20 Mayıs 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2
Tiyatro eserine, aktör ve marangoza dair Tiyatre eserit muhtavamısı » karline demiyelim * muhatabına veriş tar- sin aki busvsiyet ile bikâye, roman ve mihayet şiir gibi edebi yekillerden aya mış, kendine mahmıa bir incelik kazanmış bir vaa'at nevidir? Tiy Co eserinde muhteva, muhataba giderken, muhataba — varırkom sak. e ve aXtör gibi diğec Lir ven'anın da yardımcı tezahürlerine ihtiyaç gör terdiğinden bu muhtevenin müydana getirilmesinde, işlenmeslüde, orlaya çır kanlmasnada daha başka bir herap gön ödünde tutolur, Tiyatro — muhattiri yara uği sehüe rezlitesinde bizlm gözlerimizin önüne koymağa — hasırladığı #teriai, bu hesaba uyerak, sahoe ve aktörün yardımcı ve tamamlayıcı teza- bürler ue eserinin muhtevanacın icap etliği yek i vererek meydana gelirir. yi bir şekilde sahmede göstermek en. d gee le çırpınan muharrir, ettiği yerde kendisi çeutar ve eserinin - ta. matalanışını akıöıön hazeketlerindeki belâşate bırakır. Bu hareketler müsk Hifin kurduğa mlsbetlerde ve derecelerde tahakkak ettiği tekdirde muhteva.: Ha Sühüec realitosindeki canlanışı tamam ve mükemmel olur. Demek hi müellif eterinin tamamile canlamışı için dekör, tenk ve ak sesuvar ile birlikte ve billkasin aktörün yardımcı — tesahürlerine ihtiyaç his setmektedir. (Bunlar ve bilkassa sonuncusa elmadan bir tiyatro everini ba- kdkt masanoda kavramak ve düymak işi hayli güçleşir.) Fakat müellif ak. Wörün ba yardım tarsını ve yeklini de gene bisaet kendisi tayin eder, Çün. kü bir eveci ea iyi kavrayan, o esveria bizsat müellelifi olduğu gibi, onun mabtetanıni harici Gleme, muhatapların idrakine nakil işindeki harekot tar- nvo hereketin ulsbet ve derecesini de iyi olarak çizen de gene müelb O halde aktör müsllifi nerede, aatıil, hangi nisbet ve — derecelerde ta- —Uılııgı ancak müellilten öğrenebilecektir. Ve vazileslai i; bil mmesi için ancak müsllifle mahdat kalacaktır. ESr Fakat aktör bunu nesl öğrenecek? İşte burada aktör, işitla en göç taralile karşılaşmıştı. Çünkü müellif, hendisine sazskaten göyle, çöyle yaparsan vezileni başarırsın dememiştir. Müellit hareket sahasını, önua - fasliyetinin hudadlarını, — rengini, şeklini tamamile göstermiştir. Fakat bana, bütüc eserin içine yayarak, da- fılarak, gizli, çok gizli bir yekilde irse etmiştir. Banu mubtevanıa umum? havasındaki toyyaliyeti, kıl kadar ince ihtizazları içinde saklamıştır. Aktör, ihassasiyot ve seküsile bunu müsllifin, mabayyilesindeki bakikt — buutlarile kavnyacaktır. Ve kendi hamasiyet ve sekâmmı bu buutların içine sokarak #serin harici âleme, muhatapların idrakine geçişladeki müellif i tamamlayıcı velünü, ba buutların kendisine verdiği İmkâalar derecesinde (la edecektir. Ne birae eksik, ne de birsz fazla olarak. Peki.. Akiöe ba işi kattıyamaztı; hâssasiyet ve zekâs müellifin