30 Ağustos 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3
30 Ağustos 1939 Çarşamba Hitlerin kararı? — Baştarafı 1 inci sahifede — yanın içinde çalkandığı huzursuzluk vYe emniyetsizliğin devam — etmesini, intaç edecektir. Insanlık âlemi artık buna müsaade etmemiye kat'iyetle azmetmiştir. To- taliterler ya bu taarruz fikrinden vazgeçecekler ve yahud da kendi ha- rabileri ile neticeleneceği artık yüz- de yüz muhakkak olan umumi bir harbi açmak deliliğinde bulunacak- lardır. Maamafih totaliterler derken tık bu sahada bir tasfiye yapmak lü- zumu da kendiliğinden meydana çık- maktadır. Filvaki düne kadar totı terler cephes'nde telâkki edilen Ja- ponya dünkü müttefikler'nden tama- miyle ayrılmıştır. Müstafi Japon Baş- vekilinin beyanatı bu noktada en ufak bir tereddüde bile imkân bırak- mamaktadır. Japonya kendisinin de Rusya ile bir akdedeceği hakkında bir kaç gün: denberi Roma radyolarının neşret- mekte oldukları haberleri resmen tekzip ettiği gi Avrupaya karşı olan siyasetini esasından değiştirece. #ini de açıktan açığa ilân etmekte te- reddüd göstermemiştir. ademi tecavüz paktı lspanyaya gelince, o da ilk gün- lerdenberi tahmin ettiğimiz vechiyle Avrupada umumi — bir harp zuhur ederse kal'iyen bitaraf kalmıya az- metmiş olduğunu bütün Avrupa hü- kümetlerine resmon bildirmiştir. İtalya henüz son kararın; ver- memiş gibi görünüyor. Mihver siste- minden pek çok menfaatler temin et- miş olan İtalya bu sistem'n ve onun; bir net'cesi olan çelik ittifakın istik. balj hakkındaki düşüncelerini vurmadan evvel son bir gayretle sul- hu kurtarmak maskesi altında Hitle. ri içinde bulunduğu çıkmazdan çıkar Mıya, oyun arkadaşına kendisinin de müstefid olacağı yeni bir Münih he- diye etm'ye uğraşıyor. Bu teşebbi b için harp edip etmiyeceğin! henliz ine İntizaren Mansiyr tazsrih etmemiş olan İtalya - pek şüp- | heli olmasına rağmen - ittifakıma sa dik kalsa bile neticede bütün bir tanlık âlemi karşısında İtalya ile Al. Manyadan başka kimsenin bulunmı- Yacağı tamamen tahakkuk etmiş- tir. Bunun âkıbeti ise Almanya için de, İtalya #çin de muhakkak ve mut. lak bir harabi ve mağlübiyetten baş- ka bir şey olamaz. Vaziyetin yegâne anahtarını elin. de tutan Hitlerin bugün İngiliz me- vermeden evvel bütün | süyle mmüş ve kararını ona Böre vermiş olmasını temenni edelim. Hamdi Nüzhet ÇANÇAR — İ Inhisarlar İdaresi yeni sigaralar çıkaracak İstanbul, 29 (Telefonla) — İn- isarlar idaresi, yakında halka mah- tus (Doğu) ile yeni bir (Bayan) si- Raras çıkarmağa karar vermiştir. —Ooroo—— İstanbulmuhteliti Şehrimiz: geliyor İstanbul, 29 (Telefonla) — İs- Yanbul muhteliti bu sabah İzmire ha- treket etmiştir. ——— 50 Talebe Almanyadan İstan- bula döndü İstanbul, 29 (Telefonla) — Tanyadaki talebemizden elli Ki İt gurup ge İtalya sefiri $tanbuldan Ankara- ya gitti İstanbul, 29 (Telefonla) — İtal-| A sefiri bugün şehrimizden Anka- | hareket etmiştir. .