22 Mayıs 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hayaf dîî Ansîklopedîsî inci cüzıi çıktî 32 um UOKUZUnCU S6H6" NO. 3246 İSTANBUL CAGALOĞLU ?&&** •• mektup adresl: Cnmhnrivet, tstanbul Posta kutıısu: îstanbul, No 24fl Telefon: Başmuharrir: 2236«, Tahrlr mfldürft: 23236, Idare müduru: 22365, Matbaa: 20472 Pazartesi 22 Mayıs 933 '" „ , , , , „ , ,„„„, Nüvve de sıfra '" ' >™< Mecliste aunkü miizakereler dünkü müzakereler Mecliste mmmm Meclls dün varidat ve masraf bütçelerini kabul etti tmmBmW , Müncer oldu! finyada beDri herşey bir mese* le gibi münakaşa olunabilir, fakat Gazinin Türk tstihlâs ve istadâli ddalile tabu neticeler haBnde ona takip eden Türk mkılâbmdaki mübdi, rehber ve şef vaziyeti asla mfinakaşaya gelemez. Pek hakk olarak bütün dünyamn boyle bfldiği bu vazryet hele biz Turkler içm mukaddes bir haldkat menzflesindedir. Memleket ve miUeti muasır medeniyet dünyası memleket ve miDetleri payesine çıkaran büyük deha hamlelerile meşbn bir halde bulunmuyor muyuz? Tarihin adeta tabiî bir cereyanile içîne yuvar landığımız izmihlâl uçurumundan bizi çekip ç&aran ve çekip çıkardıktan sonra da bize hakikî halâs ve beka yollarmı gösteren kurtarıcı eli hürmet ve minnetle öpmiyeeek tek Türk tasavvur olunabilir rrri? Mustafa Kemalin cihan tarihinhı mikehayyir sahifelerine nadir ve beOd de hiç emsalsiz bir hâdise olarak kaydettirdîği bu büyük maceranm biz Türkler için tek mahiyeti o sayede tekrar kazandığımız hayat hakkrle beraber nihayetsiz şeref ve haysiyettir. Kendi kendimize manarak öyünmeğe hakkımız vardv ki Mustafa Kemal hepimizin mensubiyeti ile müftehir ol • duğumuz Türk ımlletintn büyük bir oğ • Judur, ve onun gösterdiği yoüarda yfirüyerek fleri sürdüğü davaian benhn • siyen ve onlan tahakkuk ettiren mille timizin esasen büyük bir mület olduğu bu suretle bir daha sabk oimuştur. Bizza+ Gazi Sakarya zaferinden dömişünde o bütün tarihteki en büyük meyo'an m » harebesinm kan ve ates safhalanm hi • kâye ederken kendi ordumuzun kah ramanbeını anlatmak için hakikate tercüman olan bir tevazu içinde: Bu mfllet büyük bir miflettir, ona yalnız kumandan lâzmıdır, ve ona lâyJc kumandan olabilmek te kolay şey de • ğildir. *^~ Dememis mJydi? Büyük Türk milleti kendi güzide ve fcüyük OE»1U Mustafa Kemalin dehasile hemahenk gittiği için değü midir ki bütün dünvanm hayretle karsılanacak birer hanka saydıch muvaffakîyetler te ntadi etmiş ve hâlâ da etroektedir? Hiç büyük Türk milleti kendisince bedibi hakikat olan bu mukaddes mevzuu münakaşa eder mi? Bu mülâhazalara bmaendfr ki Kâzım Karabekir Paşanm hakikaten yersk yurtsuz olarak ortaya çıkardığı mahut nüvve davası karsısında daha ziyade sew> f.almıstık. Davatım ne olduğunu biliyorsunuz: Kurtuluş hareketlerini Sarkta ilkönce ben hazırlamıştım, Mustafa Kemal Pasayı oraya ben davet et misb'm, Sark taarruzunu