13 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

İTJIŞ POLİTİK | A manya ve üç Ukranya Polonyanın, öslNvakya Parça- handıktan sonr Oucaristime hudüt andaki mrarı İki gün Polony a Mebusi komşusu oli Nn manası, lisinde 1 mecv yından Nud Tey #arafundi leneti bir nutük De anlaşılmıştır. Nudrey 'bü mütkün: da Polonya (Ukranyam için idari muh tariyot İstedikten sonra Gemiştir ki tdudun Gbür tarafında — bir ekkül etmiş ol- an Ukranya, tahmin edileceği gibi, geçenlere ika- dar — Btulo udiyle — muruf e- lup da bugün Karpatlar Ukmatıyası İsmümi wlun ve Slovakya ile birlikte Bohenyaya bir federasyon ile bağlı olan *momlekettir. Eski Çeköslüvük- yanın parçalanmasından sonra orta Avrupada meydana gelen yeni vazi- yet, Polonyanın işine elvermemiştir. Çeköslovakya yeni baştan — kurü- arak üç kısımdan terekküp etmek üzete bir federasyon ölmüş ve Al. Mmanyanın siyasi ve iktısadi nüfuzu altına girmiştir. Yeni seçilen cum- hürreisi, Çekçelcakyanın Almanya - n kürgı takip edeceği siyaseti izah etmek için: Birdefa hartaya bakınız, Al - manya ile münasebetlerimizin no © labileceğini anlarsınız. Demiştir. Filhakika —Almanya ile yeni Çekoslcakya arasındaki müna- sebetlerin bundan daha beliğ bir | - —eamaa O L — a e e (ANADOLU) Meelde ılan seçim, Almanların büyük zaferile sona erdi Almen matbuatı, Memelin bir an evvel Almanyaya iadesini istiyor. Lit- vanya, askeri tedbirler aldı. İngiltere ve Fransa müdahale ettiler Berlin, Litvanya nümayişler Doktor V muş ve apmışlardır. man, beyanatta bulun- Memelin Almanyay d ol haksız olarak on beş Almanyadan ayrıldığını $i duğunu, denberi lemiştir. n haberlere Litvanya me ni bir vali tayin etm keri tedbirler alarak, altı ay ve aa- |dola; için ür-İarasında bazı hüdiseler 12 (Radyo) — Memelde fi idare ilân eylemiştir. yhine binlerce .-Urııaı.* Berlin, 12 (Radyo) M İduğu gi nelde ol. vanya apeydadoda, I zübitası râfından tazyik edilmiştir. askeri kumandam, & stan askeri kuvvetler İste. yda, 12 (Radyo) sile Litvanyalılarla — Almanlar olmuştur. ve aakerleri, Almanlar ta- y Memel ve Konasta olduğu gibi bura- da Ga üniversite talebesi, yarın ak-< şama kadar devam etmek üzere goerv pmuştır. Talebe, bü gece —Alman- ları protesto için büyük bir miting akdetmişlerdir. Memel, 12 (Radyo) — Seçim, bu- tir. Alman listesi, tam zafer kazanmıştır. Seçime, hal- kin yüzde doksan beşi iştirak eyle- mi B. Lütfü Dün Manisalılarla vedalaşarak İstanbula döndü. Manisada Manisa, 12 (Telefonla) — Manisa-İçok samimi geçmiştir. blarin vetlalaşmak z cumartesi akıamı İstanbuldan gel olan &abık valimiz ve lâhik İstanbul valisi Lütfi Kırdar; dün, hükümet dairesin- de bütün memurlarla ve parti merke- zinde partililerle ve dalaşmış, öğret. Mmenler tarafından sazt 16 Ga şerefle-' rine verilen çay ziyafetinde bulun de ile izahı mümkün değildi. Şimdi|,, Almanya bu Çekoslovakyayı hima- yesi sitima almış bulunuyor. Alman- ya yaltız Bohemiyanın değil, Slovak. yanm ve bilhasan Karpatlar Ukran- yaşının hamlidir. Hatta Çekoslo. vakya konfederasyonunu teşkil eden üç memleket arasında Almanyaya en gok yakınlık gözteren Karpatlar Ukraanyasıdır. Karpatlar Ukranya- s, Karpatlardan başlayıp ta Kara- deniz sahillerinde nihayetlenen bü- yük bir Ukranyanın kücük barca- . Bu Ukranyalardan biri, Polon yada, İkincisi de Sovyet hudulları içindedir. Bu vaziyette Polonyanın Kürpatlar