|üzerine Frasız - (ANADOLU) SON HABERLE R Alman orduları Slovakyanın her tarafını Macar gazeteleri, işgali heyeca yazmağa başladıkiarından Slova Paris, 29 (Radyo) — Bratislava-|recek Alman askeri kuvvetlerinin| dan haber veriliyor |karşılanması halka ilân olunmuş -| Slovakya cumhur reisi Tissonun | tur. imzasiyle çıkan bir beyannamede Al-| — Budapeşte, 29 (Radyo) Alman man ordusunun, Slovakya toprak-| orduları, başta Bratislava olduğu hal larını koruyacağı ve Slovakyaya gi-|de Slovakyanın belli başlı şehirleri- Polonya iki buçuk milyon- luk bir kuvvet topladı Varşova şehrinin etrafında yirmi bin amele geceli gündüzlü istihkâm yapmakla meşgul Varşova, 29 (Radyo) — Şehrin| pılmıştır. etrafında istihkâmlar yapmakla meş-| Hükümet yeni bazı sınıfları silâh gul olan yirmi bin amele, müteaddid| altına çağırmış ve nakil vasıtalarının ekiplere ayrılarak geceli gündüzlü| mühim bir kısmını müsadere et- çalışmaktadır. İstihkâmlardan baş- Wmişn.— » | v il ka müteaddid yerlerde sığanaklar ya! Alâkadar mehafilde söylendiğine Romanın tahliyesine karar verildi Fransa, İtalyaya karşı olan hudutlarını kapadı. Londra- Roma telefon ve telgraf Paris, 29 (Radyo) — Erkânıhar-| muhabe biyel umumiyece Roma , husüsi otom, bugünden itibaren kapanmıştır, Te- üncü gününden tefon ve tetgruf muhaboeresi kesil -|tin emrine tabi olacağını resmi bir miştir. tebliğle ilân etmiştir. Londra, 29 (Radyo) — Londra İle| Hükümet, yarından İtibaren bütün Roma arasındaki telefon ve telgraf |lokantala: müşterilere iki tabak-| İtalyanın vaziyeti Falya, ancak kendi mukad İleratını müdafsaya hazır bulunuyor Roms, 2 *jPürmek lâzımdır. Ancak bu takdir- yosu, bi da yeniden itimad te-| h | Mussolini harbe âşık değildir. un istediği adalelte dayanan bi sulhtur. Her halde italya kendi mü- adderatını or. müdafaaya hazır bulu- tdra, 29 (Radyo) kili Mussolini, dün gece Hit iki defa telefonda konuşmuş- — İtalya haliedil memiştir. $ arp devletleri böyle 'e tarzının Hizumuna kani ahede: rtadan sü- |& İstanbuldaki ecnebiler Fransız, Holianda ve Amerika kon- soloslukları tedbir alıyorlar İstanbul, 29 (Teltfonla) — Hol-|Suriyeye gönderecektir. landa — konsolosluğu, şehrimizdeki| — Amerika konsolosluğu ise, bütün Hollarda tebaasından bütün erkek-| Amürikanlara birer brogür dağıtmış leri yoklamağa çağırmıştır. ve nasıl hareket edeceklerini bildir- Fransız konsolosluğu da, yokla-| miştir. madan geçirdiği tebaasını Fuar münasebetile İnciralltı lâj ve gazinosu sabah lara kadar açıktır bileceği şartla ki, tasv bir ilde söylendiğine ide asrar ederse, nin son kirpıntılar i aradan çıkac: Temizlik, ucuzluk, yiyecek ve içeceklerde nefaset en müşkülpe- sentleri dahi tatmin edecek şekilde tmin olunmuştur. l |bir kaç defa Hitlerle telefonda ko-| mek için gösterdiği faaliyet, işgal etti nla karşılıyarak şiddetli yazılar kyaya girmekten menedilmiştir iştir. Gazeteler, bulmenedilmi; büyük harflerle kaydede -| li yazılar yazmağa başla -|ristan sefiri, bugün hariciye nezare- tine gitmiş ve uzun müddet konuş- muştur. Bu konuşmalara büyük bir ehemmiyet atfolunuyor. Almanlar Gemilerimizi ver- mek istemiyorlar