19 Kasım 1943 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 8

: PANORAMA * Moskova ve sonra «Muzaffer olduğumuz günlerde, bize güler yüz gösterenler, şimdi bizi yarı yolda bırakmağa kalkarsa ve bizimle beraber fedakârlık yap. maktan kaçınırlarsa onları bu fe. dakârlığa ben mecbur edeceğim! Alman milletinin kanı dökülürken başkalarının fedakârlıktan kaçın. masına m ar TE reisi ri Almi devlet diler) “Münükeki son nutkunda . » Rusy l hver harbi kaybi fakat nilen şimdiye kadar pr faz. lasını kaybetmek istemiyen küçük "ortaklarının kendisini tek başına bı. rakmalarını hazmedemiyeceğini ih. tar ediyor. (Nazi) lere lâzım olan, bu küçük ahbapların, bütün maddi m ü i inde vE vg beraber ortaya sürecektir. nul l ği tarih çok i ema Çünkü Moskova eee. Kahireden «Sadece» bir kaç yüz kişi ölmüş veya yaralanmıştır. Diğer taraftan Bulgaristan için mühim bir (hâdise de Başvekil (Bojilof) un (Hitler) in karargâ. hına yaptığı seyahattir. Başvekilin avdette aldığı askeri ve idari ka. rarlar arasında hükümetin bütün deniz nakliye vasıtalarına el koy. ması, bugünlerde Kırım'da çok sı. kışık bir vaziyette olan Alman or- dusu ile münasebattar gibi görü. nüyor. Bulgaristan her ne kadar — Ruslara daima bel bağlıyarak har. be filen iştirâk etmedikçe — bir taarruzdan masun olduğu fikrinde ise de hâdiseler bu el konan deniz nakil vasıtalarının Rusyanın aley. hine olarak Kırım'daki Alman or. dularının tahliye işinde okullanıla. cağını yönteriyni; Bulgar (o propa- gandi ri Moskova konfe. rahsı il, rd örüşmelerinin müttefikler (dünyası ili teza- tifa ediyorlar; fakat diğ: tan büyük komşusu Ruslara yapmaktan da kendilerini - al yorl, ğe nar hürriyet cephesinin faaliyeti de bu son günlerde yeniden imi tır. Bir çok (Demokrat) ve ((Liberal) fır. ka reislerinin «Gizli» iltihakı üze- rine bilhassa işgal edilen sahalar. daki hürriyet cephesi (mensupları — türlü icraattan geri kalmıyor. ransının akabinde, aa konfı d kaynaşma birden bazlanmişteri ve o vatistandaki vatanseverlerin salik bu memleketlerde vu! yeti de tam ölçüde gelişmektedir. on. hâdiseler, belki de (Hitler) i Almanların ge. ukla ni. böyle bir & savurmaya mecbur Ozam şimdi sızlık halini etmiştir. almıştır. (Kisling Yarda) tarafın. Moskova m ve akabinde (odan ilân edilen umumi söferberlik © Kahirede Numaı Mi encioğlu — üzerine eli silâh tutanların dört ile İngiliz, ami hariciye nazır. ogün zarfında ni müracaat larının fikir teatisinde bulunmaları üzerine, Bulgaristandan gelen ha. berler; Türk Ma yaşıyan Bulgarların müthiş bir kararsızlık havası içinde kaldığını Me tedir. Zaten ötedenberi iaşe vaziyetleri berbat olan bu mıntakadaki ahali daha fazla bekliyemeden, o garba doğru ailelerile beni çekilmek derece iaşe beer tası çekmelerinin tesiri olsa yı .Candarmaların bu Gla «Zararsızca» mâni olmak arzuları © üzerine vuku bulan çarpışmalarda etmedikleri edile. cekleri tehdidine all balk n ek- keriyeti dağlara sığınarak çetelere ilhak etmeyi tercih (etmişlerdir. Bu vaziyet karşısında tethiş politi. kalarında geniş bir çark yapan Al. manlar âdeta rica politikasına sı. ğınarak ve beylik «Avrupa için, Avrupanın bolşeviklikten kurtul. anda kılişelerinin eğ resmi bir eklentisi de (Anglo . Saksonlar Gaia Ruslara ardi sözü ol. inle in şahsi mümessili Dök. tor (Neubacher) Balkan (Konfe. derasyon) w hülyasını tatbik mav. kiine çıkarmıya