Ukranyamı nümı altında ayıı bir varlığa neden razı olmak is- temediği anlaşılır. Karpatlar Uk- ranyası, Almanyanın elinde diğer ild Ukranyada tahrikât yapmak için mükemmel bir faaliyet merkezidir. Esasen Almanyanın Ukranya hak - kındaki emelleri, yirmi sene evel ya- pilan Brest - Litovak sulhu siraların- da belli olmuştu. Fransa ile İmzala- dığı anlaşma ile garptaki hududtları nın niha! olduğunu kabul eden AL matya, şark ile meşgul olmak kara- nadadır. Ve anlaşılıyor ki Ukranya da Almanyanın en büyük faaliyet aa-; hasını teşkil edecektir. Gariptir ki Almanyanın eski Çekoslovakyayı yıkarak orta Avrupada heyemonya kurmasına dört senedenberi Polonya yardım etmekte idi. Polonyanm ken. di menfaatlerine aykırı olan bu va- ziyeti izah için bir çokları, iki devlet arasımda şarkf Avrupayı aralarında paylaşmak için çok şumüllü bir an- laşma yapıldığımı iddia etmekte idi- ler. Güya bu anlaşmaya göre Alman ya koridoru ve bazı Baltık memle- ketlerüni adaenk. Polonya da geri ka- lan Bultık memleketlerine Ukranyas! yı ilhâk edecekti. Alman: arasında böyle bir anlaşma Mevcut olmadığı şimdi anlaşılmıştır. Münih anlaşmasından sonra Polon- Yabiri paslf yardımından da müstağ- ni kalan Almanya, şarkta genişleme Sipasetini tatbik etmeğe başlamışlar. Ve Çekoslovakyadan sonra — otmak, İstediği lk adım kendisini Polonya İle karşı karşıya getirmiştir. Franaa- hın şark ve orta Avrupa ile alükası devam ettikçe Polo için polltika Manevrası yapmak kolaydı. Fakat Pransa şarktan sökülüp — atıldıktan, Sohra manevra pek ziyade zorlaşmış., hır, Çekoslorakya Almanyanın nüfu. Zu altındadır. Macaristan, Rütenya- tin Hhakını tersin için yapılan Y dımdan dolayı Polonyaya karşı mü- taşekkir olmakla beraber, bu teşeb- Vlls bir netice vermedikten sonra Al- Manyadan çekinmektedir. Romany'a, sus sebeplerle Rüten. na ilhakını hiç bir. söyleveler vererek, B. Lütfi Kırdarın ayrıldığından mütevellit te. essürlerini ve sabik v n Manisada uyandırdığı sempatiyi tebarliz ettir - mişlerdir. B. Lütfi Kurdar, bu söylevlerden mütehassis olanak şunları söylemlet'r : — Hakkımda gösterilen yakınlık- tan dolayı son derece ekkrim. sük giletan Yapçın, MÜt diniz. Buna nâasıl mukabhele edeceğimi bilemiyorum. Tesssürüm, söz söyleme-, me mani oluyor. Sizden ayrıldığımdan dolayı çok müteetesirim. Yaz tatilinde İstanbula gelir ve ve- ni aramaz, yöklamazsame müteessir olurum. Kültür ve inkılâp harekı Jıırıı br iz Öğ naslığını, allem ve çocuk. larım değil, torunlarım da minnet ve gükranla anacaktır.> Ziyafet esnasında, çok samimi hastrhaller olmuş ve satık valimizin esorlerinden olan İisenin, gelecek yıl İçinde Mmşasına başlantecağımı, kültür; dürektörü B. Dütfi Kırdara tebşir «t- Miş ve partinin, cumhuriyetin 15 inci gal dönümü münasebetile —neşrettiği broşünden imxulh birer edel ü Tetmenlere verilmesini, sabık den rica etmiştir. B. Lütfi Kırdar, bu Ficdyı mentmiyetle kabul etmiştir. Akşatı saat yirmide, sabık valimiz şerefine 150 kişilik bir ziyafet veril- miştir. Burada da, vali vekili B. Şev- Ki Birsel, Turgudlu kaymakamı R. Salabeddin, Bapo reisi B. Kümil ve daha bir çok münevverler süylevler vertmişler ve B. Lütfi Kırdarın Mani- sada bıraktığı eserlerden ve temin et tiği #ermpstiden bahsederek, ayrıldı. dandan dolayı tecüsür — duydüklarıni beyan eylemişlerdir. Ziyafet aat bire kadur sürmüş ve it her m ede Almauya ile