29 Aralık 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r YILBAŞINI Neşe içinde geçirmek için AKBABA mecmuasının ba?ünkü sayısını alınız. içi, dışı renkli umhuri Ondörduncu yı! sayı: 4895 Telefon: Başmunarrlı ve evl: 22368 Tahrtı heyetl: 24298 tdare ve matbaa tasmı 24299 24290 T ÖLÜNGYE Fiatı 100, cıldlisi 125 kuruş, Çölde bir İstanbul kızı 40, Dağları bekliyen kız 75, Allaha ısmarladık 100 kuruş. Cüdlüerine 25 kuruş zammolunur. Esad Mahmud resimierle dolu bir şaheserdir eigrai *e mektut z^^T^^ t^^Po^Ltvsn: tstanbui NO 246 Çarşamba 29 Birincikânun 1937 Sühulet kitabevi Romanyada siyasî vaziyel M. Tataresco kabinesi dün Kral Carol'a istifasını verdi Yeni Kabineyi faşistlerle anlaşmak suretile Millî hıristiyan partisi Iideri M. Goga teşkil etti Atatürkün teşekkürleri Ankara 28 (A.A.) Riyaseti' cumhur Umumi Kâtibliğinden: Kızılay kurumunun 60 ınct yıU dönümü münasebetile yurdun her köşesindeki Kızılay kurumların dan Atatürke vatandaşların yük • sek hislerine ve yardım severliği • ne tercüman olan birçok telgraflar gelmektedir. Bundan çok mütehassis olan Atatürk teşekkürlerinin Anadolu ajansı vasıtasile iletilme&ini emir buyurmuşlardır Bu sene ikramiyeli 1938 tahvilleri çıkarılacak Bunların miktarı 1918 tahvillerinin tedavülde bulunan miktarını geçmiyecektir Denizcilere içtimaî yardım Denizciliği yükseltmek için, denizcileri korumak, bu kahramanlık mesleğine girenlere, daha iyi hayat şartları temin etmek lâzımdtr. Kabine programında mühim yenilikler bulunacak meb'usan meclisi içtimaa davet edilmiyecek Însanlık borcu «Hisar» faciası kurbanlannın ailelerine yardım Hisar vapuru faciası kurbanlannın ailelerine yardım işi, dün çok ilerlemiştir. B. Hakkı Denizaşanm riyasetindeki yardım komitesi, dün insaniyetperver yurddaşlardan 1 705 lira toplamağa muvaffak olmuştur. Ayni zamanda Yüksek Mühendîs mektebinin bir kısım profesörlerile talebesi de 34 lira 37 kuruş tophyarak idarehanemize göndermişlerdir. Borsa Komiserhğine, çok mühim bir kanun lâyihası bildırilmiştır. Bu kanunla hükumete bu sene yeni ikramiyeli tahviller çıkanlması için salâhiyet verılmektedir. Kanun projesi (ikramiyeli 1938 tahvilleri) ismini taşımaktadır. Kanun projesinin metnine göre hükumet yeni tahvillerin mukabılı olarat" 1918 senesinde çıkarılmış olan dahilî istikraz tahvilleri ve bütün hususiyetlerini haiz olarak ihrac edilmiş olan Ergani tahvilleri gibi 1938 senesi içinde de hamiline muharrer yeni tahviller ihrac edecektir. lArkast Sa. 6 sutun 3 te] isar vapuru faciası, bize Türk denizcıliğınin bir cksik tarafını daha gösterdı. Bu da, hayatlannı, hemen hergün, denız denilen haşin ,Ve merhametsız tabiatın kucağında geçifen Türk denizcilerinin kazaya ve ölüme karşı himayesiz, daha doğru bir tabirle sigortasız olmalandır. İşte bu sebcbledir kı Hısar vapuru kurbanlannın ailelerine yardım için, meslektaşlarının ve halkın merhamet ve mürüvvetine miiracaat mecburiyeti hasıl olmuştur. însanlık vazifeleSon intihabata