26 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

zo ıwan "^umhuriyet Ilk canlı mahluklar dünyaya başka yıldızlardan mı geldiler? Tayyareci Settle tecrübelerinin bu iddiayı teyit ettiklerini söyliyor Gönenin ihtiyaçları 12 senede imar edilen bîr sehîr » • Altı ay evvel bir müteah Mühim bir istihsal merkezi olan Karacabey, asrî hide verilen elektrik işi bir şehir o'iıak yolunda mühim hatveler atıyor Bursa (Husı hâlâ yapılamamış! sî muhabiimizGönen «Hususî» Gönen kay tnakamlığına tayin edilen Ankara nın Çubuk kaymakamı İzzet Bey Gönene gelmiş vazifesine başla mıştrr. Yeni kaymakamdan; şimdiy« kadar yapılıp ikmal edılemiyen kaza ve köy yollarının biran evvel yaptırılıp ikmal edilmesi, bir bu çuk «enedenberi faaliyete geçemeyip muattal bir halde kalan altı yüz küsur se mayeli ve vaziyeti pek kanşık (Gönen memurin istihlâk kooperatifı) nin bir neticeye bağlanması gibi esaslı işler beklenmkte dir. d«n) Kara cabey ovası Türkiyenin en güze! mahsul ve hay vam yetiştiren bir mıntakası dxr. Bu kazaya, Bursadan 72 kilometrelik ya nsı bozuk yarısi düzgün bir şose ile Abolyont gölü kenanndan ve tarihî mınta kalardan geçilerek gidilir. Ka racabey Yunan lılar tarafından 92 köyile bena ber tamamen yakılmıştır. Fakir talebeyi koruma birliği •JONDÛLA YtuMPTON İASCEHSIOH Amerikalı tayyareci binbaşı Settlenin balonu havaya yükselmek için haztrlanıyor Beşeriyet hergün biraz terakki ve tekâmül etmsme, umulmadık icatlar ve ihttralar vücude getirmesine rağmen halihaztrda gene birçok suallerin cevabıru vermekten, sayısız muammalan halledebilmekten pek uzaktadır. Me selâ kâinat nasd hasıl olmuş, dünya n« şekilde meydana gelmiş, hayat hangi membadan çıkmıştır? ^1,19^ • ı Bu msseîeleri bugün en büyük âlimler bile kat'î surette izah edememektedirler. \ Son zamanlarda Amerikada, haya • bn menşeinin arzımız üzerinde değil, başka yıldızlarda aranman lâzım geldiği ve ilk canlı mahluklann oralar • da hanl olarak bilâhare dünyamıza intîkal ettikleri hakkında bir nazariye meydana konmuştur. r Bu nazariyenin en kuvvetli taraf tarlarmdan bîri de Amerikalı tayya red binbaşı Settledir. Bmbaşı bu nazariyesini şu şekildeki tecriibelerile tekit etmektedir: Balonla pek yüksek lere çıküğı vakit bazı canlı hüceyreleri sepetin dışmda bırakrruş ve bunlann havantn müthiş sert olmasma ve UltraViolettes şuaatile kesf bir şekilde dolu olmasma rağmen nefvünema bul duğunu, yere indikleri zaman tabiî inkişaflanna devam etmekte olduklanm göımüstür. Binbaşının bu tecriibeleri hayatiyat ilmile uğraşan mütefenninlerin çok fazla alâkasmı celbetmiftir. Bu meselen'n sade âlimlerin değil hiç süphesiz bütün insanlann da nazan dikkaHnden kaçmaması icap eder. öyle ya, milyonlarca sene evveBd ecdadunız acaba dünya dan başka bir yüdız, bir cihanda mı yaşıyorlardı ? Bunu bHmeği, öğren meği kim merak etmez? Lâkin şunu da ilâve edelim ki, başka yüdızlar üzerinde başka cihanlarda yaşadıklan iddia edilen ecdadımız muhakkak ki şeklen tıpkı bizim gibi değillerdi. Hatta diğer memeli hay vanlara, kuşlara, yerde sürünenlere ve balıklara da benzemiyorlardı. On ların kurtlar ve böcekler tarzında ol madıkları da şüphesizdir. En kavi bir ihtimale göre küçücük birer mikrop Binbaşı Settle profesör Pikarın balonile yaptığı bir tecrübeden sonra Gönende üç ilkmektep vardır. BHnci ilkmektep; beş «ınıflı tam devreli, ikinci ilkmektep; dört »ı rnflı ve üçüncü ilkmektep ise yeni açıldığından bir sınıflıdır. Kaza maarif memuru Kâmil Beyin davet ve teşebbüsile talebe ve lilerinden yirtni beş kisi ictima et mişlerdir. Bu toplantıda kaza mekteplerınde