1 Nisan 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

1 Nîia» Cumhuriytt SON TELGRAFLAR Londra konferansı Alman'lar konferanstan mühim bir netice çıkmıyacağını söylüyorlar Paris 31 (A A.) M. Tardieu ile M. Flandin ve refakatinde buluna • Cak zevat, dün verilen haberler hi lâfına pazar sabahi saat 10 da Paria'tea hareket edeceklerdir. Nazırlar, saat 17 de Londra'ya varacaklardır. M. Tardieu, Londra'ya gelir gelmez M. Makdonald'a ilk bir ziyarette bulunacaktır. Bundan sonra Fransız murahhas tıeyeti M. de Fleuriau tarafından Fransız sefaretinde verilecek akşam »tiyafetinde hazır bulunacaktır. M. Tardieu, pazartesi akşamı tngiliz hava işleri nazırı ve tahdidi leslihat konferansında İngiliz mu • rahhası olan Lord Londonderry'nin nezdinde akşam yemeğini yiyecektir. M. Tardieu, salı sabahı Paris'e jjönecektir. Dörtler konferansı ve Franta Paris 31 (A.A.) Petit Parisien gazetesi, dörtler konferansı Londra'da toplandığı takdirde Fransa'nın, Maliye Nazırı M. Flandin tarafın • îdan temsil edileceğini, fakat bu bapta heniiz hiç bir şey tesbit edil tnemiş olduğunu zannediyor. nîng'in bu hafta sonunda Londra'ya gitmesi ümidi tahakkuk etmediğin • den ve Tardieu • Makdonald mülâkatı da şimdi kat'iyyet kesbettiğin den artık siyasî mehafil ve matbuat Londra mülâkatına büyiik bir ehemmiyet atfetmiyor gibi görünmektedir. Bu mehafil, Basvekil Brünîng'in Londra'dan ziyade Almanya'da bulunmasımn lüzumlu olduğunu ve geIecek hafta zarfında 4 büyiik devletin iştirakile Londra'da yapılacak mülâkatta Almanya'yı müsteşar Fon Bülow'un temsil etmesinin bu miilâkata ancak iptidaî bir mahiyet vermekten başka bir neticeye vâsıl olmıyacağını söylemektedir. Bu itibarla esasli müzakereler ancak, Almanya reisicumhurunun intihabından sonra Basvekil Brüning'in de kat'î surette istirak edeceği Cenevre'de yapılabilecektir. Nim resmî «siyast ve diplomasî muhaberat» gazetesi, Londra mii zakerelerile Tardieu • Makdonald mülâkatlanndan mühim bir netice beklememek lâzım geldiği kanaa • tindedir. Başka memleketlerde.. İHEM NALİNA MIHINA Romanya'da iktisadî vaziyet Poisson d'avril I Başvekâlete Yapılan teklif Ankara 31 (Telefonla) U\ nun muamele vergisinin yüzde yirmiye iblâğı hakkındakî teklif Başvekâletten tetkik edil mek üzere tktisat Vekâletine gonderilmistir. Ağır vergiler ve fazla istihsalât Romanya'da frenklerin poisson d'avril (nisan bapetrol sanayiini perişan etmiştir. Devlet mali hğı) dedikleri aldatmaca mubahtır. mükülât içindedir. Uç aydn memurlara ma Sanki, insanlar hayatlannda hergün aşlar ceste ceste ve kısmen verilmektedir.» doğru söylerlermiş gibi, senenin buRomanya'da 1931 senesi tam bir üraitsizlikle kapanmıstır. Hazinenin nakit ihtiyacı o derecededir ki me murların maaşları kısmen tediye edilebilmekte ve tekaüt maaşatının büyük bir kısmı tedahülde kalmaktadır. Yerli sanayie devletin med yun bulunduğu paralar tamamen karşılıksız kalmıstır. 1931 senesi büt • çesi temmuzda yeni bir şekil ala caktır. Masarifatta yapılan tenzüât ve yeni tasarrufatın gayrikâfi olduğu anlaşılmış, hazinenin aylık tahsilâtı kânunuevvel 1931 de 1,900 nrilyon leye (takriben 24,5 milyon Türk lirası) düşmüştür. 