iştirak edenlerden bir grup Tİni ziyadesıle yapacaklanna şüphe etmeBükreş 28 (Hususî) Başvekil M. tecilere şunları söylemiştir: djğıniz yurddaşîarın himmeüle Hisar va Tataresco bugün Kral Karol'ü ziyaretle « Âyan meclisinde ekseriyetimîz puru facıasında, oğuliarını, babalarını kabinenin istıfanamesini vermiştir. vardı; fakat meb'usan meclisinde istekaybeden 22 Türk ailesine azçok yardım (Arkast Sa. 7 sütun 4 te) M. Tataresco saraydan çıkarken gazeedıleceğine şüphe etmiyoruz. Fakat, Türkiye gıbi medenî bir memlekette, denizcilerin içtimaî yardım işleri, böyle teşkil âtsız ve yalnız halkm şefkat duygulanna bağlı bırakılmamak lâzım gelir. Alâkadarlar arasında yaptığımız kısa tahkikata nazaran, henüz denizpilerimiz için iş kanunu çıkarılmamıştır. Böyle bir kanuna esas olacak lâyihanm etüdleri yapılmaktadır. Halbuki denizcilerin iş kanunu çoktan çıkmış olmalıydı. Çünkü bu mesleğe bağlı insanlar, durmadan işlemektedirler. İngiltere gibi, bazı memleketlerde, denizcilerin hemen hepsi sigortalıdır. Bu sigorta işi gene denizcilerin kurduklan kooperatifler tarafmdan yapılır. Bizde ise, Denizyolları İdaresinin denizcileri de dahil olmak üzere, denizcilerin hemen hemen hiçbiri ölüme ve kazaya karşı sigortalı değıldir. Tabü ferden kendilerini sigorta ettirenler müstesna. Halbuki denizcinin hayatı daima tehlikededir. Gemilerın kumandanından kömürcüsüne vanncıya kadar bütün mürettebat hergün hatta, her saat toptan ve münferiden, çeşid çeşid kazalara maruzdurlar. Hisar kazası gibi facialar bile öyle ender olmamakla beraber, gemiciler için denize düşüp boğulmak, ambara yuvarlanmak, vince sıkışıp yaralanmak, kazan borusu patlayıp yanmak gibi kazalar her zaman olagan şeylerdendir. Böyle bir kazaya uğr^yıp da ölmiyen, fakat sakat ve malul kalanlan bekliyen akıbet, sefalettir. Yukarıda kaydettiğimiz üzere, Deniz Yollan gibi büyük bir devlet idaresinin denizcileri dahi sigortalı değildir; yalnız denizde çalışanların, idarece tekaüd edildıkleri zaman, karadaki memurlara nazaran, bir senelik hizmetleri üç sene sayılmak gibi, bir mazhariyetleri vardır. Deniz Yolları İdaresinde çalışanlar da, bir kazaya uğradıklan vakit tekaüd sandığmdaki vaziyetlerine göre muamele görürler. Bu itibarla yeni hizmete girmiş gencler, kaza neticesinde sakat kaldıklan zaman kendileri, öldükleri takdirde ise aileleri birşey alamıyacaklardır. Demek ki sigorta onlar için de çok lüzumlu bir tedbirdir. Gene alâkadarlardan öğrendiğimize göre, hususî armatörlerin gemilerinde çalışan denizcilerin vaziyetleri, daha elimdir. Bunların haklarını koruyacak hiçbir teşekkülleri ve cemiyetleri yoktur. îşçilerin de, iş verenlerin de haklarını korumağı, memleketin iş hayatmı tanzim bakımmdan en büyük bir prensip olarak kabul eden Parti ve hükumetimizin, kendi başlanna bırakıldıkları takdirde, daima acınacak bir vaziyette kalmağa mahkum olan bu denizcileri de himaye edecek kanunlar /apmasını temenni ederiz. Ikinci liste Dünkü yekun Armatör