İstanbul, 29 (Telefonla) — Al- manlar, Batıray ile dört postı İrumuzu, vaziyet düzelinceye |teslim etmek istemiyorlar. Sarhoş sünnetçi Çocukların sünnet yerlerini tamamen kesip attı! İstanbul, 29 (Telefonla) — Ka- rakulak kovunda sünnetçi Kemal, sarhoşlukla dört çocuğun sünnet yer- Jerin; tamamen kesti ve yakalandı, çocuklar, hastahaneye kaldırıldı. yAŞA | Manisa'da Hâkimler arasında değişiklikler Manisa, 29 (Telefonla) — i| sa ağırceza reisi B. Rasim vakit intişar eden | bul asliye ceza mahkemesi reisliğine, resmi bir tebi de, italyada çı-| Manisa ceza hâkimi B. Celil Altan, kan gazetelerin, allı sahifeden fazla Ödemiş ağırceza müddeiumumili çıkmaları yasak sdilmiitir. İme, Manisa ağır ceza mahkemesi aza- Roma, 29 (Radyo) — Geç vakit sından B. Ziya Gökalp, Alaşehir hu- çıkan resmi bir tebliğde, Romanın ku( hâkimliğine naklen tayin edil - tahliye edileceği bildirilmiştir. rdir ni işgal hâdiseyi rek şidda mıştır. Bratislava, 29 (Radyo) — Macar gazeteleri, Slovakyaya girmekten göre, Polonyanın halen silâh altında bulundurduğu kuvvetin mecmuu iki buçuk milyondur Varşova, 29 (Radyo) — Siyast ve resmi mehafil, Londra ile Berlin arasındaki siyasi faaliyeti büyük bir dikkatle takip etmektedir. hattı da İzesıldı tan fazla yemek veremi ilân etmiş ve Romanva-Macarıstan Peşter Loyd ismindeki gazetenin yazdığı yazılar 29 (ALA.) —Macarjettiği ademi tetcavüz muahedesinin ğ ediyor: İne demek olduğunu aklı yerinde istanla Romanya arasında-| kes anlar. Diğer taraftan Macaris ki münasebetlerden bahseden yarı|nın ekalliyetlerin himayesi hakk: smi Peşter Loyd diyor ki: daki teklifinin de mânas, anlaşılır. istan evvelce de Peşter Loy Romanyada Macar- r Romanya ile ola: a-|ların maruz bu leleri normalleştirmek açıkça gösteren hâı A ni izhar eylemiştir. Seferber edilmiş|te ve Maca beşyüz bin kişi Romen orduüsünün|liktifa edemiyecej smen Macar hududl.: ği bir sırada Rom did defu sebetleri; i diseler zikret! istanın vaitleriyle zmaktadır. ecek Ko » Ingiliz maslahatgüzarı Sulh cephesi çok kuvvetlidir.Kendi- mize güveniyoruz. Diyor İstanbul, 29 (Telefonla) —İngi-|ziyet hakkındaki sualine: liz maslahatgüzarı bugün Londra - — Sulh cephesi çok kuvvetlidir. dan şehrimize dönmüştür. Kendimize tamamen güveniyoruz.» Maslahatgüzar, gazetecilerin va-| — Demiştir. ecekkokarr Mussolininin faaliyeti Italya Başvekili, günde bir kaç defa Hitlerle telefonda konuşuyor a, Ber|göre üskeri asi faaliye ırlıklar de; d te deva e tmek- rin, ihtimal Cumi deceği söyleniyor. Muasolini, kadar devam e-| ted günde Muasolininin, harbin önüne geç- ki gün- tadır. dür çok genişlemiştir. adar mehafilde söylendiğine| ;.|marında kendi mi (SAHİFE 3) *İ Düşündüklerim 30 Ağustos Orhan Rahmi GÖKÇE —— Bugün tarihi ve büyük bir harbin yıldönümünü idrak ediyoruz. Bu yıl- dönümü, hâdiselerin en dalgalı ve korkulu günlerine, bütün milletlerin istikbali bir kâbus ağırlığı altında gördükleri zamana tesadüf ediyor. 