1931 sene sinin umum tahsilâtı 23,000 milyon leye (300 milyon Türk lirasına ka riptir) baliğ olmuştur. Bu yekun yapılan muhammenattan 11,000 milyon ley (143 milyon lira) noksandır. Sene baştnda millî bankadan alınan 2,000 milyon ley avans (26 milyon lira) ancak baska yerden para bu lunarak ödenebilmistir. Hazinenin 1931 senesi içinde 37,000 milyon ley (481 milyon lira) tediyat yapması lâzım gelirken bunun yalnız 25,000 milyon leyi (325 milyon lira) ödenebilmiş, bakiyesîni itfa enstrtüsü deruhde etmiştir. Ticaret ve sanayi harbi umumi denberi en fena seneyi yasamıştır. Halkın iştira kudreti daha şiddetle azalmış, ithalât mühim miktarda düşmüştür. Vergilerîn haddinden fazla arttınlması ve kredi mefku diyeti yüründen bîlcümle iktisadî faaliyetler durmuştur. Geçen sene ağustosunda verilen bir karar mu cibince buğday ihracı üzerinden prim tediyesi suretile çiftçiler yardım görmüşler, îhracat tacirleri ecnebi müstahsillerle rekabet ederek hatta bazı ecnebi pazarlarını yeniden kazanabilmişlerdir. 1931 senesî eyiul nihayetine kadar buğday ihracatı gecen senenin ayni müddetine nazaran 3 misli fazlalasmış; fakat, mısır, arpa, ve yulaf ihracatı oldukça düşmüştür. Petrol sanayii vergilerin ağırlığı ve fartı istihsalât altında perişan dir. Bir çok petrol şirketleri iflâs etraişler, bir kısmı da bu felâkete maru z vaziyete düşmüşlerdir. Roman ya'da umum petrol istihsalâtı 1929 da 482 bin, 1930 da 590 bin vagondan, 1931 de 665 bin vagona çıkmış; sırasile 1930 da %22,4 ve 1931 de %38 artmıştır. 1931 de petrol ihracatı 380 bin vagondur. Gecen sene 350 bin vagondu. 1931 de Romanya dahilmde istihlâk olunan petrol 111 bin vagon olduğuna göre yalnız 931 senesi istihsalâtından ihracat ve dahilî sarfiyat tenzil edildikten sonra elde 174 bin vagon petrol kalmıstır. Bankacılık büyük bir buhran içindedir. Taşra bankalarmdan bir çoğu tatili tediyat etmişlerdir. Ro manya'nın en büyük bankalarmdan Banque Generale, Banque Bercovitz, Banque Marmorosch Blank et Cie. kapılarını kapamıslardır. Bu ban kaların hali acze düşmelerinin se bebi paralarını Romen sanayüne yatırarak atalete mahkum etmis bu lunmalandır. Ahalinin Romen ban kalarına itimadı müthiş surette tezelzüle uğramış, halk paralarını bankalardan çekerek nezdinde muhafazaya başlamış, bu mebaliğ pek mühim yekunlara çıkmıştır. Kredi son derecede tahdit edilmiştir. Hü kumet ve millî banka bankalarm imdadma koşmak için ne mümkünse yapmışlardır. Millî bankanın mütedavil evrakı naktiyesi 19,600 milyon leyden (255 milyon lrra), 23,360 milyon leye (304 milyon lira) yükselmiştir. Muhtelif avanslar 778 milyon leyden (10 milyon lira) 826 milyon leye (11 milyon lira); iskonto senedatı 7,380 milyon leyden (96 milyon lira) 13,230 milyon leye (172 milyon lira) tereffü etmiştir. Leyin kıymeti muhafaza edilebilmiş ve piyasada kambiyo muamelâtı bir guna tahdide tâbi tutulmamış ise de; millî bankanın altm ve altına kabili tahvil döviz mevcudu 11,030 milyon leyden (143 milyon lira) 10,197 milyon leye (133 milyon liraya) sukut etmiş ve düyunata karşı altm ve döviz mevcudu 1930 %44,6 iken 1931 nihayetinde %36 düşmüştür. HAYRETTİN ŞÜKRÜ Bugün nisanın biridir. 