14 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

Teşrînisani 1933 Voroşilof Yoldaş Moskovada Aziz misafirlerimizi Odesaya kadar teşyi eden heyet dün tstanbula döndü Birtneî sahifeden mabat ordu miifettişi tzzettin Paşa Qe Muzaffer Paşanın riyasetindeki askerî mih • mandarlanmız, Halk Fırkası Istanbul VL lâyet idare heyeti reisi Cevdet Kerim, hariciye kalemi mahsus müdürii Refik Âtnir Beyler teşkil etmektedirler. He yet nhtımda Cumhuriyet Halk Fırkası vflâyet erkânı, Halkevi reisi, Ticaret Odası reisi ile Şehir Umumî Meclui azalan, Sovyet konsolosanesi erkânı karşılamışlardır. Suriç Yoldaşla Sovyet etaşemiliteri de heyetimizle beraber dönmüslerdir. Cumhtrrivet' îspanyaya yumurta ihracatımız Madrit elçimiz Şevki Beyin beyanatı tspanyaya yumurta ihraç eden ta cirlerimizin müşkül vaziyete düştüklerini yumurta fiatlerinde anî sukutlar husule geldiğini Ispanya hükumetmin ticaret mukavelesini feshettiğini yaz mış, muhtelit mübadele komisyonunun islerile meşgul olan Madıit sefiri Sevki Beyin hemen vazifesi basına gitmesi icap ettiğmi de ilâve etmistik. Dün bir muharririmiz Sevki Beyle görüşmüstür. Şevki Bey gerek, bu mesele gerekse muhtelit mübadele komisyonu isleri hakkında su îzahati ver mistir: « Ispanya hükumeti ticaret mu kavelesini feshettiği içm yumurta ihraç eden tacfrlerimizin müskül vazij^tte düstüklerni biliyoruz. Hükumet bu vaziyeti gözden kaçırmamıstu. Halen Ankaradaki tpanya malahatgüzarı ve Madritteki maslahatgüzarımız vasıta sile iki hükumet arasında müzakere cereyan etmektedir. tspanyollann iste • dikleri, bizden aldıklan mal nisbetin de memleketimize mal ithal etmektir. Kontenjan harici mal ithal etmelerine müsaade edfldi. Bunu kabul etmedi ler. Yeni bir mukavele aktine kadar hiç olmazsa evvelki muahedenin bir müddet daha temdidini istedik. Bu hususta müzakere cereyan ediyor. Türkiye Futbol Şampiyonu Fenerbahçe takımı dün Izmirden geldi ve sporcular tarafmdan r^rasimle istikbal edildi Odesadan ayrılırken Odesa 12 (A.A.) Anadolu Ajanuıun hususî muhabirinden: Memleke • timizi ziyaret eden Sovyet heyeti reisi Jeneral Voroşilof veda ziyafetinde şu sözleri söylemiştir: « Hükumetim tarafmdan bana ve arkadaşlanma Türkiyede verilen tem sil vazifesi bitti. Son söz olarak Türkiyede gördüğümüz şeyler ve bize gösterilen hiisnii kabul o kadar güzeldi ki bunu hiç beklemiyorduk dersem ya lan söylememis olurum. Ancak Sovyet ittihadına büyük bir Türk hevetinm mesile bıma filî bir mukabde vaDa • bilmek imkânmı bulacagız. Do*t Töf kiye halkı, hükutneti, Büyiîk Re''; Gazi Hazretleri, Vekiller Heyeti Reisi tsmet Pasa ve buradaki aziz misafirler şerefine ve topraklann 1» remzî olarak bulunan Hüseyin Ragıp Bev sereine iciyorum.» Bu sözlere tzzettin ve Muzaffer Paşaiar samimî bir heyecanla cevap ver • mislerdir. Zrvafetten sonra halkm aDaslan arasında otomobillerle lîmana dönül müs ve Türk heyeti tzmir vapurana bm. . . f Odesada yapdan resmigeçitten bir intıba Fenerbahçe kulübünün futbol baskaptant Zeki Bey Fenerlileri istikbale gelenler arasında Izmirde Türkiye futbol şampiyonlu ğunu