15 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

J. >> ifcjtıUlialU tCumhuriyef SOIS TELGRAFLAO Tasarruf haftası Büyük hazırlıklar yapılıyor, Başvekil Paşa mühim bir nutuk irat edecek Ankara 74 (A.A.) 12 birincikânunda yapılacak olan dördüncü tasarruf ve yerli malı haftası için bütün Türkiyede hararetji hazırlıklar ve faaliyetler başlamıştır. Haf tayı gene geçen yıllarda olduğu gibi Başvekil Ismet Paş a Hazetleri Halkevînde ve radyo önünde îrat buyuracakları mühim bir nutukla açacaklardır. B. M. M. reisi ve Millî lktısat Tasarruf Cemiyeti reisi Kâzım Paşa H'zretleri de ayni gün ak • şamı Ankara radyosundan millete hitap edeceklerdir. Haftanın diğer akşamlarında da Heyeti Vekile azalan Ankara radyosundan konferanslar vereceklerdir. Cemiyet bu hafta için altı propaganda levhası hazır Iamakadır. Bu levhalann h«r birinden yirm< bin nüsha basılmakadır. Levhalar para biriktirmeyi yerli malı kttllanmayı, liziim, incir, zeytmyağı istihlâkmin artması propagandasina tahsis olunmuştur. Mekteplerde oy namak Uzere Aka Gündüz Bey tarafından hazırlanan piyesler ve monoloğlar basılmıstır. Bu hafta Türki yenin her tarafında cemiyetin ga • yeleri etrafında mitingler, müsamereler yapı!acak ve serkile açılacak ve yerli mallarla vitrmler süsletıe cektir. Bu hafta da ayni zamanlar kumbarası olanlar kumbaralannı bankalara gbtürüp boşaltacaklardır. Kumba ası oîmıyanlarm da kum • bara almalan için d« genis bir propaganda yapılacaktır. O hafta ü • züm, incir fındık gibi yerli yemişle • rimizin dc haftası olacaktır. Kısaca Hördiincü tasarruf ve yerli malı haftasının her seneden daha canlı bir iktısat bayramı halinde kutlulanacağı şimdiden anlaşılmaktadır. 10 senede 100 senelik iş! [ ~Bana Bir İngiliz gazetesi Türkiyenin çelik kahramam Yunus divanı vesüesile Mustafa Kemal, öyle ıslahat yapmıştır ki bütün Danektep muallimlerinden Resat f» mail Bey bana yazıyor: cihanın hayret ve takdirl^rine lâyıktır, diyor n Tahkim senedi umumisi ve biz Senede hükumetimîzin iltihakı için bir lâyiha hazırlandı Ankara 14 (Telefonla) Dev letler arasmda çıkabilecek ihtilâf ların muslihane bir surette hal ve tesviyesi için hazırlanmıs olan tahkim senedi umumisine hükumetitni zin de iltihakı hakkmda tanzim olunan kanun lâyihası Basvekâletten Meclise gönderilmistir. Lâyîha, 26 eylul 928 tarihli tahTasarruf Cmiyetinin hazırlakim senedi umumisine dığı mühim bir eser A Türki yenin iHihakmdan zuAnkara 14 (A.A.) Millî iktısat hur eden vâkıa ve vaziyetlerden dove tasarruf cemiyeti tasarruf ve yerli ğan ihtilâflar, malı haftasma yetismek üzere Ege B Hukuku düvelin, bir devletin günü atk gayet değerli ve mühim bir salâhiyeli ırünhasırasına terkettiği eser ba^hrmaktadır. Bu eserde Ege ihtilâflar, mıntakasmm tarihî, iktısadî ve içtimaî C Türkiye ile üçüncü bir devhususiyetleri kısaca canlı ve resimli let arasmdaki ihtîlâflann mezkur bir tarzda toplanmıstır. Bu kitaptaki senedin tatbîk sahası haricinde kal materyalden istifade olunarak Türkiması, yenm her tarafında, «Ege günleri» terKuyudn ihtiraziye«i altında iltitip olunaeakhr. Cenuvet bundan başhakı tazammun etmektedir. ka Akdeniz günü, Karadeniz