19 Mart 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 7

Sahile » 7 Vercüun kalesi Yazan: Fransız uklııılıırp kaymakamlarından Gökten ölüm yağıyor Jorj Londen Paris yolu tehlikede.. Almanlar bazı istihkâmla- rı zaptettiler ve bir Fransız kuvvetini çevirdiler Almanlara karsı nası! ANADOLU durdu? Türkçeye A, Kâmi Oral Saat 5,40, 14 üncü fırka kw- mandanı, telefon başında: — Sol cenahımızı takviye ediniz. Ön saftaki — kıtaatımız Karıştı. Nazik dakikalar yaşıyo- ruz. Topçumuz neden susuyor? Diye soruyor. Vaziyet çok müşkül.. Ordu- muzun manevi kuvvetini düşü- nüyorum, Mezonvo işgal edilirse vay halimizel, Duomon istihkâ- mâlı, hiç tutunamıyacak ve bu takdirde de, korkarım ki, Paris yolu, düşman kuvvetleri için açık kalacaktır. Cebel bataryaları, emir alma- dan ateşe başlıyor. -Ateş mü- #ssir oluyor! Fakat, düşmanın ileri harekâtına mani olabilece- ğimizi zannetmek âdeta hayall. Saat 5,45. 14 üncü fırka ku- mandanı, cebel bataryalarım» zın isabetlerini telefonla bildi- riyor ve ilâve ediyor: — Cebel bataryaları ateşe devam - etsinl Bu suretle, sol ceaahımızda açılan rahneyi ka- patmağa muvaffak olacağız. Kumandanım, hemen telefona l—yu ve cebel bataryaları kumandanına variyeti bildiriyor. Toplar, ateşe devam ediyor. Mu- valfakıyet aşikâr. Fakat, bize gelen haberler, 14 üncü fırkânın sol cenahında açılan — rahne, kumandanın bildirdiği şekilde ohıııyıtiı değil, wıı geniş- tir, Bununla beraber, nıı sonra - tehlike zail '——ııı;ın-m lllııl' .—âı hçıııı bllıııcılrlul.. Alman topları, cebel batar- =ıııııı âteş açmağa başladı. ler, bataryaların mevziini aşiyor! Ortalık sallanıyor! Top tarrakalerlnln akisleri tarif edi- derecede — şiddetli.. Topçu ateşi, gittikçe güçleşi. — Yor. 37inci fırka topçüsu da “atöşe iştirak etmeğe başladı. — Toplarımızın sesi, çabucak an- ıyor. - Samt öğleden evel 6,10, bü- tün telefon merkezleri, süvari mın. şiddetli bir fâaliyet — <"Alman taarruzu - başladı.., '*t* ineci fırka, (Ermbembua) or- terkettil (Orn) istihkâmr |düşmanın eline geçti. ' inei fırka, S1 inci fırkayı hk"!qı koşuyor. Bu sırada, 37 inci İl!hlın ileri — kıtaatı istikametinde, kanlı bir boğuşma başlıyor. ::ııı—Alı— askerleri, süngü igüye ve göğüs göğüse harb l maksadı - sar htir: S1 inci fırkayı ric'at ettirmek ve (Duomon) un sol cenahında mevzi alıp, sağ cenah'a bulu- nan 38 inci ve 14 üncü fırka- ları tecrid etmek ve bu suretle bir teselsül teşkil eylemek.. Harp, olanca kuvvetile de- vam ediyor. Mensup olduğum 38 inci hır- ka, Dile tepıleııne geçmek için Acele emir aldı. Fırkanın top- . Şü8u Örn istikametinden gelen düşman kıtaatına şiddetli - bir ateş açtı. Düşman bu ateş karşısında biraz sendeledi ve biz, bundan istifade ederek Dile tepelerini tuttuk.. Verdun ordusu kumandanı, Mmukabil taarruz hakkında bizi serbest bikaktı. — Yalaız şunüu *ş"ünı; —e — Bezonvo boğazını, olanca kuvvetinizle — müdafaa ediniz. Düşman ilerlemesin. Aksi tak- dirde Paris yolu, Almanlar için açılmış demektir. Filhakika , vaziyet böyledir. Bezonvo Almanların — eline