kazanan Fenerbahçe takımı bu «abah Aftıafarta vapurile sehrimizet gelmistSr. Fenerbahçeliler teskilât erkânı, kulüp mümessilleri ve sporcular tarafmdan Sirkeci rıhtımmda karsılanmıslardır. tdman cemiyetleri ittifakı ikinci reisi Halit ve Futbol federasyonu reisi Hamdi Emin Beylerle Viyanalı hakem Neitz avni vanurla sehrimize dönmüslerdir. M. Neitz bu aksamkl konvan •sivon«*île Vivanaya dör>Pce'î*:' Muhtelit mübadele komisyonu tasfiyesi mıstır. Rus Büvük elçisi Suric Yoldaşla as • kerî ateseler Türk heyetfle beraber dönmektedir. Vapur saat 15 te Odesadan hareket etmiş ve 3 vistroy ile 3 tayyare tarahn» dan usrurlanmıstır. tzmir vapuru yarm 17 de tstanbula varacakhr. Voroşilof Yoldaş ve heyetimiz azalan resmigeçitte Odesaâan moskovaya Odesa 12 (A.A.) Jeneral Voro şîlofun rivasetindeki Sovvet hevetî ba aksam Türkiye Büvük Elrisi Hüseyin Ragıp Beyele beraber Moskovaya hareket etmNtir. Muhtelit mübadele komisyonunun tasfiyesi için buradaki Yunan heyeti murahhasasile bir müddettıenberi yapmakta olduğum müzakere neticelen mek üzeredir. Son sekil tespit edilmiş gibidir. Yunan heyeti murahhasası neticeyi Atinaya bildirdi. Cevap geîdikten sonra imza edilecek ve imzayı mütealap ta tatbikine gecilecektir. Hazırlanan ıtilâfname easah evvelce yazıl mıştır. ttilâfnamenm imzasını müteakıp kısa bir zaman sonra komisyona vaki müracaatler kabul edilmiyecek, yedi, sekiz ay sonra komisyonun vazifesı nıhayet bularak baderna çıkacak ihti lâflar mehakimi aidesine müracaat sutile halledilecektir. Bu suretle etnlâki metruke işi de nihayet bulacaktır. Etabli muamelâtına da bilfiil nihayet verilmiş olacakttr. Kısa bir müddet zarfında bu itilâfnameyi imzalıyacağımızı zannediyorum.» Mekteplüer futbol ve voleybol lık rr.açları Dün Kabataş Lisesinde, Iise müdürü beyin riyaseti altında resmî ve hususî liseler beden terbiyesi muallimlerinin hu. zurile bir içtima yapılmış ve 19331934 seıvesi mektepliler liki namile bir tesekkül vücude getirilmistir. Müsabakalan idare etmek icin beden terbiyesi muallimlerinden Hamdi, Muhsin, Nihat, Necati, Mustafa tlhan Belerden miirek kep bir icra komitesi seçilmistir. 1 Müsabakalara 23 teşrinisani perşembe gıinü 13 30 da başlanacakür. O gün başla>o'mak münasebetile müsabakalara istirak edecek bütün mek teplerin futbol ve voleybol takımlan nın istirakile, önde mızıka olduğu hal. de, bir gecit resmi yapılacaktır. tlk futbol müsabakası tstanbul ve Kabataş liseleri futbol takımlan arasında yapı lacaktır. 2 Her hafta iki müsabakada uöt mektep karşılaşacaktır. Sahaya çık makta on beş dakikadan fazla geci • ken takım mağlup addedilecektir. 3 Komitenin yaxı islerile muallim Samih Nafız, ve sahanra idarî ve in zibatî islerile de Muhsin Beyler mes . gul olacaklardır. 4 Müracat etmemiş olan mek • teplerin 16 teşrinisani perşembe günü akşamına kadar Kabataş lisesindeki komite riyasetine müracaatleri, ve bun dan sonra hicbir müracaat kabul edilmemesi kararlaşhrılmışhr. Futbol maçlan Beşiktaştaki Şeref sta dında, voleybol maçlan da Kabataş Hsesinin kapalı sahasında yapılacaktır. 