günü, Lâyihamn esbabi mucibesinde tahOrtayavla günü, yüksek yayla günü, kim senedi umumisinin harbe millî Frat, Dicle günü, atlı altı eser daha sîyaset aleti olarak müracaat olunhanrlatmaktadır. Bu eserler bir tarafmaman bakkmdaki misakın ihti gismm yapılmasına, diğer taraftan celâflan filen halle medar olabilecek tan halk arasmda yurt bilgismm ve sevumumî ve mecburî bîr prosedur ile miyetin gayelerinin daha genis mik ıkmal ve rtmam edilmesi arzusundan yasta propagandasma hirmet edecek doğduğu ve bu itibarla Briyan • tir. Kelloğ misakmm tatbikı zarurî ol ttnmıiHnnnınililllllllDIIIIHIIIIIinillinimillllllinunımııı» duğu kavdedilerek senedin devletler arasmda aktedilen iki taraflı tahkim rauahedelerinden olan farkları şöyle izah edilmektedh*: A Bu senet cihanşümuldür. Akit devletler aralanndaki ihtilâflan hal için iki taraflı tahkim muahe de»i aktne ihtiyaç hissetmeden mevcut ihtilâflan bu senet hükihnlerine tevfikan halledebilirler. B Tahkim senedi umumisi, ihRoma 14 (A.A.) Lavora Fa tilaflan hukukî, siyasî kayitlerüe Bükres 14 (A.A.) Liberal fırkası sdsta gazetesi, meb'usan meclismin reisi M. Duca bugün öğle üzeri Kral mahiyetlerine göre ayırmayıp ta • milleti temsfl etmediğini söyliyerek bu ile görüştükten sonra yeni kabineleri raflann hayatî menfaatlerüe alâkameclism açıktan açığa sonunu haber teskile memur edildiğini, yeni hüku • dar olanlan hariç bırakilmak kaydi veriyor. met listesini öğleden sonra krala vereîhtirazisi altında ihtilâflarm umu Gazete diyor ki: munu istihdaf etmekedir. eeğini söylemistir. «Halk gozlermi meclise de&il, fakat C îhtPâflarm bilâtesviye kal M. Doca beyanatmm sonunda M. masma »ebebiyet veren tahkimname faşyolara ve sendikalara çevirmî*tir. Titaleskonun hariciye nezaretinde katanzhnmde komîserlerin veya ha • Halk,, meclisin yerine geçecek yelacağım kaydetmiştir. kemlerin tayininde Hilâf edilmemeni bir teskflâbn tedricen yapılacağmı Biikres 1 4 (A.A.) M. Doca, oğsi gibi hilleri bertaraf edecektir. tasavvur ediyor. Halk bu tesküâtm sile vakti Kral Qe yeniden görüsmüstür. Bu senet bir takım yollar derpiş et» yasî kuvvetlerine ve esnaf eemiyetleri Mülâkatin hhammda M. Duca kabi • mek suretile ihtilâflan bir neticeye vasrtasile genis hudutlu Sktısadî kuv neyi teşkile memur edilmiş oiduğunn bağlar. beyan etmiştir. MumaileyK bugün ak vetlerfne sahip olacaktır.» Tahkhn »enedi umumisi dört faşam üzeri yeni kabmenin listesini krala sıldan terekküp etmektedir. Bun e^eceöktir. lar da uzlasmalar ihtilâflarm aktî Ankara, 14 (Telefonla) tlk mekyollarla tesviyesi, ihtilâflarm tah tep derecesinden orta mektep derecekim yolüe tesviyesi ve mnumî hü sine çıkanlarak açılacak olan deniz kümlerdir. gedikli küçük zabit mektebmm Ankara, 14 (Telefonla) Basve. masarifi icin Millî Müdafaa Vekâleti kil tsmet Ps. Hazretlerinm bugün Madeniz butcesine 13500 liralık münakaKye Vekilini makammda ziyaret edeSofya, 13 (Hususî) Nöyyi mule icrası içm tanrim kılman kanun lâyirek kendisile uzun müddet görüşmüşahedesinin 14 üncü yıldönümii bu ahası MPlet MecKsme gönderflmîstir. tür. ym 27 sine tesadüf etmektedir. Bu münasebetle Bulgaristanın her