17 Şubat 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

17 Subat 193Î Tevfik Rüştü B.in ıutku Büyük alaka uyandırdı (Mabadı 4 üncu sahıjede) yon ihdası suretile olabileceğini, bunun ise şimdilik bir hayal olduğunu ve o zamana kadar nisbî bir emniyet ile iktifanın zarurî bulunduğunu ilâve etti. Bundan sonra Türkiye'nin müsbct siyasetini izahla Türkiye Ue diğer devletler arasında hiç bir ihtilâf noktası kalmadığını, hudutlarımızın tamamen tesbit edilmis olduğunu ve bu hudutlar haricindekî yerlerde gozümüz olmadığını teşrih ettikten sonra dediki: Bu beyanatımı mübalâğalv bulan'ar olabilir. Fakat ben daha ileri giderek hemen ilâve edeyim ki Türk''e ile komsuları arasında öyle dostae münasebetler temin edilmiştir ki nr"*emadiyen artan saminaî kardeşlik h'*1°ri sayesinde bu hudutlarm za ıtiKi ile siyasî ehemmiyetleri muhakk»' azalacaktir. Memleketun efkâri umumiyesi taraf ından tekzip edilmekien hiç korkmıyarak ilân edebilirim ki Mustafa Kemal Türkive'si her hangi bir komşusu ile hakiki ve tam bir müsavat esası dahilinde bu devletlerle müste rek hudutlarına sırf idarî bir mahi yet vermeje hazırdır. > Tevfik Rüstü Bey bundan sonra Türkiye'nin srecen sene harp bütçe»inin ücte birini tenzîl ettiğini söyliyerek Yunanistan ve Rusva ile aktedilen ba.hr! muahedeleri hatırlattı. Terki teslihatta Türkiye'nin noktai nazarı askerî kuvvetlerin müsavaü esası olduğunu ileri sürerek hiç bir konferansm tarih ve müstakbel ne silİM karsısında bu derece ağır, manevî ve siyasî bir mes'ulivet vüklentn»<ii«rim, ve beynelmUeJ ihtilâfların silâh kuvvetile halledilmesi usulüne nihayet verilmesi lâzım geldiğini, narp hazıriıklannm milletlerden sonu gelmiyen mütemadi bir trayret ve ntasraf istedistîni, ve buna bir nihayet vermenin yegâne çaresi tam bir terki te«lihat olduğunu, ve bir mîllete tahmtl edilen müdafaa kuvvetlerinîn indir^mesi için en em'ra vasıtanın diğer devletlerin de kuvvetlerini tenzil etmelerinden ibaret bulunduğunu, hu« lâsa terki teslihatın tek çaresi bü • tün devletler kuvvetlerinin müsavi hadde ircaı olduğunu söyledi. Silâh kuvvetlerinin müsavatı prensibi bir defa kabul edildikten sonra askeri ittifaklann lüzumu ve manası kal • «nıuafamnt Hâye etti ve dedi ki: « Benım fıfcnmce cevaz verılebilecek yegâne ittifak bütün millet . lerin haru alevhine ittifakıdır.» Tevfik Rüştü Bey, Fransız projesine gecerken bunu tetkike henuz vakit bularaadığını, fakat bu projede millî ordulana (»«yn^lmilellestirilmesinin bir baslangıcını sezdiğini, cünkü silâhlar ve ordular beynelmilel olunca millî ordular kalmıyacağını ve eğer Fransız heyetinin f ikri bu ise bu baslangıcın muhakkak tam ve uraumî bir terki teslihata müncer olacacını ve fakat bu deeilse bu hususta M. LitvinoPun muhik tenkitlerine istirak ettiğini anlattı. Tevfik Rüstü Bey, konferans nazannda umuraî denecek kadar miişterek bulduğu bir nokta üzerinde durarak dedi ki: « Yalnız bîr kısım taarruz ve tecavüz silâhlarınm ilga ve tahdidi beseriyet için