ge- çerse, Parisi müdafaa etmek imkânı, tamamen münselip olur. Bu - sebeptendir ki, kıtaatımız, düşmanı ilerletmemek için bü- tüm gayretlerini sarfetmekte ve mümkün olan fedakârlıktan asla çekinmemektedir, Kumandanlar, zabitan ve efrad, bir demir kale kesilmiş, Fransız - topraklarını karış karış müdafaa etmekte, Umumi harp — tarihinde kayd- — Başı birinci sahifede — 1 Haziran 1934 tarihinden yani 2395 mumaralı kanunun İmer'iyet mevkiine girdiği tarihten evelki zamana taaliük eden kazanç vergilerine gelince: 'Bu kisina aid tahsil müruru zaman müddeti 755 numaralı kanunun 1038 numaralı kanunla yazılıdır. Bu da (.. Tahakkuk ettirilip de keasbi kat'iyet ettiği tarihten itibaren beş sene zar- fında tahsil edilmiyen kazanç vergisi müruru zamana uğrar..) şeklindedir. Yeni hükümle ara- sında başlıca fark, müruru za- man müddetine başlangıç itti- haz edilen tarihlerdedir. -Bu başlangıç yeni hükümde kat'i- leştiği mali yılı takip eden mali yıl, evelki bükümde de kat'ileştiği tarih esas ittihaz edilmiştir. Eski hükmün mer'i bulundu- ğu zamanlarda veyahud 2395 küne konulduğu tarihten sonra eski zamanlara aid olmak üze- re tahakkuk ettirilmiş vergilerde müruru zaman hükümlerinin ge- ne eski kanuna göre hesap edil-- mesi lâzımgelir. Tarhiyatı ya- pılmamış veyahud kat'iyyet kes- man eski hükümlere tabi tu- tulmuş olduğuna göre eski ka- nuna göre tarhiyatı yapılarak ht'ıyyıt kesbetmiş olanlar da uru zaman müddelinin evle- viyetle eski hükümlere kıyâsen hesap edilmesi muktezi bulun- Mmuşlur. Iktısadi bukran vergisi Bu vergiyi: A — Hiezmet erbabına, B. — San'at erbabı haricin- de kalan kazanç vergisi mü- kelleflerine tarhedilen vergi ol- mak üzere iki kısma Ayırmak lâzımdır. Hizmet erbabına tarh edilen vergilerin müruru zaman başlanğıcının taykininde kazanç vergisi kanununun mer'iyet mev- küne konulduğu tarihten evele aid olan 933 ve daha evelki malf senelere taallük ettiği tak- dirde verginin kat'iyet kesbet. tiği tarihin, vergi 2395 numa- ralı kanunun mer'iyet mevkiine konulduğu tarihten sonra 1934 ve daha sorraki mali senelere taallük ettiği takdirde de ver- gnin kat'ileştği mali yılı takip tadil edilen 64 üncü maddesinde ve 2728* numaralı kanun da numaralı kâanunun mer'iyet mev- betmemiş yergilerde müruru za- edilmiyen bir hamaset göster- mektedir. Ateş hattındaki zayiat, insa- na dehşet verecek derecededir, harp sahası cesedlerle dolu.. Almanlar top ateşine devam ;'_illioılıı. fakat grup ateşi de- il. Saat 7 oldu, haberi aldık: — Almanlar Orn istihkâmla- rını tamamen zaptettiler, Almanların hücumu esaasın- da cereyan balinde bulunan küçük bir dereden geçmek is- tiyen 38 inci fırkanın bir kısmı düşman tarafından ihata edil- miştir. Bu kuvvetlerin âkıbeti malüm: Esir düşmek.. — Sonu var — birdenbire şu Muhtelif vergilerin tahsil müruru zamanı Maliye Vekâletinden vilâyete mühim bir tamim geldi eden mali yılın müruru zamân başlanğıcı olarak — kabulü ve hesap edilmesi lâzımdır. 