tarafmda matem merasimi yapılacaktır. Nevyork 1 4 (A.A.) Nevyork Samsun 14 (A.A.) Karadeniz Bulgar millî teşkflâtmdan Otets Paisiy cemiyetinin aldığı karar mucibinmmtakası yumurta kongresi için ha Timesin Vasmgton muhabîri diyor ki: «Uzaksark meselesmin bugün dünce o gün sulh muabedeleri protesto ezırlıklar yapılmaktadır. Kongre yuyada mevcut en kurnaz diplomatile düecektir. murta ticaretimizin inkişafı için Amerika Reîsicumhuru arasmda mü Matem gimüne bu aym 26 smda baş. tedbirler ve kararlar almacaktır. zakere edildiçini kimse mkâr edemez. lanacaktır. Bundan birkaç gün evvel KızılorduGireson, Trabzon, Kastamonu, VîBulgar gazeteleri bu münasebetle tarafmdan altı Japon tayyaresmm dusunlan yazmaktadırlar: 14 sene ev • lâyetleri raurahhaslannı tayin et sürülmüs oiduğuna dair olan haberin vel murahhaslarunız, vatanımıxm ö • mislerdir. yaniıs olduguna sahsan kaniim. Bu lümüne sebebiyet veren Nöyyi muaKongre ruznamesmde yumurta mmla beraber orada sulh için bir ölüm hedesim Bulgar kam Ue imzalamağa îhracat ticaretinin tanzimi ve ih « tehlikesi oidoğunu saklamamak lârrmmecbur obnuslardu racatın btrlikler vasrtasile bir el dır ve bundan 19 sene evvel bu sribi Bu muahede modbince kararlash. hâdiselertn nasıl basladığnn gordük ve den idaresi ve hariç piyasalarla bu nlan vaziyete, Bulgaristan hiç bir zabiliyoruz, fakat nasıl brtecefmi kimse teskilâtra alâkadar olması ambalâj bflmiyor. » man razi obmyacak ve ebediyen proifleri, yerli talaşlarla ihtiyacm te • testolarma devam edecektir. Bununla beraber, Tribune gazetesi mini, yumurtamn boy ve sikleti itiayni nâdiseden bahsederken Amerika Bulgaristan, kendi selâmeti ve te barile tasnifi, kınlanlarm ihraç ehalkmm Avrupa veya Uzaksarkta bir rakkisi için sulh moahedelerinin tetkik dilebilecek bir hale getirilmesi ve harbe sürüklenmiyecegi hakkmdaki iraedilmesini istemekten katiyen vaz geç» desmi teyit ediyor. miyecektir. nakliyat işleri vardır. Ingilterenin en maruf resimli mec mualarmdan The Sphere son sayısmın bir sahifesini Türkiye Cumhurivetinin on senelik tarihine tahsis etmişth*. Gazete, makalenin baştarafuıa Gazi Hazretlerinin bir resmini basmış ve altma «Türkiyenin çelik kahramam» ibaresini yazrmştır. tngfliz nMiharrirlerinden Keuneth Williams tarafmdan yazılan bu makalenin dikkate sayan noktalannı berveçhi ati naklediyoruz: «Gazi Mustafa Kemalin vücude getirdiği muhteşem muvaffakiyat ma • lumdur. Bu asker devlet adarm öyle ıslahat yapmıştır ki yalmz Türk lerin değil, komsularmm ve ale • lumum büton cihanm takdir ve hav • retine şayandır. Türkiyede teceddüt hareketi yeni birsey değildir. Çünkü ıslahat devri 19 uncu asnda liberal fi kirler süzülerek Türkiyeye girdiği zamandan itibaren başlamıştır. Fakat Gazi Mustafa Kemal, milletine öyle faaliyet ve hareket vermiştir ki bir asırda yapılacak teceddudatı on senede vücude getirmiştir. Genç Türkler ne düşüniiyor? Bu merakh sual yahuz Türkiyeyi değil, islâm aleminin büyük bir kısmmı alâkadar etmektedir. Çünkü Mısır, t • ran, Arabistan gibi memleketler Tür kiyeyi terakki nümunesi addediyorlar. Birind mesele dindir. Geçen on sene zarfında yerleşen fikre göre