ket. disine çisdiği sahayı epeyce erkedemes, fen'iyetinin budadlarını, reugini, geklini müsllifin muhayyilesindeki hakikf baatları ile'anlıyamazsa ne olur? Ö saman aktör için iş basittir. O; bu takdirde kendi de- farkına van astdan » esasen mücllifin kendisine çisdiği sahayı da anlamamışlır - hare. kel sahasını ve faaliyet hududlarını keadi kendine kendi kafasındaki buut: Vet te ülabotler tahtında inşa eder. Rrerin harief üleme konuşu da © sa- man büyle bir İiaşa ile meydana gelen buatların ve nisbetlerin imkânları derecesinde olur, Fakat muhteva müsllifin kafamadaki mublera — olmaktan da çıkar. O zaman bi eserde müellifin yarattığımı değll, aktörün ikame ettiğini seyrederin. İ.,klhıkılmıılııllııh.y&—ııt-gıı ma denir eranmı bik mayla, Ve İstanbul Şehir tiyatrosu ertistleri içinde böyle artlet veya (ma> var mu, yüıdo—hd—l—ıw (Bü işlen ea iyi aü vtejleteleri calamın- kususesaluk ve meükeşen merilik AeeeedeA egt — v —’-——_»ımuau—.mınumm detken Mahsinin ba çeçit artist olmadığını anlatmak istemişti. Bahri Savcı Felâketzede- lere yardım Kırşehir ve Yozgad hareket- zedeleri iane miktarı, —Hilâli- ahmerce dün akşama kadar şöyle tesbit edilmiştir: Lira K. üzüm kurumu ve fuar Kars Vilâyeti ayrıbir gpaviyon yaptıracak 'Tariş Üzüm Kurumu 1938 İzmir fuarına da iştirake karar wermiştir. Üzüm Kurumu pavi- K Burla biraderler mü- yııı genişletilecek ve bu pa- || , rasosi memurları. — 20 Üzüm suyu, teksif edik || Şakrü Cevahirci. 104 üzüm suyu, şarap, taze ve |Ü Etibba odası vasır kuru üzüm ve incir satılacaktır. tasile toplanıp sek- Fuara mabsus zarif ambalâjlar (| , .rer Bay Mustafa hazırlanmıştır. Bu ambalâjların | Gençülgen elile. 47 50 üzerlerinde ( 1938 senesi İzmir | Bi cün toplanan 717 50 fuarı batırası ) yazılı olacaktır. (| binkü yekün 20109 76 Paviyonun bir tarafında Üzüm | n mi yekün — 20187 26 Kurumunun — seçeceği — işçiler, Üzüm ve incir işliyecekler, bu suretle mahsullerimizin ne ka- Vilâyet daimi encümeni, öğ- Hususi idare binaları ANADOLA — Başı I inci sahifede — Reyhaniye Halkevinin — faal azasından Rilat Bahri Bahadır büro reisini gözü önünde ce- reyan eden bu vak'a karşısında hârekete geçmeğe davat etmiş- tir. Fakât reis Fransız zabitine müracamt — olunmasını tavsiye etmiştir. Bu fasl aza asıl şıkıyetlerıııı bu zabitten olduğunu sö * ce reis Husu, mahkeme müd- deiumumisini haberdar edece- ğini bildirmiştir. Kendisine müracsat olunan Fransız zabiti iş işten geçtikten sonra icabını yapacağını söyle- mişse de müntehipler artık bu hareket karşısında mutaarrızlar tevkif ve teczye edilmedikçe rey veremiyeceklerini bildirmiş- lerdir. Yüzlerce köylünün ayai vazi- yette olduğu kat'i surel eyid ediliyor. Başlarından sopa ile yaralanan Mahmut Gence, Malr mut Hallo, Hasan, Mehmet ve Musa oğlu Kürt Aliyi kanlar içinde bizzat gördüm. Yaraları hafif olan diğerleri köylerine