29 Aralık 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 1

Yirmi yedinci yH No, 7394 Kânunuevel 937 Rumen intihabatı Dösamü Te aat fikimiz Ree Mazırladıkları rapora olan manyada mebus intihabatı oldu bitti. Bu güne kadar firsat bulab bizi çok yakından alâkadar eden bu bahse temas edemedik, Bu kükümetin yalnız dahilt de- Hil, barici siyaseti üzerinde de çok mücsir olacağı şüphesiz olan intiha batın doğurdağa yemi vaziyoti yakın- dan görmeğe çalışmak çok' faydalıdır. Romanyada intihabat nisbi tem- l usulü üzere yapılır. Yani her par» ti mamleketin heyeti umumiyesinden aldığı reylerin yokünuna göre mecli- 46 mebus gönderir. Bir intihab mm- takasında ekseriyet elde edememek orada kazanılmış olan reylerin kay: Bofmasını intaç etmen, Mebusları bir dereceli İmtihab — ile seçilen memle. ketlerde ba asal samami — telâkkiye göre: mahzurları cn az olan en salim intihabat wsulü — telâkki — olunmak- Yadır. Romanyada bu defa intibat çok hararetli osreyan etti Ve şimdiye ka: dar bu memlekette gürülmemiş bir metice verdi. Filvaki bu —güne kadar Romanyada gelmiş göçmiş bötün in> tibabatta, iktidar morkiinde bulunan partinla ekseriyet kazanmadığı —he- men hemen hiç görülmemiş bir yey- dir. İlk olarak ba deladır. ki - Bay Tataroskonun İiberal partisi kendi ziyareti altında yapılan bir intihabda ancak “hezimet,, — kelimesile itade olumabilecek bir. mağlübiyete uğradı. Ramen . intihab kanuna mucibince mecliste mebosların yarısına — malik olabilmek için reylerin yüzde kırkını bile temin edemedi. Neticenin hiç beklenmiyen bir gekilde tecelli etmesinde Romsuyanın sabık Hariciye Nazırı Bay Titalesko- man çok büyük bir tesirl olmuştur. His ile muhakemeyi — mütevazin bir şekilde biribirine mezcetmiş, sa: mnamıa Va Sasiyetin icehatına güre gih histen, güh muhakemeden kandi lehine ca müşaid cereyanları " etmekte cidden — nadir bir kabiliyet görtermiş — bu çok aeki diplomat Antibabatın —başlamasından bir bal'ta kadar evel İsviçreden — memleketine dönmüş olan ve milli köylü fırkan züm saflarında yeralmamakla beraber bu perüinin İistesi içinde — intiha bat mücadelesine alılmıştı. Ba mazik zamanlarda en nazik yerlerde söneler ve wönelerce Roman: yıllarca bu hükümetin hariet siyase. tini idare etmekte çok müstema bir kabiliyet görtermiş olan Titalesko bit baçuk “esne kadar “evel kabine arkadaşları tarafından istifaya mecbur edilmişti, Mahiyeti eerarengiz kalan uzun bir bastâlıktan sonra da memleketine dönmemniş, kendi eley. hinde yapılan —if tiralaca, — tezvirlere karşı zahiren lükaydisini mubalara ederek İsviçrede — oturmakta — devam etmişti. Rumen siyasetine bu günkü müs. böt islikameti vermiş olan bu kudretli şehsiyetin bir x da İâübaliyane — bir gekilde iş baçından — uzaklaştırılması ve onü — dedikodüları hâlü - devam eden mahiyeti meçbul bir bastalığın takıb etmesi bu zatın millif efkâr buzuruada bir “mazlüm,, siması ah mmasına kifayet etmişti. İşte umami iatizar bilâfina olarak bu delaki im tihabatta bu “marzlüm,, u0 - politika hayatına dönmesi ve açıktan açığa dünkü mesai — arkadaşlarına — karşı cebhe alması Rümen - intibabatımın #imdiya kadar elınmağa alışılmış nar> mal neticelerisi altüst elmeğe ve Ta. tarcskonun Hiberal / partisini açık bir bezimete uğratmağa kilayet etti. bemen keadini hissettirmekte — gecik. medi, gelen haberlere göre Tataresko kabinesi şimdiden krala — istifasını, vermiş bulunmaktadır. Mazmefih — iotihabatta alınmış olan heticeler, karşı tarafın pek le binde değildir. Milit köylü fırkan grubu ile hükümet grübuaun temin edebildiği mebuslar hemen hemen müsavidir. Bu itibarla iktidar meyki- ini dernhte edecek — ölan tarafın ya üçer beşer dmebusa ma'ik müteferrik pertilerle anlaşmalar yapması