17 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yakında Türkiyenin en güzel mecmnasî HAFTA Ucuzluğu, nefaseti, dolgunluğu rakipsiz olduğunu gösterecektir. Adres: Suhulet Kütupanesi 3 5 4 3 Teljrraf TO mefctup adresi: Cmnhuriyet, lstanbul Posta kutusu: tstanbul, No. 246 Telefon: Basmuharrir ve evi: 24290, Tahrir heyeti: 24298, Idare ve matbaa kısmlle Matbaacılık ve Neşriyat Şlrketl, 24299 u m hu r i yet 17 M3Iİ 1934 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinîze getiren eıt faydalı eserdir. Her evde bif fane bulunmak lâzımdır. Istanbulun yeni Adliye binası Nerede yapılmalı? ukarıki sorguya ilk verilecek cevap şu ounalıdır: Her halde Sirkeci istasyon bmasile deniz arasındaki arsaya değiL Zaten bu sahrlann yazıhşı o menfi cevabı vermek içindir. Adliye Vekâleti yeni yaptırüacak bina için lstanbul şehrinin Vilâyet, Belediye ve Ticaret Odası gibi en başh teşekküUerinin reyleri lâhik olmak sartile bir yer tayin olunması Iiizumunu buraya yaznouş. AIı nan cevaptan çıkanlan son oeticenin Sirkeci istasyon binasile deniz arasın • daki saba iizerinde temerköz etmis olduğunu doğrusu biraz hayretle öğrendik. Sebebi şu ki günün birinde elbet bu şehrin en büyük ve en hayatî bir i şi olan lstanbul limanmm tanzimine sıra geleceğinden, eğer Sirkeci istasyonu Ue deniz arasındaki mevkie şimdi bir Adliye binası yükseltüecek olnr • sa, ileride limamn göstereceği Hizum ve zaruretle ya bu binayı da terket • mek ve yahut bu bina yüzünden limanı iyi yapamamak mecburiyetlerile karşılaşmaklığımız ihtimali çok kuvvetli • dir. Bu vesüe Ue bir daka tekrar etmiş ol'lım ki lstanbul limanı denizden ziyade karada yapılacakür, ve zaten asrî Iimanlaruı hepsi böyledir. Lknan, b'lhassa karada büyük teşkUâtı olan bir miiessese demektir. Kurulacak yeni köprii münasebetile bu lhnan meselesini en çok biziro mevzuu bahsetmiş olduğumuz hahrlarda olsa gerektir. Fikrim'zce lstanbul limanının en muvafık yeri Haliçtir: Sarayburnu Ue Topane arasına çekUecek bir hattin ta Kâğıtane deresi müntehasma kadar gidecek iç tarafı. Bir tek büyük asma köprii bu meseleyi halledebUirdi. Astna köprünün kabulünde muhtelif sebeplerle müskülât çekildiğini görii yoruz, O halde bir tek köprüyii biraz Azapkapısına doğru almakla kaza • nılacak sabada liman kurmağı olsun derpis edebiliriz. Hayır, bu hususta da, fikir yormağa her nedense yanaşmı yoruz. İnsanm diyeceği gelir ki lstan • bul şehri henüz kendisine lâzun olan en hayatî meseleye lâyık olduğu bü yük alâkayı gösterememektedir. Ni • t«k!m yeni Adliye binası ic ; n gösterilen arsalardan birinin Sirkecide deniz kenan olması da buna en yeni delil olarak ahnabiKr. tstanbulun plânını yapacak şehirci, bilmeyiz ki, Sir • kecî tstasyonunu yerinde bırakır mı, fakat her halde sahile bir Adliye bi nası yaptırmaz. Şehirci bilir ki eğer lstanbul limanı tstanbulun içinde kunı lacaksa o sahalar bep limamn olacak* ür. Bundan da anlaşüdığına göre, en salâhiyetli bir mütehassısa bu şehrin plânmt yapbrmak hususunda gedktikçe gecikiyoruz. Yeni Adliye binası için lstanbulda yer mi yok? Şimdiki Umumî Hapisa • nenin bulımdugu yer Istanbulun bu iş için