1 nisanda, Çölde bir Hava faciası Kum tepesine çarpan bir tayyare parçalandı Dörtler konferann ve Almanya Berlin 31 (A.A.) Başvekil Brü Kumbara Talihlileri Ankara 31 (Hususî) ts Bankafcmın kumbara sahipleri arasmda setaede iki defa keşide ettiği kur'aların l>irincisi yann (bugün) Banka merlcezmde çekilecektir. Bu husustaki İstihzarat ikrnal edilmiş, 1 mart ta • rihine kadar asgarî beş lira tevdiatt |>ulunan bilumum şubelerdeki kumbara sahiplerinin numaralan Banka tnerkezmde toplanmıştır. Keside Banka erkânı ile arzu eden sevat ve noter huzurunda icra edi • lecektir. Kumbara kur'asında her iki keşiHede iki bin beşer yüz liradan ce man beş bin lira mükâfat tevzi edilmektedir. Birinci mükâfat 750 lira, Ekinci mükâfat 250 liradır. Ayrıca on kişiye yüzerden bin, on kişiye de ellişerden bes yüz lira mükâfat verilecektir. Kazanan numaralar keşideyi tnüteakip flân «dilecektir. lkinci keside 1 teşrinievvelde ya pılacaktır. İrlanda Ne yapacak? 2500 lira mükâf atlı kur'a Kabine cevabı bir daba bugün çekiliyor tetkik edecek Ankara 31 Sabık Maliye Ve kili Saraçoğlu Şükrü Bey bir kaç güne kadar Paris'e hareket edecek|ir. Hâmiller mümessillerüe yapılacak itilâfı diğer bazı malî anlaşmaların ve kombinezonların takip etmesi ihtimalmden bahsolunmaktadır. Saraçoğlu Şükrü B. Fırka U. Kâtibi Basvekil ile görüştü Ankara 31 (Telefonla) Fırka Kâtibi Umumisi Recep Bey bugün Basvekil îsmet Pasayı ziyaret etmiş tızun müddet görüşmustür. Ankara 31 (A.A.) Maarif Ve. kâleti mektep muallimler meclisinin vazifesine ait yeni bir tamim neşretmiştir. Tamimde muallimler meclisinde tetkik, mütalea ve münakaşa edi* lecek başlıca mes'eleler yazılmakta •e müsbet tedbirler almağı icap edecek mözakerelerin yapılması ve içtima zabıt hulâsalarmm her üç ayda bir Vekâlete gönderilmesi istenil • mektedir. Maarif Vekâletinin bir tamimî Bağdat 31 (A.A.) Şam Bağdat arasmda haftalık hava servisini yapan Fransız tayyaresinin çöl üzerinde alçak bir irtifada uçarken bir kum kasırgasına yakalandığı ve Bağdat'tan 200 mil mesafede bir kum tepeciğine çarparak parçalandığı anlaşılmıştır. Tayyarenin rakipleri olan pilot, Fransız makinist ve Cemiyeti Ak vam tarafından Suriye trak hududunun tahdidine memur edilen komisyon reîsi îsviçre'H Mrralay De Reynier, bu müthiş kaza neticesinde oimüşlerdir. Kazazede tayyarenin parcalarını oradan geçmekte olan bir otokarm yerli şoförü görmüş ve kazayı hü kumet makamatına bildirmiştir. Rutba'daki erkânı hükumet âcilen vak'a mahalline gitmişierdir. Bir askerî tayyarenin, kazazedelerin cesetlerini Bağdad'a getirmekte olduğu şhndi haber alınmıştır. Şam 31 (A.A.) Miralay Reynier ile refakatinde bulunan iki maki • nistin cesetleri tayyarelerinin enkazı altında bulunmuştur. Cesetler Bağdad'a götürülerek Londra 1 (A.A.) Kanada'dan tahnit edilmiş ve bugün Şam'a mü • resmen bildirildiğine göre İrlanda teveccihen hareket edecek tayyaredevleti sadakat yeminini