arasın- da ihtilâf çıkabileceğine ihtimal ve- Jmesinden bile alınır. Bu zarluk içinde Polonya, Ukranya Meseleşine karşı ayni vaziyette olan Sovyet Rus- yaya yanaşmıştır. Pilhakika Fransa- mm şarktaki alâkaları baki kaldığı ve eaki Çekoslovakya da mevcut ol düğü bir zamanda bu Savyet « Polom-! ya yakınlığı çok şumüllü olabilirdi. Fakat Polonya eski Çekoslovakyayı yıkmak İçin elinden geler her — şeyi yapmıştır. Ve bu direk yıkıldıktan Bonra şimdi büyük Almanyanın â-| Barlığı Polonyanın üzerine çökmüş-. tür. Polonya bu tazyik altında BSov-| yetlere dayanmmıştır. — Filhakikae bu, bugün Polouya için takip edilebile- cek yegâne yoldur. Fakat böyle olu- şu, yani açık bir yol kalışı dahi Po-i lonyanın siyasi vaziyetindeki — zâfı tebarüz ettirmektedir. A $. ESMER B.|bula hareket etm Kırdar tasarruf haftası R. Lütfi Kırdar, subehleyin hare- ket eden Bandırma ekap İstanyonda bin la köylerden gelen Jakurlanmıştır. Bütün vilüâyet halkı, çalışkan vali: sindan ayrıldığından dolayı — tecadür düyarken, yeni vazifesinde de muvaf- k olmazını temenni etmiş ve ken- ini bu duygularla uğurlamıştır. Manisa, 12 — ('Telefonlap — Yeri Mallar ve tasurruf — haf buğg Malkevinde törenle açılmış, söylevler verilmiştir. heyetler turufından Berlin, 12 (Radyo) — İngiliz ve Alman sefirleri, bugün hariciye ne- zaretine gitmişler ve Memelde baş- gösteren hâdiseler üzerinde hükü- metin dikkat nazarımı celbeylemiş- lerdir. Berlin, 12 (Radyo) — Alman mat- busti, seçimin aldığı neticelerden bahsederek uzun makaleler yazmak- ta ve Memelin bir an evvel Alman- 'aya iadesini istemektedir. Millet Meclisinde İhtiyat zabitleri kanununun 4 üncü maddesi değişti. Şürayı Devlet kanunu da tetkik olundu. Ankara, 12 B. M Meclisi, bugün toplanmış, İhtiyat za- askeri memurları: unun 4 ünecü maddesinin — de- esi hakkındaki kanunu mü zükere ve kabül etmiştir. Bundan büşka gümrük tarifesi kanununun VB6 ancı maddesinde yazılı tazyik ve y temyi edilmiş ve metre — mikâbı üzerinden gümrük vesmine tâbi tu- müş olan gazların zarflarının da gümrük resminden muafiyeti lâyiha- sı müzakere ve kabul Bilâhare Şürayı Devlet kanunu lâyi. hasmım müzakeresine geçilmiş, söz alan Manisa mebusu D. Relik Şev- (Hususi) Tayyare Piyangosu — Baştarafı birinci sahifede — 15 bin lirm 21762 numaralı bilete düşmüştür 10 bin lira 16445 mumaralı bilete isabet etmişlir 3 bin lira 32995 numaralı bilete düşmüştür Bin lira kazananlar 11550 24597 38275 14516 Beşyüz lira kazanan lar: 37601 17853 27588 28194 27199 7163 20074 37587 37898 39247 37715 21754 21244 7108 10955 1871 32418 2179 4383 10164 12710 13295 27677 28857 31284 32861 34906 38539 12248 200 lira kazananlar 31751 75365 3020 286411 5021 1154 6357 38455 29672 23779 23538 36374 14720 14619 35513 13279 17293 10996 21819 33517 18524 30506 7902 34191 33845 35762 5710 5179 18919 1526 3699 8575 9582 13536 13858 14515 15494 15713 17571 17756 17825 18379 20157 20647 25229 25737 25952 27656 28638 30266 315397 34782 35807 36868 37407 37547 38871 39466 39730 100 lira kazananlar 6793 17901 5329 17168 34800 39408 25490 6565 23535 35442 26562 26452 17452 10938 27917 25601 4504 5915 16533 5326 7873 8732 19420 16406 34246 14232 8730 29485 19115 7195 39687 5155 28628 22759 4141 37640 32059 31085 39691 33609 14967 27495 27910 30234 12276 33177 30749 12967 33451 28508) 220 230 266 329 2588 4134 6320 6748 