hatta An karanm fikrine muhalif olarak ben yaptım!.. Diyen ipsiz sapsız bir eneiyet davası. Türk kurtuluş hareketi öyle memleketrömul bir küldür ki onun Şark cephesi, Garp cephesi diye bazı parçalanndan ayn ayn bahsetmeğe imkân v£>k • tur. Ve bu kurtuluş isinin askerî, n'yast ve îçtimaî bütün küUiyetine hâkim bir tek mübdti vardv: Mustafa Kemal. Gazi hiçbir zaman kendisini milletten ayn tutmamıştır. Onun temsil ettiŞi millî deha asıl membaı olan miUetin sine smdedir ki en büyük feyizlerfni ve mkisaflanra göstermiştir. İstanbulun temsil ettiği husumet cihanına karsı Gazinin en kat'î kararmı verirken kabul et • tiği ifade tarzına bakm: Saltanatm resmî memurıyetin den çdcıyor ve mucahit bir fert olarak milletin sinesine giriyorum! Erzurumda ve kendi yanında verilen bu kararm memleket ve millete temin ettiği göz kTnastmcı neticelerden tegafül eden ve bilâkis eline büyük davadan bir parça alarak serefte takaddüm iddiasına kalkısan Kâzım Karabekir Paşa hiçbir noktasmda ne hakla, ne de hakikatle telif olunamıyacak bir söz söylemis oluyordu. Aldığımız pek çok mektuplardan da anlasıldığına eöre bu hareket tarzı memlekette hakh bir asabiyet uyandırmış bulunuyordu. Biz kurtuluş cidalinde herkesin azçok .hlzmeti geçtiğini ve Kâzım Karabekir Paşanm da elbette bu yolda sebketmiş olacak hizmetleri bulunabileceğmı söy. Kiyor, fakpf bı» hî'rpetlerin onun ser dettigi şekilde bir iddiaya hak vermi yeceğini ifade ediyorduk. Hatta nüvve doğru olsa, hatta Şark cephesi hareketleri dediği gibi cereyan etmiş bulunsa dahi. Bununla beraber kurtuluş cidalinde başmdan sonuna kadar Gazinin gözünden ve tesirinden hariç kalmts ola cak hiçbir hareket bulunamıyacajhna (Mabadi 2 inci sahifede) Ziraat ve Millî Müdafaa bütçeleri kabul edildi Muhlis ve Zekâi Beyler muhtelif suallere cevap vererek mühim be^anatta bulundular „„,,„,„„„„„ „ „„ Mevsimsiz kış: 1M^., O :.~«.: 1 , „ „„ Uşağa kar yağdı! Dün Istanbulda şiddetli bir yağmur devam etti Dün sabah başlıyan yağmur, akşama doğru sağnak halini almış ve kwa fasılalarla geç vakte kadar devam etmiştir. Kandilli rasatanesi havaların soğuk ve yağmurlu olması gayritabiî addetmemekte ve rasat vaziyetinin giinü gününe kaydedildiği 22 sene • denberi Istanbulda beş altı rfefa mayıs içinde bu vaziyetin husule gel diğini bildirmektedir. Rasatanenin tahminlerine g5re yağmurun arasıra kesilmekle bera ber bugün de devam etmesi muh • temeldir. (Mabadi 3 üncu sahifede) Ermenistan taarruzunu da Gazi emretmiştir İki mühim ve resmî vesika Kâzım Karabekir Paşanm aksi iddiasını cerhediyor Comartesi günkü ntisba mızda «ölen bir Türk zabiti mezarmdan haykmyor» serlevhası albnda yazdı • ğınuz yazınm sonunda elde edilen iki vesikanın Kazun Karabekir Paşanm başka bir iddiasmı cerhettiğini yazmışhk. Paşanm evvelce neşrettiğimis mektup • larmda bulunan ba iddiamn