tanımamak lere konmuştur. ta ısrar ettiği takdirde trlanda ile tnBağdat 31 (A.A.) Tayyare giltere arasmda bir inkitaı münase kazası hakkında âcilen yapılan tahbat meydana getirebilecek böyle bir kikata göre, Fransız tayyaresinde telvaziyet müvacehesinde ne M. de Va siz cihazı olmadığından, pilot ka • lera ve ne de mümessili, yakında top sırganra yaklaştığına dair verilen telsiz telgraf haberinden malumatlanacak olan Ottawa împaratorluk tar olamamıştır. konferansına kabul edilmiyeceklerdir. Press Association gazetesi, bu ka rarın her şeyden ziyade M. de Valera üzerinde hâdiseierin hakikatini ol • duğu gibi görmek hususunda müessir olduğunu yazıyor. Dublin kabinesi, Londra'ya g°n tzmir 31 (Hususî) Afyon va • derecek olduğu cevabı yeniden bir ziyeti hakkında hükumete maru daha tetkik için alıkoymakta ve bu haberin büyük bir tesirî olduğu söy zatta bulunacak heyet bugün ts tanbul tarikile Ankara'ya hareket lenmektedir. ettı. Muhtar devlet siyasî ricalmden Heyet afyon ihracatçılanndan A' maruf bir zat, Press Association mulâiyeHi Halil, tsparta'lı Ali Haydar, habirine bu haberin M. de Valera'yi Yılancızade Hasan, ve Akosmanzade düşündürmüş olduğunu, çünkü muh Mehmet Beylerden mürekkeptir. tar devletin beynelmilei vaziyetinro Borsada bugün de afyon tatısı olancak mevcut muahedata olan hiir madı. met ve hüsnu niyetile ölçülebileceğinî isbat etmiş buiunduğunu beyan et • miştir. Mumaileyh, muhtar trlanda dev Atina 31 (Hususî) Bugün Mec letini Büyük Britanya milletine bağ Iisi Meb'usanda Basvekil M. Veni Iıyan yegâne hafif rabıtanın kırıl zelos, vaziyeti siyasiyeyi uzun bir nu ması takdirinde vatanının bu büyük rokla izah ederek kabinenin yerinde kalmaktaki ıztırarmı bildirmiş ve mil külden ayırılmakla goreceği büyük lî bir temerküz kabinesi teşkiline zararın azamet ve vüs'atinîn M. de Valera tarafından aniaşılmış olduğu mâni olan muhalif parti Hderi M. Çaldaris'in hattı hareketini şiddetie nu ilâve etmiş ve trlanda reisinin tenkit ve takbih eylemiştir. müfrit efkâr sahibi arkadaşlarmı yaM. Çaldaris ve diğer siyasî rüesa tıştırmak için nüfuzunu istimal %dece. meclisin gelecek içthnaında söz soyğinî de söylemiştir. liyeceklerdir. Dublin 31 (A.A.) trianda'nın İngiliz notasına vereceği cevap ya Ankara 31 Bekârlık vergisi rın aksam M. de Valera kabinesinin tetkikatı devam etmektedir. Tâli koiçtimamda tekrar tetkik olunacak • misyon diğer memleketlerde bu vertır. Hükumet erkânmdan biri bu ceginin nasıl tatbik edildiğini tetkik ivap ta bazı tadilât yapılmasının muh le meşguldür. Tetkikat bir müddet temel olduğunu söylemiştir. daha sürecektir. Izmir afyoncuları Matbuat kanununda Yapılacak tadilât Ihsan Ziya Beyin katilleri İzmir 31 (Hususî) Urla hâkimi İhsan Ziya Beyi öldürmekle maznun değirmenci Mehmet 7 sene 4 ay 4 gün, Ziynetzade Hüseyin ve Avni 7 şer sene, Muharrem ve Arif üçer seneye mahkum oldular. Mahkumlar İhsan Ziya Bey veresesine 6000 lira tazminat vereceklerdir. Ankara'ya gidecek beyet bugün geliyor M. Venizelos Çaldaris'i takbib ediyor Ankara 31 (Telefonla) Dahi liye Encümeni matbuat