2416 ve 2728 numaralı kâ- nunlara müsteniden hizmet er- babı haricinde kalan kazanç vergisi mükelleflerine — ilâveten tarhedilen buhran vergisine ait müruru zaman müddet ve baş- langıcının tayininde ise 2416 numaralı kanun 1 Hâaziran 934 29—5— 934 tarihinde tatbik mevkine konulmuş 'olması ha- sebile 1038 numarali eski ka- zanç vergisi kanunundaki mü- rüru zaman hükmünün tatbiki mevzuu — bahsolamıyacığından bunlar hakkında 3258 numaralı numaralı mutddel kazanç ver- gisi kanununun 78 inci madde- sine tevfikan verginin kat'ileşti- ği mali yılı takib eden müruru zaman müddetine başlangıç it- tihaz edlmesi iktiza eder. Muvazene vergisi 1989 numaralı kanunun do- kuzuncu maddesinde (...... verginin taallök ettiği mali se- neyi takip eden mali seneden itibaren beş sene zarfında tah. sil edilmemiş olan vergler mü- rurü zamana uğrar) kaydı mev- cuttur. Bu hükme göre, muva- zene vergisinde kabul edilen beş senelik tahsil müruru za- man müddetinin başlangıcının verginin taallük ettiği mali se- seneyi takip eden mali sene ip- tidasından hesap edilmesi lâ- zımgelir, Hava kuvvetlerine yardım vergisi Bu vergiye aid olan 2882 nu- maralı kanunun 2 inci madde- sile müruru zaman için konulan hüküm muvazene vergisine aid müruru zaman hücmünün ay- nidir. Muamele vergisi Bu vergiye aid tahsil müruru zaman 'hükmü ilk defa 1/6/934 tarihinde muteber olan 2430 numaralı kanunun 27 inci mad: desile konulmuştur. Bunda kat'i- yet kesbettiği mali yılı takp eden Mmali yıldan itibaren on yıl içinde tahsil olunmıyan ver: gilerin müruru zamana — uğrıyâ- cağı yazılıdır. Muvakkat ikinci madde mucibince daha evelki senelere aid vergilerin müruru zamân müddeti de ayni hükme göre hesap edilecektir, (Menkul kıymet- ler karşılığı para çeviren Bayak ;ehırlcrdc belediyelar ikraz sandıkları kuracaklar kç Bakanlık, bilhassa büyük şehirlerimizde yaşıyan — balkı, yakından alâkalandıracak bir kanun peojesi hazırlamıştır. Bu proje, her bangi bir menkul kıymet mukabilinde vatandaşa, ucuz faiz ve basit bir muamele ile para temini imkânını vere- cektir. Vekâletin bu mevzu üzerinde yaptığı tetk kler neticesinde te- fecilikle mücadele kanunundan sonra, menkul mal mukabi'inde para almak imkânının kalma- dığı ve dolayısile halkın bu nevi para bulmaları bahsi 'üzerinde sıkıntıya düştüğü tesbit edilmiş- tir. Bu itbarla yeni proj>, bü- yük bir ihtiyacı karşılıyacaktır. Belediyeler halk ikraz sandıkları kurulacak; İç Bakanlığın bazırladığı ka- nun projesinin ana hükmü, be- lediyelerin ikraz sandıkları kur- mas'nı temin etmektedir. Evvelâ bu sandıklar, nüfusu otuz bin- den fazla vilâyetlerimizde kuru- lacaktır. Sandıklar, belediyelerin tam kontrolu ve idaresi altında birer mali müessese olarak ça. lışacaklardır. Sandıkların ne süretle iş görcekleri hakkında ayrı bir nizamname hazırlanması muhtemeldir. Bakanlığın yaptığı tetkiklerin verdiği neticelerden biri de, tefecilikle yapılan bütün müca- delelere ve alınan ağır cezal tedbirlere rağmen halkın başka imkân bulmadığı zaman, gizli iş yapan murabahacılardan yük- sek faiz ile para almasıdır. Ku- rulacak sandıklar, halkı bu