hulâsası su kii: „,, m ^ ^^ (()Hı| ( ( Vesikalgr 7, 1/<.o^/,/ A . karsısında boş •JJ» .». y t iddialar n Adliye Vekili İstifa haberi Ankaradan teyit edilmedi ~Mm Müdafaa VeMli Tekdi Bey Ankara 21 (Telefonla) Meclis saat 3dde Kâzım Paşa Hazretlerinffl riyasetleri altında toplandı. tstatktic uroun müdürlüğfi teşküât Iâyihasun mumakeresi içm geri bırakılan istatistik bütçeri, teşküât lâyihası dün kanuniyet kesbeta'ğmden müzakeTiraat YeHl{ Muhîts Bey re ve aynen kabul olundu. Ziraat Vekili tenkitlere eeuap veriyor Btmdan aonra ziraat bütcesUn mSaakerenne devam edildi. (.Mabaadi 7 inci sahifeda) Tıp Fakültesinin nalcli İşe Tıbbiyenin ıslahı ile başlıyacak olan Prf. evvelâ bina meselesini halledecek Ermenistaıı taammmu ben Ankaranm mösaadecini aknadan yapnrdnn. Kâzun Karabekir Paea bu iddiasmı teşrih ederken mekraplarmda şöyle di • yorda: c... Ankara, bir turlu mukabil harekete müaaade etmiyor, boyle bir hare reketin millî felftketin bat> langıcı olacağmı nnnedi yordu.» Mektubun başka bir y* rmdet <... Devam eden TÜTk katHaralannı durdurmak ve şark halkının endişelerine nihayet vermek ve teh likeye düsmekte olan milli harekâtımızı kurtarmak için . taarruz etmekte devam eden Ermeni ordusuna, mukabil bir taarruz yaptır dım. Harekâtım, Ankaract da tarviple raarruza de vanum nihayet, muvafık terzâm&n hal&skâr olmn? Bflyfik Kuma ndanm görüldü> diyordu. Vaktlle Şark cephesınde aHnmıs tanhl Wr resml Karabekir Paşanm bu yazısını o ı arruzundan evvel Erkâni Harbiyei a* ( kuduktan sonra, o tarihte, Ermeni ta • I (Mabadi 6 mct sahifede) Profesör Malş, refaiatlndekl heyetle beraber çalıçırken Darülfümınun ıslahı hakkmda tetkikata başlıyan komite dün de profesör M. Malşm riyasetinde toplanarak me saisine devam etmiştir. Komite, Maarif Vekâletinden verilen direktif mucibince evvelemirde Tıp Fakültesinin ıslahı işile mesşrnl olmaktadır. Tıp Fakültesinin tstanbul cihetine nakli hakkmda Tıp Fakültesi reisi Tevfik Recep Bey sonlan söylemiştir: « Yapılacak ıslahat arasında fakültenin İstanbul cihetine nakli de mukarrer. Maamafih biz bununla alâkadar değiliz. Yeni bir bina yapılacağını zannetmem, her halde mevcut binalann birmden istifade edilecektir.» Ayni mesele hakkında profesör M. Mals ta şu malumab vermiştir: « Fakülte için evvelâ esld Düyunu umumiye bmasını düşünmüştük. Fakat burası kız Hsesi yapılacağı için bundan vazgeçtik. Şimdiki halde bir, Ha bina üzerinde tetkikat yapıyorus. Fakat henüz verilmiş bir karar yoktur.» •)un saiah şehrîmlze gel«n Yusuf Bey Haydarpaça lstasyonundan çıkarken AdîNe Vekili Yus^f Kemal Bey dun sabah Ankaradan y h'imtee çelmiştir. Yusuf Kemal Be>ın vekilükten istifa ettiği şayi ohnuş, dün kendisfle gö riismek müblrim olamadığı için ba rivayet hakkmda müsbet veya menfi bir cevap almamamıstır. Şehrimtzde şayianm doğru olduğu söylenmekte ise de Ankarada resmî mehafilden haberin a«ıls« olduğu öğrenSmiştir. Maahaza Vekil Bey dün bir sabah gazetesmde mtişar eden bu havadisi tekzip te et • memiştir. 