4 Ocak 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Gazi Hzc nin icra Edecekleri seyahate Büyük ehemmiyet Verilmektedir Dokuzuncu sene: Ho. 3113 tSTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektup adresl: ÎSTANBUT. CAftAI.Oftl.il « ^ Telefon: Başmuüarrlr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, Idare müduru: 22365, Matbaa: 20472 llân sahifelertmiz berkese açıktır. Cumhuriyefte neşrettirilecek Oânlar için dofrudan doğrnya idarebanemi ze dahi müracaat olunabilir. umhuriyet ^^ ^^^^^ ^^^^^ ^^^^^ ^^«^^^ ^^^^^^ ^^^«^^ Kılavuzl Yaptılar? Emri ile kısmen Çarşamba 4 Kânunusani 933 İ ş e b a ş l a d ı l a r Başvekil Ismet Pş. Bugün Istanbul'a Geliyor ııırıııııııııııııııımıiHiııııiHHiııııııııııııımıımımmııı•iHmııııııiMiıııııuııııııııımııımııımıı HUIIIIIIIIIIHIJIIllllllllllllıuııınııııııiıııiMiHiıı.tııııif m » • > •• • ^^^ ^^^^^^ Ankara'nın Yüksek derecede Insanî bir kararî Şimatî Amerika Cumhuriyet leri tttihadıntn Türkiye Cumhariyeti nezdindeki büyük elçisi pek muhterem Jeneral Scherill cenaplartna ithaf olunmuçtur Ankara: 2 ikincikântm (Başrouharririmizden) Uyuşturucu maddelere karşı Reisicumhur Gazi Hz. nin yüksek alâka ve iltızamlarile ve bizzat rîyaset buyurduklan bir fcra Vekilleri Heyeti içtimamda mes'elenin azun uzadıya t«tklk ve tamikile adeta bir prograra halinde alınan karar insanlık ve medeniyet noktai nazanndan en yük»ek ehemmiyet dereeesini haiz bulunuyor. Biraz uzaktan da olsa büyük kıyme . tine gene intîkal etmiş olduğumuz bu kararın burada yakındaa tah fcikile tafsilâtına rttıla hâsıl ettikten sonra onun medeniyet v« insanlık âleminde velveleli akislerle karşılanacak hakikaten büyük bir hâdise olduğunu görmüş ve anlamış bulunuyoraz. Uyuşturucu maddelere karşı Türkiye Cumhuriyeti hükumetince ittihaz olunarak Cumhuriyet HaTk Fırkasmın tasvibine iktiran eden kararm Avrupa ile b«raber bilhassa Amerika'da büyük memnuniyetlerle mukabele görece ğini muhakkak addetmek ve onun esasen yüksek msanltk iıîslerinden ilham almış olnvası itibarile büyük Gazi'nin işaret ve irşadîle binnefîs kendi millet ve memleketimize temin edeceei sereften Aolmyi kendi kendimizi lebrık eyletnek lâzımdır. Bu yolda millet ve snetnleketimize gelecek şeref binaef is kendi memleketimizde uyusturueu maddelerfn menşelerinden biri olan afyon ziraat ve ticaretinin ötedenberi müesses ve cari olmasile bütün bütün artmakta olacaktır. Bînnefis afyon yetiştiren bir mem • leket, yani memleketimiz, bu mah suIUn ticaretini bütün bir serbestilikle yaptırabilir ve bunu maddî menfaatleri noktasmdan belki daha müreccah görebilirken işte biz dahi Büvük ReU ve Rehberimizin çok yerinde bir irşadile uyuşturucu mad delere karsı diğer medenî memle ketlerin en ilerisinde giden en radikal ve en asil bir kararî isabetli ve salim düşünceler neticesinde memnuniyetle almıs bulunmaktayız Bilhassa bu cihetin ebemmiyeti çok büyüktür.. Maamafih kararm yüksek medenî kıymeti ile beraber memleketi mizde afyon ziraatinin bu tedbirden mümkün olduğu kadar