26 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

^Camhurîyet 26 Mart Casuslar arasında 4 2 liklerin planını nasıl elde ettim? 8 Nakili: A. DAVER ( Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî icmal Tramvay şirketi Gayrinıübadillere Şark Şimendiferleri Fransanın cevabı Bayramertesi Ankaraya 12 milyon verilecekj Otobüsler yüzünden bu bir heyet gönderiyor sene kâr etmedi Tevziata bajrramertesi Tramvay «Mcettnm mukaveiesi • ne dahil olan bazı hatlar, halktan bı l>aş]anıyor işe mukabil alınması kararlasan parayı tahsil ettiği halde, şimdiye kadar yaptırmadığı, Nafıa Vekâleti tarafından da tetkikat icrasma başlandığı malumdur. Vekâletçe bir taraftan halktan bu hatlar için fazla alınmiş olan paraların istird'adı, diğer taraftan da yeni hatların derhal inşasına bas lanması meselesi ehemmiyetle ta • kip ve tetkik edilmektedir. Tramvay tirketi vaziyetten res men haberdar edilmistir. Bayramertesi Tramvay şirketi müdürünün riyasetinde bir mütehassıslar heyeti Ankaraya giderek Vekâletle bu işler hakkında teroas ve müzakerelere baslıyacaktır. Gayrimübadillere bayramertesi yapılacak tevzîat için 12 milyon lirahk emvali gayrw»enkule tabsis olunmuştur. Bu meyanda bir maden ocağı da vardır. Karsılığı bu enlâk olmak üzere gayrün&badUlere brihkaklannm yüzde otuzu kıymetinde bono verilecektir. Evvelce yaptlan tevziatla bîrlikte, gayrimübadiller istihkaklannın yÜ7de elli ikisini almış olacaklardır. Gayrimübadiller takdiri kıymet komisyonu reisi Faik Nüzhet Bey Ankaradan sehrknize gelmistir. Faik Nüzhet Bey bayramı şehrimizde geçirdikten sonra Ankaraya gide cektir. Söylendiğine göre, bono tevz<atından başka yüzde iki nisbetinde para da tevzi edüecektir. Bu paraların bir kısmı Ziraat bankasma yattnlmıstır. Miitebaki sî de yakında temin edilerek tevzi • ata başlanacaktır. Bonolann dagı • hlmasını müteakıp, bankaya devredilen emvali gayrimenkule naüzayedeye cıkanlacaktm Imanya ile Fransa arasında »ilâh meselesi hakkında doğrudan dogruya cereyan e müzakereleria •kim kalacaği anlaşılması üzerine lngiltere hüku meti iki tarafı uzlaştırmak İçin geŞark Dennryolları kumpanyası he • çen kânunusaninin yirmi dolruzun yeti amumiyesi cumartesi günü topla • da bir nmhtıra Ue yeni esasUra nacaktır. nıüstenit tekliflrsdc bulunmuşta. Bilânçoya nazaran, kumpanya, ge'taly» d.bİ difer bir mubt»« i l e çen sene zarfmdaki hasıiatile masraf • Fransa ile Almanyanın arasını başlarun ancak kapatabilmiştir. ka bir tarzda bulmak îstemişti. GeBilhassa otobiis rekabeti, fazla harek Ingîltere gerek ttalya muhtıra«lata inakân btrakmanuftır. larında Almanyanm ordustmu ve Otobiis servislerinin yalnız banliyö tnüdafaa silâhlannı arttırması nokhaitına münhasır kalmıyarak bütün tasında müMehittiler. Galip devletTrakyaya teşmili kumpanyayı raüskül lere gelînce îngiltere bunların si vaziyete düşürdüğü söylenmektedir. lihlarmi azaltmalan ve ttalya ise Çatalcaya ifltyen otobüsler, yolcu üc şimdiki mevcut silâhların muhafa ret'ni 25 kuruşa kadar indirmislerdir. za edilmesi esasinı kabul ettnisler Bu ucuzluk dolayısile otobüsler çok di. Tayyare meselesinde lngiltere rağbet bulmaktadır. şimdiki vazİyetm fk! sene