emsalsiz yerlerinden birini te$kU eder. Hapisanenin biraz Uerisinde ve Tapu dairesinin hemen ötetarafmdaki Dikimane binası denilen yer, biraz genisletihnekle bu maksada salih ve kâfl bir arsa elde edilmiş olacağı vaktUe Cumhuriyette uzun uzadıya mevzuu bahsohnustu. Dahası var: Acaba şimdi lstanbul ViIâyetinin bulunduğu eski Babıali binası sahası lstanbul Adliyesile tstanbul Vilâyetmi içme alacak büyük inşaata kifayet edemez mi? Eğer kifayet ed««mez denirse onun üsttarafında polis t»» rafmdan işgal olunan Salmatomruk sa* hasım da gösterebibriz. Orası da şüphesiz güzel tstanbulun en güzel yerlerinden biridir. Bu takdirde ya eski Babıali binası yerlne Adliye yapürr, yu kan tarafmdaki Salmatomruk sahası na da bir cephesi bir iki istimlâkle büyük caddeye kadar getirilrmş ola • rak . Vilâyet binası yükseltilir. Yahut ötekî yukanya, beriki aşağıya. Zaten genişliği hiç te az olmıyan yukanki saha pek cüz'î fedakârlıklarla alabUdi • ğine genişletilebilecek bir yerdir. Eğer yeni Adliye binası için bu yer intihap edîlecek olursa Adliye ve Vilâyet bi • nalan plânlannı beraber yapturnalı dır. Ta ki bu iki bina şehri süslemek hususunda yekdiğerini ikmal eden bir mecmua arzetsinler. Aransa daha başka yer mi bulun maz? Bir Adliye binası için tstanbulda bulunacak münasip sahalar bir beş denilecek kadar az değUdir, daha çoktur. Yunan Meclisi dün Misakı ittifakla kabul etti M. Maksimos, Gazi Hazretlerinin nurlu irşadatile kurulan Türk Yunan dosthığunun Balkan Misakının temeli olduğunu söyledi Atma 16 (Hususî) Yunan meclisi meb'usanınm bugünkü içKmaında Balkan misakınm tasdiki hakkinda hükumetm verdiği kamm lâyihası kabul edilmiştir. Medis çok kalabalıktı. Sefn localan da dol muştu. Fırka reislermden yalnız M. Venizelos mecliste bulunmamıştır. Meclis açılır açılmaz, hemen misakın müzakeresine başlanmış ve Hariciye Nazın M. Maksimos kür süye çıkmıstır. Hariciye Nazın, rmza ile neticelenen misakın müzakerelerme ait bir tarihçe yapbktan sonra misakın hiçbir devlet aleyhine müteveccih olmadığını ve hedefinin Balkanların şimdiki hudutlannm tahtı emniyete alınmasmdan ve sulh ve müsalemete hizmetten başka bir şey olmadığından ehemmiyetle bahsetmiş ve kendilerrnden evvelki hükumetin teşebbüsile başhyan TürkYunan dostluk ve teşriki mesaiamin Balkan itilâfınm adeta mihrakım teşkil ederek Balkanlarda hali sulhvm kuvvetlemnesine sebep oldu 16 mart şehitleri için hazin bir ihtifal yapıldı «Sen uyuyordun, eğer uyanık olsaydın Türkün en küoük karakolunun bir kale olduğunu ispat ederdin^ AHMETOGLÜNASUH BAtIKESiR tiahbecesine yataklartnda sehit eelilen 16 mart mazlumlarından Balıkesirli Ahmet oğla Nasuhun siyah tullerle çerçevelenmif resmi iki talebe hantm tarafından tasınvrken Yunan parlâmento binast ğunu söyledrkten sonra Türkiye Cumhur Reisi Hazretlerinin nurlu irsadatile temeli kurulan dostluğun bu temel üzerinde sarfı hünmet e • derek iki devletin candan dostluk ve teşriki mesaîsini temin eden Başvekil tsmet Paşanra ve Hariciye Vekili Tevfrk Rüştü Beyin faaliyet ve gayretlerinin sulha büyük htz metleri olduğunu söylemiştir. ltilifın imzalanmasile neticelenen (Mabadi