az teessür duyması sebeplerinin istikmaline de büyük ehemmiyet atfolunmuştur. Afyon mahsulünden yalnız keyif için kullanılan zehirler çıkarılmaz. Bu mahsulün beşerî ıstıraplan teskin hususunda ifa ettiği hizmetler itibarile hekimlikte büyük mevkii vardrr, ve Türkiye afyonlan Yugos îav afyonlarile beraber bilhassa bu işte kullamlmağa en salih olan afyomlardır. Son kararda Türkiye'de afyon ziraati menedilecek değildir. Yalnız bundan sonra Türk afyon )an insanlığın şerrine âlet olarak de~ jjil, belki hayır ve selâmetine hizmet etmek üzere bilhassa tababette kullanılacak ve buna, bilhassa dikkat olunacaktır. Hiç olmazsa hükume timizin güzel niyeti bütün bir ciddiyet ve samhniyetle bu merkezdedir. Uyu*turucu maddelerin Türkiyeide fabrikasyonu tamamen hükume tin elinde olacağına göre bizde imal edilmiş olacak afyon müştakkatmdan bir santigranunm kaçağa git mesi ihtimali olmıyacaktır. Afyon zîraat ve ticareti dahi hükumetin siddetli alâka ve kontrolu altında cereyan edeceği için bu rihetten de endi*eye mahal yoktur. Fazla olarak hükumetimiz uyuşturucu maddelere karşı tedbirler almakla meşgvd meden! memleketlere afyon imalâtinın bütün dünya için yalnız sıhhî ihtiyaçlara mahsus ve münhasır olmak üzere bir tek tabiî ona göre büyük fabrikada toplanmasmı da aynea teklif etmeği kararlastırmıştır. Avrupa'mn mulıtelif memleket lerinde afyon müştakkatı imal eden fabrikalar vardır. Acaba bu fabrikalardan ve hiç olmazsa bunlarm Paramızı korumak için Fırka Grupu, hükumetin Ergani hattı yeni bir kararname için dahilî bir istikraz yapmasını kabul Bankalar, bankerler eşhasa ait dövizIeri Merkez bankasına tevdi edecekler/ etti, istikraz 12 milyonluk olacak Bu gibi kararlar ittihaz edilen Ankara 3 (Telefonla) Htt } mesnleketler meyanında Almanya, kumet paramızı korumak özere hudutlan dahilinde sakin âdi ve yenlden bir kararname ne»ret«nek hükmî sahıslar ellerinde bulunan üzeredir. ve ellerine geçecek olan dövizleri Bu kararnameye gore kararnaRayısbanka bildirmeğe ve talep vumenin nesri tarihinden itîbaren kuunda satmağa meebur tutmakbankalar ve bangerler ellerinde tadır. mevcut üçüncü sahıslara ait aleluDanimarka'da otnran âdi ve mııra dövizleri Merkez Bankasma hükmî sahıslara ait döviz alacakveya şubelerîne tevdi etmeğe mec~ lar derhal memleket dahilme getiburdurlar. Ancak bankaların bi* rilecek ve müli bankaya veya orînci fıkrada gösterilen döviz mwnım muhabirlerin* Kopenhag bor* duatı haricinde olmak üzere diğer sası fiatlan ile satılacaktır. bankalardan bulduklan döviz kreLetonya'da millî bankamn talebi dileri bu hükümden hariçtir. üzerine bütün kredi mueeseseleri îfbu tevdiatın ashabı tarafından ellermdeki dövizleri ona satmağa istimal hakkı 1 numarah kararnamecburdurlar. menin 28 inci maddesi bükümleriAvu»turya'da memleket dabüinne tâbidir. deki Âdi ve hükmî sahıslar gerek Hükumel btı kars^tı lesile pamemleket dahilinde ve gerek memramızm daha fazla tatikrarraa leket haricmde malîk oldukları ecdoğrn mühim bir admı atmif olnebi tediye