daha muKumpanya, Anadolu demiryolları • hafaza dilmesini ve bu müddet zarnm da aynt şekilde rekabete maruz fmda askerî tayyarelerin ilgasıra bulunması dolayısile bn hususta te şebbüsatta bulunmagı lüzumsuz gör ait müzakereler neticelenmediği takdirde Almanyanın serbest kal mekiedir. masını, nihat kararlann tei kî tesliÜNİVERSİTEDE hat konferansında ve Cemiyeti ak vamda verilmesini teklif etmişti. Fransa hükumeti tngiliz muhtı rasma martın on yedisinde cevap Fen Fakültesindeki Arkeoloji ve vermişti. Fakat îngiltere hükume kimya kürsüleri için iki Alman protine cevabı tetkika vakit bırakmak fesörle görüşülmüş ve mutabık kaiçin bunun metni ancak simdi neş Immıştır. Bu profesörler nisan hafredilmistir. Cevabın metni bunun tasına kadar sehrimize geleceklermuhteviyatma dair evvelce tereş drr. ŞEHİR İSLERİ şuh edn tnalumatın doğru olduğunu ispat etmiştir. Fransa hükumeti Almanyanın her ne suretle olursa ol«un Versay muahedesile tahdit edilen silâhlannı arttırmasım, diğer Yol vergisi veremiyen mükellefle • taraftan Fransanın da silâhlannı rin Belediye şubelerince nisan niba azaltması teklifini kat'î surette redyetine kadar birer listesi yapılarak Nadetmiş, başka bir esas dahilinde fıa Vekâletine verilmesi Belediyeye bilmüzakereye hazır olduğunu bıldirdirilmiştir. Mayıstan itibaren yolların misth*. ttalyanın muhtırası Alman inşasına başlanacağından yol vergisi yarnn silâhlannı arttırmasım kabul veremiyen mükellefler bu yollarda çaetmekle beraber ayni zamanda uştmlacaktır. Belediye subeleri Uste Fransanın ve diğer devletlerin si lerin ihzarma başlanuşhr. lâhlarını azaltmalannı istemediğinden Fransanın noktai nazanna daElektrik tarife komisyonu nisamn ha yakmdır. ilk baftasında toplanarak eski tarifenm Fakat Fransa hükumeti ttalya tetküdne baslıyacaktır. Eski tarifede ye nın muhtırasına cevap vermeğe lüniden bazı degişiklikler yapılacağı söyzum görmemiş, maahaza tngilterelenmektedir. Şimdiki elektrik tarife • ye verdiği cevapta ttalyan muhtı Tren istasyonlarda durdukça, ben hemen kornpartımanıma kapanıp yatıyordum Kendi hususî apartıanımda idim ve evin içinde her gürültü, her ayak sesi beni titretiyordu. Her an korku ve azao içinde: Ha, şimdi kapı açılacak ve zabıta memurlan iceri dalacaklar, diye bekleyip duruyordum. Şimdi bu hâdiseyi düşünüyorum da telâs ve korkuya kapılan, paniğe uğrıyan bir adamın gayriihtiyarî ne deiüikler yapabileceğini anhyorum. O delilikleri ben de yaptım ve o zaman, bundan baska kurtuluş çaresi olmadığını hükmederek yaptım. tşte yaptıklanm: Hemen postaneye koştum, kimseye görünmemeğe itina ederek kendi kendime bkr telgraf çektim. Evim : n adresine çektiğim bu telgrafta «hemen geliniz, aîlenizin size ihti yacı var» cümlesi yazılkli. Ondan sonra, soğuk terler döke rek yarım saat kadar bir kahvede ohrrdum. Telgrafın eve gönderilmeaini bekliyordum. Sonra gidip ev safcibi kadından hîç haberim yokmuş gibi telgrafı alacaktım. Telgraf eekmekle yaptığım budalaca gafın hiç farkında değildim. Beni tngiltere ye çağıran telgraf, tngilterede aileırtin oturduğu Londradan değil, şimdi ikamet ettiğim Alman şehrinden çekilmişti. Teşebbüsün deliliğini, bana, ancak, aylarca