kanununun 51 mci maddesinin tadili lâyihasını değîştirmiştir. Encümenin teklif ettiği şekil şu dur: Madde Yabancı memlekette çıkan ve bu kanunun birinci maddesinde yazılı olan matbuaların Tür kiye'ye sokulması ve dağıtılması İcra Vekilleri Heyeti kararile menoluna bilir. Dağıtılan matbualar îcra Ve killeri Heyetinden müstacel karar alınmak suretile Dahiliye Vekilinin emrile karardan evvel toplattırılabilîr. Menolunan matbuaları memnuiyet hilâf mda bilerek Türkiye'ye sokan ve dağıtanlardan 300 liraya kadar ağır para cezası almır. gününde bir iki tanecik masum ve zararsız yalan uydurmaları hoş görülüyor. Halbuki medenî hayatın icabı olarak hayatımızda, hergün bir sürü yalan kıvırırız. Onun için, bana kalırsa, medenî insanlar, 1 nisan gününü yalan söylemeğe değil, söylememeğe tahsis etmeli idiler ki fevkalâde bir şey olsun. Yoksa 24 saatte en az 24 yalanın belini büken insanlar ın 1 nisan günü biraz daha fazla yalan söylememelerinin bir ehem miyeti mi olur. Baksanıza, akşam gazetelerinden biri, poisson d'avril yapmalı için bugünü bile bekliyemedi ve daha 31 mart aksamı, yılanın fili yutmaM nevinden okkalı bir yalan, Keşişdağı cesametinde bir nisan balığı yumurt* ladı: Lindberg'în offlu İstanbul'da hnis. Zabıta tahkikata başlamış. .&tanbuFda mevcut olmıyan numaralarda mukayyet iki taksinin şoförleri yaka • lanmış, Amerika sefareti çocuğu bu* lana verilmek üzere bir Amerikan bankasına 50,000 dolarlık mükâfat koymuş Bu haberi bir ikinci tabı, tstanbul halkına bildirdi. Dün ak • şam, bazı safdiller, muhakkak, Lindberg'in çocuğunun gazetede çıkan resminî ellerine alıp, nerede küçük bir çr/cuk gördülerse: Sakın o olmasın mı? Yahut ta, Mutlaka odur, diye karşılas • tırnnşlar, 50,000 dolann hayalila gözleri şeşi beş gorenier de, mutlaka Amerika sefaretanesine: Çocuğu bulduk! Diye telefon etmişlerdir. Yedi aylık çocuk gibi 1 niıan yerine acelesinden 31 martta doğan bu çocuk martavalında mevzuu bahsedilen 50,000 dolarlık mükâfatı telefon kumpanyası kazanmıştır. Muh» terem kariler, sakın bu sözümü, ni • san balığı sannetmeyinîz. Bu işte mükâfatı kazanan vajlahi telefon şirketidir. Çünkü bu yalanı tahkik için dün akşam bir hayli telefon mu* haveresi vaki olmuş ve telefon şir* keti de âdeti kadimesine tevfikan, mükâlemeleri çifter çifter kayde • derek bu işten bir sürü mükâleme v« para vurmuştur. M. Votson, şîrketi için bu kadar faydalı bir poisson d'avril bulmuş olan Haber gazetesi muharriririne hatırı sayılır bir ikra» miye vermezse însafsızlık etmiş olınr» Fakat poisson d'avrili yalnız gazeteciler mi karilere yapar, kariler arasında da hem gazeteciye, hem diğer karilere muziplik etmek isti • yenler az değildir. İşte dün aldığı* mız bir telgraf: Cucmhuriyet gazeteti, tttanbul Uluköy 31 mart Bugün bizîm kedi, 6o*ı tavşan ve rengi kırmzt bi» yavru doğardu. Aşağtdahi adrewtm görâlebilir. Emirgân, Mektep sokağı No. 14 Hafız Hakkt Eğer, üşenmez de kırmızı renkli, tavşan başlı kedi yavrusunu görmek üzere Emirgân'a kadar giderseniz, bunun bir kedi yavrusu değil bîr nisan balığı yavrusu olduğunu anlarsınız. AHah