iyi bir seydir. Bununla beraber bu teklifler sadece harbin !nsanilestîrilmesinden ibaretiir. Bu tedbirler insanidir, fakat harbin ö • nünü almağa ve terki teslihata kâfi de$ildir; bu tedbirler Hilâliahm«r, Salibîahmer gibi tesekküllerin uzun zamandanberi baslamıs olduklart insamvet eserlerinin sadece ve inkişafından ibarettir. Hadbukî, müsaadenizle söyliyeyim: Konfe rans bu sahada daha fazla işler görmelidir.» Tevfik Rüştü Bey bazı devletlere tahmil edilen gönüllülerden mürek kep ahzıasker usulünün bu milletlere çok masraflara mal olduğunu ve bu iktisadî buhran devrinde her devletin kendi iktisadî şeraiti ve en müsait hizmeti askeriye şeklini intihapta behemehs! serbest bırakılmasını söyledi. Tevfik Rüştü Bey, şimdiye kadar toplanan bir çok beynelmilel konfe rans ve komisyonların akamete uğramasının, hatta ekseriya aksi neticeler vermesmin sebep ve âmillerini tahlil ederek başlıca âmillerin bu konferanslarda müzakere edilen mevzu ve mes'elelerin ifratına gi dilmesi olduğunu sövliyerek dedi ki: « tştirak edecek devletlere müsavi menfaatler temin etaniyen her beynelmilel konferans bizzarure akamete mahkumdur.T> Tevfik Rüştü Bey, nutkunu şu sözlerle bitirdî: < Çok uzun ve büyük tarihinde en büvük zaferleri görmüş, bir çok acı felâketlere uğramıs olan bir milletin hissivatına vâkıf olmak fay dasız görüimezse, sunu söylemek isterim ki: Tffrk milletinin en şiddetlî arzusu yer yüzündeki bütün milletleri sulh îçinde kardeşçe geçinir görmektir.> Nutuk şiddetle alkışlandı ve al • kışlar bütün sıralarda Tevfik Rüştü Bey, yerine oturuncıya kadar devam etti. Bir çok murahhaslar, bu me yanda M. Litvinof, M. Politis, M. Nadolni, M. Tardieu, M. Sato ve İtalyan, Bulgar, Romen ve simal hiikumetleri murahhasları Tevfik Rüştü Bevin yantna gelerek kendisini hararetle tebrik ettiler. Macar basmurahhası ihtiyar kont Aoponyi yerinden kalkıp gelerek Tevfik Rüştü Beyi heyecanla tebrik etti. Günün eğlencesi Diinkü bilmecenin halledilmiş şekli 1 ZEKİ, 2 . İNŞA, 3 YAZI. 4 ATİK, 5 PERİ, 6 ASAP, 7 . ŞAIR, 8 ASÎR. (ZİYA PAŞA) İsmet Pş. Hz. bugün İstanbul'a geliyor (Binnd sahıfeden mabait) kararı grup heyeti umumiyesine arz edilmiştir. II Başvekil İsmet Paşa Hz.nin malî vaziyet hakkında verdikleri i • zahat dinlenmiş ve vaki olan tek • lifleri üzerine memleketin malî bünye ve kabiliyeti tetkik ve icap eden tedabiri tesbit ederek grup heyeti umu miyesine arzetmek maksadile 20 kişiden mürekkep bir f ırka grupu malî tetkik komisyonu teşkili kararlastırılnuştır. Reyi hafi ile yapılan intihap neticesinde isimlerî aşağıda yazılı zevat bu komisyona intihap edilmiş lerdir. Hasan Fehmi (Gümüsane). tsmet (Çorum), Faik (Tekirdağ), Ali Şuuri (Bahkesir), Ahmet İhsan (Ordu>, Kemal Zaim (Konya), Refik Sevket (Manisa), Abdülmuttalip (Malatya), Mükerrem (İsparta), Nafi Atuf (Erzurum), Tevfik Fikret (Konya), Dr. Mustafa (Çorum), Tahsin (Elâziz), Mazhar Müfit (Denizli), Rahmi (Sivas), Rasih (Antalya), Sadettin Rıza (tstanbul), Turgut (Manisa), Dr. Mazhar (Aydın) ve Şakir (Edirne) Beyler. III Bu komisyon yarından iti baren faaliyete başlıyacaktır. Bu akşamki program İSTANBUL: 1200 m. 18 Grmofon 19,30 Alaturka (Cennet Hanımm iştlrakile) 20^0 Gramolon 21 Bedayu musıkıye heyeti 22 Cazbant. BERLIN: 1635 m. 18,35 San'at ve artist (Konferane) 19JB Amerıka ve Göte (Konferans) 20,20 Dani rausikisi 22.05 Havadisler 22,15 Konser23,50 Havadisler Sonra konser : Şeytanm şatosu (Şuber), Humoresk (Çaykovski), Düo (Hayden). Rondius (Bethoven), Yarasalar (Ştrauss).. 20,45 Şarkılar ve havalar: (Şuber, Verdl, Puccıni) 22.20 Bir perdellk radyo temslll22,50 Gramofon 23,05 Anvers'ten natdl24,05 Sesli gazete. BUDAPEŞTE: 550 m. 18,30 Konser 23,05 Sigan musikisi Istirahatta fransızca bir konferans. BÜKREŞ: 394 ra. 10,05 Radyo orkestraa 20,05 Doğru saat ve havadisler 20 15 Radyo orkestras (Konserın mabadil 21,35 Romanya operasmdan nakıl Perde aralarında havadisler. VARSOVA: 1411 m. 18 30 Hafıf musiki 19 65 Muhtelif • 21 20 Okranya halk musikisi 22 20 Ke • man konseri 24 05 Dans havalan. ROMA: 441 m. 18 35 Şarkı konseri 18 50 Orkestra konsen 21,05 Gramofon 22,05 San Karlo tiyatrosundan nakil. * Yarınki perşembe günu akşam saat 8 30 da Selım Sırn B radyoda mutat kon • feransuıı verecektir. Mevzu «Yemtland tahassüsleri> Bugünkü bilmece AH, AY, BAT, DE, KEB, LAT, LI, MAK, MON, NAR, OY, PIR REN, RUNÇ, TU, VA. Yukarıdaki hece1 ...» leri ikişer ikişer 2 ..... yanyana getirip a 3 ... şağıdaki tariflere 4 göre birer kelime 5 ..... teşkil ettiğiniz tak6 dirde baş harfleri 7 .... yukarıdan aşağı o • 8 ..... kununcac BİR MEYVA İSMI Meydana çıkacaktır. 1 Bir ağaç; 2 Bir nevi tabur 3 • Bir marangoz aleti; 4 Bir mey va; S İyisini ayılar yer; 6 Bir ciıs kavun; 7 • Bir meyva; 8 • Sirkenic rakibi meyva. vekil İsmet Pş. Hz. bu akşamki trenle İstanbul'a hareket ettiler. Başvekil Hazertlerinin Istanbul'da iki iiç gtin kalmaları, cuma günü Ankara'ya avdet etmeleri muhtemeldir. İsmet Pş. Hazretlerini istasyonda Meclis Reisi Kâzım Pş. Hz. ile bütün Vekiller meb'uslar ve erkânı hükumet te«yî etmî«lerdir. Meclis Reisi Kâzım P«. Hz. veda esnasında: Gazi Hazretlerine hürmetlerimizi arz etmenizi rica ederiîn demiştir. İsmet Ps. Hazretleri ayrı ayrı herkesin elini sıkmış, tren bunu müteakıp hareket etmistir. Ankara. 16 (A. A.) Başvekil İsmet Pş. Hazretleri akşam trenile İstanbul'a hareket etmisler ve istasyonda Vekiller, Meb'uslar devairi erkân ve müdiranı ve bir çok zevat tarafından teşyi edilmit lerdir. \tYANA: 517 ra. VüK^UAT Havagazinden 3 kişi zehirlendi Biri öldü, diğerleri kurtarıldılar Beyoğhı'nda Tünel pasajı yanmda Jurnal sokağında terzi Andra'nın dükkânmda gece bekçiliği yapan otuz iiç yaşmda Ali isminde bir zavalb hava . gazile zehirlenmek suretile ölmüstür. Ali, gece isini bitirdikten sonra yatmıs sabahleyin saat 9 olduğu halde dükkânın açilmadığmı gören kom şuları süphelenmisler, kevfiyeti zabıUya haber vermişlerdir. Zabıta memurIarının huzurüe dükkân kapısı açıldığı zaman müthis bir gaz kokusu hisse dilmis ve bekçi Ali'nin baygın bir halde yattığı görülmüstür. Ali derhal Senjorj hastanesine kaldırılmış ise de hastanede ölmüstür. Yapılan tahkikatta havagazi boru sunun patladığı, çıkan gazlerden Ali'nin zehirlendiği anlasılmıstır. Selim Sırrı Beyîn konferatuiı ismet Paşa galiyor Ankara. 