sonra, vaziyeti kendisine anlattığım zaman, müdürüm deniz miralayı C... hatır l*th. Nihayet kahveden kalktım; do laşa dolaşa evime döndüm. Evin haricî manzarası her zamanki gibi tabiî ve sakindi. Telgrafı verdîler. Ev («hibiroe, telgrafı okudum ve hemen bir tren bileti ve yatakh vagonda yatak tedarik etmek üzere yola çıktım. Trenin hareketine daha saatler vardı. Bu müthiş intizar »aatlerinin a zap ve ıshrabını, ancak heran tevkif tehlikesine tnaruz insanlar anlıyabilirler. Sayet tarassut altında isetn, kimse halimden bkfey anla • masin diye îçimdeki heyecana ve korkuya rağmen, kendime »akin ve tabiî bir hal vermeğe çahşıyordum. Plânlan başimdan defetmiş olmam, biraz bana cesaret veriyordu. Sim • diye kadar tevkif edilmeyişimi, bunu, ancak, zabıtanın apartımanıma gelerek taharriyat yapmak ve beni yakalamak zamanını intihapta yanılmış olmasına atfediyordum. kalâde hiçbir hâdise olmadan tern hareket etti. Fakat benim başıma gelecekler daha bitmemişti. Hudu • da varmadan evvel Almanya dahi • linde saatlerce tren yolculuğu ya pacaktım. Tren birçok istasyonlarda dunıyordu. Apartımanın gece olduktan sonra basılacağını ve tevkifim için telçrafla bu istasyonlardan bkine malumat verileceğini düsünüyordum. Tren istasyonlarda durdukça, ben hemen kompartımanıma kapanıp yatıyordum. Hududa yaklaştığımız zaman, elbiselerimle yatağıma uzanmıı, 6 lüm azabı çekiyordum. Açıkça itiraf edeyim ki korkudan bitmistim. Sinirlerim bosanmıştı. Zangir zan gır titreyordum. Heran tevkif edilmek endişesi içinde geçen uzun saatlerden sonra, bu bitkinlik pek te şaşılacak birsey değildi. Hudut istasyonunda tren, bermutat, durdu. Ben pasaportumu kon doktSre vernvs, rahatsız edilmemek öeere memurlara göstermesini tenbih etmiştim. Şimdi kompartımanm karanlığı ve sessizliği içinde kalbim çarparak yatıyor ve... bekliyordum. Simendifer garları ekseriya, gürültülü olur, fakat sabahm itk saatle • rinde bir hudut istasyonv. bir m« zar gibî **ssizdir. Or&da yalnız arasıra bir makasçinın düdüğü veya bir memurun ayak s*»leri duyulur, o kadar. Kompartımanım, o kadar se&sizdi k! kalbimin © şiddetli çarpmtısını duyuyordum. Sanki bir yanstatı eıkmıs gibi nefes nefese idim. Açık söyliyeyim. Artık talıammiil ede cek halim kalmamıştı, bayılmak üzereydim. Birdenbire tren yünknege başladı ve sonra hızlandt. Derin bir oh çekerek yatagımdan kalkıp otur dum. Başım dönüyor, gözlerim karanyordu. Fena halde hastalanmıştım. Titreyordum, hararetim vardı. Buhran içindeydim. e Görüyorsuntız ya hakikî easusluk hayatında işler böyledir ve hiç te romanesk değildir. Bir müddet sonra, kendime geldim. Yaptığmam bu» dalalık olduğunu ve böyle birden • bire kaçişımın kelimenin bütün manasile saçma bir iş olduğunu anla mağa basladım. Artık bemen geri dönmek te isi düzeltemezdi. Onun için BrükMİde trenden indim. Bazi arkadaşlan bularak onlarla bir iki gün geçfrdim. Sonra, tekrar sinirlerime tamamen hâhkim olarak Almanyadaki karargâhıma kemali cür'et ve cesaretle döndüm ve zahirî işimle, hakikî vazifeme yeniden basladım. Bey"hude bir telâşın zebunu ol muştum. Sonradan öğrendiğime göre, plânları bana getîren herif, bunları