6 Hakemler, muallimlerden mü • rekkep olup komke tarafmdan secilmis olacaktır. 7 Müsabakalar Maarif Vekâletinii mekteplere gönderdigi spor talimatnamesi dairesinde teknik hususatta da beynelmilel futbol ve voleybol nizamatı dahilinde icra edilecektir. tstanbul 13 (A.A.) İstanbul mıntakası merkez heyeti reisliğinden Bazı hususatın müzaker«si için mütte f: k kulüplerimizin salâhiyettar murahhaslan 1611933 perşembe günü Pangaltı Sipahi ocagı salonuna davet edilmiştir. Ocağm o tarihte meşgul olması hasebile bu içtima tehir olunmuştur. Zaman ve mahalli çtima ku'üplerimize aynca bıidirilecektir. Merkez heyetinin bir teblijji Hariciye Vekili bugün Fırkada izahat verecek Ankara 13 (Telefonla) Fırfca grnju yarm mutat içtimamı aktedecektir. Bu ictimada Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beym Rus misafîrlerimizin menv leketimîzi zivaretleri hakkında izahat vermesi muhtemeldir. Almanya yumurtalarımızı aimak istiyor Odesa sokaklartnda cSa/a geldiniz» levhaları îzzettin Paşanın hitabesi Moskova 13 (A.A.) Gazeteler, Jeneral Voroşilofun rivasetî altında • ki Sovyet heyetinin Odesaya muvasa latı hakk'ndaki tafsilâtla doludur. Jeneral Voroşilofun ordu evinde ve. rîlen ziyafette nümayişçilere hitaben sövlediiHne tzzettin Paşa şöyle mukabelede bulunmuştur: <cAmeleler, köylüler, Odesanın aziz sakinlerî: sizlerîn şahsmızda bütün dost Sovyet Rusya halkmı gönülden selâm • lanm. Büyük Kızılordunun sev&ili ve muhterem kumandam Jeneral Voroşilof ile Sovvet heyetinin diğer azası bizim mîllî bayramımızda hazır bulundular. Ve Türk milletîne sizlerin muhabbeti nîzî getirdiler. Türk mflleti büyük Sov. yet dostluğunun nekadar samimî oldu* ğtınu biliyolr. Bugün arkadaşlarrmla beraber bu muazzam tezahürlere bakarak iki mület arasındaki dostluğun derinlisrmi, samîmiyeh'ni bir kere daha takdir ediyorum. Bu dostane tezahür • lerden o kadar mütehassis olduk ki bu. rada gördüklerimize karsı mînnetarh ğunızı rfade edecek kelime bulamıyorum. Münasebetlerhnizin istikbalde de böylece devam ermestni Türk ve Sov • yet milletleri ve Türk ordusu ile Kı zılordu arasındaki dostluğun çözülmez, sarsılmaz bir halde kalmasmı temennî edelim.» tzzettin Paşa kadehinî 3ci mil • letin saadetine kaldırarak sozlerine nîhayet verimiştîr. Almanyanuı yeni kontenjana mühim miktarda yumurta koyduğu, memleketimizdeki alâkadarlara bildirilmişti. J. Fuchs firması, alâkadar makamlara müracaatle, yumurta kontenjanmın tamamını memleketimizden almağa ta lip olrouştur. Keyfiyet telgrafla lkhsat Vekâletin* bildirihniştir. Almanyaya hudutta tesüm ve gümrüğü dahil olma. mak şartile 100 kilo yumurtaya 50 lira fiat verflmtfttedir. Memleketimizden hududa kadar 6 lira yol masrafı olduğundan bu fiat müsait addedil mektedir. Ancak Almanyaya gidecek yumurtaların iyi cinsten olmalan sarthr. Üniversite teşkilâtı için 1,426,000 liralık istikraz ması ve bunlara açık maaşından maada aynca tahsisat verilmesinden ve açılan Üniversite talim heyetinin takviyesi için garp memleketlerinden profesör celbinden dolayı kâfi gelmediği zikredilmelrtedir. Bundan maada Tıp fakültesmin