7936 9415 9765 10461 11608 12112 12664 14287 14394 16471 16947 18465 20526 23461 24320 25286 25390 25943 26659 26826 28317 31013 31391 31610 31682 32740 33060 33268 35477 39891 36805 36862 37005 39563 50 Tira 190 1637 3423 4201 5648 7130 7635 45 1330 2194 3710 53B3 6558 7507 8250 9496 10187 N674 12829 13424 14343 14866 16505 17287 18530 19708 20230 21162 zı8ır 162 1392 2611 3851 5434 6686 7575 8346 9705 10457 12374 12896 13548 14449 14899 16633 17368 18747 19921 20423 21188 21920 752 2068 3433 4682 5799 7165 7744 8419 9317 9357 9979 10133 10279) 10604 TOZ9DL DDT 46) 12509 12677 12741 12974 13143 13231 13726 13999 14298 14638 14694 14760 15393 15679 15683 16810 17027 17232 17637 18153 18394 18901 19410 19452 20012 20029 20125 20514 21070 21076! 21197 21513 21799 22105 22414 22693. 949 2138 3541 5004 6226 7222 7784 olunmuştur. ; 34025 343B8 34983 35427| ken İnce, bu lâyihânın ehetemiyetine: işaret ederek tetkikine müsaade ve- rilmesini söylemiş ve müzakeresinin içarşamba günkü içtimaa bırakıl v stemiştir. Meclia, bu teklifi kabul etmiştir. Çarşamba günü tekrar top- lanılacaktır. Bükreş, 12 (Husust) — Romany ile Almanya arasında, bursda müte- addid eh Ha a momik | anlaşmaar — İmze- Bunlardan hiri 4lering an- taşmasıdır ki, buna göre, Romanya İhracatının yüzde otuz seşi Almün- yaya, idhalâtmın yüzde ellisi de Al- — Baştartıfı 1 inci sahifede — dü. Milli iradenin kaynağı olan ebe di Şefimizin her işte olduğu gibi mil. H iktızad ve tasarrüf ce rehperlikHleri mevcuttur. dilerinin ziyaı hicranı celsemizi açıyoruz. mmak, Atatürkten bak- katipek hepım iz tçin rahi bir ihtiyaç. te, Fakat bu muazzam varhık hüzu-' runda söz söylemek kadar güç bir şey tasavvur olunamaz. Bitçok güzi- de hatiplerimiz, birçok değerli şair- lerimiz hislerine revaç vermek i söz aldıkları gzaman bu muazzam küdretin karşısında mutlak bir su- rette aciz duymuşlardır. Bu arka- 22700 23772 24718 25455 22822 22899 23175 23434 24229 24353 24444 24576 24924 25087 25241 25409 25514 25535 25789 26044' 26074 26265 26311 26371 26438 26497 27344 27990 28162 28187 28320 28660 28772 28811 28861 29078 29247 29255 29380 29404 29518 29796 29960 29986 30071 30143 30178 30299 30425 30702 31299 31476 31633 31852 31998 32019 32116 32195 32321 32399 32427 32575 32702 32932 32993 33573 33648 33881 33970 34157 34401 34455 34480 34486 35151 35744 36035 36105 36316 36523 36525 36534 36689 36911 37151 37314 38339 38344 38855 38901 38910 39080 39111 39381 39406 39668 39913 35897 20 bin lira mükâfat kazananlar 8493 28618 787 4951 5559 BIS7I 21972 5705 16031 12295 550 5783 29336 2509 22812 34327 11179 1443 21234 4225 6690 31392 32580 3789 1187 11870 21212 15195 9381 19698) 34910 25199 37146 22308 12475 2734 3508 22449 6977 9332 10 bin liralk mükâfatı 17129 Humaralı bilet kazanmıştır. daşlarımızın kudretsizliğinden, liy katsizliğinden değil bu muazzam| varlığın hörkes karşısındaki hariku lâde tecelilaindedir. Bendeniz de A- Son dakika Fransa Tunus'a bir Kol ordu gönderdi Paris 12 (Radyo) — Bugün, Li- İyon ile Niste ve sair bazı şehirlerde şiddetli nümayişler » Burada meçhul asker â- bides önünde yapılmak - istenilen, mitinge hükümet — müsade , Paris 12 (Radyo) — habare göre,| meşhur. /dan general (Moren) , bir hafta ev- Tunusa gönderilmiştir. Mlıı yapmağa — başladığını Paris 12 (Radyo) — Hükümet, Almanya - Ticaret ve