16 (Telefonla) Baş MELEK ve ELHAMRA Bu akşam KONGRE M U S 1 A F A: M U S T A F A : M U S T A F A : sinemalarında BiRDEN Dünyanın en muarzam ve tamamen fransızca sözlü ve şarkılı Nutkun tesirleri Cenevre 16 (A.A.) Anadolu ajansının hususî muhabiri bildiriyor: Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Beym terk teslihat konf eransında dün irat ettiçi nutuk konferans mehafi • linde çok takdir edilmektedir. Bu nutuk sayılı ve kıymetli nutukiardan bi rî addediliyor ve cok müsait sekilde j A R \ A . \ D BERNARD LİL DAGOVER PIERRE MAGNIERVe 10,000 dansor, mugınıu ve muganniye, figüran ve saire refakat ediyor. V\LSISR ve emsal«iz bir LÜKS ve ÎHTİS\M nlımidir. BÜTÜN HAFTAYA AİT BİLKTLER SATn.IYOR. IİL1AN HARVEYHENRY 6ARAT U F A mamulâtı Rusca sözlü birinci film Şimdiki Rusyanın en samimî ta&viri Fevkalâde be$eri bir dram filmi takdim edilecektir. Heyeti temsiliyesi başında bulunan: EGLENİYOR MUSTAFA] Patıh Askerlik çubesinden: 1 321 Uâ 324 dogumlu Te bunlarla muameleye tâbl tam ehllyetnameli piyade, sanayil harbiye, levazım smıflan. 2 321 ilâ 323 doğumlu ve bunlarla muameleye tâbi sunufu muhtelifeden ve tam ehliyetnameliler. 3 Ehliyetnamelerinl alarak 24'2'932 tarihine kadar şubeye ibraz etmeleri ve 1 mart 932 de sevke tâbi olduklanndan noksan muamelelerinin ikmall İçin müra* caatleri ilân olunur. Bir zehirlenme hâdisesi daha, rangaltrda bir sutçii dükkânında havagazi yüzünden bir zehirlenme hâ • disesi olmuştur. Çırak MehmetfleVasfi zehhIenmişler, yapılan tedavi sayesin • de hayatlan kurtanlmışbr. RU ^ . . ı de Geneve gazetesi Vekilimizin nutkundan bahsederken diyor ki: «Tevfik Rüştü Bey, filiyat ile tahakkuk etmiş olan faal bh* sulh ve terki teslihat politikasının gerek Türkiye'ye ve gerek kendi şahsına ver dîği otorite ile konuştu. Bu filiyat Türkiye'nin Yunanstan, tran ve daha diğer memleketlerde aktettiği muahedelerdir. Türkiye filî bir müsavat esasına müstenit cezrî bir terki teslihat istiyor ve konferans salonunda tıpki cîhan haritasında olduğu gibi ttalya ile Rusya arasında ahzı mevki ediyor.» Cenevre 16 (A.A.) Tahdidi teslihat konf eransında Arjantin mümessili ihzarî komisyonun projesini müzakereye esas olarak kabul etmistir. İran murahhası Fransa'nın müsbet tekliflerini kuvvetle terviç etmistir. İsviçre namma M. Motta bir mu • rahhas heyetin kat'î bir ret ve im • kânsıziık cevabı vermemis olduğunu söyledikten sonra M. Tardieu'nün vüzuh itibarile dikkate şayan bir teş • kilât sistemi teklif etmek gibi inkâr edilmez bir meziyet göstermiş olduğunu sövlemistir. îu akşam: Ç J P K R J\ sinemasmda 321324 tevellütlülere Hayırlı evlât! Kücükpazar'da Keserciler'de