30 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Hitler,Dü MİSTER CHAMBERLAİN DEDİ Ki: 5 İSTANBUL 24318. 24319 GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Yeni Müşteri Bulmak Sanatı Dr. Gaseon diyor ki “Mer tacir bu Kitapla gösterdiğim weulleri tatbik etmek swretile bir iki sene gibi kisa bir zaman İşinde müşterilerinin ni bir misli arttırabilir. Ben bu kitabımda size bu sanati öğretiyorum.” Fiatı 50 kuruş in İngiltereye Cevap Verdi HİTLER, HENDERSONLA GÖRÜSTÜ İngilizler Ağır Karar İngiltereye Şifahi Bir Verir, Sımsıkı Durur Nota da Gönderiliyor Uzlaşma İsteniyorsa Hudut Musademeleri Nihayet Bulmalıdır Taymis, Alman Ekalliyetlerinin, Türkiye İle Yunanistanın Yaptığı Sibi Mübadelesini İstiyor Londra, 29 (Hususi) — Avam Kamarası bugün toplanmış ve Mister Chamberlain'in bir nutkunu dinledikten sonra ge- lecek Salıya ve icap ederse daha önce toplanmak üzere tatil edilmiştir. Meclis son derece kalabalıktı ve herkes son İngi- liz — Alman notaları hakkında malümat verilmesini bek- liyordu. Fakat Mister Harp Veya Sulh 5çiin “* Lonara Müzakerelerine Bağlı Bulunuyor Yazan: M. Zekeriya SERTEL preiz Başvekilinin me- rakla beklenen Avam Kamarasında söyliyeceği nu- tuk, vaziyeti umulduğu kadar aydınlatmıya kâfi gelmemiştir. Çünkü Hitlerle Chamberla'n' ara- sında cereyan eden gizli müzakere- ler hakkında heniz izahat vermek zamanı gelmemiştir. Bu sebeple va- ziyet müphem kalmıştır. Sulh veya harp, bu müzakerelerin neticesine bağlıdır, Yalnız şimdilik muhakkak olan bir $€y vardır ki, o da'Hitlerin müzakere yoluna girmiş olması ve bu müzake- re kapısını kendisinin açmış bulun- masıdır, Hitlerin İngiliz Başvekiline ne tek- lif ettiği hakkında hâlâ kati bir şey bilmiyoruz. Fakat İngilterenin vazi- yetinde şüphe ve tereddüde mahal birakmıyan bir sarahat vardır. Alman - Sovyet ademi tecavüz misakının imzası üzerine İngiliz Ha riciye Nazırı Lord Halifax bir iki gün evvel irad ettiği bir nutukta İngil terenin hangi şartlar altında konuş- mağa hazır olduğunu izah ederken demiştir ki: “Herhangi bir müzakerenin bi- rinci şartı kuvvetle düva halline müsaade etmiyecaği bilin. mesidir. Bizim emelimiz bütün dünyanm istediği sulhü kurmak- tır. Biz karşılıklı anlaşmaya ve karşılıklı ada dayanan bey.| nelmilel bir nizamın kurulmasını | İstiyoruz, (Sonu Sa. 8, Sü 6) Üç Aylık Maaşlar Mütekalt, dul ve şgfimlerin” iç aylık maaşlarınığığkri günlere ait tam listedök: sayfamızdadır. Chamberlain son (o muhabere- lerden bahsederken vaziyetin son derece mazik olması dolayısile bu mahrem (vesikaları menin sırası gelmediğini söyle “Geçen perşembe günü söyledi. Bim gibi başımızın üzerinde bir fe- lâket dolaşıyor. Bügün de bu felâ- ketin daha az tehlikeli bir mahiyst aldığını söyliyemem” dedikten son- rA gazeteleri daha itinalı enşriyat yapmıya davet etmiş ve Her Hitler tarafından gönderilen mesajın bir fıkrasını aynen neşrettiğini söyliyen Daily Express'in bu iddiasını tekzip etmiş, daha sonra Almanyanın gön- olduğu mesajın son derece i- tina ile tetkikini istediğini anlatarak İngilterenin Berlin Sefiri Sir Nevil Hendersonun bu mesajı getirdiğini ve cevabını götürdüğünü söylemiş ve beyanatina şu şekilde