30 Ağustos, yalnız bizim için değil, bizimle alâkadar -dost, düşman- her devlet için hatırlanması ve göze alın- ması lâzimgelen bir takım mühim unsurlar ve ağır kiymette bir çok hakikatler taşımaktadır. Bunu Türk olan herkes erek ve göğsünü ka- barta kabarta nasıl ilân etmek hak- kına malikse, bize dost olan da on- i ve düşman Bu unsurlar ve hakikatlerin en kı- sa ifadelerini şöylece tespit edebili- riz: Türk ordusu, ruh ve karekter iti- — bariyle dünyanın en olgunlaşmış kuvvetlerinin birincileri arasında. ır. Bu ordu, erkek bir ordudur. Bu ordu, bir harbin tali ve âkıbetine, kendi cesur, iradeli ve şeci hüviyeti- ni kabul ettirerek ona istediği istika- meti verir. Türk ordusu, Türk gibi kahraman bir milletin askeri şahsiyetini temsil eder. Bu ordu, zeki ve namuslu bir dos- tun veya cephe arkadaşının tecavüz ve müdafaasında güvenebileceği bir hayat kudretidir. Bu ordu, tarihle müsbettir ki, düş. manına ağıra, zehire ve ölüme mal olabilecek dayanılmaz ve mukave- met edilmez bir dağ parçasıdır. Onu umumi harpte ve istiklâl mücadele- sindeki dostlarının dalgaları içinde hatırlasınlar; kâfidir, Dünkü dost da hatırlasın onu, bu- günkü dost da.. Göğsünde bir aralan yüreği, da- verasetinin gür pınarlarından dolup gelmiş bol bir kan taşıyan bu ordu, on yedi yıl ön- ce Ebedi Şefinin ve başkumandanı- nan arkadasından bir yıldırım tufanı âbi nasıl esmiş ve Türkün kara bah- tını bir çelmede nasıl yere çarpmış- sa, yarın, öbürgün veya hiç bilinmi- yen bir zamanın arkasında pusu ku.- ran her kancık tecavüz, her namerd desise, ayni âkıbete uğrıyacaktır. Gerek bizim aleyhimize olsun, ge- rekse dostlarımız ve sulh aleyhin- de.. Sulhü bekliyenlerin bayrakları a- rasında, 30 Ağustos 928 de bir mil- letin mukadderatını değiştiren Meh- medciğin sancağı da vardır. Bunu 30 Ağustos 939 da, harp vaveylüla- rının gök kubbeyi sarstığı bir günde “|hatırlatmak, faydalı olur.. Türk ordusu, sulhün severek bağ- rına bastığı bir kudret - halindedir. Onu seyrederken yalnız bizim ğil, bize güvenenlerin, bizden olan- ların gözleri de dumanlanıp yaşla- nacak ve kalpleri heyecanla çarpa- caktır. Çünkü bu ordu, kendi milleti. sevdiği ve onu müdafaaya azmet- kadar, sulhü de sevmekte, ma sum insan yığınlarının, ailelerin, o- cakların, yavruların yanıp — yıkılıp sönmemeleri ve medeniyetin çökme- mesi ini ortaya atmakta: dır.. Mehmedcik 30 Ağustos meydan muharebesinin postalına konan to. zunu silmedi ve silmiyecektir. — İca- bında, onunla beraber, gene yollara çıkacaktır. Bu yol ise, zafere gider, kahramanlığa, destana, şerefe, istik- lâlimizi bir kat daha kuvvetlendir- meğe gider. Herkes, dünyanın bu noktasında, 18 milyonluk bir milletin bir «Meh- medcik» sembolü ile granitler gibi durduğunu bilmelidir. Neredesin Atatürk?. Bak, İnönünün peşinde, bütün ve- dialarını göz bebeğimiz gibi kukana rak, sana ve başımızda bulunan bü- yük ve faziletli dava ve silâh arka- | daşına inana inana gidiyoruz. Selâm sana!, Selâm seninle bera- |ber çarpışan kumandanlara ve Meh- medciklere.. Selâm, bu yolda can veren Türk | oğullarına.. b Orhan Rahmi GÖKÇE