Kalkavanoğulları 500 Armatör Barzilay ve Ben250 jamen 100 Armatör Taviller 100 Kömür tüccan Vanderze 100 Armatör B. Hakkı ve Bayan Neriman Denizaşan 100 Zonguldak Vapurculuk şirketi 100 Türkiye Şe^er Fabrikalan U. direktörlüğü 50 Armatör B. Mustafa Cemal ve oğlu 50 Tüccar B. Hayri Araboğlu 150 Denîz müteahhidi B. Yakub Yıldıran 45 Zonguldakta acenta B. Zihni 40 Kömür tüccarı B. Paskalidis 100 Komisyoncu B. Şevket Mânioğlu 10 B. Fehmi Sadıkoglu 5 B. Mustafa Şenses 5 B. Asım Tezcan 1 Manavlar cemiyetinde B. Mehmed Duru 34,37 Yüksek Mühendis mektebi profesör ve talebesi Lira 87 Dün bir kadın kamyon altında kalarak öldü Dört tonluk koca kamyon, kolay kolay durmadı, şoförün gayreti boşa gitti Ankarada Galatasaray kulübii açıldı Yeni teşekkül, ilk kongresini akdederek hâmi azalarını ve idare heyetini seçti 1827,37 Ankaradaki Galatasaray kulübünün hâmi azalarından dördü Necmeddin Sadak Hikmet Bayur Fuad Bulça Ali Kılıç Galatasaray spor kulübüne, Galatasaraylılar cemiyetine mensub olanlardan yahud da Galatasaray lisesinde okuyanlardan Ankarada bulunanlar, Ankarada da bir Galatasaray kulübü açmağa karar vermişler, evvelki gün, Ankara Halke vinde, ilk kongreyi akdederek Galatasarayın Ankara kulübünü kurmuşlardır. Günahkâr papas Sinod meclisi, afaroz kararını veremedi Kazanın olduğu yerde biriken halk, 3892 numaralı kamyon ve şoförü Kadri, yukarıdaki resimde (X) işareti, kazanın cereyan ettiği noktayı gösteriyor Kongrede Japonya, dün Ingiliz notasına cevab verdi Ankara Halkevi reisi Içel meb'usu Ferid Celâl Güven kongreyi selâmlıya Dün öğle üzeri Karagümrükte tram altında kalarak ezilmiş ve ölmüştür. rak çok alkışlanan aşağıdaki nutku söy Bir muharririmizin hâdise mahallmde vay caddesinde feci bir kaza olmuş, gene Iemiştir: bir kadın, dıkkatsizliği yüzünden kamyon İArkast Sa. 5 sutun 3 te} Geçenlerde Balat kilisesinde iki sene « Atatürkün Ankaraya gelişinin denberi seviştiği bir kadmla yakalanarak 18 inci yıldönümünde Galatasaraylılann cürmü meşhud mahkemesi tarafından [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] hapse mahkum edilen papazın vaziyeti Patrikhane mehafilinde büyük bir alâka uyandırmıştır. Hâdiseden haberdar olan Turusina manastın ruhanî meclisi Fener Patrikhanesine müracaatle cürmü sabit olarak mahkum olan papazın aforoz edil mesini rica etmiştir. {Arkası Sa 3 sütun 8 Filistin şehirlerinde geniş temizlik hareketi başladı Tedhişçiler durmadan çalışıyorlar Galile eşrafına beş mıntakada bulunan tedhişçilerin isimlerinin bildirilmesi ihtar edildi Çinde beynelmilel imtiyaz mıntakasuıda yeniden bombalar atıldı. Japonlar asker ihrac ediyorlar PEK YAKINDA: Belki evet9 Bellci hayır... YAZAN: »A *WM ^ESS Gabriele d'Annunzio Büyük îtalyan edibinin en muvaffak eseri Arablann Yahudiler aleyhinde yaptıklan bir mitinğ ABİDİN DAVER lArkası Sa. 3 sütun 4 te] Çin sularında batırılan Amerikan gambotu Panay'ın kaptan ve mürettebatı (Yazısı 7 nci sahifemizde) (Yazısı 3 üncü sahifemizdedir)