanmak lâzımdır. tanın Fransaya ihracatı ayni devZira, Fransız sanayiinin de bu pazarları yani Balkan memleketle relerde 18,7 milyon franktan 8,5 milyon franga düşerek yarıdan faz rindeki satışlarını kaybetmesi Fransaca ne iktısaden ve ne de sivasela azalmıştır. Yunanistanın Franten şavanı arzu olmasa eerektir. «ava ihracatında vazivet daha va ÎSTANBUL : 12,30 plâk neşriyatı 18 çay saatl: Otel Tcrkatlıyandan transmlsyon, telsiz caz 19,00 çocuk hlkâyelerl . 19,50 ha berler 20 havaiyen gitar, Siret ve arkadaşlan 20,30 keman solo, viyolonist NeGeçen yıhn 11 ayına aid Fransız himdir. Bu ihracat 77,5 milyon Jat . 21 şiir . 21,15 son haberler 21,30 franktan 29,8 milyona sukut et radyo orkestrası 22 radyo caz ve tango dış ticaret istatistikleri ahiren neşredilmiştir. Bu resmî rakamlara gö miştir. Romanyanın ihracatı 307 orkestralan. milyon franktan 299 milyon franre bu müddet içinde Türkiyeden VİYANA: ga, Yugoslavyanın 47,5 milyondan Fransaya yapılan ihracat kıymeti 17,15 gramofcnla flllm musiklsl 17,55 29,2 milyona inmiştir. Şu netice kısa konuşmalar 20,15 ulusal neşriyat 31 milyon 136 bin Fransız fran lere göre Balkan memleketleri i • 20,30 orkestra konseri . 21,25 Diyes . 22,15 gına (takriben 2,5 milyon lira) çinde Fransaya ihracatta Romanbaliğ olmuştur. 1933 senesinde 1 1 haberler 23,05 gramofonla meşhur şaryadan sonra en iyi durumda olan ayhk ihracatımız 52,682,000 frank kıcüann ejerlerl 23,35 son haberler Türkiyedir. 23,55 gramofonun devamı 24,35 orkestuttuğuna bakılırsa; bir yıl evveltra konserL Bu sütunlarda ötedenberi işaret kine nisbetle 21,5 milyon franklık ettiğimiz gibi Fransada iktısadî inBERLtN: (1 milyon 750 bin lira) bir azalış firada giden siyasetin neticeleri o17,05 iklndi konserl . 19,35 şarkılar görülüyor. lan bu vaziyetlerin Fransanın ti20,05 mandolln musiklsl 20,45 günün Fransadan Türkiyeye yapılan aklsleri 21,05 haberler 21,20 Hamburg. carî politikasında değişiklik olmaihracata gelince; bunun 1934 se dıkça düzelmesi pek umulamaz. dan nakü 22.05 org muslkisl 22,20 mu. nesi 11 ayhk kıymet yekunu 73 «lkl 23,05 haberler . 23,35 tarlhl ko Malumdur ki Fransada döviz milyon 825 bin franktır. (6 mil darlığı gibi bir mesele mevcud denuşma, yon 100 bin lira). Bir yıl evvelki BUDAPEŞTE: ğildir. Saniyen müstemlekeleri ayni devre zarfında Fransadan 13,10 balalayka orkestrası 14,?5 salon Yakınşark memleketlerinin yetiş Türkiyeye yapılan ihracat bundan orkestrası . 18,40 lklnd) konseri: Salcn tirdiği ürünlerin aynini geniş ölorkestrası . 20,35 opera binasından nakîl14 milyon 676 bin frank daha az çüde yetiştiriyor. Gümrük siyase23,35 Çingene orkestrası 24.20 cazband. olduğuna göre; Fransanın bize Türk Fransız ticareti Bu aksaınki program Fransanın bize sattıkları dörtte bir çoğaldığı halde bizim Fransaya ihracatımız % 41 azaldı JOZEPHiNE BAKER I Çok vakit var olunuz. Mu ammer olunuz muhterem filozo fum. Uzüntü hastahğı artırır. A 23 man kendinizi ferah tutunuz. Maksadm husulünden sonra sizi velin«ıet bilerek başımızda taşiyaca Olc^adıkça beni bahar nefesi ğız. İsterseniz burada kalırsınız. Yüzümde ellerin geziyor anne. Etraflmda öten kuşlarln sesi Isterseniz evinize gidersiniz. Sizin Senin seslerine benziyor anne. için hiçbir tehlike mutasavver de ğildir. Vallahi billâhi filozofum, Baktlkça dalıyor gözüm engine nasıl yeminler, andlarla isterseniz llkbahar siyaha bürünmüş gena sizi temin edeyim.. F İ L MI ND ZUZU E BÜKREŞ: 13,10 gramofon . 