bir yerden tedarik etmişti ama bunlar hassaten beni yakalamak için kendisine verilmis şeyler değildi. (Mabadi var) MÜTEFERRtK Fethj Cey çarşamba günü Lonaraıa f|idiyor Londra büyük elçiligine tayin edilen sabık Paris büyük elçimiz Fethi Bey, dün, Ankaradan şehri mize gelmiş ve Haydarpaşada dostları tarafından karşılanmıştır. Fethi Bey, önümüzdeki çarşam ba günü Sempion ekspresile Avru • paya hareket edecek ve oradan da Londıaya geçecektir. iki Alman profesörü daha geliyor ADLÎYEDE tktısat Vekâleti Müsteşarı Hüsnü ve Vekâlet şirketler komiseri Fuat Bey ler, bayramı geçirmek üzere sehrimize gelmişlerdir. Müstesar Bey, Vekâletin, fearunizde yaptırmakta olduğu yeni teşkilâtla da mesgul olacakbr. iklısat Vekâ e i MOsteşarı şebrimize geliyor 132000 I ra cezaya mahkum oîdu 132 kilo esrar kaçakçılıgmdan maznun Tuzlada bir çiftlik sahibi Daniş Beyle katibi Mustafa Ef. dokuzuncu ihtısas mahkemesinde bir sene hapse mahkum olmuşlardır. Daniş Bey aynca 132,000 lira para cezasına da mahkum edilmiştir. Yol. parasi vermiyenler yoıiarda çai/şîırıîacak Roıranyadan talebe geliyor Millî Türk Talebe Birliğinden: Martın 27 nci günü saat 13 te Galata nhtımına yanaşacak olan Karol vapurile 100 kadar Romanyalı Universite talebesi gelecektir. Bütün arkadaşların rıhtımda hazır bulunmaları. Bayramın ikinci günö saat 1012 de Birlik binasında bayramlasma yapılacaktır. Bir sigara kâğıdı kaçakçjsı mahkum oldu 22,500 defter sigara kâğıdı ka • çırmaktan suçlu Romanya vapuru yağcısi Rumen tebaasından tstan • kolesko Ef. sekizinci ihtısas mahkemesinde yedi ay on bes gün hapse mahkum edilmîştîr. Elektrık tarfesi ainde yiraM | w a kn%l«s l»u l^.ı«>lâi ^«> Kürk kaçakçm mahkura oldu Gümrttkten kürk kaçırmaktan suçlu Macar tebaasından Alber Gotlip Efendi 8 inci thtısas mabkeme sinde altı ay bapse mahkum edil • miştir. ' Tramvay şirketi heyeti umumiye içtimaı Tramvay şirketi hissedarlar he yeti dün saat 10,5 ta toplanmış, fakat nısap ekseriyet olmadığından içtima 15 gün sonraya bırakılmıştır. Gemi kurtarma şirketi heyeti umumiyesi de toplanmış, fakat hü kumet komiserinin talebi üzerine içtimaını S nisana talik etmiştir. 6enç bir kadın muhakeme edilıyor Yatakh vajjonda kaçrrken Bu birkaç »aattenberi, muhayyelem delice işliyordu. tstasyonda, vagonun önünde bir aşagı bir yukan gidip gelirken, heran, omuzuma bir el dokunuyormuş gibi geliyordu bana .. Polisin takibinden asla kurtulamıyacağıma hükmediyordum. Yataklı vagondaki kompartımana gi rerek kapıyı kilitledim. Yolculann isimlerini havi listenin kondoktörün elinde olduğunu, zabıta arayınca, beni elile koymuş gibi bulacagını bir türlü hahrıma getirmiyordum. Nihayet bu azap saatleri bitti, fev Benzin fateri niçn yüksel'yor tstanbul Ticaret Odası, benzin fiatlerinin yükselmeıinin sebeple rini tetkik etmektedir. Fakat bu tetkikat bitmeden alâkadar kumpanyalar Ticaret Odasma müracaat ederek, Belediyenin koyduğu istihlâk resmi dolayısile fiatlere yeni den bir kuruş zarnmetmek mecburiyetinde kaldıklarını bildirmişler dir. Oda, fiatlerde bir gayritabülik olup olmadığım tesbit için, hariçteki ticaret mümessilliklerinden ma lumat istemiştir. Bulgaristanla şehrimiz arasın • da kırmaş kaçakçılıgı yapmaktan suçlu Bedriye Hanun isminde genç bir kadının muhakemesine dün Sekizinci thtısas mahkemesinde bakılmıştır. tddla makamı, maznumm tevki • fbıi ve tecziyesini istemiştir. Mahkeme, Bedriye Hanımrn gayrimevkuf olarak muhakemesinin devamına karar vererek başka bir güne bırakmıştır. 