me deniyetm din ile hiçbir allkası yoktur. Din ferdin vicdanma bnakıhruştu1. Türkün imanı şhndi maddiyetçidir. Millî şeref ve millî kudret herseyin fevkinde addolunuyor. Genç Türkün fimdi perestis ettiği sey, fen ve kuvvettir. Ahlâkî ve içtimaî hayatta • genç Türk münevver garbm efkânnı heyeti umunnyesile kabul e diyor. Türk, mfllet yahut devlet telâkkisini dünyanm hiçbir yerinde göriil miven bir dereceye ilâ etmiştir. tkmci mesele maariftir. Asrî Tür D «Yunus Emre divanı 61 inci sahıfe^ «Halkın, Yunus Emrenin binbir tecel * lisi olan şahsiyetini kavnyacağını farzetmekle köy muhtarını, ilkmektep muallrmini NuTUİlah Ata Beyden idrak itibarile daha yüksek telâkki etmek lâzım pelecek ki buna da gönlürn razı olmaz.» Nurullah Ata Beyin idra» ki Bürhan Ümit Beyin de kani olduğâ gibi bir ilkmektep mualliminden faz« la olabüİT. Bizi müteessir ed^n şey bu mukayese değil, idrakimİTİn en asağı deTecelerde gösterilmis olmasıdır. gazetesi lörtc kadmınm rupalı kadmdan farklı olmadığını gostermek üzere diğer bazı resimlerle beraber Ankara yıiksek sosyetesinden Salâhattin Beyin refikası Hanım diye yukandaki resmi de basmıstır > Romanyadaki siyasî buhran İtalyan Meclisi kaldırılıyor mu? M. Duca, yeni kabineyi Bir İtalyan gazetesinir şayani dückat makalesi teşkile memur edildi «Kanser saridir, aksini kimse iddia edemez!» Birind sahifeden mabat büir; herkes noktai nazanm izah edebilir. Kanser sari olduğu halde bazı he . kimlerm sirayete inanmamalan, diğer hastabklar gibi ahndıktan sonra çabuk meydana çıkmaınasndan, devri tefrihm çok uzan sürmesinden îleri gelmektedir. Kanserin irsî olduğu iddia* sı doğru olmadığma kaniim. Yapb . ğun müsahedeler içinde kanserin irtî olduguna delâlet edecek bir vak'aya bile tesadüf etmcdim. llerlemis kanser vak'alarmda kobra yüannun zehirinden yapüan astdan isti/ade edileceğine dair ileri sürüHen mütalealar bir çok kknseleri ümide düşürmüstü. Halboki benim 36 kanserH hasta üzerinde yaptığım tecrübeler, bu astnın sifa verici bir tesiri ohnadığmı göstermiştir. Bu 36 vak'adan yalnır üdsinde hafif salâh görülmüştür. Yalmz şu cihet tahakkuk etmiştir ki zehir aşın hastalığı geçümemekle be. raber hastalarm ekserismin ağnlarmı hafifletmiş, bazıUrnun ağnlffcmı ise tamamen izale etmiştir. Bu hastalar, ölünciye kadar ağn duymaktan kur tuunuşlardur. Halbuki kobra yılara zehirinden istifade etmiyen hastalar daimî surette morfin ştnngası yaptırmağa mecbur oluyorlar. Pariste bir doktor hâlâ kobra yıla. nmm safî tedirinden bahsediyor. Hastalara beyhude yere ümit vermek tehIBtelidir. Bir ay sonra Parise giderek bu husustaki tecrübelerimin neticelerini, kobranm hastalara hislerini iptal etmekten başka hiçbir faydası olmadiğina dair Fransrz cerrahî cemiyetinde tebligatta bulunacağım. Kanserin artmakta olduğu muhak kakhr. tstanbulda eskisine nazaran yüzde on kadar fazlahk vardır. Hastalarm çoğu Halicin sahillerin • deki güneş görmez ve rutubetli mahallelerde, bühassa Cibali ve KüçükoaTar ret ve endişeyi hatırliyorum. Sen bahçede, ıhlamurun altında idm. gözlerile sana danıştılar. Benden izin almanıza hacet yok, demistin. Yola çıkhk. Çocuklarla