14,35 gramofonla haflf muslkl 15,05 radyo oıkestrası . 2D.25 gramofon 21,15 senfonlk konser: Bükreş filârmonik orkestrası tarafından 22,20 senfonlk konserin devamı VARŞOVA: 18,20 keman kcnserl, konuşma 19.15 gramofonla oda musikisl konuşma . 20 sarkılar 20,20 zamane neşriyatı 20.30 gramofon, konuşma . 21,15 senfonik konser 23,35 şlirler 23,40 reklâm konseri . 24,10 dans havalan TULUZ: 20,20 senfonik konser 20,35 şarkılar 20,50 org konseri, filim musikisi 21,50 halk şarküan 22,20 düetolar 22,35 salon orkestrası 23,05 opera: Samson ve Dalila . 23,35 Viyana crkestrası 24.05 radyo sahneleri 24,35 bugünün valsleri1,20 opera parçaları . 1.35 muhtelif solölar 2,10 flllm musiklsl 2,20 küçük orkestra.. Anne IHiND ESRARI Bugfin SİINGR Büyük modern faciayı... Bir validenin ıstırabt ?Rir pederin ihtrası.» İştei H E N R I B A T A İ L L E ' i n Şehzadebaşı H i L A L Sinemasında P E K Y A K I N D A Nöbetçi eczaneler Bu akşam nöbetçi olan eczane'.er çunlardlr: Şinasi (Büyiikada), Yusuf (Heybe li), Agob Manakyan (Elminönü), H. Hüsnü (Küçükpazar), Übeyd (Ca ğaloğlu), Sltkı (Lâleli), Emilyadi (Fener), Nuri (Aksaray), Rıdvan ( İ a matya), Arif (Karagümrük), A. Hamdi (Şehremini), Ismail Hakkl (Şeh zadebaşi), Hiİâl (Bakırkby). Receb (Be?ikta?), Yeni Türkiye (Hasköy), Yeni Turan (Kaslmpaşa), M. Sofron yadis (Galata, Mahmudiye caddesi), Taksim (Taksim), Beyoğlu (Kalyoncukulluk), Halk (Hamam, Taksim), Alâettin. Slhhat (Moda) Rifat (Pa zaryolu). SARAY Sinemasında Bu riyakârhklardan içine tik sinti gelen Filozof biraz kendini tutamıyarak: Elinizde mahpus bir esire cebren, kahren her istediğinizi yaptırtmağa muktedir iken bu neza ketlerde bulunuşunuzdan adeta mahcubiyet duyuyorum. İstafirullah esir değil.. Velinimet esir değil; aziz baştacımız istağfirullah... Sizi fazla rahatsız etmiyeyim. İstirahat buyurunuz. İnşallah yarma öbür güne birşeyiniz kalmaz. Gelip sizi iyi bulunca bendeniz de bahtiyar olurum. İşimize başlanz. Şadi hastanın ayaklarını öpe cek gibi döşeğe eğilmek tevazu unda bulunduktan sonra odadan çıkar. Kapı gene takır tukur dışarıdan sürmelenir.. Yapma hasta artık sıkıldığı döşekten kalkar, koltuğa oturur. Acı gülümsemeîer içinde şöyle düşünmeğe başlar: Vay gidi insaniyet, hey gidi insanlar, yüzlerimizden içlerimizin akisleri görünse kimbilir biribiri mizden nekadar iğreniriz.. Bugün Şadi ile karşı karsıya takındığımız bu iğrenc sahte dostluk maskesi altında geçen muhaveremizin bin türlü örnekleri bu saatte cemiyetlerin her tarafında oynana beşerî komedyalardandır. Kendilerini ilân eden düşmanlan merd sayahm. Fenahklann en korkunclan bize dost görünmeğe uğraşan güler yüzlülerden geliyor. Şadi biribirimize oynadığımız bu çok tehlikeli oyunda bakalım hanginıizin canı çıkacak?. \Arkası var} Bu gece bir yıldlz aktl derine Sularda melekler geziyor anne. Ne bahar isterim, ne bülbül, ne gül