İstanbula nakli dolayı sile Üniversite, Haseki, Gureba ve Cerrahpasa hastanelerinde tamirat ve insaata lüzum hasıl olmus, bunun yeku nu da 762,800 lira tutmustur. Celbedilen e<nebi proîesörlerinden lâyıkile istifade için mevcut lâbora tuvarlann noksan kısımlan 3cmal ve mevcut olmıyan diğer lâboratuvarların yeniden tesisi icap etmistir. Bu suretle de aynca 626,800 liranın sarfına lüzum hasıl olmustur. Bu üç nevi masarif yekunu 2,312.900 lira tutmakta, halbuki bu paranın ancak 886,623 lirası maliyece mevzu tahsisat ve Universitenin kendi geliri ile temin edildiğinden mütebaki 1,426.744 lira tahsisata lüzum hasıl olduğu bunun da istikraz veya hesabı cari ile karsılan ması zarurî bulunduğu kaydedilmek tedir. nan ecnebi profesörleri 36 kîşi olarak tespit edilmiştir. Bu profesörler 500 1 < 800 lira arasında maas alacaklardır. Profesörlerin maaslan hiç bir vergiye tâbi tutulmadan tediye edilecektir. Vergiler Maarif Vekâleti tarafın dan ödenecektir. Üniversite için Almanyadan gel'în profesörlerin en fazlası Fen fakültesî için celbedümişlerdir. Bunlar meyanın< da riyaziyat kürsüsü için getirilen Fon Mizes Berlin Üniversitesinde kürsü işgal etmis ve beynelmilel şahsiyeti haiz bir âlimdir. öteki profesörler hemen hepsi bes sene içm celbedilmis olduklan halde profesör Mizes on sene için celbedilmistir. Üniversite hocalanmn maaşlannda kadro tespit olunurken yeniden bazı değişiklikler olmustur. Üniversite kadro suna yeni alman profesör, doçent v« ordinariüslerle eski Darülfünun kadrosundan ipka edOen müderrislerin ay • Itklan arasında mühim bir fark bulun • maktadır. Eski Darülfünun müderrislermin ayl&larında devlet bareminden ayn hususî bir Üniversite baremi tat ' bik edilmektedir. Ankara 13 (Telefonla) Ahiren Haber aldığnnıza göre bu şekil doHeyeti Vekilece kabul edilen bir ka • layısle bazı hocalar Üniversite emin • rarnameye göre istanbul hastaneleri liğine hususî surette müracaat ederek nin pol'kliniklerinden Tıp fakültesi dabu cihetin V«kâletçe nazan hi itifade edecektir. r a ltülte asistan istetnttlardir. ve basasistanlarile müstahdemlermin bt hastanelerde ibatleri fakültece temin edilecektir. Fakülteye verilen yataklara yatırılan hastalann iase ve" ilbas • lan ve diçer mutat masraflan merbut olduklan hastanelerden tesviye oluna caktu. Fakültelerin bu hastanelere tedrisat ihtiyacı icin nakledece?i esya ve alât srene fakültenin demirbas esvası olacaktır. Profesörler bu klin'Ttlerde mes'ul müdür sıfatın haiz olacklar ve fakat fennî hususat haricinde hastane bastabJbinin emri altmda buhmacak lardır. Sisli çocuk hastanesmin 130 Yeni bahçenin 13P, Haseki hastanesinm 161. Cerrakpa'anın 164, Bakırköv hasirnesinin 130 yatağı fzkiıhe emrine ter kolunacaktır. Birinci sahif°'2en mabat Yunanistana niçin yumurta 8attlamıyor? : Odesa resmtgeçidinde genç Raz Atina ticaret mümessill!