4 ler misakı yapılıyor! Roma müzakeratı ilerlemektedir Misakın tktısat konferansından evvel imzasına çalışıhyor Roma 21 (A.A.) 4 devlet mısakına müteallik noktai nazar tea • tileri birbirini takip etmektedir. M. Musolininin projesinin kat'î safhaya girmiş olduğu zannolunmaktadır. M. Musolini, M. Göringe «Idün öğleden sonra M. de Jouvenel ve M. Graham ile görüşmüş olduğu hu susat hakkında malumat vermiştir. M. Göring, bugün BerHne doneeektir. ttalyan nrahafilinde nikbinlik vardır. Bu mehafil, bu mUak aktedil • diği takdirde misakın Londra kon • feransı açılmazdan evvel iraza e dilmesi icap edeceği raütaleaund'adır. 4 büyük devletin bu suretle hü«BÜ niyetlerini ilân etmeleri keyf iyetinin Londra konferanunın işlerini Çocuk sahifemiz Bugün 5 incide Dünkü güreşler 6 ıncı sahifede Roma mösakerelerüve riyaaet eden M. MusoUnl Te Fransanm Roma sefirl M. de JoDvenel kolaylastnacaği beyan ohınmakta» dır. (Mabadi 3 üncü sahifede) Fakültelerde dersler kesildi Dündan itibaren Darülfunun fakülteletmde dersler kesilmiştir. Haziranm birinden itibaren imtihanlara cakhr. başlana • Bu sene 94 genç doktor daha kazanıyoruz Büyük Dil Müsabakamız Bir çok okuyucularımız yazılarını göndererekı müsabakamıza iştirake başlamışlardır. Yazılarıj kabul müddeti devam ediyor ö z türkçe! Hepimiz bunu istiyoruz. fstiyoruz ki dîümtz, tortusuz ve berrak bir pmar suyu gibi şeffaf ve tertemiz olsun. Dil anketile de sabit oldu ki biraz aranırsa veya biraz düşünülürse nice yabancı sörün karsıhğmı bulmak, yakıştırmak mümkün. Biz, büyük dil faaliyetinin şimdilik yalnız lugat arama sahasında kalmaması için bir müsabaka açıyoruz. Bundan maksadımız öz türkçe yazılara umumî istinası temin etmek, yeni sözlere cazibe vermek ve şimdiden öz dilimizle yazmağa, okumağa teşvik etmektnw ~T~ Müsabakamıza herkes girebilir. fçinde sayı itibarile en az Arap, Acem ve ecnebi söz bulunan, cazip ve sevimli bir türkçe ile yazılnuç on hikâye veya nesre mükâfatlar vereceGönderüen yazılar arasmdan otuz tanesini seçerek gazetemizde neşredeceğiz ve okuyuculanmızın da intihabile bunlann içinden on tanesini ayırarak, değerleri sırasile: Birinciye: Zarif ve iyi markalı Bir alttn saat, (Mabadi 2 inci sahifede) YUNUS NADt Tıp Fakültesinden bu sene 94 genç doktonımuz 33 efendi de neharidh* ve mecburî hizmete tâbi mezun olmaktadır. Bu efendilerden otuz biri Sıh değildir. Fakülteden 30 tane de askerî doktor çıkhiye Vekâletinin Talebe Yurdunda bulunanlar omaktadır. Resmimiz mezunlan hocalarile bir aralup dört sene mecburî hizmete tâbi olacaklardır da göstermektedir. Yeni doktorlarımıza şimdiden ve muhtelif yerlerde devlet hizmetine gireceklerdir. muvaffakiyetler temenni ederiz.
