larından Wizard of Wor bu tip oyun- lara örnektirler. Arkanoid ve Krakout gibi oyunlar- da etkili karakteri dolaylı olarak kontrol edersiniz. Bu oyunlarda to- pa *Bat' denen sopayla vurursunuz. Bir duvardaki tuğlaları kırmaya ça- lışıtığınız. bu tür — oyunlara “Blockbuster” (tuğla avcısı) denir. Şimdiye kadar anlattığım ve örnek- ler verdiğim oyunların hepsi Arcade özellikler taşıyordu, yani hareketliy- diler ve bir karakteri kontrol ediyor- dunuz. Şimdi gelelim Adventure özel- likleri taşıyan oyunmlara. Macera oyunları sizin klavyeden giriş yapmanızı bekler. Parser deni- len giriş sistemlerinin yardımıyla, di- lin yapısına (genellikle dil İngilizce'- dir) göre yazılan komutları yorumla- yan programlar geliştirilmiştir. ne ya- zık ki bu tür programlar, karmaşık cümleleri yorumlayabilmelerine kar- şın, yazarken yaptığınız hataları an- lamadıkları için uzun vadede sıkıcı olurlar. Bu sorunun üstesinden gel- mek için ikon kullanma sistemini ön- ce Magnetic Scrolls adlı şirket geliş- tirmiştir. Ekranın üstündeki bir pen- cereden bir emir, ardında başka bir pencereden de emirle ilgili bir cismi belirlediğiniz sistemler daha çok gra- fikli oyunlarda kullanılmaktadırlar. Çünkü grafikli oyunlarda grafikler aksesuar olmaktan öte oyunun aktif birer parçaları haline gelmişlerdir. Örneğin Deja Vu adlı oyunda tüm iş- lemleri ve komutları yorumlayan programlar geliştirilmiştir. Aslında bu oyunda klavyeyi hiç kullanmasa- nız da olur, çünkü tüm komutlar ve yapacağınız diğer işlemler (yüklemek ve kaydetmek gibi) ikonlar halinde ekranda görülmektedir. Sadece belli bir kişinin veya bir yerin adını yazar- ken klavyeye ihtiyaç duyarsınız. Tabii her macera oyunu grafikli değildir. Özellikle Irıfocom adlı şir- ketin oyunlarının çoğu sadece yazıya dayalıdır. Bu oyunlarda hatalarınızı düzeltmek için “Oops' denen bir ko- mut da bulunmaktadır. Eğer verdiği- niz komutla ilgili olan nesneyi hatalı yazdıysanız, aynı komutu tekrar yaz- mak yerine “Oops' ardından da doğ- ru nesneyi yazarsanız emriniz bu kez doğru olarak işlenecektir. Ama bu sistem yine de her durumda etkili de- ğildir. Adventure türü oyunlarda, sonra- ları yeni bir dal daha ortaya çıkmış- tır. Klasik macera oyunlarında bir karakteri yönetirken artık birkaç ka- raktere ulaşım sağlanmıştır. Fantasy Role Playing (FRP) yani hayalürünü dünyalarda birkaç kişiyi birden yö- netmeye dayanan bu oyun türü ol- dukça beğenilmiştir. Ne var ki adı üzerine birkaç çeşitleme yapılmıştır. Amerika'da bu tür oyunlara FRP de- nirken, İngilizler RPG eyani Role Playing Game demeyi seçmiştir. İn- gilizlerin yorumu bence daha geniş kapsamlıdır, çünkü oyun hayalürü- nü bir dünyada geçmek zorunda de- ğildir. Günümüzde ve zamanımızda geçen oyunlar da vardır. RPG türü oyunlarda bir takımın genel hareketlerini kontrol edebildi- ğiniz gibi her karaktere de ayrı ayrı komuta edebilirsiniz. Genellikle fan- tastik yerlerde geçen oyunlarda, za- manı geldikçe büyü kullanırsınız, za- manı geldikçe de strateji kurarak sa- vaşırsınız. Bu tür oyunlar daha önce bahsettiğim birçok türü birleştirirler. Amacınıza ulaşmaya çalışırken Ad- venture, savaşırken Shoot'em Up oy- narsınız. Savaşlar sadece vuruşmaya değil, stratejiye de oldukça dayanır. Strateji türü oyunlarda fazla gra- fik yoktur, zaten buna ihtiyaç da yoktur. Genelde bir harita üzerinde hangi ordunuzun nereye gideceğine karar verirsiniz. Bu sıkıcı gibi görü- nebilir ama farklı oyunlarda farklı özellikler ortaya çıkar. Örneğin Storm Accross Europe adlı oyunda savaşırken bir yandan da bilimsel ge- lişmeleri kontrol edebilirsiniz. Savaş- ların yaratıldığı starteji oyunları bir bakıma birer simulasyon bile sayıla- bilir. Tavla, briç, poker ve spor oyunla- rı da stratejiye dayanır ama bilgisa- yar gerçekliği sumule ettiği için Simu- lation sınıfına sokabiliriz. Örnek ola- rak, Kick Off 2 mükemmel bir fut- bol simulasyonudur. *“Simulation' ve “Emulation' fark- h iki tür olarak yorumlanabileceği gi- bi aynı kefeye de konabilirler. Simu- lation türündeki oyunlar gerçekliği bilgisayarda taklit ederken her soru- nu ve her kolaylığı yansıtmaya çalı- şır. Emulation'lar ise taklit ederken sadece önemli bölgeleri gözönüne alıp oyuna daha fazla ağırlık verirler. Ör- neğin Flight Simulator adlı oyun (ve- ya oyun demiyelim artık) tam bir ger- çekçilik taklidiyken, F-18 Interceptor taklide fazla yer vermez, ama düş- manlarla savaşa yani oynanabilirliğe ağırlık verir. Bu yüzden F-18 çok hız- lıyken, Flight Simulator biraz yavaş kalır. Simulation veya Emulation tü- rü oyunlar genellikle bir aracı taklit ederler; uçuş simulasyonlarının gra- e © /» örnek YOTAN Shootr''em Up'a süze Gelecekte geçen bir RPG Corporatton fiklerinin hepsi üç boyutludur. ç boyutlu oyun kavramı çok bi- linmese de farkında olmadan çok ge- lişmiştir. Cyberspace denen oyunlar- da grafiklerin çoğu matematik for- müllere, üç boyut içindeki hareketleri ise tamamen vektör hesaplamalarına dayanır. Warhead, Mercenary ve Eli- te gibi oyunların hepsi simulasyon ve- ya emulasyon olmalarının yanı sıra üç boyutlu oyunlardır. Bu tür oyun- ların yazarlarıyla yapılan bir söyleşi- yi de derdimizde bulabilirsiniz. Şimdi bazı arkadaşlar, “Hmmm, yine dergide boş yer kalmış doldur- maya çalışıyorlar.'' diye düşünüyor- dur. Ama böyle bir dergimiz yok. Bi- zim temel düşüncemiz bilgisayarın eğitim amacıyla kullanılması olduğu için oyun oynarken bile eğitilmeniz için bu yazıyı yazdım. Aslında beni buna'"zorlayan da yine siz oldunuz; Shoot'em Up'a Jump'n'Run, Adven- ture'a FRP diye ben değilim herhal- de. Neyse artık öğrendiniz, laf ara- mızda oyun satanlara da öğretsiniz fena olmaz. Okulların açıldığı bu günlerde, oyunlar üzerine böyle bir yazı yaz- mak da pek hoş oldu doğrusu. “OYUN DOLU GÜNLER DİLE- RİM (?)” 17