| mtzden ahnan bir raporda Pake v?purlannın Yunanistana uğramamaları yüzünden Yunanistana yumurta ihraratımmn kabÜ olamadiKi ileri sürülmüstii». A'akadarlar yaptıkları tetkikat netic?vnde bu mütaleayı vark görmemisîerdir. Her hafta Loit Trivestino vapurlan ve her on bes günde bir de Pomanya ve Türk vapurlan muntazaman Pireve uğramakıtadır. Yun?h»stana yumurta satmak meselesi. daha zivade fiatlerde uyuşulamadı^ından kabil olmakta dır. Yunanlılar yumurtalar'mıza. ekseriya, dahildeki fiatten daha düskün bir fiat teklif etmektedir. Kliseci A'.âettın Bey mahke meye verildi Zincirlikuyu yolunda bir jandarmayı otomobille çiğniyerek Ölümüne sebep olmaktan maznun klişeci Alâettin Bey hakkındaki tahkikat dün bitmis, kendisi ceza kanununun 455 inci maddesine tevfikan mahkemeye verilmiş tir. Alâetün Beyin muhakemesine ya Umda baglanacaktır. time çarpan şey, tstanbul Üniversitesinde yapılan değisiklikler olmustur. Bunlardan maksat tstanbul Universi'esini Türkiyenin en mühim ilim merkezi ha. line getirmektir. Türk âlimlerile yaptığım görüsme lerden aldığım kat'î ve müsbet intıba şudur ki, Türkiyede bir fen akademisi fikri olgunlasmıstır. Sizlerden dostane ve samimî tesek kür hislerile ayrılıyorum. Türkiye idare adamlan tarafmdan gö'terilen dos. tane kolaylıklara karsı minnettarlış;ı mı bildirmeyi bir vazife bilirim. Ve bilhassa Maarif Vekili Hikmet Bey i!e Sıhhiye Vekili Refik Beve mmnetarlıgımı ve dostane selâmlarımı bildirmenizı rîca ederim. i> Hastanelerde Fakülteye v°nlen yataklar Maarif komlseri Bubnof Yoldasın beyanatt Sovyet muafirlerle birlikte tzmir vapurile Odesaya giden Anadohı Ajan st muhabirine Sovyet ratarif komiseri J Bubnof Yoldaş memlvketimizdeki maet mısafirlerimizle kendilerine refakat eden heyetimizin Odesaya arif faaliyeti hakkında beyanatta bu . lunarak hulâsaten şunlan röylemiştir: muvasalatlan gününe ait bir intıba: Odesa sokaklarımn hali « Sovyet heyetine karşı gösteri hazırlanmasına kâfi derecede büyük bfr Kısa bir mülâkat içinde alelumum len fevkalâde samimî <re dostane busnü yer vermektedir. Türk mektebinin bu tedrisat ve ziraat, sanayi meslekî ted. kabul Türkiyenin maari/ ve kültür sahususiyetleri, Cumhuriyetin onuncu yıL risatın ihzaratı hususunda teferruata gL halarmdaki faaliyetini öğrenmeme mü. dönümü rr.ünasebetile Ankaradaki îsrişmiyeceğimi pekâlâ siz de kabul edersaade etti. Herşeyden evvel kaydet • met Pasa Kız Enstitüsünün harikulâ • siniz. Sadece Cumhuriyet hükumetinin mek istediğim nokta şudur ki, Tür • de binasmda yapılmış olan fevkalâde ilk tahsil mecburiyetile zamanımızın en kiye Cumhuriyeti bugüne kadar tstiklâl asrî pedagoji ıTminb en esaslı kısımlan güzel sergide mükemmel bir şekilde gösve hürriyet mücadelelerile dolu tari • terilmişti. m benimsemesi ve tatbik etmesi yolhî devresinin tesiri altında yaşamakta Yüksek tedrisat sUtemmin elzem bilarma girmiş olmasma işaretle iktifa devam etmektedir. Hatta Cumhuriyet rer unsuru olan fennî enstitülerden bir. edeceğim. hükumetinin kültür sahasmdaki bütün Ayni zamanda Türk mektepleri san'at çoğu Türkiyede mevcuttur. Yüksek ted faaliyetinin bu hususî cihetten doğdu • risat hususunda bilhassa nazan dikka§u hissi altındayım. tedrisatına ve gençliğin »porla bedenen üniversiieye a!ınan ennebi n :oiesörier Üniversite kadrosuna yenıden alı • i