veyahud —— Hergün sabahları (İzmir) de çıkar, siyasal gazetedir ç | Hatay intihabatında bitaraf eksperlerin itirazımız.. Telefon: 2776 5 Konsey, ikinci kânunda bu ciheti g örüşecektir Konsey reisi de, noktai nazarımızı doğru bulmak- tadır. Yeni bir ıntıhap esası h-zırlanacaktır Antakyadan bir görünüş Cenevra, 27 (AA) — Türkiye hükümetinin Milletler cemiyeti kon: deran Sancağıodaki intibabatı tanzim için hazırlanaa — zaporu istibdaf « seyi reisine bildirdiği —ihtirart kayıt, | mektedir. lar, bitaraf eksperler tarafından Ramanya Parlâmentosu fesi Yeni kabineyi B. Oktav- yan Goga teşkil etti. (Goga) kabinesinin, Berlin - Roma mihve. rine mütemayil olduğu söylenı; or. Romanya kralı S. M. Karol Bükreş, 28 |Radyoj — Başvekâlet tebliğ edayor: 20 İlkkânunda yapılan — intibebatta milli Liberal farkâmın temin ettiği rey, partinina parlâmentoda ekseriyet teşkiline imkân Bırakmamıştır. Ba, vuziyet hükümetçe tetkik edilmektedir. Bükreş. 28 (Radyo)— Kral 'Karol Liberal partisinin ekseriyet kazanama: man münasebetile kabine hakkında bu gün general Ankelesko ile Hırin tiyan Raşistler pertisi reisi B. Kogayı Kabul etmiş ve üzun müddet könuş müştur. Ktal, B. Koguyı yemeğe alıkoy- muştur. Romanyada bir temerküz kabine- diği takdirde — parlümenyonun feshi mühakkaktır. Bükreş, 28 (Radyo) — Kral Karöl le ve bu arada Sıııyl.ıı son alınan bir habere göre, Kral, Rümen milli Hiristiyan partiri reisi B. Oktat Kogayı kabine toşkiline memur etmiştir. B. Koga, milli Liberal fırka ile — da karşılıklı iki grubun anlaşmasına müstenid bir temerküz kabimesi vü- cude getirilmesi icab edecektir. Her iki vaziyette de Romanyada azunca sürecek bir hükümet bulhra- mana ve belki dejntihabatın yeniden pılmanına intizar edebiliriz. Şimdiki halde partinin yegâne galibi dünkü Hariciye Nuazın Tituleskodur. Hamdi Nüzhet Çançar teşriki mesai için teşebbüslerde bulu: macak, müvaflak - olamadığı takdirde keodi fırkamı erkânı ile kabine kura» bilscektir. Bükreş, 28 (Radyo) — B. Tata: resko, bu gün kral tarafından kabul edilmiş ve kabinenin İstifasnını ver. miştir. Sabık Başvekil, saraydan çı. karken matbaat mümessillerine şun- yardır. Yalaız, parlâmı ekseriyete malik değiliz. Bundan do layı kabinenin istifasını krala takdim ettim. Dört senedir iktidar mevkiinde bulunayoruz. Bu müddet zarfında h ettik, millf —mü- rimizi muntazam bir — hale Bu ilibarla gurür hime diyoroz. Harici kompşularımızla faydalı paktlar akdet- siyasette de sulh için tik. Buna rağmen, son — intihabat beklediğimiz neliceyi — vermemiştir. Şimdi milletin arsusuna mutayaat ot mek ve vaziyeti olduğa gibi kabul eylemek mecburiyetindeyiz. Raris, 28(Radyo)— Bükreşten haber| veriliyor: Koga, kabineyi teşkil etmekle meşguldür. Yeni hükümet ekalliyette Kalan partilere dayanmakta ve Yahu- dilere aleyhtarlıklarile maruf kimse: lerden teşekkül etmektedir. Mironcsko, Koza ve eski erkânı har. biye reisi jan Antonesko yeni kabi: neye gireceklerdir. Yeni kabinenin teşkilinden sonra parlâmentonun feshedileceği Ve yeni intihabat yapılacağı — söyleniyor. — Sonu 70 uncu sahifede — bu zepor üzerine verilen kararların kiymetiai şüpheli gördüğü anlaşıl- aaaktadır. Türkiye Sancak — statöleri hükümlerinin tahrikâmiz bir şekilde tefsir edildiğini iddia ve önümüzdeki gubatta yapılacak intibabat hakkında ihtirazi kayıtlar ileri sürmektedir. Öğrenildiği Milletler ce. miyeti konsı k ihtirasi kayıtla» göre z kânunusani — toplantırında tetkik edecektir. Fakat bu kayıtların Sancak intihabatımı tehir edecek — mahiyette olduğu zamnedilmemektedir. Anadolu Ajansanın notu: Öğrenildiğine göre, Tarkiye hü. kümeti Hataya gönderilen Cemiyeti akvam — komisyonunun e ettiği ibab programında Cemiyeti akva. man 29 