yalan uyduran gazetecî arkadaşları ve karileri eksik etmesin, bu yalancı mevzuu verdiler de benî, muhterem karilerime, bugün, bir yalan söylemek zahmetinden kurtar* dılar. Küçük san'atlar Lâyihası tadil edilecek Ankara 31 Küçük san'atlar lâyihasının aldığı son şekil üzerinde bazı tadilât icrası ihtimallerinden bahsolunmaktadır. Türk vatandaşlanna hasredile • cek san'atlann lâyihadaki kadar şamil olmasına lüzum görülmemektedir. Ankara 31 (Telenofla) İş Bankası Umumî Müdürü Celâl Bey ban kanın îskenderiye şubesinin resmi küşadmda bulunmak üzere cumartesi günü İ8tanbul tarikile hareket ede cektir. İzmir meb'usu Osmanzade Hamdi Bey de Celâl Beye refakat edecektir. Kitapçılar hey'eti geliyor Ankara 31 (Telefonla) Buraya gelen kitapçılar heyeti bu akşamki trenle İstanbul'a döndü. İlk mektepler kıraatlerinin Ve kâletçe tanzimi karanndan şimdilik vaz geçilmiştir. tleride bunun için bir müsabaka açılması müsabaka neticesinde kazanan kHaplann gene kitapçılar marifetile bastırılması dü şünülmektedir. Ankara 31 Emlâk Bankası hisse senetleri için hazırlıklara devam e diliyor. Banka bu hususta bazı müessesat ile temas halindedir. Senetlerin tevziine iki üç ay sonra başlanacak tır. iş Bankası Umumî Mödürö Bekârlık vergisi tetkikatı Emlâk Bankası hisse senetleri Bursa'da büyük bir kaçakçılık Bursa 29 (Hususî) Karaağaç jandarma karakolunda Bandırma'dan gelen bir otomobil taharri edilmiş, içind< yirmi altı bin defter kaçak sigara kâğıd bulunarak merkeze getirümiştir. Ankara 31 Eski matbuat kanu • nuna göre işlenmiş cürümlerden mahkum gazetecilerin ve muharrirlerin bir defaya mahsus olmak üzere affedilmeleri için Millet Meclisme bir teklif yapılacağı söyleniyor. bulunuyordu, ki, kısa bir mezuniyetten istifade ederek bir kaç hürri yetçi ile görüşüp koklaşmak, açıhnak için Avrupa'ya koşmuşlardı. Fakat miralaylarının kâbuslu hayalî ve terfiden mahrumiyet endişeleri zihin lerinden bir türlü silinemiyordu. Haydelberg'ten gelmiş iki de talebe vardı, ki, biri her şeye ademi tenezzül ile bakıyor, diğeri ihtilâçlarla gülüyor, ikisi de müsterih görünmüyorlardı. Bunlardan sonra bir de Fransız gel. mişti. Ufak, tefek bir delikanlı. Bu, seyyar ticaret memuru arkadaşlanna kendisinin Rus konteslerinden iltifat gördüğünü anlata anlata bitiremez ve bununla böbürlenir, bakikatte, a* sıl derdi bir tarafta beleş sofraya oturabilmekten ibaretti. Nihayet Titüs isminde biri de gelmişti ki, lâfla ihtilâlci, fıtraten ha « fiye, Paris'li kızlar peşinde, saçlan dökülmüş, difleri kırık bir sarhoşto. Mabadi var Mahkum gazeteciler CUMHURIYET'in tefrikası: 7 DUMAN Muharrirı Müterciml /. Turgentyef Haydar Rifat Evet, yani siyasî kanaatiniz ne'dir? Lhvinof gülerekı Hakikat şudur kL siyasî hic bir kanaatîm yoktur. Bu cevap üzerine köşede oturan şişman zat başını ka'dırdı ve Litvi noPu sabit nazarlarla süzdü. Gubaref sesine sun'î bir halâvet trererek: Bu nasıl olur? Siyasî mes'eieiefi hiç düşünmediniz mi? Yoksa dü • •5ne düşüne bezginlik mi gelmiştir? Nasıl ifade edeyim? Bara öyle »eüyor ki, biz Rus'lar için siyasî ka »aatler beslemek, yahut