te- fecilerin elinden kurtarmakla beraber, ufak ölçüde iş yapan ve bazan kısa bir zaman için paraya ihtiyacı olan san'at sa- hipleri de bu sandıklardan fay- dalanabilecektir. Bakanlık, üzerinde yapılan etüdler bitmek üzere olan bu bayırlı işin bir ân evel gercek- lenmesi için çalışmaktadır. Pro- je alâkalı Bakanlıkların müta- leası alındıktan sonra Başbar kanlığa — verilecektir. -Sandık- ların sermayelerini belediyeler bankası temin edecektir. Bele- diyeler bankasının bu iş için vereceği paralar başka hiçbir şeye sarfedilmivecektir. Veraset ve intikal vergisi: Bu vergi sureti kat'iyede ta- hakkukundan itibaren beş sene zarfında tahsil edilmediği tak- dirde müruru zamana uğramış sayılmak lâzımdır. Ancak 2566 numaralı kanunun 9 uncu mad- desile 1929 mali senesi sonu- na kadar tahakkuk etmiş olan vergilerin 1934 mali senesinden itibaren iki senede ve müsavi taksitlerde tahsili kabul edilmiş olduğu cihetle 1934 mali sene- si iptidasında henüz müruru zamana uğramamış olan 1929 ve daha evelki yıllara ait ve- raset ve intikal vergilerinde S senelik müruru zaman müddeti birinci taksiti 1 Haziran 1934, ıluııcı taksiti de 1 Haziran 935 1930 ve daha senelere taaliük eden veraset ve intikal vergileri tah- sil müruru zaman müddeti de kanun metninde yazılı olduğu üzere kat'iyet kesbettiği tarıh> ten itibaren cereyana başlar. Bu kanunun 26 ncı maddesi mucibince üç sesede tahsili icap eden gayri menkullere aid veraset ve intikal vergisi tahsil müruru zaman müddeti ve baş- langıcında da 1929 ve daha Mart 19 % Harp tarihimizin bir destanı ğ Çanakkalede ——— . ——— — 18 Mart 1915 lnııhx gemileri, Çanakkalede, bu nkîldo tarak cihaz- larile görünmiyen torpillere karşı kendilerini muhafazaya çalışıyorlardı L s 4 Anadolu Hamidiye batarya- sında muharebe — kumandası tamamen Almanca, kahraman- lığı da Türkçe cereyan ediyor iki üç ay- arı ile birlikte çalıştıkları için, hiçbir mecburiyetleri yok iken muha- rebeye ait Almanca kumanda- ları Ööğrenmişlerdi. Dakikalar geçtikçe muhare- be şiddet kesbediyor; düşman mermileri toprak yığınlarıdı yer yer kopararak havalarda savu- ruyor, bunlar arasında kardeş- lerim zin, Mehmedciklerin kol- ları, bacakları, vücud parçaları görülüyordu. Bataryalarımıza yaklaşan çe- lik kalelere biz de mukabeleyi arttırmıştık. Harp sahnesi - ce- hennemi andırıyor, karalardan denizlere, döan zlerden karalara ateş saçiliyorda. Ti Düşmanın bütün emeli Karan- hk limana girerek Dardanos ile Anadolu Hamidiye bataryasını yan ateşe maruz bırakmak — ve bu suretle de boğazın en kud- retli ve en mühlik bataryaları- ni susturmaktı. Fakat düşmanın bu maksadı çabuk sezilm'şt. Rumeli Hami- diye bataryasının o zamanki ku- mandanı yüzbaşı Himi bey, Türklerden başka hiçbir mille- tin başaramıyıcağı, yapamıyar cağı bir kudretle buna mani oluyordu. (Rumeli Hamidiye bataryasında takım zabiti olarak şehrimiz avukatlarından B. Ha- fiz Sabri, simdi İstanbul K z evelki seneler için mürürü Za- man müddetl Haziran 1934 ve 1 Haziran 1935 ve müteakıp seneler için vergn'n kat'ileştiği tarihtir. Üç senede taksitli ola- rak tahsil edilmesi mezkür bü- Kkümlere göre müessir değildir. 