kemer üstünde 65 numarah hande oturan Tâhâ Efendi ile oğlu Haydar arasında bir münazaa çıkmış, Haydar, mâmil olduğu bıçakla babasını başmdan yaralamıstır. Tâhâ Efendi Cerrahpaşa hastanesine nakledilraiş, bu hayırlı evlât hakkında da tah • kikata başlanmıştır. İran ve îsveç'in fikîrlerî Bir zorbanın marifeti Topkapı'da oturan Nuri isminde bir zorba evvelki gece Müriivvet H. is minde bir kadının oturduğu eve zorla girmiş ve kadma taarruz etmek iste • mistir. Mürüvvet H., yüz vermeyince, Nuri belinden büyük bir saldırma çıkararak Mürüvvet Hanunı ağır surette yaralamıstır. Bu sırada Mürüvvet Ha nımın iki buçuk yasındaki kızı Ayten. ağlamağa baslanus, Nuri bu yavrucaîı da saldırma Ue yaraladıktan sonra kaçmistir. Zabıta Nuri'yi aramaktadır. Tütün ikramiyeleri Beşiktaş Askerlik çubesinden: Şubede mukayyet harp malullerlle şe * hit yetimlerinin 932 senesi tötün ikramiye defterinin tanzim ve tesbitine başlanmıştır Yetlerinde bulunan vesaik ile şubeye müracaatleri TEŞEKKÜR Refikamın oznn samandanberf mfip telâ olduğu zehirlî sıtma gibi mahlflt ve arrıca da diğer asabi rahatsulıklarmı pek kısa bir lamanda, fistadane bir meb&ret ve hazakatle tedavi ve kendisini bir raevtl mnhakkaktan knrtaran Hasekl hastanesintn kıymetli asabiye mtitehassısı Dr. Şük» rfi Hazrm Bevefendiye ebeâî şökranla rnala minnettarhfımı aneder, refîka mıa tedavisinde müîfikane ihtimamlan sebkat eden hemşire Mfhriban Hanrmi», hastaların hizmetinde bulonan Emine Hanuna ayrıca teşekkürler ederlm. Marrttip: Sabri Tüccardan Hasan Ali Beyin amcası, ŞişB Terakkl Lisesi doktoru Osman Mithat ve zaman mağazası muhasibi Etem Mithat, Yusuf kapancı ticaretanesl muhasibi Şemsi Mithat Beylerin babaları ve Şlşlî Terakki Lisesi muallimi olup Selânik'ten îtibaren binlerce talebe yetiştirmekle maruf muallim Ahmet Mithat B. dün vefafc etmistir. Cenaze bugun sabahleyin saat onda Nisantaşı'nda Hacı Maksut soka gında 48 numarah hanesinden kaldın • larak metferu mahsusuna tevdl oluna caktır. Halkın en fazla sevdiği artistler Fransız kabînesi ( Birinci sahifeden mtibail ) lîsinde M. Laval hükumetin umumî siyaseti hakkmda Radikal sosyalist azadan M. Peyrounet tarafından yapılması mukarrer istizahın 29 subata bırakılmasını istemiştir. M. Laval Cemiveti Akvam içtima halinde bulunduğunu, bu istizahın müzakeresi ; çin vaktin müsait olmadıgını, Fransız muramhaslarının Ce • nevre'de Fransız noktai nazarını izah edecekleri bir sırada bu istizahın yapılması muvafık olamıyacağını tehir talebme sebep olarak göster • mistir. Âyan meclisi M. Laval'in bu talebini 134 rauhalif reye karşı 155 reyle reddetmistir. Bunun üzerine M. Laval gerek istizah sahibinin ve gerek medis azasının vicdanına tnüracaat etmiş ve itimat mes'elesini ileri sürmüstür. M. Laval'in bu istizahı cumaya tehiri hakkındak' talebi de 134 mu • halif reye karşı 157 reyle reddo Itmmuştur. Bu son karar hükumetin istifasını Intaç etmistir. Dün, sehrimize, Transüvanya va purile 280 AmerikaTı seyyah