17 Şubat 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKîZiNCi SENE No.1 Sahip ve Başmuharriri NADİ İDAREHAJVESİ: karşuuad» «Uıra «alısu&a Telgraft İstanbul Cıunhuriyel Posta kutusu: N» 246 . Başmuharrir • Tahrir mOdOı Idare mudurO 22365. Matbaa 1 22366 23239 20473 Cumhuri tıiHiHmımııııiBiımiHiıı nnmnmiHiMinMmnmnnmmn nım.nnMimm. NiııııııınnnınmnnuuııımnıınMiı^nnmnnnnnnnnMHiınnnınnnn HiııııııııwiMiıııiHnıHiHMnıııııım^ ÇARŞAMBA 17 ŞUBAT 1932 ABONE I MODDET:TfüRKİYE İÇİN HARİÇ fÇİN • Seneüğİ j 1 4 0 0 : 6 Aylığı j 3 Aylığı 750 Kr. 400 Kr. 2700 Kr.' 1450 Kr.» 800Kr.« r Nushası her yerde ™""" """ 11 Fırka Grupunda Ismet Pş.nın Beyanatı ""' ll 5 Kuruştur "" " """ 11 1 "•»»•ıııiHiı ını Ziraat buhranının Dünya telâkkisi Başvekil malî vaziyetî izah etti, birlikte çalışmak Tevfik Riiştii Bân nutku üzere 20 kişilik bir komisyon tefr^cını istedi Biiyiik alaka uyandırdı Cenevre'de fikrimizi söyledik İsmet Pş. bugün geliyor Başmurahhasımız, sulh esnasmda kuvvetlerin müsavatını talep etti Cenevre 16 (A.A.) Anadolu ajansının hususî muhabiri bildiriyor: Bugün Terki Teslihat konferan • sında ilk söz Türkiye Hariciye Vekili Dr. Tevf ik Rüştü Beyefendiye verildi. Başmurahhasınuz hazırunun alkısları arasında kursüye çıkarak ihzarat komisyonunda söylediği nutuklardan parçalar hatirlattı. TaarruzIarın ve harplerîn kuvvetler arasındaki müsavatsızlıktan ileri geldiğini ve her devletin müsavi miktarda kuvvetlere doğru tedricen tahdidi teslihat gayesine yaklasması icap ettiğini, her devlet için azamî kuvvetin bir taarruz karsısmda mesru müdafaaya zarurî bulunan miktar olduğunu söyledi. MiHetler için hakikî ideal bir emnîyet istihsalmin ancak bütün medenî millederden mürekkep bir federaa (Mabadi 4 uncü sahifede) [Bizim, ziraat memleket • lerinin dünya buhranmdaki hu susî teessür vaziyetlerini her fırsatta tebarüz ettirmeğe çahfmıç olduğumuz malumdur. Ayni vazi • yette ziraî bir memleket olan Fransa için yazılmış bir makaleyi berveçhiati aynen tercüme ederek karilerimize takdim etmeği faydalt bulduk. Ziraat memleketlerinde bahran çiftçinin iştira kibliyetinin azalmasından ileri gelir."} Ziraî buhrandan bugün, herkes bahsediyor; ancak, bunun bakikî illetini, tâli sebeplerini bilenler ne kadar azdır! Hele, buhranın tahfifi çarelerine vâkıf olanlar, büsbütün enderdir. Buhranın sebepleri çok mütenevvidir. Bunu, iki esaslı noktaya irca edebiliriz: 1 Istihsalât fazlalığı, 2 tstihlâkât noksanlığı... Ki, bunun tabiî neticesi de: Muvazenenin bozulmasıdır. Zriaatte bu günkii büyük buhranı doğuran illetler arasında: Ziraate muzır bir takım ticarî itilâfların akti, gümrük himaye usulünün kifayetsizliği, evvelce mübadele serbestisini en esaslı bîr düstür olarak kabul eden memleketlerde ise himaye usulünün hummalı bir faaliyetle tatbikı gibi baller kayit ve isaret «dilmek lâzımdjır. ZürraımiM, mahsulâtını artırması, kesif bir ziraate germi vermesi şiddetle tavsiye edilmisti. Bu nasihat, tabiî devirlerde çok muvafıktır. Ancak, bugünkü şerait altında aksi netice vermistir. Halk, kendisine verî len nasihatlerin çoğunu dinlemez. Göreneği, köhne usulleri kolay kolay bırakmaz; halbuki, ziraatin teksifi için ortaya atılan tavsiyeleri halk kabul etti: Gübre, seçme tohum, son sistem makineler ve aletler, hulâsa, randmanı yükseltecek her şeyi tatbik eyledi. Netice: Bu masraflarla, mahsulün maliyet fiatı yükseldi. Ayni zamanda, dünyanın her tarafında görülen fazlalık yüzünden satış fiatları düştü. O derecede ki, zavallı müstahsil, yeni yeni masraf lar ihtiyar ederek toprağa zenginlik tohumu