29 Aralık 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba 29 Ulus basımevi sar Çankırı Caddesi: Ankara İLKKANUN TELEFON Pa. 27 Başmuharrir :.g:; i Yazı iş. Müdürü NoS0 — İdare 1061 5 KURUŞ Telgraf: Ulus - Ankara ADIMIZ ANDIMIZDIR CUMARTESİ YENİ İLÂVEMİZİ BEKLEYİNİZ 1938 Yeni ilâvemiz herkesin daima başvuracağı bir eser olacaktır ürk hamilleri için yerinde bir tedbir Demiryol politikamızın bir Türkiye Cumhuriyetinin tesbit ettiği projeler dahilinde muayyen zamanlar zarfında vatanın bütün mıntakaları çelik raylarla biribirine bağlanacaktır. Bütün vatan bir demir kitle haline gelecektir. K. ATATÜRK Büyük Önderimizin bu yüksek işa- reti üzerine Cumhuriyet hükümetinin tesbit ettiği projelere göre, vatanın bütün mıntakaları - hergün artan bir hızla - çelik raylarla birbirine perçin- lenmektedir. Yol ve demiryolunun ekonomik ma- nâsı, istihsal mınmtakalarını, istihlâk merkezlerine bağlayan geçitler oldu- ğuna göre ,yere döşenen her rayın iki ucu; bu mıntaka ve merkezleri birbi- rine ulaştıran geçidin iki iktısadi kay- nağı sayılabilir. Milli demiryollarımız inşa politi- kasının ana prensiplerinde “halk hiz- metlerinde devlet eli” mevzuu başta gelen esaslardan olduğuna göre: 1- Halkın huzur ve refahı, 2- Milli sermaye ve milli enerjinin hareket ve faaliyeti, 3- Umumi münakale işlerinin sürati, selâmeti; 4- Pamuk, bakır, kömür ve demir ne- vinden ziraat ve mağden servetlerinin işletilmesi; 5- Büyük endüstrinin tesisi, inkişa- fı, gibi cihetler bu inşa politikasının ekonomik ve sosyal kanallarını teşkil etmektedir, Bu itibarla demiryollarımızın inşa politikasını “Milli birliğin, milli mü- dafaanın, milli iktısadın, hulâsa sar- sılmaz milli istiklâlimizin bir kat daha kuvvetlendirilmesi,, şeklinde de ifade edebiliriz. « Demiryolu ve yol ihtiyacı: « Memleketin bil'cümle ihtiyacatı- « nın o kadar başında kendisini hisset- «tirmektedir ki hiçbir hayal ve naza- «&riye peşinde aldanmaksızın memle- « ketin menabii ve evlâdı ile işe devam « etmek katiyen elzemdir.» “K. ATATÜRK” Yol ve demiryol inşa politikasının özü olan bu büyük iradenin kuvvet ve kudretiyledir ki bugün Diyarbakırda Irak ve İran gibi iki komşu ve dost memleketi çelik hatlarla biribirine bağlanacak olan “Diyarbakır - Cizre” ve “Diyarbakır - İran” demiryolları- mızın temelleri atılmış ve inşasına da başlanmıştır. Cuümhuriyet nafrasının, ileriyi gö- ren bir program ve çok muntazam bir çalışma ile - şimdiye kadar başarmış olduğu diğer büyük işler gibi - bu bü- yük âbidenin de çok yakın bir gelecek- te kurulmuş ve bu hatların da diğer milli demiryollarımız arasına katıla- rak işlemeye başlamış olduğunu göre- ceğimize hiç şüphemiz yoktur. Şüphemiz yoktur; çünkü Haydarpa- şadan İzmite demiryolu yapılmasına (1871) yılında başlandı ve bu demir- yolu Ankaraya ancak 1892 senesinde gelebildi. Şu halde (578) kilometrelik Hay- darpaşa - Ankara hattının yapılması tam 21 sene sürdü demektir. Aydınhattına (1856) yılında başlan- dı. 608 kilometre uzunluğunda olan bu demiryolu bugünkü halini ancak 1912 senesinde alabilmiştir. Demek ki bu hat dahi ancak 50 sene- de tamamlanmıştır. Unutmamalıyız ki ecnebi sermayesiî le yapılan bu hatlar; toprak tesviyesi işlerinin ,kârgir inşaat ve bütün !:ö_pı"u işlerinin ucuza mal edilebilmesi için büyük bir kısmı arızasız, düz ve uzun ovalardan geçirilmiştir. Halbuki Türkiye cumhuriyeti; 13 sene gibi çok kısa bir müddet zarfın- da; gerek arazinin teşekkülâtı, gerek- se umumi malzeme nakliyat mesafele- rinin merkez ve limanlardan nisbetıîı derecede uzak bulunması ve güzergâ- hında sıralanmış dağ silsilelerini aş- mak zaruretinde olması bakımından yabancı