çekilmişlerdir. Buna rağmen tescil musme- Tesi karşı taraf için devam edi- yör. Tekerrür eden bu vaziyet- ler karşısında Yunanlı ve Sırplı azanın istifa ettiklerini duyduk- sa da tahkik ve teyidine imkân bulamadım. Hâdiseleri izam ve dramatize etmiş olmamak ve efkârı umu- miyeyi telâşa düşirmemek için ısrarla kaydedilen vak'aları dahi bizzat tahlil ve tesbit ederek kanaat getirdikten sonra Türk tikân umumiyesine arzetmek. Ve yüleme di yan eei Famar Berm— eden tazyik ve tethiş hareketi ile hergün yüzlerce müntehibi Türk listesinden silmek suretile maksatlarına yaklaşmak oldu- gunu göremiyorum. Bu vaziyet karşısında Türk listesinin hâlâ başta gitmesi ancak Türk ekse- riyetinin pek çok kahir olma- sından ileri gelmektedir. Fakat bunun ne zaman ve ne dere- ceye kadar mümkün olacağı artık kestirilemez. Taki manda idaresi ciddön tesirli ve hak- kaniyetli tedbirler alsın. İskenderan, 18 - (AA.) — Anadolu Ajansının hbususi mu- habiri bildiriyor: Olliva gazetesi mecburi me- zuniyete sevkolunan Aliye mü- dürü Hasan Cebbarenin yerine Maliye — müfettişlerinden Hanri Rad ve tekaüde sevkolunan Rasimin yerise Antakya Naha mühendisi Kesisyanın vekâleten tayin edildiklerini yazıyor. İskenderun, 18 (AA.) — Anadolu Ajansının husüsi mu- —— — 0: « .6 aEmam— hıbuı bildiriyor: 15 yaşından aşağı 100 kadar çocuk İttihadı Vataniye ve Us- becilerin tertibiyle Alevi cemar ati rubani reisi şeyh Abdülha- mit Hayyatın evinin penceresi- ni taşlamışlar ve kendisine ağır hakaretlerde bulunmuşlardır. Bugünkü — Oliva — gazetesi “Çocuklar da vatan mefhumunu anlamışlardır., başlığı altında yazdığı makalede çocukların bu hareketini takdir ve teşci et mekte ve ayni çocukların Ha- san Cebbarenin evine giderek kendisini hararetle alkışladıkla: dıklarını kaydetmektedir. Antakya, 18 (A.A.) — Ana- dolu Ajansının hususi muhabiri bildiriyor: Sanseki tescil bürosanun de- Biştirilen reisi Yunanlı Budori- sin İslâm - Sünnt? meselesinde hakikat lehine ittihaz ettiği hat- tı hareketin Arapça gazetelerde filt şikâyeti mucib olduğunu ve biraz sonra da Budorisin tescil bürosundan alınarak komisyo: nun amumi merkezine nakledil: diğini evvelce bildirmiştim. Komisyon tarafından o zaman yapılan tebliğde Budorisin nak- linin Müslüman - Sünni mesele- sile alâkastı olmayıp komisyon merkezinde Türkçe birçok is- tidalar toplanması ve — işin çoğalması ve Budorisin iyi Türk« çe bilmesi hasebiyle yapıldığı kaydedilmekte, fakat ba tebed- dül ile dıleıı Garonun en ya- kın mesai arkadaşı olan Domen- gin Sırıııkl bürosunda Budori- Halkevi koşesı 1 — Evimizin gezi kumtesi Borgamada yapılacak Kermes münasebetile 22/5/938 P: günü bir gezinti tertip etmiştir. Bu geziyo iştirak edecek arka- daşların nihayet 20/5/938 Cu- ma günü akşamına kadar evimiz sekreterliğine isimlerini kaydet- tirmelidirler, Otobüsler -Halk- evinden saat 7 de hareket edecektir. 