vasrtalarmı millî banmaktadır. Bu kabü kararlar şimkaya mbar etmeğe ve bn miktar diye kadar bir çok devletlerde tat1000 şilini tecavüz ettiği takdirde bik olunmuştur. Türk vatandaşlasatmağa mecbor rotolmuşlardnr. nnm da bu kararî ehemmiyet ve Maearistan, Çekoslovakya ve dimenmumyetle karşılryacaklan nrağer memleketlerde de bunlara mttmasü tedbirler almmıştırhakkaktır. Dahilî bir istikraz yapılıyor ^^^^^ ^^^^*^ ^^^^^^ ^^^^^^ ^^^^^r ^m ^ ^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^ • Fırka tsrupu nun fttmkn fçtîmamda soz ao>ı.>enler<fen üç meb'ns Hasan Fehmi B (Gümüşane) Rasıh B. (Antalya) Süleyman Sırn B. (Yozgat) olduğunu tasrih etmiştir. Dahilî istikrazın Ankara 3 (A.A.) C. H. Fırkan susta fırka arkadaslarmın hükumeti bir miktan, kaç tertipte çıkanlacagı, faizi ve kanun lâyOıası takdim etmek teş • grupa idare heyeti riyasetinden: diğer »eraiti henüz kat'i olarak kararlasv3ce mütemayil olup olmadıklarmı is Bugün (31933) Cumhuriyet Halk hnlmamıstv. Fakat, takriben 12 mil • Fırkası meclis gropu Tekirdagı roeb'usu tifsar etmiştir. yon ve 3d tertip, ynzde beş faiz ve ayBaşvekil dünya buhranmın bugünkS Cemil Beyin riyasetinde içtima etmiştir. nca yüzde bir buçuk ncramiye ve sar • halinde dahi bakırın iyi ve emm müş tsmet Pasa Hz., Ergani bakır madeteri bulundugu göz onüne almırsa şi • folunacağı mahallin kanunda tesbiti bir nine giden simendifer hatbnm Stmali mendiferm ikmalinin çok faydalı ve mas fikir verecek umumî noktalar olarak için hükumetin bir dahilî istikraz aktine 'Mabadi bincı saifede) rafınm emniyetle karsüanraası memul imkân gördüğünü beyan ederek bu hu Kılavuzlar grev yaptı Mes'ele Vekâlete aksetti, 48 saatte işe başlamıyanlar azledilecek! Seyrîsefain kılavuzlan idareye müracaat ederek tahsısatj^nnın arttınlmasını iştemisler v« buna simdiki halde imkân bulunma dığını öğrenince istifalannı ver mislerdir. LJmanda kıla • vuzluk dolayısile umumun menfaatini alâkadar eden bir is olduîru !«•'hâdiseve Müddeiumumilik vazıyet Gazi Hz. nin Tetkik seyahati Memlekette büyük bir alâka ile karşılandı Reisicumhur Hazretlerinin pek yakmda yapacakları tetkik seyahati her tarafta büyük bir alâka ve e hemmiyetle karşılanmıştır. Gazi Hazretlerine tktisat Vekili Celâl Beyin refakat edecek olması da seyahatin 3 uncu sahifpde) 933 Güzellik müsabakası Bursa Güzelinin şayanı dikkat bir mektubu.İttifakla seçilen Leman H. Türkiye müsabakası için İstanbul'a gelecek Bursa 3 (Hu. Mu.) Dün Be • lediyenin büyük sa lonu yüzlerce elektrik ampülu altmda gündüz gibiydi. Salonun orta • sına hakem heyetine mahsns bir masa konulmuş, masanın önü aynca projektörlerle aydınlanmıştı. Müsabaka saat 19 da yapılacakken iki. güzelin ve hakem heyetinden dört kisinin gebnemesi bunu geciktırdı.' Güzellerm heye • • candan sabnian tükenmiş gibiydi. t ! Başvekil bugün istanbul'a geliyor İsmet Pş. Hz. hasta olan Saracoğlu Şükrü Bey ile görüşecekler Ankara 3 (Telefonla) Başvekil tsmet Paşa Hz. hasta bulunan Saracoğlu Şükrü Beyle görüşmek üzere bu akşamki