Klering anlaşmasi dün iki taraf arasında imza edilci içindeki ilk| 18 BHirinei kâhün SALI 1B3A İnönü — Baştarafı birinci sahifede — leyip not en sonra otomobil ile Bartını toşri Ganlı tezahüratta bi larla dolu caddeyi y ler ve kaymakamlık ımda muhte- Hf mamleketlerden bir çok Bartınlıları dinlediler. Phtiyâaçları hakkında sualler sordular ve not aldılar, Saat 11,80 da Bartın erini bekliyen mı a boğazına ya olarak Weçti. Himanında kenı Bar binerak geldiler. Ve açıkta tefinde bulunatı Bavârana ya- tına geçtiler, Bir çok motörler Ral eumhuru hamil mötörü takip ediyor- du. Suvarona yalı aat 18,80 da Zon. guldağa Mmüteveeccihen ha t etti. Zonguldük, 11 ÇALA.) — Anadolu Ajansının hüsusi muhabiri bildiri « yor: Reisicumhbur İsmet İnönü saat on altıda Savarona yatı iİle Zonguldağ teşrif buyurmuşlar ve rıhtımı, sokak ları dolduran halkm alkışları ve can- dan tezahürlerile karşılanmışlardır. İsmet İnönü doğruca vilâyet konağ 1 na gitmişler ve orada Zonguldağın ihtiyaçları ve amelenin geçifsi hak- kında — etrafh — malümat — aldıktan sonra aast 19 da trenle hareket etmiş. lerdir. .: Ankara, 12 (Telefonla) — Cum- hurrelsimiz İsmet İnönü, Karabükten Çankırıya doğru seyahatlerine devam etmişlerdir. Cumhurreisimizin, Çanlarıdan dağ- Tuca Ankaraya hareket etmeleri kı v. İvetle zmühtemeldir. Romanya manyadan yapılacaktı Mevcud ticaret anlı asınaâa Muh. zam olarak imzalanan bir protokola göre da, Almanya Roma 4 ,bin vagon Buğday ve 20 masır alacaktır. Bu anlaşmalar |Teşrinisani 9938 de Meriyete girmiş telâkki edilecektir. Tasarruf haftası Ttatürk hakkında hissiyatımı ifade et- mek için bu mutlak aciz içerisinde. yim, Yalmız kendilerine katşı gere iyde bir toplantıda hlssiyatımı WKa- de ederken demiştim ki: ÇAtatürkü sevmek her Türk vatan- perveri içön mülli bör ibadettir.) Bendeniz bağün de huzurunuzda bu ebedi Şefimisin — halâskârımızın, kahramanımızın her türlü üstün va- sıfları catmi olan adamımizin Yü nevi huzurunda eğilerek bunu tek- rar ediyorum : Atatürk seni sevmek Türk mülleti için MÜllt bir Hbadettir. «Sürekli, şiddetli alkışlar.> Büyük ebedi Şefin bize vedlam olan vejim Üzerinde durmak en bakit fârz olutabliecek usulleri üzerinde dahi büyük dikkat ve tayakkuzla va- zifemizi yaptmak €a önemli — işimiz- dir, Ulusal ekonomi ve artırma — kuru- munun tam zamanında ve yerinde vazifesini ifa hususunda gözterdiği dikkat bilhassk takdirlerimizi mucip olmuştur. Rejitnle tesis eden ve Ke- malist rejimin an'anesine dahil olan her hareketi bütün küdret ve kuv- velile muhafaza etmek her namuslu Türk gocuğu için borçtur. Ulusal eko- nomi ve artırma kurumuna karşı şu dakikada bu yüzden duyduğum tak- İldir ve şükran büyüktür. İçinde bulunduğumuz sene - diğer senelere nazaran bize yeni terakki hamleleri kaydetmiştir. Ülüsal ekönomi kurumunun Üze- rine aldığı vazifelerden birisi, mem- leket dahilindeki tasarruf harektini revaçlandırmak keyfiyetidir. Bu nok- tada ifa ettiği hizmeti tetkik ettiği- miz zaman iatatistiklerimiz — dalma terakki feyzi kaydetmektedir. Ben- deniz bunları huzurunuzda rakamla ifade etmeğe çalışacağım : 1937 haziranında 277 milyan lira. ya buliğ olan tasarruf mevduatımız (tasarruf mevduatı dediğim zaman 'Tunusta seri tedbirler almış ve Ltb-p küçük ve büyük hesabı carileri de yılıudıızlınnıbıkokıd ei alıyorum.) Bu sene Cumhuriyet met- — Devamı & inci sahifede —