nasıT ko • nusuhiT? Ben ki nazırlara kafa tutmağa, yahut bütün bir düşman dinleyici yığını karşısında bir davayı müdafaaya ve cinayet mahkemesinde reisin gözünü yıldırmağa alışmıştıra, çocuklardan utanıyordum, çocuklardan ve ahaliden, hatta oğullan olduğum köylülerden. Onlann karşısında basım dönüyor, kekeli yorum. Çocuklar bana karsı güzel hareket ediyorlardı, fakat tetik durarak, sen bu üç ka^b* önceden îsgal etmiştin, mahreçlerî elinde idi. Senin iznin olmadan ilerlemek imkânsız. Beni onlann gözünde küçük düsürmiyecek kadar vesveseli olduğun için kendi • lerinden saklamamışhn ki «zavallı babaya Allah acısm» diyip geçmek Gedikli köçök zabit mektebi ismet Paşa dOn Maliye Vekili ile nöröştö Bulgarlar ve Nöyyi muahedesi Yumurta kongresine hazırlık Amerika Sovyetler mözaVeratı Idye, maarifi eski dertlere karsı devayi ca kül addediyor. Şimdi bütün Türk milYomıs divanım güveden, fena oa«leti adeta mekteptedir. Maariften makkı'an. Arap harfinden. ve heosmdei sat nedir? bilgi ve fennî bflgî. daha korknncu: unutv'maktan kur • Uçüncü mesele kadındır. Türkiye, taran dostum Bürhan Ümide edeM* kadmın mevkimi büsbütün değiştir yatnmz naırtma evvelâ tesekkür etlHt 4 mistir. Kadımn hürriyeti henüz ta ten sonra sovlenecek pek cok sev var* mam degüse de çok ilerlemiştir. Bu d«r. Yi'nusun askı, dostınııu^uıı kaîbîrt terakki hassaten büyük şehhlerde göde bütün msaflan ve sev^ileri yutıuu^ rülüyor. Türk kadım zaten tstiklâl har sribi, manasa bir talam nefretler, km • binde nara kazanmısh. Bu nam ve söh ler nyandırmıs. Gümîn bîrtnde etraf * ret Harbi Umumide mühimmat fab hca bahsetmek ıstedi&irn lntabmm md> rikalannda çahşan tngfliz kadmlaruun kaddemesmde valraz iTkmekteo mtıalnamtndan daha büyüktüf. Simdi de limleri ddHl, Mevl^nadan, Foznüdeıi Türk kadım hayrete sayan bir zevk Köprüiüzade Fuat Beye ve NuruIlaK ve muvaffakivetle yeni hayata atıl Ata Beye kadar birçok msanlar, akimıstır. Son affı umumî Kemalist ren deler, mekteoTer, mezîıeoler, kanaat * minin atismden emin olduğunu ve kuler, san'at şekflleri mahkâm ohnus ve rulan bmanın devam ve bekası sahıs cümlesi bîr «âlim katırlar» sürosonuı* lara tâbi bulunmadı^ım isDat edivor.» kuvruSuna takılarak yerlerde sfiruk • lendirilmis. lîkmekteo mualliminî asga* rî idrakte farzedebilmesi için Bürhan ümit Beyin ilkmektep gormemis ol • taraflannda bulunmaktadır. Kanser ması lâzım gelir. Hiç kimse boyle bîr fakir ailelerde daha ziyade oluyor. iddiada btılunamıyacaffma göre, olsa Memleketimizde en fazla tesadüf ediolsa, het> Yunusun askile dostumurun len kanserler mide, karac&er, akciğer idrakinde bir sendeleme husule geldîve rahim kanserleridir. Bu hastalık ğini kabul etmeliyiz. Elbette, in«anm kadmlarda daha fazla göriilüyor; bO. idrakîle raesleŞi, hele ilkmekteı» mna!