8ir hırsız kumpanyası Adiiyeye venldi Beynelmilel ticaret oda!an Tür kiye kom tesi faaüyete geçti Necmettin Haydar Beyin cenazesi dün kaldırıldı Beynelmilel Ticaret Odaları Türkiye millî komitesi muvakkat idare heyeti evvelki akşam toplanarak faaliyete geçmiştir. Heyet riyasetine Nemlizade Mit hat, kâtibiumumiliğe Galip Bahti yar Beyler seçilmişlerdir. Ziraat bankası İstanbul şubesi müdürü Ahsen, ofis müdürü Cemal, sanayicilerden Kara Mustafa zade Ahmet ve Süreyya Paşa zade Atıf ve Borsa acentalarından Selim Bey oğlu Refik Tevfik Beyler idare heyeti azalıklarına intihap edilmiş • ler dir. Memleketimizde mevcut bütün Ticaret Odalanna, komiteye mü messil göndermeleri için tebligat yapılmış ve beyneîmilel teşkilâtla temasa başlanmıştır. Döviz kaçakçılıfiı maznunlarından ikisi tahliye edildı Döviz kaçakçılıgı maznuniarıo dan dördü hakkında geçenlerde tevkif karan verilmişti. Bunlardan Salamon Üziyel kefaletle tahliye talebinde bulunmus, yapılan tetkikat neticesinde mumaileyhin beş yüz lira kefaletle tahliyesine karar verüerek tahliye olunmuştur. Pomak Huseyin, Yaşar ve tbrahim isminde üç kişilik bir hırsız kum • panyası yakalanarak Adiiyeye verilmiştir. Haklarında tevkif kararı verilen bu maznunlar; evraklan Ağırceza mahkemesine gönderilmek üzere kendileri Tevkifaneye sevko lunmuşlardır. ıferhamun cenazesi medfeni ebedisine götürülürken Almanyada tedavi edilmekte iken vefat eden kıymetli röntgen mütehassulanmızdan bmbaşı Necmettin Hay dar Beyin cenazesi dün öğleden evvel Gürmişsuya hastanesmden kaldınla • rak Beşiktaşta Sinanpasa camisine getirilinis v» burada naınazı InlmdıkUn sonra Yahyaefendi dergâhı kabrisfa nında hazırlanan metfeni ebedisine tevdi olunmuştur. Cenazeye Türk Talebe Birliği aza Ian, birçok doktorlar ve kendisini se ven büyük bir kalabahk iştirak etmiş, mezarına müteaddit çeleokler •UftOP. jstanbul bagcılarına asma tic^am verliyor Göztepe fidanlığından bazı vilâyet» lere tefrik edilen asma fidanları alınmadığmdan bunlar Vilâyet Ziraat müdürlügünce tstarebul Vilâyeti dahtlin de bağ tesis edeceklere dağıtılmağa baslannuştır. dolayısile Yedi Gün bugüo çıktı. Bu nushası şaheser addedilecek bir aefasettedir. Bugün bütön müvezzilerden isteviniz. BAYRAM Yunan Cumhurıyetinin onuncu yılını test ceğini zımnen anlahnıştır. Fransa hükumeti cevabında yegâne müspet nokta olarak kendi ordıısu icin her türlü kontrolu kabule hazır olduğuŞehir tiyatrosu san'atkârlarının teşnu bildirmiştir. kil »ttikleri kooperatif tarafından GarHulâaa Fransanın lngiliz muhtıdenbar kazinosile Tepebaşı bahçesin • rasına verdiği cevap büsbütün za • de yaz mevsiminde bir bar ve eğlence yıftır. Yalnız Fransa hükumeti başmahalli açılacaktır. Bahçede Şehir tika esaslar dahilinde müzakereye yatrosu revü heyeti tarafından münta • hazır olduğunu bildirmekle silâh'.ar hap bedîî