meyie 1937 tarihindeki mu- karrerata ve bilhassa — eksperler ko. misyonunun reddetmiş olduğu izl ea ları tekrar programına koymak süre- Üle cekpor komisyoau — karacına da muhalit hükümler olduğa açık delilk. lerile isbat etmek saretile Cemiyeti akvam konseyi nezdinde programını ve onun tatbikini bu bususta — sarih — ihtirazi kayıtlar dermeyan etmiştir. Budun üzerine meselenin konse- yin 17 künumusani 1938 içtimaındaki Toznamesine alındığını protesto etmiş ve öğrenmiştir. Bu meyanda konsey relsinin bu inti. hab reglemanı projesini asla — tasvib ve tasdik etmemiş olduğu da ayrıca baber alınıştır. Bu hale göre mah. İâl bulunan bu intihab reglemanının tatbikine — başlanılabilmesi — varid olamaz. İzmir —-. Nasıl işgaledildi? Yakın tarihin gizli kalmış yaprakları dıyacağımız bu mühim eser, o gün- leri yaşamış Ve — yaşamamış olanları hayretlere düşürecektir. Bekleyiniz.. Yarın bu hususta bir az daha izahat vereceğiz.. Amerikada İktısadi buhran tekrar his- sedilmeğe başladı. Ka Sadri Maksudinin gafı Profesöre çok yerinde cevablar verildi Münevverler ve mütehassıslar “De- niz Bankası,, değil, “Denizbank,, demek lâzım, diyorlar Dünkü nüshamızda, Deniz- bank lâyihasının müzakeresinde hukuk fakültesi profesörlerinden ve mebus Bay Sadri Maksudi- nin yanlış bir iddia ile bu mües: seseye “Denizbaak, değil “De- miz bankası, demek lâzimgel- diği hakkındaki mütaleasının bir çok mebuslar taralından cerh ve ibtal. edildiğini, ilimle mü- Akdenizde Müthiş bir fırtına esnssnda An: talyanın Konyaaltı mevkinde kayala- ra çarpan ve kuma saplanan Alman bandıralı Manisa — vapuranun tama: men hassra uğradığımı yazmıştık. Va puru sigorta eden şirketin mümessil. yarı batmış vaziyette — bulu- nan vapura tetkik etreşlerdir. Ma- nisa vapuranın 29 tayfanı, bundan evel Antalyadan İzmire gelmiş ve buradan İstanbula, oradan da Al yaya gitmişlerdi. Sigorta müm rini beklemek için Antalyada ve va porda kalan Manisa vapurunun ikin- vi ve üçüncü kaptanları da Dumlu. pınar vapara ile şehrimize gelmiş ve İstanbula gitmişlerdir. Ege denizinde fırtına Ege denizinde — mütbiş fırtma deyamı etmektedir. Mersin ve Antal yadan beklenen Dumlupinar vapuru beç gün gecikmeden sonra ancak dün limanımıza gelebilmiştir. Vapur, müt. hiş firınalardan Andırar — iskelesine iltica etmiş, orada 24 sant kalmıştır. Bundan başka — vapur fırtına bir az hafifleyinçe yoluna d. etmişse de tekrar fırına baj ve mühtelif iskelelerde fazla kalmıştır. İskelelerde — vapara — yüklenecek mallar da fazla olduğu için bunların yüklenip alınmanı ve bu — iskelelere çıkarılacak —malların tahliyesi epey azun sürmüştür. Maaınafih, vapar bazı iskelelerde bekliyen malları da alamamıştır. | Atinada Şüpheli kimseler ne- zaret altına alındı Atina, 28 (Râdyo) — Zabıta; muhtelif mahallelerde araştırma- lar yamış ve şüpbheli gördüğü eşhası nezaret altına alarak tah- kikata başlamıştır. Rousya lebine casaslak ettikleri zannolunan dört Bulgar, bu gün hudud haricine çıkarılmıştır. fırtınalar: Anafarta vapuru nihayet limanımıza geldi Batan Manissa vapurunun ikinci kaptanı da ayni vapurla geldi Büyük Millet Meclisi nasebeti olmıyan bu noktai na- zarın reddolunarak — lâyihanın *Denizbank,, — şeklinde kabul olunduğunu yazmıştık. Bu münakaşanın başka bir safhasını da dünkü Ajanstan al- dik. Aynen yazıyoruz: Ankara, 28 (A.A.) — Türki: ye B. M. Meclisinde müzükeresi — Sonu 8 inci sahifede —« Bu gün “Kızıl Akreb, Büyük Zabıta roma nımız başladı Karilerine daima en güzel, ea kaymetli tefrikaları veren ANADO. LU, arkadaşımız Sezai — Yapıtın ka. leminden bu gün çok beyecanli, baştanbaşa hepinizi — merakla alâkar landıracak bir sabıta - romanı daha neşrine başlamıştır. Her halde oku- yunuz.. Sahife 8 de