devam elmiş- tir: — Notaları derhal neşretmekte bir fayda görmedik. Yalnız Polonya- | ya karşı olan taahhütlerimizi ifa edi İceğimizi bildirdik. Hitler son notasında hükümeti eye İngiltere ile Almanya ara- sında tam ve devamlı bir anlaşma yapılması arzusunda bulunduğu hak- kında teminat vermişti. (Sonu Sa: 6, Si: N BORA En Son Dakika Londra, 29 (Hususi) — Her Hitlerin son cevabı ile İngil- İ dere Sefirine verdiği şifahi izahlar, İngiltere hariciyesin- de tetkik olunuyor. Berlinden gelen son haber- lere göre, yarın çıkacak Berlin gazeteleri, sulhcüyane yazılar yazacaktır. Doyçe Algemanye Zeitang yarınki makalesinde İngiltere ile Almanyanın an- İaşmas Kizumemdan Bahsöde- rek maksadın Avrupada coğ- rafya bir Budama yapmak de- iğil, bütün milletlerin sığacağı cak ve bilhassa İngiltere - anya anlaşması üzerinde | "israr edecektir. Halk Henderson'un İngilterenin müdafa şefleri: Soldan: İngilterenin denizaşırı kuvvetleri umumi müfettişi General İronside, İngilterenin müdafaa kuvvetleri nâzmı Lord Chatfield, İngiltere Harbiye Nazırı Mister Hor Belişa, B . u n Dünya Hazırlanıyor Askeri Tedbirler Almanyanın, Felemenk'in Bitaraflığını Garanti Etmemesi Hayret. Uyandırdı - İsviçre de Hudutlarını Kapıyor, ' Askerler Yemin Ettiler tebliğde Sovyet Birliğinin Garp hududu üzerinde askeri ted- birler aldığını bildirmektedir. Avrupada vaziyetin vahim bir ma- |İtalya sefirini kabul etmiş ve cevabi İ nota hakkında malümat Rus-Leh Hududunda | Moskova, 29 (Hususi) — Tas Ajansı bugün neşrettiği bir)? hiyet alması üzerine herhangi bir sürprize karşı hazırlıklı davranmak gerekleştiği için bu te Yüzüm gö- rüldüğü ilâve olunmaktadır. Bayramı Hollandada Hayret Bugün, Türk milletinin mu kadderatını tesbit eden 30 ağus. tos Başkumandanlık muharebe- sinin 18 inci yıldönümüdür. Türk tarihinin, hatti dünya tarihinin bu en büyük hâdise. sini, mânasının olanca azame- tiyle kelimelerin kalıpları içi- ne sığdırabilmek hiç şüphe yok ki, başarılması mümkün görlü. lebilecek bir marifet değildir: Zira Türk İstiklâli, ve Türk İs- tikbali o gün ebedileşinişti! Bunun içindir ki, devrin ta- rihçileri, 30 ağustos zaferinin azametli ve şerefli mânası için. de, devirler değiştiren inkılâpçı bir tesir ve mahiyet bulmuşlar- dir; O gün kazanılan zafer, yal. nız Türkiyeyi değil, bütün Şar- kı nura boğmuştur. 30 ağustos hakkındaki diğer im ; ; ; i : ; azlarımız beşinci sayfamızda. ; je Me...222222 Amsterdam, 29 (A.A.) — Holandâ- dalr henüz teminat vermemiş olma- sına hayret edilmektedir. Yarı resmi “Marsbode,, İngiltere ve po Zafer gazetesi, Fransanın Belçikaya teminat vermemiş retle müşahede ediyor Hükümet petrol ihracını yasak et- miştir. Kopenhag, 29 (AA) — Hariciye Nazırı Munch, Danimarka ajansına yaptığı beyanatta Danimarkanın ka- ti bitâraflığına risyet edileceğine da- ir Almanyadan bir deklârasyon sldi- Bını söylemiştir. Almanyada İ ELİ rlin, 29 (Hususi) «— İaşe kartla- (Sonu Sa: 6, Sü: 3) nin siyasi mahafilinde, İngilterenin Almanya gibi Holandaya bu memle. | ketin bitaraflığına riayet edileceğine | teminat verdikleri halde Holandaya | olduklarını hay- | Yüzünden Mâna Çıkarmıya Çalışıyor Hitler Son Vaziyeti Mussoliniye