— bire yaşa!.. HARBİN İÇİNDEN : Korsika nasıl zaptedildi? O» ransa ana vatanının birinci vilâyeti o- sikanın işgali müttefikler tarafından teçhiz edilen Hür Fransız kuvvetlerinin yeni va- sıtalarla ve müttefiklerin kara kuvvetlerin. den yardım görmeden müstakilen ilk defa harekete geçmeleri bakımından dikkate de- ğer. Bundan başka bu harekât esnasında sıtalarla ve mütteriklerin kara kuvvetlerin. 1940 danberi yine ilik defa olarak işbrliği ” “yapmışlardır. Vâkıa Korsikanın işgali har. bin gidişi üzerinde kat'i tesir yapacak bir mahiyette değildir. Lâkin bu hareket, bir Fransız ordusu, havacılığı ve bahriyesi ol. duğunu, bu kuvvetlerin müstakilen hare- kete geçebileceklerini göstermiştir. Korslkanın işgalinin Fransız ana vatanın- da yaptığı manevi tesir ve (yukarda zikredi. len sebepler, bu hâdisenin Fransanın kurtu. luş tarihinde mühim bir dönüm noktası ola. -cağını gösteriyor. Eylülün 19 uncu günü (Kazablanka) denizalt:sı, artık, her zaman olduğu gibi, , adanın açıklarında kendisini bekliyen boş bir yelkenliye yanaşmak ve mühimmatı ora- ya nakletmek lüzumunu hissetmemişti. Esa- sen bu sefer, ne silâh, ne de mühimmat ge- tiriyordu. Bu sefer, Korsikaya bir şef, bir vali getiriyordu. Denizaltı, (Ajaksiyo) limanı açıklarında suyun üstüne ç'ktı ve durdu. Kumandan li. mandan bir kılavuz gelmesini bekliyordu. Vakit gece idi. Gelecek olan kılavuz, ada- daki Fransız teşkilâtı tarafından kandırıl- mış bir İtalyandı. Nihayet bir motör sesi duyuldu ve kılavuz, tek başına geldi. Fakat İtalyancadan başka dil bilmiyordu. Fransız denizaltısında da, garip bir tesadüf olarak, İtalyanca bilen yoktu, Her nasılsa, bu kü- çük noktanın da temini unutulmuştu. Kumandanla k'lavuz işaretle anlaşmağa teşebbüs ettiler, bir hayli uğraştıktan sonra mesele halledildi amma, gün doğmağa baş- lamıştı. Denizaltı harekete geçti ve ağır ağır limana girdi. O zaman limandan, birden. Yaşasın Fransa sesleri yükseldi. Bir an içinde her taraf Fransız bayraklarile donandı ve her taraftan silâh sesleri patladı. Lâkin bu silâhları atanlar düşmanlar değil. di, galeyana gelmiş olan Korsikalılardı. Bu arada vali makamını işgal ediyor ve Hür Fransız kuvvetleri o karaya çıkıyordu. (Fantask) ve (Terribl) adındaki iki torpi- do, limana ilk hücum kıt'asıni çıkarmıştı, Bu kuvvetlerin başındaki yüzbaşıya, İtalyan bâşkumandanı sordu: — Müttefik devletlerden bir tebligat ge- tiriyor musunuz? Yüzbaşı cevap verdi: — Hayır, fakat ben, müttefik devletlerin bizzat öncüsüyüm. Esasen adamlarım şehri işgal bile ettiler. Filhakika; ayni dakikada, * Fransız avci tayyareleri ile Fransız paraşütçüleri (Kampo del Oro) ve (Kalvi) hava meydanlarını iş- gal ediyorlardı. Bir müddet sonra da üç Fransız torpidosu, ikinci bir Fransız hücum kıt'ası getirmişti. Bunlar da karaya çıkmıştı. mışlardı. Yalnız 16,000 kişilik bir kuvvet, Almanlara silâhlarını vermemiş, bilâkis Fransızlara yardım ederek, bu bir gün ev- velki düşmanlarile, Almanların Bastiya ü- zerine ricatleri esnasında onlara hücuma geçmişlerdi. Siyah gömleklilerden bir kısım talyan ise Fransizlara mukavemete kalkış. mışlarsa da bundan çabuk vazgeçmişlerdir. Fransız kuvvetleri adaya çıktıktan dört gün sonra General Jiro şu beyanatta bulu- nuyordu: — Adanın üçte ikisi daha şimdiden eli. mizdedir. On, on beş güne kalmaz mesele bitmiş olacaktır. Fransız kuvvetlgrile o bdraber ( çarpışan Korsikalı vatanperverlerin hali cidden gö- rülecek şeydi. Harekâtı yakından takip için oraya gelmiş olan bir İngiliz harp muhabiri gazetesine gönderdiği . bir yazıda şunları diyordu: g (Dögol) ve (Jiro) Korsika hareketinden evvel Hür Fransız kuvvetlerini teftiş ederken Bu kuvvetleri, Fransız silâhendazları takip etti. Sonunculari adaya getiren <Jan d'Ark» kruvazörü idi. . Martinik adasında uzun müddet kaldıktan sonra Birleşik Amerikada yeniden teçhiz edilmiş bu gemide yeni hava dâfi bataryaları vardı. (Jan d'Ark) 1 refa. kat gemisi olan (Montcalm) takip etti. O- nun peşisira da bir çok başka gemiler Afri. kadaki Hür Fransiz kuvvetlerin: karaya çı- kardılar. : Korsikada 80,000 kişilik bir İtalyan kuv- veti vardı. İtalyan başkumandanı hiç bir hareket göstermedi. Esasen bunlardan mü- him bir kismının silâhlarinı Almanlar al. (02 «Rüyamda dahi insanların böyle döğüşe- bileceğini göremezdim. Bu korsikalı vatan- ne yemek yiyorlar, ne de traş j Elbiseleri parça- perverler oluyor ve yıkanıyorlardı. lanmıştı, ayakkaplarını iplerle tutturuyor- lardı. Bir tek düşünceleri .vardı: Mümkün olduğu kadar çok düşman öldürmek, OOO kadar...» (Bastiya) şehri de 6 teşrinievvelde alindi ve General Jiro'nun haber verdiği gibi me- sele on, on beş günde halledildi. Korsika se- feri sona erimşti. Anlatan: Fa.