okuyan fakir talebenin mektep ihtiyaclannm temini hususları görüsülmüstür. Bu hususta hararetli müzakereler olmuştur. Ço cuk velileri arasında beş kişi bir heyet olarak seçilmiştir. Bunlara Kaza maarif memuru ve iki muallim de dahıl oltnustur Seçilen bu heyetin vazifesi: Müsamereler ter tip etmek, hasılatile Kaza fakir talebesinm mekteo ihtiyaçlanm te • min eylemektir. Böyle bir* emri hayra memnuniyetle yardım etmek istıyenler simdiden coğalmaktadır. Seçilen bu heyet (fakir talebeyi koruma birliği) îsmile ise başlamıştn. Halk çok çalışkandır. Memle ketleri 12 sene evvel yandığı halde hugun onu tekrar bİr mamure haline getirmisleı dir Küçük küçük a partımanlar, sık ve beton evler; hıç. bir kazamıza nasip olmıyacak ka dar düzgün bir şekilde ve plânla açılmış ortalan ağaclı bulvarlar bu kazanın belli başlı hususiyetleridir. Yalnız kasabanın elektriği ve suyu yok. Belediye reisi tbrahkn Bey kalabaya elektrik yaptırılmak üzere bulunduğunu fakat su getirilmesj için Belediyeler bankasından 2S bin lira ahnmak lâzım geldiğini söylemektedir. Kazanın bu iki noksanı ikmal edilirse Karacabey yeni ve güzel bir şehir olmağa müstait bir hale gelecektir. Yalnız şehrin 6 küometrelik dar ve uzun bir tepe üzerine kurulmuş olmasını belediye nazari dikkate almış ve bu dilin iki ucundaki birer samanlığa benziyen küçük evleri istknlâk ederek yenilerini yaptıracak ve şehri derli toplu bir hale sokacakmış... Şayani dikkattir ki: Bura belediyesinin hiç borcu yok tur. 25 bin linalık bütçe ile çevrilen ve 12 sene içinde çok büyük ışler yajnnT W> belediyernîn1 mı vaziyeti r eWdcıı takdire deger (60,765,000) kilo istfltsalâtı olan bu kazanın en mühim ihracat mahsulünü soğan, bakla, buğday ve kavun karpuz teşkil ediyor Tica ret odasınm istatistiklerine göre bu seneki istihsalât miktarı şunlardır: Karacabeyde yeni yapılan hükumet ve Belediye binoiarı sam 50,000, sarmısak 150,000, y u laf 6,300,000, yekun 60,765,000 kilodur. Karacabey halkı bu sene soğanın para etmemesinden muztariptir. Her sene yalnız soğan parasile yeni evler yaptıran halkın bu sıkmtısmı gidertnek maalesef mümkün değil • dir. Çünkü; bu mahsul istihlâkten fazla istihsal edilmiş ve ihracat yapılamamjştır. Halk geçen sene Ka racabeyde şeker fabrikası açılacak zannile tarlalannı bo« bvakmış .. Bu fabrika açılmaymca pancar etmek ten vazgeçerek bol bol soğan ekmişlerdir. Şimdiye kadar soğan ihraç ettikleri memleketlere (Yu nanistan ve Suriyeye) soğanın to • humu olan arpacık sattiklanndan bu metnleketlerde soğan yetiştiril meğe başlanmış, binnetice ihracat durmuştur. Binaenaleyh mahreci kapanan soğan dahildeki istihlâk ten fazla bir yekun tutunca bittabi kıymetten düşmüş Şimdi 6,000,00* kılo soğan elde kaimış ve bu soğanlar hayvanatm yemi olmuştur. Karacabeyin bir hususiyeti de çocuk bolluğıtdur. Sokaklarmda 7 1 0 1 2 yaşlan arasında binlerce çocuk görülüyor. Fakat bunlar sodan gelip geçen otobüsler daitna kaza yapıyorlar. Hatta Bursaya dönen bir otobüs 7 yaşmda bir ço cuğa çarparak zavallıyı yaraladı. Karacabey belediyesi bu genç yavrulan sokakta oynatmaktan mene derse kazaların önüne geçilir... Zengm bir istikbali olan Karacabey gerek iklimi gerekse ikhsadî vaziyeti itibarile bize çok şeyler vadetmektedk". Temenni olunur ki bu müsait zemm ve iklhnden dauna iyi neticeler elde edilsm. Muaa Gönende tiyatro 1922 de Nobel mükâfatım kazanmış olan nebatat âlrmi Van Thieghem de bu fikirdedir. O da diyor ki: «Dünya yüzündeki nebatat, bütün kâintatta mevcut nebatatm ancak bir kısmından başka birşey degildir.» Yalnız Pasteurle sair