« hassa rahim kanseri.. Hmlisı arasmda makus bir nîsbet tes!4 Maalesef vaktinde anlaşılamıyan etmek idraksizliği Bürhan Ümide tonilerlemis vak'alar icin elimizde sifa veyekun izafe oiunamaz. recek bir deva yoktur. Hastalığı vakPEYAMÎ SAFA tinde keşfederek ameliyat ve rontken M. Primiye Aksam gazetesinde tedavisi tatbik etmekten baska müsbet beraber çalıştığınız bir muharririn imbir çare mevcut değildir. Kansere kardadına yetismek içîn yazdığımz mek' sı tahaffuz ve vikaye de imkânsızdır; tubun bahsimizle alâkası yoktur. Biz o çünkü sirayet vasıtaısi henüz meçhultabrrin faşist lugatinde ne manaya geldür. diğini söylemiyonız; bilâkis Clandelin Hamdi Suat Bey kanserden tahaf . bİT vecîzesi üzeTİnde ceıeyan eden mSfuz müşkül olduğunu kabul ebnekle kâlemenin manasım izah etmis bulu hastalığın shrayetini hna etnds oluyor. nuyoruz. Maruf Fransız şairi gencliğin Her halde kanser, malum obnıyan kahramanhk çağı olduğunu söylemi» bir sirayet vasıtasile vücude girdikten ve ftalyan Basvekili de bunu tekit esonra senelerce gizli kalıyor ve nihaderek, hatta «insamn yasça ilerledikçe yet ya bir tahriş ve yahut diğer bir sezevke düstüğünü» ilâve etmiştir. Siz beple meydana çıkıyor. belki de fasizm hakkmdaki malutna tınızı ve «sempati» nizi izhar için bu Kanserin üerlemeden teshis ve tebahsi eflenceli bir fırsat telâkki etmiş davisini temin icin halkm tenvir ediL bulunuvorsunuz. Fakat fransızcatüık mesi ve bu husustaki propaganda vaçe alelâde bir lugat meselesi olan bu sıtalanna çok ehemmiyet verilmesi lâdil bahsine kâK derecede türkçe bilml< zrmdır.» yen zatınızm karışması, hele araya faşiırn tarihini kanstırması bir hayli ga * riptir Bu «hamiş» i de ana dilinize iyice teTcüme ettirdikten sonra okuma « nızı rica ederim. Londra 14 (A.A.) Avam ka P.S. marasında işçi fırkasından M. Wedg wood, demiştir ki: « Medeniyet içîn en seri bir şeküde yapılacak iş bugün Almanyada Ankara 14 (Telefonla) îtalya hâkim olan zihniyete bir nihayet ver Kralı Hasmetlü Vüctor Amanüel Hr. mektir. Almanya Danzigi yuttu. Yann Po • nin doğumunun yıldönümü münase • lonya koridorunu da yutacaktrr. Şhn betile musarünileyh ile Reisicumhur diki halde Avusturyayı yutmakla mes Gazi Mustafa K/îmal Hazretleri arasmda tebrik ve tesekkür telyazıla» guldür. Ne zaman «dur» diye bağıraca teati olunmuştur. ğız. Seyh Sait isyanını haber vf bu haberle canmı veren, Menemen isyanın * da azılı katillerin, kanlı softalarm 8 • nüne vücudünü seıen ilkmektep muallimlerinm olümü düsünmiyecek derecâ de idTaki bu ilim züppesi nazannda az olabilir Biz ilkmektep hocalan dünün ari»» tokrat allâmelerini nekadar anlamı * yor ve sevmivoTsak bujriinün Karl Marks ve Andre Jit tilmizlerinin de o kadar düsmanıyız. Hak ve hakikati h»JI kıran sütunlannızda bu hatanm da yaz^ masını ilkmektep hocalan namma rî* " Almanyaya ne zaman dur, diyeceğiz ? „ italya kralının yıldönümünu tebrik EDEBÎ TEFRIKAM1Z:2? Engerek Yazan: Françoit Mauriat Münakasa yemekte de alevlendi (ben Haktaalânm seni dana haşla ması yerine salamura yerken gör mekten ne zevk alabileceğini sor dum.) Sofradan kalktın. Çocuklanmızın bakifim hahrlıyorum. Seni odanda buldum. Gözlerin kuru idi; en büyük sükunetle konustun. O gün anladım ki senin dikkatin, benim hayatımın üzerinden, zannettiğnn kadar baska tarafa çevrilmif değildi. Elini mektuplar üzerine koydun: Bir aynlnıa vesilesi anyor gibi. «Ben, dedin, seninle çocuklar içîn yasadrm. Fakat senin vücudün onların runu için bir tehiike olursa tereddüt et • nem.» Hayır, sen beni ve paramı terket Düğümü Fercüme eden: Peyami Safa mekte tereddüt etmezdin. Çocukların kafasında o düsturlara, o itiyat manzumesine, o akide «Dogme» sermayesine el sürülmemesi için, men faatin ne olursa olsun, yapmıya cağın fedakârhk yoktu. Çılgınlık. Maririn ölümünden sonra bana gönderdiğin hakaret mektubunu saklatnamıştım. Sen daha kuvvet liydin. Aramızda açılacak bir dava benim "aziyetimi daha ziyade »ar sardı: O devirde ve tasrada, cemi yetin bu işlerde sakası yoktu. Zaten benim farmason olduğuma dair ri • vayetler vardı; fikirleriın beni herkesten uzaklastırıyordu; ailenin nüfuzu olmaıavdı bu fikirlerin bana daha ziyanı dokunurdu. Hele... Aynl dığımız takdirde, trahoma. olarak verdiğin Süveys kanalı tahvilâtım iade etmek lâzımdı. Ben bunlan kendi malim telâkki etmeğe ahşmıştım. Bunlardan vaz geçmek düfün • cesi tüylerimi ürpertiyordu. (Babanın bize bıraktığı gelir de ayrı ..) lşi tatlıya bağladım, ve senin bütün şeraitine razı oldum, fakat bos vakitlerimi çocukları kazanmağa sarf etmek kararını verdim. 1896 ağustosu idi; geçmiş zamanın bu hazin ve hararetli yaz mevsimleri aklımda birbirine kanşıyor ve sana simdi ha« tırlathğim hatıralar bes sene kadar uzanıyor (1895 1900). Bu küçükleri ele almanm o kadar güç oldıığtmu zannetmiyordum. A ile reisi nüfuzuma ve kendi zekâma güveniyordum. On yaşmda bir oğ • lanı, iki kiz çocuğunu kendime çekmek bir ovundan ibaretti, diye düsündüm. Onları büyük bir gezmeğe çağırdığ'm zaman gösterdikleri hay lâzımdır. Ne yaparsam yapayım, onlann dünya slstemlerinde benim yerim muayyendi: Duaya ve hidayete muhtaç zavallı baba. Dine ta alluk eder ne söylersem oların benim hakktndaiki safdilâne hayallerinî kuvvetlendirmiş oluyordum. Dinî merasimi e tes'ît edilen harikulâde bir âlemde yaşjyorlardı. Ya gitmeğe hazırlandıklan, yahut ta gidîp dön düklen blrinci komünyondan sonra onlara istediğini yaptınyordun. Kalezin merdiveni önünde hep benim istediğim Lullinm şarkılarını değil, dualar da okuyorlardı. Uzaktan sizin kanşık grupunuzu görüyor ve ay ışığı olurca yukarı kalkmış üç küçük yttz farkediyordum. Kumla • nn üstünde adımlarım duyuîunca terennümlet yarıda kesiliyordu. Her pazar kiliseye ırtmek icin evdeki telâs beni uyandırırdı. Bu dinî vazifeyi kaçırmaktan sen daima korkardın. Bcygirler so'urlardı. Geç kalan ahçı kadına seslenirdiniz. Çocuk lardan biri dua kitabmı unuturdu. tnce bir ses yiikselir: «Paskalyadaa sonraki yortunun hangi pazanndayız?» Dönüşte çocuklar beni kucaklıyor lar ve hep yatakta buluyorlardı. öğrendiği bütün dualan benim arzumla okuyar> küçük Mari, şüphesiz run.' vaziyetimde küçük bir salâh olmustur ümidile, bana dîkkatli dikkatlî bakıyordu. Beni sinirlendirmiyen yalmz o idi. öteki büyük kardeşleri, sonralan kendilerin: bütün kahramanhk fa ziletlerinden uzaklastn*acak olan bir rahat etme insiyakile senin verdi ğin itikatlar> benimserlerken, Ma ride hizmetçilere, çiftlik adamlarına f akirlere karsı kalbî bir rikkat, roüessir bir sefkat vardı. Onun hak kında şöyle söyleniyordu: «Nesi varsa verir; elinde avucunda para durmaz. Çok güzel ama ona biraz ne zaret etmeli.» (Mabadi var)