trenle îstanbul'a gıtmişlerdîr. Kendilerine hususî kalem müdürleri refakat etmektedir. tsmet Pasa Hazretlerrnin tstanbul'da bir gün kalarak avdet buyurmalan muh jmeldir. \ bir kılavuz gemiâ, buyuk bîf seyyah" vapunma yol göstermeğe giderken kubulan tebligattan itibaren kırk sekiz. etmiştir. Müddeiumumiliğin yaptığı tahkikat, hep birden işten çekilen kılasaat zarfmda işe başlamazlarsa vazife. vuzlann bu hareketini grev mahiyetinlerîne nihayet verüecektir. Btmun üzede tebarüz ettirmiştir. Buna göre adliye rine bir kısmı îşe başlanuşfar. Perşem. tarafından tatili işgal kanununa göre beye kadar vazifelerine avdet etmiyenalâkadarlar hakkında takibat yapıla lerin alâkalan tamamen kesflecektir.» caktır. Diğer taraftan is tktısat Vekâletine de aksetmiş, Vekâletten dün Ticareti Bahriye Müdürlüğüne gelen bir telgrafta Ankara'dan gelen Seyrisefain ttkılavuzlann (48) saat zarfmda islerine mum müdürü Sadullah Bey bir muavdet etmedikleri takdirde azledflmeharririmize muhtelif mes'eleler etleri bildirflmiotir. Bunun üzerine Ticarafmda şu beyanatta buluntnuştur: reti Bahriye Müdürü Zeki Bey ile Sey« Vapurculuk inhisan mes f elerisefain Müdiri Umi'misi Sedu'lah Bey kılavur'ara keyfiveti tebli? etmNlerdir.. sinde yeni bir safha yoktur. Ancak bildiğiniz gibi Vekâletin tebliğatı Sadullah Bey, bu mes'ele hakkında üzerine vaziyet dört ay kadar bugünbir muharririmize su izahatı vermiştir: kü şeklini muhafaza edecektir. « Kılavuzlar idareye müracaat e. Vapurculuk şirketi ile seyrisefer derek tahsisat'annm arttınlmasını isteve nakliyatı bahriye isleri hakkında diler. Bugünkü şerait dahilinde buna Vekâletçe hazırlanmakta olan proje imkân olmadığmı söyledik. Bnnun üzerine heo birden i*i terkettiler. tktısat Ve Vekâlette tamamlanmış gibidir. tdarenin aktedeceği 300 bin Iiarkâleti de Ticareti Bahriye MüdiHüğüne lık istikraza Maliye Vekâletince icaü eden talimah vermis ve Ticareti Bahrive Müdürü de ke«fiveti alâka . kefalette bulunulmasına dair olan lâyidarlara tebliğ etmiştir. Vekâletin bu. hanın persembe günkü Mediste memrine göre kılavuzlar kendilerine vutaç edPeceıpni umit ediyorom.» Vapurculuk inhisan ve Seyrisefain istikrazı KENDt KENDlMİZt TENKlT: Köy ne halde? Yenî Türkiye'nin anlayısh varlığını küçük görmek ve göstermek istiyen bazı bizi sevmez yabancılar Türkiye Cumhuriyetinin on beş milyonluk bir koylü ve çiftçi cumhuriyeti olduğunu söy lüyorlar. Eger bu bİT hakikatse yeni Türkiye'nin en sağlatn bir temele da vandığım isbat eder. Halkının ekseri yeti adeta ekmeğini çekip çıkanrcasına toprak üzerinde istihsalci olan bir milletin bünyesi her cihetle muhakkak en sağlam olan bir bünyedir, ve yeni Türkiye'nin filhakika böyle bir asla istinat ettiği bizzat bizlerce dahi sevinilerek tasdik olunan bir keyfiyettir. Şu tek farkla ki köylerimize ve koylülerimize henüz kâfi alâka ile baka • madık ve bakamryoruz. Eğer yeni Türkiye idareciiik noktasından ehemmiyet gözünü köye çeviriiBe o zaman şimdi bizi sevmiyenlerin alay yerinde söyledikleri derhal