Nolursun göz açıp bir kerecik gül Bir plnar olarak içime dökül Gönlüm bir susuzluk seziyor anne. R. G. Ahçtoğla filminin ikinci zafer haftasıdır. Fox Jurnalin hususî kopyesinde : Mösyö Laval ile Musolininin Roma muabedesinin imzasi • Sar reviâmı vesare askeli Kadın sınemasınüa eseri İPEK sinemasında ve Bugfin i SKA NDA L GABY Şaheserinin barlıca mevzuu. Oynıyanlar; FOX JURNAL'ın hususi kopyesinde: Sarda nümayisler • Reyiâm günü. LAVAL MUSOLİNİ itilâfı vesaire... CHARLES BOYER M O R L A Y HNERI ROLLAN ANNABELLA Mudafaa Vekâleti Harbiye Dairesi Reisi General Hakkı ve güm rük mütekaidlerinden Nimet (AkSöz), Van Nafia başmühendiıi Hâmi, poîis teftiş grupa reisi Cem'i, Lânina tahîi «iye vapımı çarkçısi Şadi (Sayın) Bakirkoy Haznedar tuğla ve kirerrut fabrikasi kâtiblerinden Muunmer (Dur maz) ve Kemal (Yıkılmaz). Yeni soy adları ÇILGIN KAN Frans'zca sözlü büyük mizansenlf şaheser. Aynca Paramoıınt dünya haberl«ri Bugün saat 11 de tenzilâtlıroatne tarat ndan ıbda edilen T ü R K Sinemasında PATRON OLSAYDIM Mevsimin en güzel Fransız komedisı Terzi Bay CEMAL kıglık modellerini gayet ehven fiatle tasfiyeye başladığını muhterem mnşterılerine biidirir. VEFAT tkrnd orda müşiri merham Veysel Pafanin oğlu mütekaid evkinıharp mirIivalarindan Ali Riza Paşa diiçar ol • duğu faattalıktan kurtulamıyarak salı Sriinü aksamı vefat etmif ve cenazesi çarfamba günü Fatihteki hanesinden kaldırilarak Merkezefendideki metfe nine defnedHmiştir. Allah gariki rah • raet eylesin. Bevoğıunda istıklâl caddesıode Mısır apartımanında 9 numaralı dairede FERNAND GRAVEY Mireille Balin Max Dearly Neş'e ... Nükte... Zaratet ... Pâriste her sinemada hasılat rekorunu kıran bu filmi herkes görmelidir Bugün saat 11 He tenzi'âtlı matine Artistler : MELEK BngOn îstanbul Liman İşleri Umum Müdürlüğünden: Mefsuh Liman Şirketinin muamelât ve kabotaj kısmı 19 ikincikânun 935 tarihinden itibaren Haydar hanından Galatada Mefsuh Rıhhm Şirketi Müdiriyet binasına nakledilmiştir. Yeni idarenin bu şu besile alâkadar olanların bu tarihten itibaren mezkur mahalle mü * racaat eylemeler! lâzımdır. Telefon: No. 4.4656 dır. GENÇLiK ARZULARI taratından varatılan MARTHA EGGERTH r Sinemasında D n l r kralı G E O R G E S R A F T a sa B OL E R O filiminde unutulmaz bir eser yaratmışlardır. Güzellik ve fiklık kraliçesi KAROL LOMBARD OZAN OPERETI Bugün matine Ifi de BD aksam 20,30 da Ferah tiyatrosunca BiTMEMiŞ SENFONi iki sinema birden , Ayasofya'da "* gehzade de ^ Haydi Arkadaşlar KALAMIŞ PANSİYONU Operet 3 perde. Yazan: Yasuf Surua Cumartesi akşamı 20,30 da Besiktaj SUMEK tiyatrosunda Bu baş döndürücü güzellikteki şaheseri, peri masatları andırau en güzel ve sesi bütün musiki aletlerinden daha tath MARTHA EGGERTH oynıyor LA MASKOT operet 3 perd» "Kıtn oldugunu bılmek ısıemtyorura., fılmi gibi büyük filimleno sevimlı artisti olan V Aynca: Paramount dünya habcrleri saat 11 de tenzilâtlı matine Üsküdar HÂLE sinemasında Mi ton Zenciier Kralı llâveten : Dünya haberleri V. Alemdar S1JNEMA J ' V Millî S1NEMASI İ J LİAN Yeni flmı olan HAYD Matineler: I 357 gece 9 yerlerinizi evvelden tutunuz Aşkdan korkma lılmmde sizi efiendirecektır