ikinci sahifede) 16 mart şehitleri için her sene [ Halkevi tarafından hazırlanan yapılan matem ihtifali dün de haprogram mucibince matem ihttfazin bir surette tekrar edildL ' (Mabadi altınct tahifede) Fenerbahçelilerin içtimaı Dünkü içtimada, Adliye Vekili reisliğe, Hayri Celâl Bey de ikinci reisfiğe Muhittin Bey dün Ankaraya gitti Saracoğlu Şükrü B. Şehir Meclisi takrirlerine nisanda cevap vereceî; Vali ve Be't diye Reisi Mu« hittin Beyin di • ğer bazı takrir Ierle beraber Tramvay şirke tinden geri ah nacak bilet üc retlerine ait takrue Şehir Mec lisinin bugünkü ictimamda iza hat vermesi bek leniyordu. Fakat »4 Muhittin Bey Muhittin Bey dün akşamki trenle (Mabadi üciîncü sahifede) Yunanistanla Amerika arasında bir hâdise Müflis banker Ensül kaçtı, bu yüzden çıkan siyasî hâdiseden Dahiliye Nazm çekildi Atina 16 (Hususî) Hayli za mandanberi Atinada bulunan ve Amerika hükumetince hileli müflis old'uğu iddia edilerek iadesi talep edUen banker Ensüle martın on be şinde Yunanistanı terketmesi hü kumet tarafından tebilğ edilmişti. Banker, dün geceyansı, birdenbire ortadan kaybolmuştur. Müflis Amerikalı banker hükumetin şiddetli taharriyetına rağmen henüz ele geçmemiştir. Amerikanın Aatina sefiri bu miiflisin ortadan kaybolmasından dolayı Yunan hükumeti nezdinde şid d'etli prote*toda bulunmuştur. Hükumet, bu adam eğer henüz Yunanistanda ise mutlaka bulup teslim edeceğine dair söz vermiştir. Son haberlere göre, Am,erika sefiri bu hâdisenin iki hükumetin arası açılmasına sebep olacağını bildirmiş, bunun üzerine hükumet Ensülün ftrarında methaldar olanlan şiddetle tecziye edeceğini ilân et • miş ve bakerin karısile evinde bu • lunanları tevkif etmiştir. III1IM anerbahçenin eski umumi kâtibi ve yeni ikinci reisi Hayri Celâl Bey müessesan heyetine izahat veriyor Fenerbahçe »por kulübünün nriiessisler heyeti, kulübün Kadıköyündeki merkezinde bugün fevkalâde bir içtiraa aktetmiştir. Bu toplanısa sebep son Fenerbahçe Galata saray maçındaki hâdiselerden sonraki vaziyeti tetkik etmekti. tçtima iki bucuk saat sürmüştür. Toplantıda kulübün bütün müessis azaları bulunmuslar ve içtimaa Fenerbahçenin bugünkü kuvvetli şekline girmesinde büyük hizmetleci sebkat eden sabık Ziraat Vekili ve Manisa tneb'usu Sabri Bey riyaset etmiştir. Celse açılır açılmaz Adliye Vekili Saracoğlu Şükrü Beyin kulübe ihda ettikleri fotograf mera • simle salona asılmıştır. Bu rasimeden sonra kâtibi umumî Hayri Celâl, umumî kaptan Zeki Rıza Beyler toplantmm sebeplerini izah eden ve teskilâtla yapılan temasların mahiyetini dosyaya ve vesaika müsteniden anlatmışlardır. Fenerbahçe müessisleri arkadaşla rmın izahatını kâfi addederek idare heyetinin tarzı hareketini ittifakla tasvip etmişlecdir. Bilâhare stat dahUine konması ta Yalmz deniz kenarlan istisna edilmek şartile. Şimdiden hepimiz iyice kafala nmua yerleşfa'rmiş olarak bilmeliyiz ki tstanbul limanı bu şehrin hayat isklir, ve bir gün gelip te onun bütün ehem miyeti takdir olunduğu zarorn Sirkecinin deniz taraflanndaki mevcut ar • salar vücude getirilecek yeni limanın en esash unsurlarmı teşkil edecektir, hatta bu besaba birçok