2656 numaralı kanuna aid izah- namenin (Müruru zaman) — baş- lığı altındaki faslının buna dair olan fıkrası hükümsüzdür. Hayvanlar vergisi Bu vergi tahâkkuk ettirildiği mali yılı takip eden beş mali yıl içinde tahsil edilmediği tak- dirde müturu zamana uğramış sayılacaktır. 1936 ve daha son- raki mali senelere taallük et mek üzere tahakkuk ettirilmiş ve ettirilecek hayvanlar vergi- sinin tahsil müruru zaman müd- detinin başlangıcı verginin ta- hakkuk — ettirildiği — mali takip eden mali yıl iptidasıdır. yılı Kız kaçırma Kemalpaşa kazasında Yukarı mahailede oturan Bali oğlu Şe- rifin kızı 16 yaşında Salihe, Kızılca köyünden Ekrem tara- fından kaçırılmıştır. Jandarma- lar kendilerini ariyorlar. ae Lisesi müdürü İzmirli B. Sabn de bulunurlardı | Düşmana göz açtırmıyacak — şiddetle mermi yağdıran Dardanosun kuman- danı — birinci mülâzim Hasan, birinci takım kumandanı mw vazzaf mülâzim Mavsuf, ikinci takım kumandanı da ihtiyat mü> * lâzimi İzmirli Zeytinzade Halim bey idi. Bir aralık Dardanosun o aa. metli ateşi kesilir gibi oldu. Vaziyet birdenbire değişti. Top- lar, teker teker ve sanki ma- tem çanı çalıyorlarmış gibi atıl- mağa başladı. Bilâhare öğren- dik ki bu vaziyete sebeb, Ha- san, Mavsaf ve Halim beyle- î rin bir anda şehid düşmeleri- dir. (Halen © bataryanın adı, Halimbey tepesinde —Hasan: Mavsuf bataryasıdır. | Rumeli Hamidiye bataryası- cü, eritici ateşi Iııı- bir türlü sokulamıyordu. Bir aralık ateş kesilir gbi oldu ve gemiler arasında bir tebeddül vapıldı, bir toplanma hareketi müşahade edildi. Bataryaları. mızı bir. türü — susturamıyan düşmanın, hep birlikte umum? bir hücuma, bir yarma hareke- tine geçtikleri anlaşıldı. Pek kısa bir. müddet zarfında top- lanan — filo, süratle harekete geldi. Filonun en önünde Fransız Büve zırhlısı geliyor, bande Marseyezi çalıyor, top başın. daki efrad Marseyezi söylüyor; üzerindeki küçük ve büyük bü- tün toplar şuurlu, şuursuz sağa sola mermi savuruyordu. İşte, Anado'u Hamidiye ba- taryasının kumandanı Vasidle bey bu vaziyet karşısında büs yük bir soğukkanlılıkla harp tekniği kabiliyet ni gösterdi. De- rakap Dardanos, Baykuştepe, Rumel, Hamidiye Rumeli ve Mecidiye bataryalarım da tele» fonla emrine alarak şu kuman- dayı verdi: — Mavi külâhlı dane, düş manın en öğade ilerliyen gemi- sinin su kesımine. Mesafeyi te- lemetrelerle takip ediniz. Ateş emrini bekleyiniz!. Vasidlo beyin bu emri der- hal tatbik edildi. Büve, boğaza înyoıdıı Anadolu Hamidiye alaryasına 10 bin 800 metre mesafeye kadar yaklaşmıştı. Tam bu sırada: — Ateşl Emri verildi ve 22 topun ağı — zından fırlıyan mermiler, bu E haşmetli z rhlinin üzerinde tap- —— landı. Büvenin bir an sallandı: — ğını gördük. Çelik kale 4 daki- — ka içinde sulara gömülüverdi. — ' Mürettebat sulara — döküldü. — Bunların kurtarılması için Türke — hâs bir âlicenaplık olmak üzere, - ateş bir müddet kesildi. Diğer — — Sonu B inci sahifede - ü Şi