âl'mler tarafından ba;ka yıldızlardan arzımıza dü • şen taşlar üzerinde yapdan tetkikat pek te bu nazariyeyi tekit eder mahiyette görülmemişlerdir. Bir Alman âlimi, Preyer ise dün yamız üzerinde alev şeklinde yaşıyan bazı mahluklarm mevcut olduğunu ve kayaların bunlann ölüsünden ibaret olduğunu ileri sürmüştür. Arrhenius ismindeki âlim de bir yıldız üzerindeki hayat tohumlannın güneşin şuaab vasıtasile diğer bir yıldız üzerine intikal edebileceğini kabul etmiştir. Bu şekilde dahi olsa arzdan kalkan bir hayat tohumunun arza en yakm olan Merihe bile gitmesi içm yirmi gün lâzımdır. Acaba bu müddet zarfmda hayatiyetini muhafaza ede bilecek midir? Fakat o böyle mantık oyunlanna düşmek istemiyerek naza riyesmi bir hakikat gibi kabul ettikten sonra onu şu suretle izah eyliyor: «Yalnız şurasmı hatırdan çıkarma mak lâzımdır ki, nasıl rüzgârın savurduğu bir ağacın üzerindeki milyon larca tohumdan ancak biri tesadüfen toprakta yerleşiyor ve yeni bir ağaç oluyorsa, bir yıldızdan diğer yıldıza giden hayat tohumlan bakkında da ayni kaide caridir.» Bu ve bu fikirde olan diğer ulema hayat tohumlannm bir dünyadan di ğer dünyaya intikali safahatmı da şu suretle anlatıyorlar: Gönene dört kız ve birkaç erkek«Cazibe ve saV kuvvetlerin husule ten mürekkep bir tiyatro kumpan getirdikleri hava cereyanlan hayat toyası geldi. Bu kutnpanya sinema bihumlanm bir yıldmn sathmdan 100 nasında üç gece oyun verdi. Halkta kilometre kadar yukseklığe çıkarabıl • tiyatroya karşı nek büyük alâka mektedir. Bu yüksekliğe bir kere çık olduğu halde bu kumpanyaya karsı hkt&n sonra oradaki elektrik zerra'ile pek rağbet göstermemiştir. Çünkü kendinde mevcut elektrik kuvveti onu bu esaslı bir tiyatro kumpanyası gök boşluğuna atmaktadn*. Bundan degildir. Sahnede göbek atmıyor •OHM isegüaeşin şaaatmm kuvvethte ve her'ne kadar hissî pîyesler oyjıanefsmi teslrm ederek nihayeUiı seya • ~ mak istiyorsa da pek fazîa muşferî natüe çıkmaktadır.s celWdemiyor. ^ ' tşte bu noktada tekrar Amerikah Eğer Gönene Sehir Tiyatrosu heyebinbaşı Settlein tecrübelerine avdet etti gelmiş olsa tiyatro binası Gönen meğe mecburuz. Onun tecrübelerinn halkinı istiap edemîyecektir. Gö • gösterdiği veçhile hayat tohumlan yılnen halkı maruf bir tiyat»« neyetidızlar arasmdaki bosluklarda hüküm nin Gönene gelme'îni candan ve ytisüren fevkalâde soğvğa, hatta mayi harekten istemektedir vanın burudetine bile tahammül edeGönenin elektrik me$ele$i! bilmektedirler. Bir kısun mmtakalardaGönen belediyesi kasabanın elekki mevcut nihayetsiz derecede kuraktrikle tenvirini Soysallı oğlu tsmail lık ta bu nazariyeyi kıymetten düşüreSuphi Beye üç bın liraya altı ay evcek bir unsur olamaz. Yalnız bazı mmvel ihale etmişti thaleyi müteakıp talardaki kat'î boşluk, hava ve her netsmail Suphi Beyle belediye arasınvi maddeden mücerret ohnaklık o hada mukavele yapılnuş ve imza ile yat tohumlarmm ölmesine kâfi değil tasdik edilmişti. Mukavelenin tas • midir? Vaktile Paul Becquerel tara dikı anında mukavele mucibince fmdan yapılan tecrübeler bu hususta Suphi Beye ilk taksit olarak bin menfi neticeler vermistir. Fakat bin lira peşin verilmişti. Mukavelede; başı Settlee nazaran bu tam boşluk kasabanın elektrik tesisatı muka • larda da hayat tohumlan yaşıyabil • velenin imzası tarihinden itibaren mektedirler. altı ay zarfmda biteceği, kasaba • Eğer bunun bir hakikat olduğu ta • nm elektrikle tenvir edileceği zik • hakkuk ederse o zaman hayatm menredilmisti. Altı ay bittiği halde şımdiye kadar Gönene elektrik tnotöşei hakkmda r' '!ye kadar mevcut rü getirilmedi, nazariyeler