2 — 21/5/938 — Cumartesi günü evimiz bahçesinde güreş yardır. Bu güreşe herkes da- veilidir. 3.—Evimizin bandosuna daha birçok aletler ilâve edilmiştir. İstekli olanların bando dersi almak üzere evimiz sekreterli- gino isimlerini yazdırmaları. 4 — 20/5/938 Cuma günü saat 16 da Dil, Tarih, Edebiyat ve yönkurulun haftalık toplan- tısı vardır. Fransaya anlatılmak grektir ki, Türk iz- Macarıstan zeti nefsini ve kudretini kendi tarihin- de çok iyi tecrübe etmiştir Delege Garo Atayolu gazete- sine gönderdiği bir mektupta Dumongin Budorise yaptığı bu ziyaretin bir tenezzüh esnasında Müslüman - Sünni meselesine Domeng terafından değil Budo- ris tarafından temas edilmiş ve Domengin ise bu mescle hak- kında delegelerine yalnız Mil- letler kuınııyımıınıın talimat ve- iktila etmiş ktedir. bıluniııhııı bildi Tuvalet yeri isteniyor Namazgâh kahveleri civarında belediyece bir umumi tuvalet yeri yapılmadığı için cadde kir- letilmekte ve bu yüzden civar halkının sıhhati haleldar olmak- tadır. Belediyenin, burada bir tuvalet yeri yaptırması — isten- mektedir. Mısır hükümeti Tayyareciliğe büyük ehemmiyet veriyor Kahire, 19 (Radyo) — Mısır hükümeti, tayyare hücumlarına karşı Mısırın korunması keyfi- yetini ehemmiyetle ' tetkik et- mekte, bunun için geniş terti- bat almaktadır. Hükümet müteaddid yerlerde tayyare istasyonları tesis ede- cektir. Üniversitelilerden bin genç, tayyareciliğe alıştırılacaktır. Japon sefirleri Berlinde konferans akdetmemişler Berlin, 19 (Radyo) — Japon- yanın burı ıe!iıı_ jıponyııın Terinin, burada bir konferans yaptıklarını tekzib etmiş ve alnız Moskova ile Varşova ve ;"ııliıdııı Japon sefaretleri kânının Berline gelmiş olma- ları hasebile bir hasbıhal yapı dığını teyid eylemiştir. Mısır kralı Eylülde memle. ketimize gelecek Paris, 19 ( Radyo ) — Mısır kralı Faruk, kraliçe- Feride ile Eylülde burayn gelecek ve on- dan sonra Türkiye ile Yuna- nistanı ziyaret edecektir. B. Komnen Dün akşam Bükreşe döndü Bükreş, 19 (Radyo) — Cenev- reden İtalyaya geçmiş ve birkaç gün orada kalmış olân Ro- manya “Hariciye Nazırı Pot- resko Komnen bu âkşam şehri- mize avdet etmiş ve istasyonda karşılanmıştır. j :. :::ınîâ::tl:tü:w leden evel vilâyette vali B. Fazlı Kars Vilâyeti, Fuarda ayrı Gülecin reisliğinde — toplanmış, k bir paviyon inşa ettirmeği ka- rarlaştırmıştır. Valinin teftişleri Vali B. Fazlı Güleç, mali y- ha sona ermek üzere bulundu- ga şu sırada kazalarda başlı- diğı mu! nşaat işleri tel- tişlerine devamdıdır. Kuşadası, Bayındır ve Tirede teftişler bi- tirilmiştir. Yakında diğer kazar lara da gidecektir, Özretmenlikten affedilenler İzmir Erkek | sesi İngilizce , öğretmeni B. Rasim Atalan ile , Kız enstitüsü hılzıssihha öğret- meni Dr. B. Sami Salih İçen, d ğer şeri sebebl: muallimlik - vazlelerine devam edemedik- lerinden Kültür Bakanl ğınca " öğretmen kiten Hfedilm şlerdir. husu:i idareye aid âkar getiren bazı binaların kiralarını dilek« hlere ihale etmiştir. Teftiş Vilâyet Jandarma Komutani Binbaşı B. Hulüsi Gür, Torba-» hı, Ödemiş ve Tire kaza daki jandarma teşkilâtını teftişe g.uıiııiı. Atina radyo istasyonu Önümüzdeki Cumar. tesi günü açılacak Atina, 19 (Radyo) — Atinâ önümüzdeki radyo istasyonu, Cumartesi günü resmen ve bü- yük merasimle açılacıktır. Ak* şam saat 9 da, Münakalât Ne- ilk söylevi verecektir. zâreti müsteşarı B. Nıkolopulos TAYYARE Sinemasının Rekor ve zafer haftası bugün 2 büyük filim Girden Bora ve Meyerling filimleri Kahramanı . CHARLES BOYER Ve güzellik ve zarafet timsali: AW ARTHUR fından temsil edilmi; Beyi ıc lhık ve sergüzeşt filimi Tei 'BİERRE RİCHÂARD E HAYAKAVA Tarafından büyük bir kudıet ve ıılihı etle temsil edilmiş YO ş IVARA Sevenlerin ve sevilenlerin romanı TEGÜUNİ İTOURNALIL elT Ayrıca: PAR Yn 3,10 ve 7 d : Yaşıvı Saadet gecesi $ ve 9 da Matbuatı Macaristandan alı: nan yerlerin geri verilmesini istiyor Buüdapeşte, 19 (Radyo) — Ma- caristan matbuatı, sulh muahe: desinin bozulması ve Macı tanâ âit olan yerlerin kendisin iade edilmesi lâzımgeldiğinden bahsetmekte ve bunun için uzu makaleler yazarak zorla kabul ettirilen muahedelerin hükmü kalmadığını ileri sürmektedir. Fransa erkânıharbiyesi Cumhuriyetçi İspan- yaya yardım edilme" sini kabul etmiyor Paris, 19 (Radyo) — Fransa Erkânıharbiyesi, Fransanın, cum- huriyetçi lıpınyıyı yardım edil- mesi hakkındaki teklife red ce- vabı vermiştir. Fransa Erkânıharbiyesi bün- dan evelki kabinenin ayni şe- kildeki teklifini de kabul et- Memnişti. Fransız kabinesi Dün toplandı Paris, 19 (Radyo) — Fransız kabinesi, bugün Başvekil Dala- diyenin riyasetinde toplanmış ve parlâmentoya verilecek olan yeni lâyihalar etrafında müza- kerelerde bulunmuştur. Miron Kristea Varşovaya gidiyor Bükreş, 19 (Radyo) — Ro- manya Başvekili Miron Kris- tea, Polonya OrRudokı klişeaj Üzere” bugun 'erde hareket edecektir. Tayyareci kadın Basra civarında bir otelde bulundu dell. 19 (Radyo) — Tay- yareci kadın madam Doyero, Basra civarında bir otelde bu: lunmuştur. Madamın, başladığı rekoru kırdıktan sonara Basra civarında yere inmeğe mecbur kaldığını söylemiştir. Eczanelerin bir haftalık nöbet günlerini gösterir cetvek Pazartesi: Kemoraltında Şifa; Güzelyalıdı Gözelyalı; Tiülkükte B. Faik; — İld- çeşmelikte İkiçeşmelik; Alsancakta B. Easd, Ayvaklada Halk. Salı: Komeraltındı Şifa; Karantinad B. Eştef; Kemerde Kamor; âleam cakta B. Ahmed Lütfi, Eçrefpaşadt Eşcefpaşa. Çurşamba: Başdurakta Sılkhat; — Karataytı B. Habif, Tükilikte Yoi İsmisi İrgatpazarında — Mer — Güzelyalıda Vırıovıyı || da B. Eşrek Kemerde Kameti Cumartesi: — Başdurakta — Sıbılat; [uıd" lıulpud- Eçrefpaşa. Pazar: Komeraltında HiâL Karatanşt B. Habif, Keçecilerde Yomi İzgetpazarında Anci.