Bildirdi. Belçika Mutavassıt Rolü Oynamak İstiyor “. Berlin, 29 (Hususi) — Bu akşam saat 7,15 te Her Hitler Başvekâlet dairesinde İngilterenin Berlin sefiri Sir Hender- son'u kabul etmiş ve Sir Henderson'un dün Londradan getir- diği İngiliz cevabına karşı hazırlanan Alman cevabini vermis- tir. Mülâkat esnasında Hariciye Nazırı Fon Ribbentrop ile tercümanlık vazifesini yapan Nazır Şmit te hazır bulunmakta idi. Mülükat sâat 7.40 a kadar, yani yirmi beş dakike devam etmiştir. > “Berlinin İyi hâber alan mahafiline Askeri . Terfi . Listesi İngiliz sefirine tahriri bir nota Amiral Şükrü Okan da Terfi Etti Ankara, 29 (TAN Muhabi- rinden) — Askeri terfi Tistesi Yüksek Tasdika iktiran etmiş ve bu yıl terfi edenlere bugün (dün) icap eden tebligatta bu- lunulmuştur. Kara ve deniz subaylarımızla ta. bip, askeri sanayi, hâkim, muamele ve hesap memurlariyle askeri mual. limlere ve jandarmaya alt olan terfi listesini aşağıya aynen bildiriyorum: Korgeneralliğe terfi edenler Ali Rıza Altunkal; Rasim Aktuğ, Nuri Yamut, Amiral Şükrü Okep (Kor Amiralliğe). (Devamı 8 incide) i bir notada olünm Notlarım tevdi! üzerine Her Hitler, vermiştir. Sir Hendersonun İngiltereden ge- tirdiği notanin muhteviyatı da der. hal Sinyor Mussolini bildirilmi; ve Sinyor Mussolini de cevap kındaki mütalcasını bildirmiştir. nya hükümeti namına ılâhiyettar bir zat mn Her Hitler tarafından ülen noktaij riayet #artile makul teklifleri tetkik ede- ceğini, fakat şarki Prusjanın artık Rayhtan ayrı yaşamasına imkân kal- madığını söylemiştir. Hitlerin istişareleri Her Hitler, dün de, bugün de en yakın mesal arkadaşlarile istişareye devam elmiş ve bu istişareler esma sında İngiltereye verilen cevabi no- ta en son şeklini almıştır. Bilhassa Mareşal Goering, General Keitel ve Doktor Goebbels saat dörde kadsr kalmışlardı. (Sonu Sa: 6, Si: nazara © 1 — Hitler arkadaşlarile ve Mussolini ile istişareden sonra İngiltere hin dünkü cevabi notasına cevap vermiş ve cevap Londraya bil- dirilmiştir. 2 — Chamberlain Hitler ile devam eden mahrem muhabereleri neş- retmek sırasının gelmediğini söylemekle beraber Hitlerin İngil- tere İle sürekli bir anlaşma yapmak ve Lehistan ile “ihtili süratle halletmek istediğini, İngiliz . Alman anlaşmasının Le. histan ile olan ihtilâfların hallı tarzına bağlı olduğunu, çünkü İngiltere ile Lehistan arasınd iç ni, faket İngilterenin her ihtimale karş hazır olduğunu söylemiştir. 3 — Belçika Kralı ve Holanda Kraliçesi, Avrupayı buhrandan kurtar. mak üzere tavassutta bulunmıya hazır bulunduklarını İnigitere, Fransa, Almanya, İtalya ve Lehistan hükümetlerine bildirmiştir. 4 — Avrupada» uskeri tedbirler almıyan bir devlet kalmamış, Avru pa meinleketleri, aşağı yukarı yarısı hudutlarını kapamıştır. Almanva - Fransa hududu tamamiyle kapanmıştır. 5 — Sovyet Rüsyanın, Avrupada vaziyetin vahamet peyda etmesi ü, zerine sürprizlerle karşılaşmamak için Avrupadaki hudutları ü- zerinde askeri tedbir almıya lüzum gördüğü bildiriliyor. 6 — Macar hükümeti memleketi müdafaa için tedbir almıya vermiştir, 7 — İtalyan gazeteleri büyük şehirler halkını ihtiyati tedbir olmak Üzere, çocukları geniş yerlere göndermiye davet ediyor, karar