dünyanm gozlerini ka maştrracak bambaşka ve dipdiri bir hakikat olacaktır. ııııınıııınıııııııııııııı ıınıııııııınıiınıiııııınııııunııııııııııırııınıınııııııııını ııiııııııifiııııııııımnııtıııiıııııııııııııııtıınııııımımonmtnı bazılarmdan kaçağa mal sızmıyor mu? Bundan ne suretle emin olabiliriz? Hükumetlerin bütün hüsnü niyetlerine rağmen bu ihtimali bilkülliye selbetmek maatteessüf mümkün değildir. Bu ihtimali daha bilkülliye bertaraf etmek ve her türlü şüpheleri ortadan kaldırmak hesa bınadır ki hükumetimiz iste bu «yegâne imalâthane» teklifHıi ileriye sürmeği kararlaştırmış bulunmaktadır. Bu takdirde kaçağı takip etmenin daha kolay ve daha kat'î ola cağı şüphesizdir. Bazı hükumetlerin müesses fabrikalar ı ortadan kaldırmakta müşkülât göreceklerini ve çünkü alâkadar fabrikatorların işlerini elm> den kaçırmamak üzere siddetli gürültüler yapacaklarını tahmin etmek güç değildir. Fakat maksadm insanî cephesi o kadar yüksektir ki bu fabrikaları kapatmak için sahiplerini fazlasile tazmin ederek raemnun etmek imkânları asla çok göYUNUS NADİ 2 Incı sahifede ) Salona heyetten' ve gazetecilerden1 başka kimse almmamışh. GüzeOer salonun yanmdaki 933 Bursa Güzellik Kraîiçeliğine ittifaHa seçjletı Leman Sadullah Hanrm odadan Hakkm Selarmm rengfle gözlerinin rengi arasînsi muharriri tarafından birer birer heyeda tath bir imtizaç bulunduktan başka tin önüne getiriüyor, ve hüviyetleri tesbedeninin umumî hatlan da tam bir bit ediliyordu. nisbet dahilinde idi. Bilâhara hepsi birden salona gethiNetieeden memnnniyetini belli et lerek aralarmda umumî bir mukayese mek istemiyorsa da heyecanmı gözleri yapıldı. Güzeller aşağıdaki bir odaya saklamaktan âcizdi. alındı ve heyet müzakereye başladı. Lâman Sadullah Hanım tstanbuTda Hayli munakaşalardan sonra hafi olayapılacak Türkiye Güzellik Kraliçesi rak rey toplandı. Reylerin 7 numarah müsabakasına iştirak etmek uzere mügüzel üzerinde toplandığı görüldü. Şimsabakanm îcrasmdan bir müddet evvel di de neticenin güzellere tebliği bir meİstanbul'a gidecek, kendisine annesile sele olmuştu. dayısı avukat Asaf Bey refakat edeEvvelâ Cumhuriyet muharriri srfacektir. tfle neticeyi benim tebliğim istendi. ttizar ettim. Heyetten bir kısmı bu tebligahn heyet Lâman Hanunm müsabakaya iştirak reisi olan Belediye Reisi tarafından yaetmek üzere «Hakkın Sesi» gazetesine pılmasmı rica ediyordu. Nihayet ba yoDadığı mektup müsabakanm mîDt muskül vazifeyi de Muhittin Bey yaph. mahiyeti itibarile çok şayanı dikkattir. Kazanamıyan güzeller birer ikiser Bursa güzeli bunda diyor ki: Belediye binasmdan aynldılar. Kraliçe c Ştmdiye kadar yapılan mSsa • Leman Sadullah Hanım tekrar salona bakalann seyircisi ve kazananlarm bidavet olunarak alkışlarla karşılandı. rer Turk kızı olmalan dolayuile yalnız Ve netice bndirildi. takdirkârlan olarak kalmıştım. BugÜM Leman Hanımın tipinde müstesna doğrudan doğruya bu büyük ve ulvî bir hususiyet vardı. Bursa çiçeklerinden Lutf9* renk almış kadar ciçeğe benziyen saç Leman Hanımın bir mektubu