şirketlerin yaptıkları hatlar- la hiç mukayese kabul etmiyen mınta- kalarda yeni hatlar yapmıştır. Bunlar (Sonu 4. üncü sayfada) bilânçosu GÜNDELİK Yeni bir kanun lâyihası Altın esasına bağlı paralardan kimi devlet borclarının ödenmesi, kimi zürra borçlarının azaltılması, bir dominyonlarile alışveriş temini, bir diğeri seyyahı kaçıran yüksek kıymetli parasınım seyyah kisesi Romanya kabinesi; **7 kabine dün istifa etti gyrere Nai Kabineyi B. Goga kurdu Roma - Berlin mihveri ile iş birliğine taraftardır (Yeni romen kabinesi hakkında gelen tafsilât 3 üncü sayfamız- dadır.| Atatürk'ün ( H. P. Kamulay grupu foplandı C. H. P. Grupu bugün 28.12.1937 Antalya saylavı Dr. Cemal Tuncanın reisliğinde toplandı. elverişli hale gelmesi maksadiyle, teker teker devalüe edildikleri hal - de, biliriz ki, bu gibi maksad ve en - dişeleri olmıyan Türkiye'nin sıhatlı bir endüstriye istinad eden parası, cumhuriyet hükümetinin vaktinde itina göstererek aldığı tedbirlerin de yardımı ile, istikrarını daima muha - faza etmiştir. Müstakar türk parası teşekkürleri imh Umumi Kâtipli- Parti grupunu ilgilendiren bazı meseleler görüşüldü. (A.A.) ğginden: Kızılay Kurumunun 60 1ncı yıldö- türke, vatandaşların rumlarından, Ata- yüksek hislerine ve yardım severliğine terceman olan bir çok telgraflar gelmektedir. Bundan çok mütehassis olan Atatürk, teşekkür- Karadenizde fırtına İstaribul, 28 (Teleforila) — Poyraz fırtınası bugün gündoğusuna çevirdi. Karadenizde fırtına henüz dinmemiş - .. . D : İen'ıı'ın A dol jansı vi iı.' ç :iı!:ı eı:tıı:;:; :::Yil;rı de '_“"_m’ 'ı:î Glnmilüi ee bulyurmu“ eht ” tir. l:li_ıar vapuru kazazefielerine yar - tâ eski istikrazı dahili” tahvilleri dım için toplanan iane mikdarı bu akşa- cumhuriyet hükümetinin elinde bu AO Gkg | ma kadar 2500 lirayı buldu. günkü aranır kıymet olmuşlardır. Halbuki bize aid olan Anadolu demiryolu ve Haydarpaşa limariı şirketleri tahvilleri ile türk borcu tahvilleri, yabancı para üzerine mu- harrer bulunduklarından, devalüe edilen yabancı paraların borsalarda- ki temevvüçlerine uyarak düşmeğe başlayınca türk hâmillerinin zarar etmemelerini temin gayesile hükü- Met, ilk önce Anadolu tahvillerinin, türk parası üzerine muharrer dahili istikraz tahvillerile — değiştirilmesi için Kamutaya bir kanun lâyihası takdim ve Kamutay da 3136 numa- ralı kanunu kabul etmişti. Bu kanunun tatbikatı iyi neticeler vermiştir. Havadis sütunlarımızda tafsilli surette yazdığımız gibi bu defa da hükümet, bahsettiğimiz 3136 numa- ralı kanunla alınan tedbirlerin — yu- karıda kaydetmiş olduğumuz gibi yabancı parası üzeine muharrer bu- lunan ve bu sebeble son günlerde fazla temevvücler gösterm-kte o- lan — 1933 türk borcu tahvillerine de teşmilini, hiç bir vakit ayrılmadı- ği hakkaniye" ve adalet prensipleri icabından sayarak, Kamutaya bir kanun lâyihas: ile teklif etmiştir. Bu kanun lâyihası, Kamütayca müzake- re ve kabul edilerek neşredildiği ta- rihten itibaren iki sene zarfında, Ünitürk hâmilleri, bunları 500 frank itibari krymete mukabil 20 liralık dahili istikraz tahvilleri ile tebdil e- debileceklerdir. Tasarruf erbabının sermayelerini bağladıkları türk borcları tahville - rinin, yabaner piyasalarda yabancı paraların spekülasyon mevzuu olma- ları yüz nden herhangi bir tehlik ye düşmesine de, devlet itibarının “türk borcları tahvilleri düşüyor- mmza! . gibi bor > muamelelerine has kilükallere maruz kalmamasına da mü- saade edilemezdi. Türk parasının, türk sermayesi- nin, türk devlet kredisinin istikrarı - nı muhafaza prensipinin ifadesi olan bu yeni tedbirinden dolayı biz, hü- kümetimizi tebrik etmeği vazife bil- diğimiz gibi, türk