rakısUr yapılarak numaralar işini büsbütün kesip atmadığı anlatertip edüecektir. Bu bar ve kazino için şılıyor. kooperatif hazvlıklara devam etmekFransa hükumetinîn böyle b'v te, bar ve kazinonun mayı* nihayetine cevap verroesi zaten bekleniyordu. kadar açılman için çaltşmaktadH*. Çünkü şimdiki millî kabine FransaÎNHtSARLARDA da fırkalan yatıştırmak, dahilî vaziyeti kurtarmak ve sağlamlaştır mak maksadile teşekkül etmiştir. Eğer Dumerg kabinesi cevabında Türkiye Turing kulübü, Peştede Almanyanın silâhlanmasmı kabul açılacak beynelmilel sergide teşhir edecek olsaydı; sağ fırkalar kabi edilmek üzere tütün ve sigara nüneye şiddetle hücum ederek dahilî muneleri gönderilmesini Inhisarlar vaziyeti bozacaklardı. Diğer taraf idaresinden talep etmiştir. tan kabine devletlerle müzakere kapısını keoıyacak olsaydı; sol fırInhisar idaresi de Peşte sergisine kalar ve bilhassa umdelerine sadık iştirak için hazarlıklara başlamıştır. sosyalistleri kendi aleyhine ayak Sergide Türk tütün, sigara, likör ve landıracaktı. şaraplan için güzel bir köşe hazırlanraaktadıc. Fakat Fransa bükumeti dabilî vaziyeti gözönünde tutaırak Ahnanyanın anlaşmak, tngiltere ile ttal yanın telifi beyin teşebbüslerine Kibrit şirketi umumî acentalan karşı itilifgtriz bir tavır almakla tarafından perakendeciler elinde Avruparın sulhunu ve istikrar ümitbulunan stok kibrit miktan tesbit leini sonu meçhul ve ihtimal tehliedilmektedir. Acentalar bunları keli bir akıbete maruz bırakmıs o miktar itibarile teslim etmektedir Iuyor. Fransa harpte kazandığı si ler. Bu tesellüm muamelesi 31 maryasî, iktısadî ve askerî vaziyet ve menta kadar devam edecektir. Martın faatlerin zerre kadar değ'şmesine razı 31 inci günü perakendeciler elinde olmıyacağım anlatan siyasetinin nebugünkü fiatle satılan kibritlerden ticesi olarak eski mütteftki tngiltebulunmıyacaktır. Nisamn birinden re ve ttalyayı kaybetmiştJr. Ameriİtibaren büyük kutu kibritler 70, kanın da eski teveccühü yoktur. küçük kutu kibritler 60 paraya saŞimdiki menfaatlerile manasebatı tılacaktır. da eskisi kadar sağlam değildir. Fransa Sovyetlerle münasebatım sıklaştırmak, Japonyanın ve Araerikanm çekilmesile Cemiyeti akvam Bursa (Hususî) Vilâyet umumî da boş kalan yerleri Sovyet birliğile meclisi içtimalannı bitirmiş; 934 varikısmen doldurmak suretile beynei dat bütçesini 999,090 lira olarak tes milel mvkiini tahkim etmek istiycr. bit etmiştir. Fakat buna da muvaffak olaeaği şüphelidir. Fransada dahilî vaziyet düzgün ve işbaşında mütecanis frrkalara dayanan kuvvetlı bir hüku Yunan Cumhuriyetmin onuncu senei met bulunsaydı fhtimal siyaset âle • devriyesi munasebetile şehrimizdeki minde şimdiki tezepztip ve tehlike birçok mağaza ve dükkânlar Türk ve ler kalmazdı. Fransanm cevabı bü' Yunan bayraklarile süslenmiştir. Bu mü yük ümitsizlik uyandırroıştır, nasebetle Muhtelıt Mübadele komis • MUHARREM FEYZÎ yonu da dün donatümıstır. pılacağı ümit edihnektedir. ratl eseslarıııı datll kabul n l c a i j c Şehir tlyatrosu kooperatifi eardenbarı işletecek Peşte seraisine Türk tütünieri gönderilljfor K'brit fiatieri nisamn birinde ucuzluyor Euısa Vilâyeîinin varidat bütçesi