muvaffak olamadık tan sonra Arnavutluğa hayali bir . gibi yenmektedir. .sanın parç hürriyet vaadedip, Hırvatistanda hiç bir şey yapamayınca tekrar Sırbistana dönmüştür. Bulgaristana sundukları ani ye. mi de (Kisling) general (Nediç) e yakın tarihi hâdisatın bütün vuzu- huna rağmen bu vaade kanacak saf diller bulunabilir, fakat Sırp mil. leti hiç bir zaman bu oltaya düş. Bu ruh haletinin canlı ken Yugoslav topraklarında güzer. âh boyunca telgıraf çeteler tarafından direklerine asılmış Alman askerlerinin cesetlerine tesadüf o- lunmasıdır. oskova konferansından sonra Macarları en fazla ilgilendiren mesele Avusturyanın istiklâli ve is- tikbalde Macarlar — ifade ettiği mânadır. o (Antonesko) da artık Moskova eni dan ni gara « Sakson) larla müttefikle. laşamamaları ümidine elveda ni mecbur kalmıştır. Ne Al manlar, ne de Rumen makamları (Basarabya) daki Rumen halkının (Panik) halinde kaçmalarına mâni içerlere (doğru olmaktadırlar, makineler şim. diden Ri n ana topraklarına nak ledilmektedir; vr Almanlar her ne ka buna mâni olmıya çalışıyor. larsa da Rumen idari makam- ları gayri resmi olarak bu nakil işini ie ki Buna rağmen zirai . Rıza ÇANDIR *# Fransaya dir . İşgal altında bir Bir de Cezair tuluş komitesi ve bunun muharip etleri... Bu hal 1918 mütareke sindeki bizim İstanbul — Anadolu vaziyetini andırıyor. Bu itibarla, orada cereyan eden bazı hâdiseler. den okuyucularımızı haberdar e. mek istiyoruz. İşgal altındaki Fransada, bilhas. sa mütefekkirlere ve muharrirlere al tazyik artmaktadır. Son ge. en haberlere göre, meşhür muhar. rir (Romen Rollan), yaşının 77 ol. masına rağmen bir toplüma kam pına sevkedilmiştir. Pariste eserleri (omenedilen sl yeni bir listesi neşredil. mu. a tabii bii elde edilmek . istenen netice varılamamiştır, ü memnu Ki şimdi elden ele gezmektedir ve memnu meyva Listede, muhar. rir ve gazeteci (Kerillis) in «Fran. alanmasına müsaade e. decek miyiz?» isimli eseri (başta kz ler. *de Fransız Mili Bae gelmektedir. Bundan sonra meşhur a abuva) nın eserleri var. Hattâ (Tutankamon) isimli eseri dahi... Çünkü bu kitapta, nede ol. sa Mısırdan bahsediliyor, İşin en tukafı (Jül Vern) in e. serlerinden bir çoğu da listeye da- hil edilmiştir, Çünkü kahramanları arasında dünya seyyah İngili; (Fog) ile Rus (Mişel (o Strogof) var, ; * Bizim (Müdafaai Hukuk) cemi. yetine benziyen Fransız Milli Kur. tuluş komitesi bütün müttefik dev. letler tarafından tanınmış bulun. maktadır ve bu komite her tarafa ermenilerin göndermiştir, Halen 'ezai bir de «Muvakkat isti. şari meclis» toplanmıştır, Bu mec. lis, Fransız anavatanındaki muka. vemet merkezleri tarafından seçile- rek gizli olara Cezair'e o gelen murahhaslarla, ŞE Fransız imperator. luğunda bulunan merkezlerden se. “çilmiş murahhaslardan teşekkül e. iyor. — Komite e, Fransa si yı iyaseti. nin muhtelif temayülleri mümessil, leri ile mukavemet hareketlerine iş. tirâk edenlerin mümessilleri girer. , Maksatları bir tansitan, komi. meclis Şi 'kulaamdayl ile si- yasi mile. ayrılmış olması hü. bu de. gişikliğin salâhiyetini vermektedir. Bu itibarla komitenin-bü! komi. serleri salâhiyetlerini reise devret- mişlerdir ve yeni komiserler tayin edilene kadar vazifelerini görmek. te devam ederler, irnamenin altında General (Dö Gel) ile General (Jiro) nun g » çen harpteki Mareşal (Foş) un ro. lünü görmektedir. KULOĞLU