gel «natir. Seyyahlar, dün şehrin temasaya vepnrla Mmr*a gftmişferdlr. Yenidn altın geldi ( Birinci sahifeden mabait ) Altın çuvalları Isviçre'den İstanbul'a kadar şimendiferin geçtiği her hükumet gürarüğünde altınları getiren memurlarla gümrük memurları huzurunda açılmıs, tekrar mühürlenerek (Rezerve) kaydile îstanbul'a kadar gelmUtir. Tren t?tanbul'a muvasalat ettiği vakit altınlar mubafaza mernurlarHe iandarmaların muhafası altında Paket postanesine getirilm'<. burada muamc'ei rü«umive«i yapılarak eene muhafaza altmda Darpaneye gönderî'mîtîr. üç kişi bir kariını kaçırmak istedler Düzce'li Hübeyin, Ali Ulvi ve Gö • nen'li Akif isminde öç arkadaş, Be > şiktas'ta oturan makinist Halü Efen < dinin refikası Muhterem Hanırna taarru etmişler, kadını kaçırmak istemisler • dir. Hâdiseye poKs yetişmiş, üç kafadaı hakkında takibat icrasına başlanmıştır D 0 U 6 L A S ve F A İ R B A N K S B E BE DA N i E L S ' m ilk sözlü ve şarkılı filimleri Ş IK Şaheserin iraesine başlanıyor. Urrited Artists mamulâö Kar içinöe bir çocuk bulundı Trabzon'daki çığ kazası Trabzon 1 P (A.A.) Zigana dağındaki çığ altında kalanlardan şimdiye kadar 13 ceset çıkarıldı. Maçka yolu açılmış teahhure uğ • rıyan posta bugün gelmiştir. Karla mahsur ve çığ tehlikesîne maruz dört evin kurtanlmasına çalışılmaktadır. Evvelki gece Haliçfeneri'nde sokal ortasında ve karlar üzerinde bir aylıl bir erkek çocuğu bulunmuştur. üze > rinden çıkan kâğıtta bu yavrunun müsISman olduğu anlasılmıstır. H A R R Y BA U R Çehresi fevkalâde manali olan R Bir tütün deposundan yangın çıktı İ D N âiÂİI C A filminde M A T H I S şahsmda kendine göre bir rol buluyor ve bunu iyi bir trajediyen gibi oynayor. L,mıllUItttlıı.ınllllllUlu<ıUUlliUlllljuMllliJUt.UmılUll limi^îül ilüîmüîîiâi liüfflinll 'UrmuîuİtUİÎtmVmrHit fÛlı sinemasmda T S S T B gösterilmekte olan K Pangaltı'da Halâskâr Gazi cadde • sînde bir tütün ardiyesinden yangın çıkmıs, ardiyenin bir kısmı yandıktar sonra söndürülmüştür. İRTİHAL Mülga Mecelle cemiyeti ve mahkemei temyiz azasından merhum Ab • dülkadir Efendinin zevcesi ve Adana istinaf reisi sabıkı Izzet B. merhumun 1 hemşiresi Hacı Halime H. Bakırköy • ünde irtihali dari beka eylemistir. 17/2/932 çarşamba günü öğleyin Büyükcami'de namazı eda edilecektir. Allah rahmet eyliye. İSTANBUL BELEDİYESİ Darülbedajâ Temsilleri BUGÜN AKŞAM îstanbul Belediuesî I Sehzadebaşı 280 seyyah geldi Filistin serg:si ve tüccarımız Filistbı'de açılacak beynelmilel sergi için ticaret ofisme bazı müracaatler vaki olmustur.Bu müracaatler kifi miktara bMğ olduğu takdirde s«rglye îştirak ^lunacaktır. DUL MİLLÎ N İ Ş A N L I SİNEMA nra progratnı MumessıUeri: MART\ EGF.RT JORJ ALEXANDR RlÇ KAMPERS Gayet şen ve şuh buyuk Alman operetı, mev;imin muvaffak oltnuş fihmlerinden. Avnca programa ilâve olarak: S i P H i EVLÂTLAf)l: Sesli, sörlü, şarfcıb büvük sergüzeşt dramı: KEN M A N Y A R D tarafindan. AKIN Yazan: Faruk Nafiz 21.30 da tv.atineler : 2,5 4,5 Suvare 9 ^ ta