kendinvzde •iyasi kanaatler vücudünü farzetmek için daha vakit pek erkendir. Şu noktaya nazari dikkati celbederim ki, ben siyasî tabirine hukukî kıymetini vererek ve... Gubaref aynî yapma tath sesle keserek: Vah' Vah! Vah! Siz kendüerini henüz olmamış farzedenlerdensi • niz. Dedi ve Vorohilof'a yaklaşarak sordu: Size verdiğim kitabı okudunuz mu? Vorohilof geldi geleli ağzını açmamış, ve bu hal LitvinoPun hay retini mucip olmuştu. Zaten snun â • deti ya susmak, veya yalnız kendi si söylemekti. Kaşlarını çatmış, göz • lerini vakar bir temkin ile etrafta gezdiriyordu. Başile tasdik işareti verdi. Peki memnun oldunuz mu? Başlıca esasat itibarile evet! Fakat o esasattan istidlâl ettiği ne'ayiç itibarile hayır! Halbuki bu eseri methetmifler d i tttifak etmediğiniz noktaları izah eder misiniz? Bu emrinizi tahrrren ifa etsem? Bu cevap Gubaref'i hayrette bi raktı. Böyle bir şey beklemiyordu. Biraz düşündükten sonra su cevabı verdi: Muvafık, âlâ, bu münasebetle ortaklık hakkındaki fikirlerinizm de ilâvesini rica ederim. Hangi usule göre emredersi • niz: Lassalle, yahut Sultze Deliç usulüne göre mi? Ha!.. lkisîne göre de... Takdir edersiniz ki biz Rus'lar için işîn mühim olan ciheti malî kısımdır. Amele kasası, Artel, bir nüve teşkil eder. Bunları mukayese ve tamik ile yürümek lâzımdır. Köylülere tahsis olunmuş kısmm tetkikma gelince .. Vorohilof hürmetkâr bir vaziyetIe keserek: Sizce onlara verilecek dessiyatinin miktarı ne olmahdır? Hım! Kommün teşkilâtı!M Dedi ve sakalmın bir telini dişine götürerek ve gözlerini masanın bir ayağına nasbederek tekrarladı: Kommün! Anlıyor musunuz? Ne büyük bir söz! Sonra yangınlar ne olacak? Daha sonra hükumetin pazar günü mektepleri? Mütalea daireleri? Gazeteler aleyhindeki tedbirlerin tahfifi ne olacak? Ya köy lülerin eski efendilerile münasebet • lerme nihayet verecek olan akitleri imzadan istinkâf etmeleri... Ya Po lonya'da olup bitenler? Bütün bunların neye müncer olduğunu görmüyor musunuz? Artık milletle yüzyüze gelmekten, onun fikirlerini anla maktan, almaktan başka çare kal madığına hâlâ şüphe edilir mi? Adamcağız derinden derine artıp gelen bir heyecan içindeydi. Yüzünden ateş çıkıyor, güç nefes altyordu: Görmüyor musunuz? Diye devama başlarken madamın tu perdeden: Evzeef bir köpektir' Nidası onu austurdu. Bambaef ev sahibine hürmeten kendisinin kulağına yavaşça bir şey anlatıyordu.. Bu feveran o mahrem tevdîat üzerine vuku buluyordu. Gubaref sustu, ve dönüp gene sa lonu arşınlamağa başladı. Yeni yeni ziyaretçiler geldiler. Salon dolmuştu. Yeni gelenler arasında madam tarafından bir iki dakika evvel *nalum surette tavsif edilen Evzeef de vardı. Madam kendisile binbir ihlâs ile görüştü ve kendisine evine kadar refakat etmesini rica etti. Diğer ziyaretçiler arasında Pişçalkin, sulh hâkimleri arasında bulun • maz bir nümune, Rusya'nın hakikaten muhtaç olduğu tiplerden biri idi. Fevkalâdelikten âri, az münevver, fakat çok vicdanlı, sabur ve çok dürüst bir adamdı. Mıntakasınm köylüleri kendisini göklere çıkanr'ardı. Gene onlar arasında bir kaç zabit