istimlâkler de yapılacaktır. Hakikî vaziyet bundan roaret oldukarriir eden Gazi heykelmin rekzine muvafakat buyurmalan dolayısi'e Reisicumhur Hazretlerine bütün Fener • bahçeliler namına en derin minnet ve şükran hislerinin Iblâğına karar veril • rniftir. Heykelin büyük spor tezahürab arasında küşat resminin yapüması ve o gün bütün Fenerbahçelilerin Büyük Şefin huzurunda, memleket sporuna yıhnadan, meyus olmadan bütün ömürlerince müsbet ve yarabcı hizmetlerde bulunacaklanna dair ant içmeleri ta • karriir etmiştir. Aynca bundan böy le Fenerbahçe kulübüne kaydolunacak her yeni arkadasuı da gene Büyük Şefin manevî huzurunda tahlif edilmesi kararlaşbrumıştır. Bundan sonra Fenerbahçe kulübüne teveccühlerini muhtelif vesUelerle gösteren ve Fenerbahçe stadmm kazandmasmda en büyük amil olan Adh'ye Vokili Saracoğlu Şükrü Bey ittlakla müessis aza intihap edilmiştir. Sinop meb'usu Recep Zühtü ve İzmir meb'usu Osman zade Hamdi Beylerin müessis aza indhabı hakkındaki takrirler de ittifakla kabul edilmiştir. Bilâhare nizamnamenin idare heye(Mabadi üçüncü tahifede) ğuna göre Srkeci istasyonu Ue deniz arasmdaki arsayı üzerine yeni Adliye binasmın yükseleceği arsalar arasından kat'iyyen çıkarmak lâzımdır. lstanbul halkma ve onu temsil e den makam ve meclislere, bu çok güzel şehrimize biraz daha itinalı bir gözle bakmalarmı ne kadar tavsiye etsek azdır. Plânsız, aburcubur inşaatla şehrin hali berbat kılmdığı kadar istikba li de kararulıyor. YUNUS NADİ ı ııınııııııuıııııııııiıııııııııııııııııiMi Kemal Cenap Bey istifa etmediğini bildiriyor Tıp Fakültesi fiziyo^oji profesörü doktor Kemal Cenap Beyin birmüd dettenberi derslerine devam etmedi • ğini, bunun bazı ihtilâflardan ileri geldiği rivayet edildiğini dünkü nüsha mızda yazmıstık. Kemal Cenap Bey den dün aldığımız bir telgrafta bu şayialarm aslı olmadığını öğ • rendik. Kemal Cenap Beyin, derslerine devam etmemesi sıhhî esbaba müstenit olduğunu bUdiren telgrafmı (Mabadi ücüncü sahifede) Firarî banker Ensül • Bu meseleden dolayı Dahiliye Nas zınn istifaya raecbur olacağı ve hâ disenin Yunanistanla Amerika a(Mabadi dordöneu tahifede) Galatasaray Beşiktaş gene berabere kaldılar llllllllllllllllllllllltlllHIIHIIIIHIIIlllUIIIIIIIIMHIIIIIIllllllllllllilllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII'llllll'IH Fener stadındaki maçta da Fenerbahçe takımı, Vefa takımını 3 2 maglup etti ıiıııııııııııııııuıııııımııııiMiııiHiııııııııııııııııııııııııııııııııııımııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı «Harpte Yavuz» tefnkanuz bırkaç giine kadar bitiyor. Onun yerine gene Abidin Daver Beyin hakikî casusluk maceralanndan mürekkep yeni bir tefrikasını nefre başlıyacağız. Bunlarm birincisi 42 lik topların plânlannı elde etmeğe muvaffak olan bir tngiliz casu sunun hatıralarıdır. Cumhuriyet Halk Fırkaaı Umumî kâtibi ve Beşiktaş kulübünün fahri reisi Recep Bey dün sahada Besik taşlt futbolculara iltifai ederken ikiye berabere kalmıs, Fenerbahçe Galatasray Beşiktaş ve Fener • de Vefayı 32 maglup etmiştir. bahce Vefa takımları dün karşı (Mabadi beşinci sahifede) laştılar. Galatasarayla Beşiktaş iki