bastan aşağı değişecek tir. Bunun için ise tecrübelerin kat'ileşSokaklar hâlâ karanhktan kurtalamadı! Kasabanın elektrikle ten mesini ve diğer âlimlerin de bu hususvir edileceğini altı ay evvel ifitip ta tetkikatta bulunarak onu tasdik etKvmen Gönen halkı kasabanın emelermi beklemekten başka çare yoklektrücten mahrum kaldığmt gör • tur. dükçe meyus ve müteessir bir vaziyete düşmektedir. Elân elektrik tesisatrna başlanmamasmm sebebi bh* türlü anlaşılamamaktadır. Arpa 3,200,000, soğan arpacıği 450,000, bakla 8,700,000, buğday 8,000,000, burçak 1,200,000, çav dar 500,000, karaca tohumu 80,000, kavun karpuz 16,000,000, kaplıca 170,000, ketentohumu 15,000, mısır 2,500,000, nohut 650,000, patates 800,000, soğan 12,000,000, »u Bozüyükte yeni bekçi teşkilâtı Köy muhtarlarmın ktyafeti Gönenin yeni kaymakamı îzzet Bey kaza tnerlkezine bağlı köylerin muhtarlannı toplamı», köy muhtarlarmın temiz elbise giymelerini ve her muhtarın muhakkak yakalık takıp kravat bağlamasını bildirmiştir. Bundan böyle kazanin bütün köy mubtarları yakalıklı ve kravatlı olacaktır. Bozüyüğün yeni bekçilerinden bir grup Bozüyük «Hususî» Belediye bulunan kasabalardaki muhtarlık vazife lerinin nüfus memurluğu, zabıta ve Belediyeye devrinden sonra Bozüyük kasabası büyük bir yeniliğe mazhar olmuştur. Kasabanın 7.000 ni mütecaviz o'an nüfusu ve asayis ve inzibab ve alâka dar devaire tahkik^t c'hetinden yardım ihtiyacı düşünülerek bir bekçi komis • yonu teşkil edilm'ştir. Bu kombyon halkın ve çarsı esnafı nm vergilerile mütenasip olmak ve her mükelleften ayda azamî 125 ve asgarî 10 kuruş ücret almmak ve top lanacak bu para ile ayda 20 lira ücretli 10 bekçi ve 30 lira ücretli bir bekçi bası ve 30 lira ücretli bir bekçi kâtibi ihdas edilmiş ve bekçi'er faaliyete başlamıslardır. tuta. I Maamafih bu nazariye büsbütün yeni birşey de değildir. Vaktile kont Kayserling: «Hayat ta kâinat gibi ebedidir. Fakat devirler ve asırlar geçtikçe şek'ini değistirmektedir. Hayat tohumlan bazan bir dünyadan öbürdünyaya întikal ederek oralar da yeni canlı mah< luklar tevlit ettikleri gibi bazan da ayni dünya üzerinde jeolojik devir lere göre başka şekiller arzediyorlar.» demiş ve bu nazariye çoktan unutul • muştu. Bunu bir zamanlar hatırlatan îngiliz fizikçisi Villiam Thomson ol muş ve dünyadaki bayatın menşeinin başka yıldızlarda vücude gelmiş olmasmtn muhtemel bulunduğunu üeri sürmüştü. Nitekim bunu bilâhare birçok Alman ve Fransız uleması da tekit et r "şlerdi. Gönende gazete merakı Bandırmadan Gönene haftada üç gün posta vardır. Mektuplar ve gazeteler bu üç gün akşamı dağıtılır. Gönen halkı haftanm bu üç akşa ımnı sabrrsizlıkla bekler. Çünkü: tstanbul gazetelermin okumak, dünya hâdısatım anlamak halkın başlıca merak ve zevkini teşkil e • der. Eğer her gün muntazam posta olsa Gönen haHnnın gazete ihtiyacı daha ziyade muntazaman temin edilmiş olacakhr. Bursada b r hırsız çetesi Bursa (Hususî) Bursa zabıtası mevcudiı sekize varan bir hırsız şebe • kesi yakalamıştır. Içlerinde iki de ka dın bulunan bu sebeke güpegündüz Hamzabey mahallesinde Hamdiye Hammm evine girerek bütün eşyayı çalmış; zabıta bu esyanm bir köyde sa tıldığım haber slarak izlerini bulmuş ve hepsini yakalamıştır. Bursa nflmune tdanlığmda vetişen tidanlar Bursa (Hususî) Vilâyetm Nü mune fidanlıklarmda yetişen fidanlardan 32,000 meyva, 10,000 aşılı çubuğu halka satılmışhr. Dısanda 80 veya 100 kuruşa satı • lan bu fidanlar Vilâyetçe 10 kuruştan verümistir. ve köklü asma, 40,000 köklü Amerikan Amerikan balonu Amerika tayyare ve balon karargâhınm üstünde