atıyorum zannederken tarlasmdan fakrü sefalet biçti. Bu istihsal fazlalığı, yalnız Fransa'ya mahsu» bir belâ değildi. Dünyanın her tarafında salgın bir hastalık gibi hükmünU şiddetle icra edi • yordu. Zaten, bugün, her şey, cihanşihnuldür. Yeni memleketler: Amerika Müttehit Cemahiri ve Kanada, fazla mahsullermi Fransa'ya sürüyorlardı. Rusya, uzun bir uykudan sonra, dünya piyasasında, eski mevkiini, yavaş yavaş işgal ediyordu. Balkan memleketleri de ihtiyaçlannın çok fevkinde istihsalâtta bulunuyorlardı. Bu fazla istihsalâtın, yegâne hedefi, yegâne çaresi, ihracattı. Bu vaziye tin, doğurduğu ziyanlara biz katlandık. Dünyada, her yıl, 345 milyon kental buğday hâsıl olduğu, fakat bunun ancak 225 milyonu istihlâk edildiği söylendi. Belki bu rakamlar, hakikate, noktası noktasma mutabık değildir. Ancak, şüphe götürraiyen, inkâr kabul etmiyen bir hal vardır ki, o da: Ziraî istihsalâtın, dünya ihtiyacının çok fevkinde olduğudur. Dünyanın buğday istihsalâtı fazlalığı karsısında, aksi bir hâdiseye sahit oluyoruz: Gittikçe şiddetlenen istihlâk noktanı... îçtimaî bünyenîn bütün tabakalarmda, müstehlik, ihtiyatla hareket ediyor, çekingen görünüyor. Başhca masrafı, sofrasına münhasır olan amele sınıfı, işsizlik yüzün den, idaresini, milmkün mertebe tasarrufla temin etmek, amiyane tâbirile, ayağını yorganına kadar uzat mak zarureti ile karşılaştı. Bir çok âmiller ve sebepler saikile zengrnleşerek bolluk içinde yaşıyan sabık ve esbak zenginler, evvelki saltanat ve debdebeyi hayli darlaştırdılar. Ahtapot gibi her tarafa dalbudak salmış CH. BRİLLAUD DE LAUJARDİERE (Mabadi 5 inci sahifede ) Başvekil Fırka içtimamdan sonra akşam üzerı İstanbul'a Iıareket etti Fırka grupu, malî vaziye tin hükumelle müştereken tetkiki için yirmi kişilik bir komhyon tefrik etti Başvekil şehrimizde Iki üç gün kalacak Ankara, 16 (Telefonla) Fırka grupu saat 3 de toplandı, içrimada Başvekil Ismet Pş. Hz. vaziyeti maliyemizi izahtan sonra mes'elenin iyice tetkik edilmesi ve Iâzım gelen tedbirlerin ittihaz Tevfik Rüftu Bey Vapurcular ve hükumet Vapurculuğu batırmak değil, inkişaf ettirmek mevzuu bahistir Büyük Millet Meclislnin, ekserlyet olmadığı cthetle persembeye taTık edilen evvella gunku eelsesmden iki lntiba Denîz ticareti inhisari Vfevzuu bahis değildir lebinî kabul etti ve intihaba geçildi. Ankara 16 (A.A.) C. H. Fırkası grupu bugün öğleden sonra Afyon meb'usu Ali Beyin riyasetinde mutat içthnaını aktetti. I Müstakil meb'uslardan Ak saray meb'usu Rıza Beyin fırkaya kabulü hakkında müracaati üzerine fırka riyaset divanınca verilen kabul (Mabadi 4 uncu sahifede) Ajansın teblîği olunabilmesi îçin fırkanın hükuhususta fırkadan 20 kişilifc bir metle müştereken çalışmasım mu komisyonun tef rikinı teklif etiler. vafık bulduklarını söylediler. Bu Fırka grupu Başvekilin buta Yeniden altm geldi Devlet Bankası hesabma getirilen 2 milyon liralık altın teslim almdı dilmw olmadığı cınetie şundîlBc bu yolda hükumete maledilebilecek bir teşebbÜ! dahı yok demekb'r. Maahaza sövle • diğimiz düsünce esasen her tarafın menfaatlerile beraber maslahatın ihate et Ankara 16 (Telefonla) Türki • mek istediği bir fikir olduğu cihetle Kn nuı'donin bir kn^ a) ^arfıocla CKMÎ ye'de vapur munakalâtuun bir inblur tetkiklere mevzu teskil etmesi ihthnali haline kalbedileceği haber ve fikri hedahi yok değildir. nüz hükumete izafe edilecek bir mes'ele halinde değildir. Salâhiyettar mehafilde icra ettiğimiz tahkikata göre fikir olarak gerek Seyrisefainin, gerek hu • Tüccar gemilerinin satan ahnarak su«î vapur kumpanyalannın