hâmiller, sermaye- leri için sağlam bir gelir kaynağı Tsinan'ın zaptından sonra Japon kıtaları Çingtao şehrine doğru ilerliyorlar Lady Bird hâdisesi hakkındaki japon çevabı ingiliz elçisine verildi D ö SĞ Japon askerleri Çin çocuklariyle konüşuyorlar Londra, 28 (A.A.) — Şimali Çin'de harekete geçmiş bulunan japon ordusu şiddetli muharebelerden sonra 26 ilkkânun gece yarısı Şantung eyaleti»in merkezi olan Tsinan şehrini tamamen gösterilmiş olmasından istifadeyi fır- sat bilmelidirler. işgal etmiş ve Çingtao'ya doğru yürüyüşüne devam etmiştir. (Sonu 4. üncü sayfada) Hükümet türk borcu hamillerini korumak için bir kanun teklif etti Bu haber üzerine borsada ünitürk fiatları 18 liraya yükseldi 1936 senesi eylül nihayetinde; paraları müstakar başlıca dev- letlerin paralarını devalüe etmeleri üzerine yabancı para üzeri- ne muharrer bulunan türk tahvilleriyle Anadolu demiryolu ve Haydarpaşa limanı şirketleri tahvilleri kıymetlerinde mühim sukutlar olmuştur. Türk hamillerini zarardan ko- rumak maksadiyle hükümetimiz evvelâ Anadolu tahvilleri için Büyük Millet Meclisine bir ka- nun İâyihası arzetmiş ve bu mev- zuda hassas bulunan büyük mec- lis 3136 numaralı kanunu ka- bul etmiştir. Bu kanunun tatbikleri türk ha- milleri cephesinden çok faydalı neti- celer vermiş ve bu defa hükümetçe 1933 türk borcu tahvilleri hamillerini zarardan kurtaracak tedbirlere başvu- rulmuştur. Hükümetçe hazırlanan kanun lâ- yihasına nazaran türk borcu tahville- ri de dahili istikraz tahvilleriyle ha- millerin ihtiyarına bırakılmak sure- tiyle mübadele edilecektir. 'Tebdil esası şöyledir: 500 frank itibari kıymette bir Üni- (Sonu 8 inci sayfada) Hatay'da tazyik Eşkiyalara bile silâh dağıtmıya başladılar Delege Garo bir takım yalan havadislerle halkı iğfal ediyor Kırıkhan 28 (Hususi) — Hataydaki türk halkı nüfus mese- selesi yüzünden her gün yeni zorluklarla karşılaşmaktadır. K rıkhan nüfus memurluğuna müracaat eden Abdurrahman Mür- sel, Rıza ve arkadaşları dairenin içeriden kilitli olduğunu gör- müşlerdir. Kapıyı ısrarla açtırmaları ü - zerine içerde birçok türkten gay- ri unsur nüfuslarını kaydettir- mekte ve türklerin yapılan dala- verelerden haberleri olmaması için kapıların kilitlendiği anla- şılmıştır. Hududlarda karakollar Antakya, 28 (Hususi) — Hatayda 938 büdce müzakereleri esnasında de- lege Garo hudüudlarımız üzerinde ka- rakollar inşa edilmesini teklif ederek bu tahsisatı büdceye koydurmuştur. Karakollardan bir tanesinin Değir - menderede İnşa edileceği söylenmek- tedir. Delege Garo'nun çıkardığı yalan havadisler Antakya 28 (Hususi) — Propagan- dalar şiddetle devam etmektedir. De- lege Garo türk olmıyan memurları toplıyarak kendilerine — direktifler vermekte ve bilhassa Şşu şayiaların halk arasında dolaşmasınım temini i- çin çalışılmasını istemektedir. (Yeni anlaşmalar yapılmış ve bunun netice- si olarak Fransanın Hataydaki nüfu- zu artmıştır. Yüksek mahkemeler ku- rulmuştur. Bu mahkeme reislerinin tayini fransız reisi cumhurunun tas- dikinden geçecektir. Delege Hatayda hükümetin teşekkülünden sonra da eskisi gibi vazife görecek ve Antak- yada kalacaktır.) Halbuki sancak hak- kında kabul edilen esasların hiç bi- rinde böyle bir kayıt mevcud değil- dir. 18 sene evvel Ankara milli kuvvetler kumandanı olan General Ali Fuad Cebesoy Atatürk'ün Ankaraya ilk gelişlerine dair hatıralarını anlatıyor 7 inci sayfamızda okuyunuz aSi Silâhlı eşkiyalar Antakya 28 (Hususi) — Silâh da- ğıtma devam etmektedir. Koço ağaya yeniden birçok silâh verilmiştir. Sa- dık Hacı İsa oğlu Fecirin idaresin- de bulunan vesikalı silâhlı partizan (Sonu 8 inci sayfada) Lererai y İyeieR zi