fenni nokdeniz nakliyat ve ticaretmin devlet in tai nazardan mükemmeliyet seraiti haiz hisan altma konması fikrinin ortaya a gemilerin takdir olunacak kıymetleri tılması dolayısile dün miUî vapurcula • üzerinden yeni bir anonim şirketinin rımızdan Kalkavanzadeler vapur şir teşkili Ue posta islerinin bu şirkete tevketi isletme müdürü Ismail Beyden dii düşüncesi vardır. su mektubu aldık: Ancak bu düsünce henüz bir lâyiha (Mabadi 5 inci saifede) halinde İcra Vekilleri Heyetine sevke inhisar fikrine vapurcular ne diyor? Gazi Hz. Diin Maslağ'a kadar bir tenezzüh yaptılar Reisicutnhur Hz., dün otomobil ile Maslağ'a kadar bir te nezzüh icra buyurmuşlar, ba dehu saraya avdet etmişlerdir. "" "»""" '•••••MiııtıııııtMlllllllııiıılllllııııllllllllMIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIUIIIIMIIIIllllHIIIIIUIIIIIIIIIIIIMIII 932 Güzelleri Nis'te Bu sene Türk güzelinin müsabakaya iştirak et memesi, iyi bir propaganda fırsatını kaçirttı Fransız kabinesi Istifa etti M. Laval Ayan meclisinde ekalliyette kaldı Paris 16 (A. A. ) Âyan meclisi koridorlarında dola şan şayialara göre kabine mediste yüz otuz dört mu halif reye karşı yüz elli yedi reyle ekalliyette kalmıştır. Paris 16 (A. A.) Âyan meclisi kori Istifa eden Fransız dorlarında be • Başvekılı M Laval yan edildiğine göre mecliste ikinci defa reye müracaat neticesinde kabine takriben 25 kadar reyle ekal • liyette kalmıştır. Gelen altm 1477 kilodur Altm çuvallarının Paket postanesinde gümruk muamelesi yapıhrken muayenesi yapıldıktan sonra jandırma nezareti altında Darpaneye göıderîlmistir. Paketlerin beheri on iki kilo faeş yüz gramdan itibaren muhtelif v« Şehrîmize Cumhuriyet Merkez zindedir. Kelle altın cem'an 1477 kilodur. Beher paketin kıymeti 42,812 Bankası için yeniden elli dokuz çuval altın tsviçre frangıdır. Altınlarm «ıyiçinde ve 118 paket halinde akın meti iki milyon kâğıt liraya yakn • gehnistir. Paketler İstanbul Paket dır, yani altın olarak (263,750) i postanesinde gümrük müdür muavini radır. Nurettin Beyin nezareti altlnda te • sekkül eden bir muayene heyeti ile Altınlar İsvîçre Devlet Bankas oDevlet Bankasınm istanbul şubesinlan Bank de Süvis taraf ından ve Züden gönderilen memurlar, »igorta rih) şehrinden İstanbul'da Cumhı memurları, nakliye kumusyoncusu riyet Merkez Bankası namına gm nun memuru huzurunda birer birer derilmiştir. açılmıs, usulü dairesinde tartılmış, İMabatk 4 uncu sahıjede) Paris, 16 (A. A.) Kabine istifa etmiştir. Paris 16 (A.A.) Âyan mec • (Mabaaı 4 uncu sahifede) 1932 Avrupa Güzellık musabakasına {Nit tnuha • biri mahmını • muzdan bir mehtup aldık Aşağıya der cettiğimiz bu mektupta gö • rüleceği üzere muhabiri mah • ntsumuz, mii »abakadan ev vel yazdığı bu mektupta en ziyade Dani marka Kraliçe Avrupa guzelı ıntthap aini beğendiği olunan Mıs Dammarka ni yaztyor, ki filvaki hakem heyeti de Danimarka güzelini Avrupa Güzellik iştirak eden güzeller Nis'te Kraliçesi intihap etmiftir."] Ni* 11 subat (Hususî muhabiri mizden) Nis süslendi, gelinlik rubasını giydi. Promenade des Anqlais'te piyasa edenlerin miktarı çoğaldı. Karnaval eğlenceleri, çiçek muharebeleri birbirini takip ediyor. Bu sene Nis'te ecnebi lisanları arasında en ziyade isitilen almancadır. Gazete ciler yollarda Alman gazetelerini bağıra bağıra satıyorlar. Fransız'Iar da hiç ses çıkarmıyorlar. HU ile menfaatin ayrı ayrı seyler olduğunu takdir ediyorlar. Bugün mavi iklitne hücum eden seyyah kafileleri hemen hep şimal ahalisi. Onları kırmak ve kaçırmak islerine gelir mi? Nis be • (Lutfen sahifeyı çeviriniz)
